Knutas keek onderzoekend naar de letters. Voor hem lag een kopie van de dreigbrief die naar het lab gestuurd was. De twee woorden staarden hem aan. Jullie doden.

Hij pakte een loep uit zijn bureaula en bekeek zorgvuldig het lettertype. De woorden waren een beetje slordig opgeplakt, alsof het in grote haast of in woede was gedaan. Hij las de korte zin opnieuw. Wat werd er in vredesnaam mee bedoeld?

Hij had alle nummers van het modeblad tot aan een jaar terug opgevraagd om te kijken of hij misschien een aanknopingspunt kon vinden. Het blad kwam veertien keer per jaar uit. Hij pakte de stapel op en de eerstvolgende uren hield hij zich bezig met het nauwkeurig doorbladeren van alle nummers. Hij besteedde vooral tijd aan het redactionele commentaar van de hoofdredactrice en de modereportages en rubrieken waar moderedactrice Fanny Nord verantwoordelijk voor was.

Naderhand had hij een lichte hoofdpijn, zijn hoofd zat barstensvol mode- en schoonheidstips en hij vroeg zich werkelijk af hoe vrouwen toch met al deze flauwekul overweg konden. Maar je moest gewoon proberen het bij te houden. Dit moest een magazine zijn voor de welgestelde grootstedelingen die niets anders te doen hadden dan altijd en eeuwig bezig te zijn met hun uiterlijk. Als een wedstrijd wie de knapste en de modieuste is, een schoonheidswedstrijd waar nooit een eind aan komt. Hij begreep het gewoon niet. De vrouwen die daar op de plaatjes waren afgebeeld, stonden zo ver als maar mogelijk was van zijn aardse Line af. Hij begreep heel goed dat het blad juist op het soort vrouwen als Line mikte. Een vrouw van in de veertig met voldoende geld om de kleren te kunnen kopen die daar op de flashy foto’s getoond werden. Als ze maar de interesse had gehad.

Hij slaakte een diepe zucht en schoof de hele stapel opzij, behalve het laatste nummer. Het kerstnummer had een extra bijlage met de foto’s van Jenny Levin op Furillen, de laatste foto’s die Markus Sandberg had genomen voor hij het slachtoffer werd van een poging tot moord.

Tegen de schrale achtergrond en het bijzondere blauwgrijze daglicht kwamen Jenny Levin en de kleren die ze droeg op een heel bijzondere manier uit. Er hing een betoverende sfeer over de foto’s, waardoor je blik werd getrokken, als het ware als een magneet werd gevangen en vastgehouden. Fascinerend, dacht hij. Onzeker of het berustte op wat er naderhand allemaal met de betrokkenen was gebeurd of dat de foto’s deze natuurlijke mystiek van zichzelf hadden, onafhankelijk van alles eromheen. Jenny keek in de camera, op sommige foto’s lag er een glimlach in haar ogen en om haar mondhoeken. Op andere foto’s stond ze ernstig, en dan was haar blik zuigend en intens. Hij vergat te kijken naar de kleren die ze droeg, hij zag alleen haar. Wie was Jenny Levin diep vanbinnen? Je kunt je toch gemakkelijk laten verleiden door haar exotische uiterlijk, waarschijnlijk was ze daarom ook model.

Eerder op die dag had Knutas haar te pakken gekregen bij haar ouders. Haar moeder had de politie vriendelijk maar dringend verzocht om haar dochter met kerst met rust te laten en hij had genoegen genomen met een telefonisch verhoor. Jenny had geen idee waar de mobiele telefoon van Markus Sandberg was gebleven en had dus ook geen sms-bericht gestuurd. Er was iets waardoor hij haar geloofde.

Hij liet zijn ogen nog een keer over de foto’s gaan. Nietsvermoedend had Markus Sandberg gefotografeerd, hij had zijn hele ziel erin gelegd zodat ze zo goed mogelijk zouden worden. Een paar uur later was hij bijna doodgeslagen. Hoe hing dit samen?

In aansluiting op de modereportage was er ook een artikel over Sandberg. Een knappe vent, dacht Knutas. Niet zo vreemd dat hij goed lag bij de vrouwen. Licht gebruinde en verweerde huid. Heldere, blauwe ogen, witte tanden als in een Colgate-reclame. Het artikel ging over de carrière van Markus Sandberg, hoe hij van een naaktfotograaf met een dubieuze reputatie een populaire landelijke beroemdheid en een van de hotste en meest gerespecteerde modefotografen van Zweden werd. Alles wees erop dat Markus Sandberg waarschijnlijk nooit meer zou kunnen werken.

Eerder op die dag had Knutas met de verantwoordelijke arts Vincent Palmstierna gesproken en Sandbergs toestand was eerder verslechterd vergeleken met daarvoor. Hij had nog een operatie moeten ondergaan, daarbij waren complicaties opgetreden en de artsen waren nog steeds onzeker over de eventuele gevolgen. Hij lag opnieuw in coma. Tragisch. Knutas legde het blad even neer en leunde achterover in de stoel. Stopte zijn pijp terwijl hij nadacht. Waren de modereportage op Furillen en het artikel als eerbetoon aan Markus Sandberg de aanleiding tot de dreigbrief naar de redactie van het blad? Hij belde de hoofdredactrice en vroeg wanneer het kerstnummer in de winkels had gelegen.

‘We waren erg snel met dat nummer,’ verklaarde Signe Rudin. ‘Normaal gesproken is de productietijd van een nummer drie maanden, maar we waren van mening dat we na wat Markus was overkomen, de reportage zo snel mogelijk moesten plaatsen. We wisten immers niet hoe het met hem zou gaan, aanvankelijk leek het er immers op dat hij het niet zou overleven. En aangezien hij zo veel voor ons gewerkt heeft en al zo veel jaren…’

‘Wilden jullie de eerste zijn?’ vulde Knutas verder in.

‘Ja, ik weet niet of ik het zo zou willen uitdrukken,’ zei de hoofdredactrice wrevelig. ‘We vonden het belangrijk dat een fotograaf die van zo’n grote betekenis voor het blad was geweest, geëerd werd. Het voelde ook volstrekt juist om de foto’s van Furillen te publiceren.’

‘Jullie hebben het vrij opmerkelijk geformuleerd.’ Knutas las voor. ‘“De laatste foto’s van Markus Sandberg – het werk van een meesterfotograaf.” Hier klinkt het toch alsof hij al dood is.’

‘Met de verwondingen van Markus in gedachten zijn we het er toch wel over eens dat hij nooit meer zal fotograferen. Plus dat je het ook zo kunt zien dat deze foto’s de laatste zijn die hij heeft genomen voordat hij aangevallen werd; dat begrijp je als je het artikel zelf leest.’

Nu klonk Signe Rudin echt geërgerd.

‘Zeker,’ zei Knutas droogjes. ‘Maar wat ik eigenlijk wil weten is wanneer het publiek deze reportage kon lezen. Wanneer kwam het blad uit?’

‘12 december, de dag voor het Luciafeest.’

‘Een week voordat Robert Ek werd vermoord,’ zei Knutas.

‘Dat klopt,’ zei de hoofdredactrice, en nu kon hij vaag een trilling in haar stem horen. ‘Denkt u dat we die dreigbrief hebben gekregen vanwege dat artikel?’

‘Daar kunnen we alleen maar over speculeren,’ antwoordde Knutas. ‘Maar de hele modereportage en het paginalange eerbetoon kunnen onze dader hebben geprikkeld.’

‘Maar waar komt Fanny dan in beeld? Waarom was de brief aan haar geadresseerd? Ze heeft niets met de reportage of met het artikel te maken. Iemand anders was styliste bij de Furillenfotosessie en het artikel over Markus heb ik geschreven.’

‘Dat is nu precies de vraag waar we een antwoord op proberen te vinden.’