73

Decker had in het mortuarium van de fbi weer met Lynne Wainwright gepraat. Hij had nieuwe vragen gesteld, en zij had hem nuttige antwoorden gegeven.

Daarna was hij naar het wfo gereden, achter een computer gaan zitten en op zoek gegaan. De informatie begon binnen te stromen, waarna de stukjes steeds sneller op hun plek vielen. Het was net alsof er een sluis was geopend en het water vrij naar binnen kon stromen.

Eindelijk.

Hij vond woorden die hij nooit eerder was tegengekomen, waaronder verschillende die hij niet eens kon uitspreken. Hij keek naar de foto’s van mensen van tientallen jaren geleden.

Atleten.

Nu in ongenade gevallen.

Nu dood.

Ziek. Te jong gestorven.

Het was allemaal verschrikkelijk geweest. En bijna iedereen had de andere kant op gekeken.

Maar het had anderen kennelijk ook kansen gegeven. Die ze hadden gegrepen.

Decker had zich ook iets anders herinnerd.

Een foto waar geen foto had moeten zijn.

Dat had hem eerder moeten opvallen, maar dat was niet gebeurd. Het had onbelangrijk geleken, ook al had hij zich moeten realiseren dat niets tijdens een onderzoek onbelangrijk was.

Hij stond op en liep de gang in naar Bogarts kantoor.

De fbi-agent was samen met Milligan en Jamison in zijn kantoor. Ze vertelden hem dat agent Brown eraan kwam.

Decker zei: ‘Zeg maar dat we haar wel zien in het huis van de Dabneys.’

‘Waarom?’ vroeg Bogart. ‘Waarom moeten we terug?’

‘Daar zijn een heleboel redenen voor.’

* * *

Een halfuur later stopten ze voor het statige herenhuis.

Browns bmw stond al voor de voordeur en ze stapte uit toen zij naar het huis liepen. ‘Wat is er aan de hand?’ vroeg ze. ‘Waarom zijn we hier?’

Milligan wees naar Decker. ‘Vraag dat maar aan hem.’

Jules deed open.

Decker zei: ‘We moeten uw moeder spreken.’

‘Ze is er niet.’

‘Waar is ze?’

‘Niet dat het u iets aangaat, maar ze is bij het graf van mijn vader.’

‘Waar is dat?’ vroeg Decker.

‘Kunnen jullie haar niet gewoon met rust laten?’

‘Waar is dat?’ vroeg Decker weer.

Jules aarzelde even, maar vertelde het hun toen wel.

‘Eerst iets anders,’ zei Decker. ‘Ik wil een van de fotoalbums bekijken die u me laatst liet zien.’

* * *

Ze reden door de gietijzeren hekken de begraafplaats op. Brown had haar auto bij het huis van de Dabneys laten staan en was met hen meegereden.

‘Ik heb de pest aan begraafplaatsen,’ zei Jamison. ‘Ze begraven je in de modder en dan komen er mensen naar je kijken. Nee hoor, dank je wel. Ik word gecremeerd.’

‘Volgens mij heb je nog wel even tijd om daarover na te denken,’ zei Bogart. Jules had hun verteld hoe hij moest rijden en hij reed een zijpad in.

Naast het pad stond een Jaguar-cabriolet. Toen ze stopten zagen ze dat Ellie Dabney op een stenen bankje voor het verse graf van haar man zat. De grafsteen stond er nog niet.

Terwijl ze uitstapten, vroeg Brown: ‘Amos, ga je ons nog vertellen wat er aan de hand is?’

‘Over een minuut over twee hoor je alles,’ antwoordde hij en hij liep voor hen uit over een pad naar Ellie.

Ze keek onvriendelijk naar hen op. ‘Jules belde me al om te zeggen dat jullie eraan kwamen. Ik wil niet onbeleefd zijn, hoor, maar ik ben op bezoek bij mijn man. Een beetje privacy zou ik erg op prijs stellen.’

‘Dat begrijp ik,’ zei Decker. ‘Maar dit kan helaas niet wachten.’ Hij ging naast haar op het bankje zitten, terwijl de anderen om hen heen gingen staan.

Decker haalde een foto uit zijn zak en liet hem aan Ellie zien.

‘Mijn ouders,’ zei ze. ‘Hoe komt u daaraan?’

‘Zij zijn door een aardverschuiving om het leven gekomen?’

‘Ja, dat was afschuwelijk.’

‘En alles werd weggevaagd? Het huis, de schuur, uw ouders? Hun lichamen zijn nooit gevonden, vertelde Jules.’

‘Als ik niet op school had gezeten, zou ik ook zijn gestorven.’

‘Dus u was alles kwijt? Uw ouders? Al jullie bezittingen?’

‘Ja! Ik had niets meer, alleen de kleren die ik droeg. En omdat ik helemaal geen familie meer had, stuurden ze me naar een weeshuis.’

Decker knikte. ‘Waar komt deze foto dan vandaan?’

Ellie wilde iets zeggen, maar zweeg toen. Ze schraapte haar keel en zei: ‘Die had ik gelukkig bij me. Ik nam hem overal mee naartoe.’

Decker knikte. ‘Ik dacht al dat u dat zou zeggen.’

‘Omdat het waar is.’

‘Ik sprak vanochtend met een lijkschouwer van de fbi. Het toeval wil dat zij een oom heeft die in de jaren zeventig teamarts was van het olympisch team. Hij had haar een keer verteld wat er in die tijd is gebeurd, met andere landen. En dat heeft zij me vanochtend verteld.’

Ellie zei niets.

Decker zei: ‘Stasi, Veertien Vijfentwintig? Gaat er een belletje rinkelen?’

Ellies ogen werden groot, ook al was dat bijna niet te zien.

Decker zag het wel.

‘Wat?’ vroeg ze op scherpe toon. ‘Wat betekent dat?’

‘Dat weet u al, maar voor de anderen: dat is de naam van het Oost-Duitse programma waarmee het land een ijzersterk olympisch team maakte door anabole steroïden te geven aan overwegend onwetende atleten. De vertaling is Staatsplan Veertien punt Twee Vijf.’

‘Oost-Duitsland? Wat heeft dat met mij te maken? Ik ben in Oregon geboren.’

‘De Oost-Duitsers gebruikten de steroïde Oral Turinabol. Dat heeft een andere naam die ik eerlijk gezegd niet eens kan spellen, laat staan uitspreken. Dat was een echte turbomotor voor atletische prestaties, maar zonder enkele van de ergste bijwerkingen. Toch had het die wel. Herinneren jullie je die Oost-Duitse zwemsters uit de jaren zeventig? Zij hadden gezichtsbeharing, een lage stem en enorme spieren. Een Amerikaanse zwemster klaagde daar luidkeels over, maar iedereen riep dat ze een slechte verliezer was. Uiteindelijk bleek dat ze volkomen gelijk had, maar toch wonnen de Duitsers alle gouden medailles.’

‘Een interessante geschiedenisles,’ zei Ellie langzaam. ‘Maar wat heeft dat verdomme met mij te maken? Ik ben geen Oost-Duitse en ik heb al helemaal nooit meegedaan aan de Olympische Spelen.’

‘Maar ik vermoed dat u in het nationale jeugdsportprogramma zat dat ze daar toen hadden. U werd klaargestoomd voor de Olympische Spelen, al op heel jonge leeftijd waarschijnlijk. U hebt er het perfecte atletische lichaam voor: lang, slank, gespierd. U hebt jarenlang Oral Turinabol of zoiets gekregen, net als al die andere hoopvolle jongeren. Ze wilden iets bouwen wat een beetje leek op het perfecte Arische ras van Hitler. Maar zelfs mét die chemische hulpstoffen is het een zware weg naar de top, in elke sport. Dat weet ik beter dan de meeste mensen dankzij mijn footballcarrière. Alleen de allerbeste sporters bereiken de top. Ik vermoed dat u daar heel dichtbij kwam, maar het net niet heeft gered.’

Ellie keek Bogart aan. ‘Is hij gek geworden of zo?’

Bogart zei niets.

Decker zei: ‘Maar u had een andere waarde voor hen. U kon het niet redden als atleet, maar misschien wel als iets anders.’

‘Belachelijk!’

‘U hebt Engels geleerd tot u het vloeiend en zonder accent kon spreken. U kreeg een verleden en dat hebt u zich eigen gemaakt alsof het echt uw verleden was. Het platteland van Oregon. Meer dan vijftig jaar geleden. Een aardverschuiving. Een weeshuis. Geen familie. U ging naar het oosten. Wie kon daar iets van zeggen? U ging als serveerster werken bij een restaurantje vlak bij, waar anders, de nsa. Daar leerde u een hele­boel werknemers van kennen, omdat iedereen nu eenmaal moet eten. U richtte uw pijlen op de jonge Walter Dabney en hij viel als een blok voor de knappe Eleanor. Kort daarna trouwden jullie. Hij nam werk mee naar huis en u stal dat. Hij verliet de nsa en begon zijn eigen bedrijf; een meevaller voor u. Toen werkte hij niet alleen voor de nsa, maar ook voor allerlei andere diensten. In die tijd hadden ze wel allerlei beveiligingsmaatregelen, maar die waren niet te vergelijken met die van tegenwoordig. Ik kan me alleen maar voorstellen wat er elke avond in zijn aktetas zat als hij thuiskwam. Wij hebben steeds gedacht dat uw man de spion was, maar u was het!’

Ellie stond op en schreeuwde: ‘Waar haalt u het lef vandaan me met al die leugens te beledigen, en nog wel bij het graf van mijn man!’

Decker keek haar aan. ‘Het probleem was alleen hoe u die schatkist vol geheime informatie daar moest krijgen waar ze naartoe moest. Maar u werkte niet alleen, u had een handler.’ Hij zweeg even. ‘Anne Berkshire.’

Bogart riep: ‘Werkte zíj met Berkshire samen? Dus niet haar man?’

‘Wij werkten geen van beiden met iemand samen,’ zei Ellie op schrille toon.

‘Toen uw kinderen klein waren en Cecilia Randall voor u werkte, wist u het opeens. De poppen! U kon de informatie doorsluizen met behulp van die poppen. Ik weet niet of Randall wist wat er in die poppen zat. Misschien wist ze het, maar misschien ook niet. Ik ga ervan uit dat ze onschuldig was, maar misschien was dat niet zo. Ik bedoel, u hebt haar al die tijd bij u gehouden, zelfs toen uw kinderen allang uit huis waren. Randalls dochter zei dat u heel goed voor hen zorgde. Ik vraag me af wat een onderzoek naar Randalls financiën zal aantonen? En uw eigen financiën? Hoe konden jullie zoveel jaar geleden jullie huis kopen toen uw man nog bij de nsa werkte? En die dure Porsche? Had u hem soms verteld dat u een enorm bedrag had gekregen als een soort schadevergoeding voor die aardverschuiving? Of een erfenis van een ver familielid?’

Ellie wilde weglopen, maar Bogart legde een hand op haar arm. ‘U gaat nergens naartoe, mevrouw Dabney.’

Ze rukte zich los en vroeg: ‘Arresteert u me? Als dat niet zo is, ga ik weg en bel ik mijn advocaat, en dan sleept hij jullie allemaal voor de rechter!’

‘We zullen u aanhouden, daar hebben we alle recht toe,’ zei Bogart gedecideerd.

Ze keek hem aan, sloeg haar armen over elkaar en keek strak voor zich uit.

Decker zei: ‘Toen de kinderen groot waren geworden en de poppen niet meer gebruikt konden worden, had u ze waarschijnlijk kunnen weggooien, maar misschien was u bang dat iemand die geheime vakjes dan zou ontdekken. Dus dacht u dat u ze maar beter kon houden.’

‘U zegt dat wel, maar daarom is het nog niet waar.’

‘Wanneer besefte u dat die anabole steroïden de oorzaak waren van uw doodgeboren kindje en uw miskramen? En van uw andere gezondheidsproblemen? En van de gezondheidsproblemen en aangeboren misvormingen van uw dochters? Ik heb begrepen dat Jules en Samantha daar ook problemen mee hebben.’

‘Daar kon ik niets aan doen! Dat was... erfelijk... natuurlijk.’

‘Daar was niets natuurlijks aan. Dat werd veroorzaakt door chemicaliën. Ik vroeg me af hoe mensen die er zo fit uitzien zo’n slechte gezondheid kunnen hebben, en daarom besloot ik het spoor terug te volgen. En dat heb ik gedaan, tot ik bij u kwam.’

Ze draaide zich langzaam om en keek hem aan.

‘U zult wel heel erg geschrokken zijn toen al die verhalen bekend werden over de Stasi en Oral Turinabol. Dat veroorzaakt zowel lever- als nierziekten, verminderde botdichtheid, een hoog cholesterol en astma, allemaal ziekten die u hebt en waar u op dit moment medicijnen voor gebruikt.’

Ellie perste haar lippen op elkaar, maar zei nog steeds niets.

‘Verder veroorzaakt het miskramen en aangeboren afwijkingen, zoals die van uw dochters. Bovendien gebruikt u Zoloft, tegen uw depressie. Ik kan me goed voorstellen waarom u depressief bent.’

‘Hoe weet u dat, van mijn doodgeboren kindje en mijn miskramen?’ vroeg ze zacht.

‘Ik denk dat u dat wel weet,’ antwoordde Decker. Toen ze niet antwoordde, zei hij: ‘Dat heeft Cissy Randall me verteld. Ze vertelde me ook over de problemen van uw dochters. En toen u ontdekte dat ze me dat had verteld, moest ze dood, want wie weet wat ze nog meer zou zeggen.’

‘U denkt dat ik Cissy heb vermoord? Ik lag te slapen!’

‘Uw dochter heeft om één uur even bij u gekeken. Randall is vermoord tussen twee en drie. Op dat tijdstip had u meer dan genoeg tijd om ernaartoe te gaan, haar te vermoorden en weer naar huis te gaan. Er waren geen sporen van braak. Randall had een sleutel van uw huis, dus hoe groot was de kans dat u ook een sleutel van haar huis had? Ik denk dat we hem zullen vinden als we uw huis doorzoeken.’

Ellie draaide zich om en keek naar het graf van haar man.

Decker stond op en ging naast haar staan. ‘U kende Anne Berkshire toen ze nog Anna Seryyzamok heette. Zij was uw handler, tot u volgens mij iets deed wat niemand van u had verwacht.’ Hij zweeg, zodat ze hem aankeek. ‘U hield op met spioneren.’

‘Ik bén verdomme geen spion!’

Decker negeerde haar opmerking. ‘U hield ermee op. Maar Berkshire werkte nog steeds met andere spionnen in dit gebied. Dit is immers d.c., dus áls je wilt spioneren, dan moet je dat hier doen. We hebben ontdekt op welke manier ze het Dominion Hospice de laatste tijd gebruikte, en zijn ook op de hoogte van haar samenwerking met de Gorski’s en met Alvin Jenkins. Maar u liet haar in de steek en daar was ze niet blij mee. Toch kon ze u niet verraden zonder dat u haar zou verraden. Berkshire zei tegen een lerares op de school waar zij als invaldocente werkte: “Je denkt dat je iemand kent, terwijl dat niet zo is.” Ik denk dat ze het over u had.’

Ellie schudde haar hoofd, maar zei nog steeds niets.

Decker zei: ‘Alles ging een hele tijd goed, maar toen vertelde Natalie over haar gokproblemen, en dat was het begin van het einde.’

‘Daar wist ik niets van.’

‘Daar wist u alles van. Uw man zou dat nooit voor u verborgen hebben gehouden. Daarvoor hadden jullie een te goede relatie met elkaar. Ik geloof echt niet dat hij toen al wist dat u spion was geweest. Hij hield onvoorwaardelijk van u. Iedereen zei dat hij een geweldige man was en normaal word ik daar heel wantrouwig door, maar nu bleek dat hij echt een geweldige man was. Wat u echter niet wist, was dat Berkshire het u nooit echt had vergeven dat u ermee was gestopt, de zaak de rug had toegekeerd. U wist niet dat ze op zoek was naar een kans om wraak op u te nemen, of liever, om u weer in haar macht te krijgen. En Natalie was haar kans. “Tien miljoen dollar, anders worden je kind en haar gezin afgeslacht door de Russen.” En u wist hoe wreed de Russen konden zijn. Jullie waren rijk, maar waar moest uw man binnen een paar dagen tien miljoen dollar vandaan halen? Hij moet wanhopig zijn geweest. Maar u wist heel goed dat er een manier was, en dat betekende dat u de man van wie u hield moest vertellen dat u al die tijd geheimen had gestolen en die naar de Sovjets had gestuurd.’

Decker zweeg en keek haar aan. ‘Hoe reageerde hij daarop, mevrouw Dabney? Hoe reageerde hij op het verraad van zijn vrouw, de moeder van zijn kinderen, gedurende tientallen jaren? Hoe wanhopig was hij? Ik kan u vertellen dat hij tegen Natalie zei dat hij dacht dat hij iemand kende, terwijl dat niet zo was. Net als Berkshire had hij het over u, zijn eigen vrouw, de liefde van zijn leven.’

Nu stroomden de tranen over Ellies wangen. Ze schudde haar hoofd, maar zei niets, terwijl er een koude wind over de begraafplaats waaide. Ze kwam in ademnood, haalde een inhaler uit haar zak en nam drie korte pufjes.

Ze stonden allemaal naar haar te kijken, terwijl ze werden gegeseld door de koude wind.