Getuigen a decharge

De dienstbode en kokkin van Devon Villa was zonder twijfel de belangrijkste getuige van de verdediging Aan de andere kant zou ze met evenveel recht voor de openbare aanklager hebben kunnen verschijnen Haar verklaring was onbevooroordeeld Als ze een hekel aan Roper had, dan liet ze dat niet merken, maar evenmin toonde ze een greintje sympathie voor hem Als ze Lizzie Roper en haar moeder met afkeuring had bekeken, dan liet ze ook dat niet blijken Ze maakte een serieuze en oprechte indruk, en kennelijk was het haar bedoeling de waarheid te spreken

Ten tijde van het proces was Florence Fisher drieëntwintig jaar oud Ze was al vanaf haar dertiende in dienst bij Maria Hyde en had haar intrek in het huis genomen vlak voordat Roper zelf er was komen wonen Ze was een lange jonge vrouw met een goed figuur, rood krulhaar en blauwe ogen Deze details kennen wij uit wat ze het dagblad Star heeft verteld over het reilen en zeilen bij mevrouw Hyde en de heer en mevrouw Roper; haar woorden zijn opgetekend door Cora Green, een buurvrouw in Navarino Road Ze was gezond en sterk, volgens mevrouw Green, en bereid en in staat flink aan te pakken Mevrouw Green zei ook - wellicht ter wille van de krant, die een voorkeur had voor romantische verhalen, hoewel het ongetwijfeld waar was - dat Florence Fisher officieel verloofd was De Filippis vroeg haar hoe lang ze al in Devon Villa werkte en wat ze zoal moest doen Vervolgens vroeg hij haar aan zijne edelachtbare en de jury te vertellen wat er op de ochtend van maandag 10 juli was voorgevallen

Mijnheer Roper zei tegen me dat hij me met ingang van de volgende maand de dienst opzegde Hij zei dat de familie, zonder mevrouw Hyde, naar het noorden ging verhuizen Meneer Roper zei dat mevrouw Hyde alleen in het huis zou blijven wonen en dus geen dienstbode nodig had

Wat hebt u toen gedaan? - Ik wilde niet weg Ik ben naar mevrouw Hyde gegaan en heb gevraagd of ik mocht blijven, en ze zei -

U hoeft ons niet te vertellen wat mevrouw Hyde zei, alleen wat u hebt gedaan Wat hebt u gedaan in reactie op wat mevrouw Hyde tegen u heeft gezegd? - Ik ben in Devon Villa gebleven Ik ben geen nieuwe betrekking gaan zoeken, want toen hoopte ik nog het jaar daarop te trouwen

Is het waar dat uw voorgenomen huwelijk niet doorgaat omdat uw verloving werd verbroken, en bent u nu in dienst bij de heer en mevrouw Sumner in Stamford Hill, ten noorden van Londen? -Ja, meneer

U dient zich te richten tot zijne edelachtbare, juffrouw Fisher U bent dus in Devon Villa gebleven en u was daar op 27 juli ook? - Ja, edelachtbare

Wilt u zo goed zijn de rechtbank te vertellen wat er op donderdag 27 juli is gebeurd - Meneer Roper kwam die middag bij me en gaf me een halve kroon Hij zei dat we elkaar niet meer zouden zien omdat ik wegging en hij in Cambridge een nieuwe werkkring zou aanvaarden Hij nam Edward mee en zou de reis per trein maken Mevrouw Roper en de kleine zouden zich binnenkort bij hem voegen Hij zei niet wanneer, hij zei 'binnenkort'

Hebt u hem het huis uit zien gaan? - Nee Ik was in de keuken, samen met mevrouw Hyde Ze zei tegen me dat mevrouw Roper zich niet goed voelde en dat zij op de kleine zou passen, net als anders om die tijd, zodat mevrouw Roper De Filippis wachtte tamelijk lang voordat hij juffrouw Fisher tot de orde riep De jury begreep wellicht niet waarom, maar Tate-Memling begreep het wel degelijk en sprong overeind net toen de raadsman van de verdediging zei: u hoeft ons niet te vertellen wat mevrouw Hyde zei, tenzij verdachte daarbij aanwezig was

Was hij aanwezig? - Nee

Wat hebt u na uw gesprek met mevrouw Hyde gedaan? - Ik ben brood gaan snijden en smeren Ik heb een blikje zalm opengemaakt en heb alles op een blad gezet, en ook melk voor de kleine en een pot thee met de suikerpot

Hebt u het blad naar boven gebracht, naar mevrouw Roper? - Nee, mevrouw Hyde heeft het meegenomen

Hoe laat was dat, juffrouw Fisher? - Het was even na vijven

U hebt de boterhammen gesneden met het broodmes? - Ja, edelachtbare

Daarop werd het broodmes waarmee mevrouw Roper de keel was doorgesneden getoond aan juffrouw Fisher, die ernaar keek en zichtbaar verbleekte De Filippis vulde zijn tweede glas met water uit de karaf Hij vroeg de getuige of ze een slokje water wilde en of ze misschien liever ging zitten Nee, dank u, ik voel me uitstekend

Wilt u zijne edelachtbare dan vertellen, juffrouw Fisher, of het mes dat u zojuist is getoond en waarop u, als u mij toestaat het op te merken, met grote zelfbeheersing hebt gereageerd, hetzelfde mes is waarmee u die middag even na vijven brood voor mevrouw Hyde hebt gesneden? - Ja, het was dat mes

Wat hebt u met het mes gedaan nadat u het had gebruikt? - Ik heb het onder de kraan gehouden, edelachtbare, afgedroogd en in de la gelegd

De la waar het altijd lag? - Ja, bij de broodplank

Wat gebeurde er toen? - Er werd gebeld Ik ging naar de deur en daar stond meneer Roper Hij zei dat hij zijn zilveren doosje met soevereinen had vergeten

Wist u wat hij bedoelde? - Ja, edelachtbare Hij was heel erg op dat doosje gesteld Het was nog van zijn vader geweest Hij zou niet graag zonder zijn weggegaan

Is hij in de keuken geweest? - Ik geloof van niet Daar was geen tijd voor Ik ben naar de eetkamer gegaan om linnengoed voor de was op te halen Terwijl ik in de eetkamer was, hoorde ik meneer Roper de trap op gaan Ik heb het linnengoed meegenomen naar de keuken

Wanneer is de heer Roper vertrokken? - Na een kwartiertje, twintig minuten Ik heb hem niet weg zien gaan, maar ik heb de voordeur horen dichtvallen

Vervolgens beschreef Florence Fisher hoe die avond en de volgende morgen waren verlopen Ze had niets van Lizzie Roper en Maria Hyde gehoord of gezien Het was die avond heel erg warm geweest en ze had een stoel buitengezet en was in de achtertuin gaan zitten

De volgende morgen om een uur of acht was Edith naar beneden gekomen, alleen, wat een gebruikelijke gang van zaken was Florence had haar in de keuken in het souterrain haar ontbijt gegeven Edith kon nog maar een paar woorden spreken, en ze had dus niet gezegd waar haar moeder en grootmoeder waren

De rechter: u hoeft niet te vertellen wat het kind tegen u heeft gezegd

Florence Fisher: ze heeft niets gezegd

De Filippis: dank u, edelachtbare Juffrouw Fisher, verbaasde het u niet dat u mevrouw Roper en mevrouw Hyde niet zag? Juffrouw Fisher: nee, edelachtbare, dat verbaasde me niet Ze stonden wel vaker pas laat in de ochtend of rond het middaguur op

Hebt u ze die dag nog gezien? - Ik heb ze die dag geen van allen meer gezien Ik heb het kind naar boven gestuurd, naar haar moeder, want ik moest boodschappen doen Ik heb ze sindsdien geen van allen ooit teruggezien

Tate-Memling begon zijn kruisverhoor Wellicht is het de jury en het publiek toen pas duidelijk geworden waarom rechter Edmondson had bepaald dat het hier inderdaad om een zaak betrof waarover een jury een oordeel diende te vellen, wat de verdediging ook had aangevoerd

Juffrouw Fisher, u hebt zijne edelachtbare en de jury verteld dat u op verzoek van mevrouw Hyde een blad had klaargemaakt met een theepot, melkkannetje en suikerpot erop, en ongetwijfeld ook theekopjes - Ja

Wie heeft dat blad naar boven gebracht? - Mevrouw Hyde

Wist u dan niet dat mevrouw Hyde hartklachten had? - Jawel, edelachtbare

U wist ook, althans dat kon u zien, dat ze een oude vrouw was Hoe oud bent u, juffrouw Fisher? - Ik ben drieëntwintig

Ja, u bent drieëntwintig, en mevrouw Hyde was zevenenzestig, nietwaar? Juffrouw Fisher, toen u beklaagde op 27 juli om tegen halfzes binnenliet, hebben u en hij toen over het zoekgeraakte soevereinendoosje gesproken? - Ik zei dat ik hem zou helpen zoeken

En wat antwoordde hij daarop? - Dat dat niet nodig was Hij zei dat ik vast wel werk te doen had, en ik zei ja, ik moest het linnengoed voor de was ophalen Doe dat dan maar, zei hij, en hij hield de deur van de eetkamer voor me open

De lange stilte die Tate-Memling inlaste was ongetwijfeld bedoeld om deze gewichtige mededeling tot de jury te laten doordringen Na ruim een halve minuut schraapte hij zijn keel en ging verder

Juffrouw Fisher, gebruikt u suiker in uw thee? - Pardon, meneer?

Ik zal mijn vraag herhalen Ik verzeker u dat ze serieus is bedoeld Gebruikt u suiker in uw thee of niet? – Nee

Dronken de andere bewoners van Devon Villa thee met suiker? - Alleen mevrouw Roper dronk thee met suiker Meneer Roper niet, en mevrouw Hyde ook niet Edward dronk nooit thee

Maar de overledene, mevrouw Roper, gebruikte altijd suiker? -O ja, edelachtbare, ik heb weleens gezien dat ze er drie flinke scheppen in deed

Zo, juffrouw Fisher, u drinkt dus thee zonder suiker Gaat uw encratisme zo ver dat u ook beboterd brood schuwt?

Tate-Memling, die listig probeerde de beter opgeleide juryleden een glimlach ten koste van dit eenvoudige dienstmeisje te ontlokken, schoot zijn doel voorbij Ze had geen flauw idee waar hij het over had en keek hem niet-begrijpend aan De rechter schudde zijn apathie af en maakte een van zijn zeldzame interrupties

U kunt de vraag beter in gewoon Engels stellen, meneer Tate-Memling Ik zelf heb ook geen idee wat encratisme is en ik heb geen dictionaire bij de hand

Op dat moment ontsnapte De Filippis een geluid dat deed denken aan gebalk; het kan een lach zijn geweest, maar hij maakte er een luide nies van, waarop de volgende zakdoek werd aangereikt Hij pakte het luchtkussen van het blad en begon het, tijdens een diepe stilte, op te blazen

Neemt u me niet kwalijk, edelachtbare (Tate-Memling zei dit op zeer formele toon) Juffrouw Fisher, laat ik mijn vraag anders inkleden Het was vijf uur in de middag toen u het blad met boterhammen en andere etenswaren erop aan mevrouw Hyde gaf Ongetwijfeld bent u pas uren later naar bed gegaan Hebt u zelf die avond niets gegeten? - Ik heb een paar boterhammen gegeten Ik heb ze gesneden toen ik toch al voor mevrouw Hyde bezig was Daarna heb ik het mes afgewassen, afgedroogd en weggelegd

Hebt u de volgende morgen bij het ontbijt brood gegeten? - Nee, ik heb geen brood gegeten

Hebt u het kind brood gegeven? - Nee, de kleine heeft pap gehad

Hebt u de la waar het mes in lag nog geopend? - Toen niet

Wanneer hebt u die dan wel geopend? - Dat weet ik niet Ik zou het niet kunnen zeggen Niet op die dag

Niet op 28 juli? - Nee, dat weet ik zeker Ik voelde me niet goed Ik heb niets gegeten Toen ik terugkwam van boodschappen doen was ik onwel Het was die dag heel warm Er was niemand in huis, tenminste dat dacht ik toen Ik ben naar bed gegaan

Misschien vindt u het zonderling, maar de rechtbank is niet geïnteresseerd in uw ontmoetingen met Morpheus, juffrouw Fisher

Meneer de officier! zei de rechter - voor zijn doen op scherpe toon

Neemt u me niet kwalijk, edelachtbare Juffrouw Fisher, wanneer hebt u het broodmes weer gezien? - Ik heb het nooit meer gezien, edelachtbare De politie heeft het gevonden Ik geloof dat het buiten in de tuin lag

Nu legde De Filippis het luchtkussen op de stoel achter zich en ging erop zitten, waarbij hij een hoorbare zucht slaakte Tate-Memling keek naar hem voordat hij verder ging Wanneer ontdekte u dat het broodmes weg was? - Dat weet ik niet Ik heb er zondag naar gezocht, dat moet zondag de 30ste zijn geweest, en toen was het er niet

Maar u had er niet eerder naar gezocht? U had er sinds 27 juli om vijf uur niet naar gezocht? - Nee, ik heb er niet naar gezocht

Brood is, zoals wij allen weten, heren van de jury, het voornaamste voedsel van de mens In de Schrift staat geschreven dat de mens niet bij brood alleen zal leven maar bij geestelijk voedsel Daaruit volgt dat waar de ziel ook naar hunkert, brood het enige voedsel is voor zijn stoffelijke behoeften U, leden van de jury, zult misschien toegeven, dat is zelfs waarschijnlijk, dat u het dagelijks brood zolang u zich kunt heugen nog nooit hebt overgeslagen Niettemin vraagt juffrouw Fisher u te geloven dat zij drie dagen achtereen geen brood heeft gegeten, dat ze gedurende drie dagen, van de avond van 27 juli tot 30 juli, geen bete broods heeft genuttigd

Dat zegt u toch, juffrouw Fisher? - Ik voelde me niet goed Ik had geen trek

Tate-Memling liet een veelbetekenende stilte vallen

Toen zei hij: terwijl u in de eetkamer was om het linnengoed voor de was op te halen, waar was beklaagde toen? - In de gang, denk ik

Dat denkt u U kon hem uiteraard niet zien - Ik hoorde hem de trap op gaan

Hoe groot was de verstreken tijdspanne, pardon hoeveel tijd is er voorbijgegaan tussen het moment dat u de eetkamer binnen ging en het moment dat u hem naar boven hoorde gaan? -Heel weinig tijd

Hoeveel is heel weinig tijd, juffrouw Fisher? Een minuut? Een halve minuut? Vijftien seconden? - Ik zou het niet kunnen zeggen

Mag ik een beroep doen op het geduld van uwe edelachtbare en verzoeken om ten behoeve van mejuffrouw Fisher - en de jury - allen één minuut stilte in acht te nemen teneinde te kunnen beoordelen hoe lang die tijdspanne is?

Als u daarop staat

Dank u, edelachtbare

De minuut stilte werd in acht genomen Florence Fisher zei dat dit langer was dan de tijd die voorbij was gegaan tussen het moment dat zij de eetkamer binnen ging en het moment dat ze Roper naar boven hoorde gaan

Was het meer dan de helft? - Ik geloof dat het minder was dan een minuut, maar meer dan een halve minuut

Pas op vrijdag 4 augustus bent u naar de tweede verdieping van Devon Villa gegaan, nietwaar, juffrouw Fisher? - Op vrijdag pas, Ja

U was aangenomen om het huis schoon te houden, nietwaar? - En om te koken en de kleine te verzorgen

Maar was u aangenomen om het huis schoon te houden? - Ja

En toch bent u zeven dagen niet verder geweest dan de eerste verdieping om ook maar iets schoon te maken? - Ik dacht dat ze allemaal naar Cambridge waren gegaan

Hier en daar in de zaal klonk gelach, maar niet genoeg om de trage rechter Edmondson ertoe te bewegen het publiek tot de orde te roepen James Wood, kruier bij de Great Eastern Railway, woonachtig in Globe Road te Bow, nam in de getuigenbank plaats Hij verklaarde dat hij zich op de middag van donderdag 27 juli om ongeveer vijf voor vijf in het station Liverpool Street had bevonden Er kwam een man - hij wist nu dat het beklaagde was - naar hem toe, die vroeg of hij op een jongetje van een jaar of vijf, zes en wat bagage wilde passen Hij gaf hem een sixpence Hij zei dat hij thuis iets had laten liggen dat hij nodig had en dat hij zou terugkomen wanneer hij het had opgehaald De Filippis: Is hij teruggekomen? - Ja Hij is ruim een uur weg geweest Eerder anderhalf uur

Toen u hem terugzag, wat voor indruk maakte hij toen? - Hij was een beetje uit zijn humeur omdat hij de trein had gemist Ik zou zeggen dat hij geagiteerd was Hij zei dat hij een heel eind had moeten lopen voordat hij een rijtuig had gevonden Zijn rechterhand zat in het verband

Was het verband of een zakdoek? - Een wit lapje of zoiets Is u aan zijn kleren iets opgevallen? - Voor zover ik me kan herinneren zagen zijn kleren er net zo uit als toen hij me vroeg of ik op de jongen wilde passen

Er zaten geen spatten of vlekken op zijn kleren? - Ik kan me van zijn kleren niets bijzonders herinneren

Tijdens het kruisverhoor vroeg Tate-Memling: vond u anderhalf uur niet heel erg lang óm per huurrijtuig van Liverpool Street naar Hackney en terug te rijden? In die tijd had hij zelfs te voet - Edelachtbare, ik protesteer!

De Filippis was boos overeind gekomen Edelachtbare, op welke kwalificatie of wetenschap baseert de officier dat oordeel? Heeft hij de afstand zelf te voet afgelegd? Ik betwijfel of hij de jury kan vertellen hoe groot de afstand is Waarom houdt hij zich bezig met het inschatten van de atletische prestaties waartoe de heer Roper wellicht in staat is?

U hebt gelijk Die opmerking kan beter uit het verslag worden geschrapt Gaat u door, meneer de officier, als u tenminste nog meer vragen hebt En de berekening van de snelheid waarmee verdachte promeneerde - om in uw termen te spreken - kunt u achterwege laten

Tate-Memling had de getuige echter niets meer te vragen Ongetwijfeld ging hij er vol vertrouwen van uit dat hij, ondanks alle vermaningen aan zijn adres, een zeer veelzeggend punt had aangeroerd wat betreft de afstand tussen Navarino Road en Liverpool Street Uiterst voldaan ging hij zitten, terwijl Alfred Roper zelf in de getuigenbank plaatsnam