12

Boven op de paperassen die Cary me had gegeven lagen twee foto's Ik weet niet waarom ze mijn belangstelling wekten, want noch Lizzie Roper noch haar echtgenoot was knap om te zien, en, afgaande op deze foto's althans, ook niet intelligent of gevoelig Zij maakte een grove indruk en hij keek gekweld Maar toch hadden ze allebei iets wat tot mijn verbeelding sprak Bovendien had Asta hen gekend, of in elk geval van hun bestaan af geweten, zij had mevrouw Roper met haar modieuze kleren aan en haar grote hoed met veren op gezien Er zijn maar weinig mensen die graag iets lezen wat niet de vorm heeft van een boek, krant of tijdschrift Ik heb te veel gefotokopieerde boekpagina's moeten lezen, om nog maar te zwijgen van manuscripten, zowel getypt als met de hand geschreven, om het nog leuk te vinden Ik bekeek eerst de boeken Het ene was een groene Penguin-pocket uit de serie Fa-mom Trials, een groezelig, beduimeld exemplaar; het andere was zo te zien een in eigen beheer uitgegeven boekje Het was heel dun en had geen stofomslag, er stond geen titel op vermeld en die op de rug was niet meer te ontcijferen Binnenin, op het schutblad, stond Een Victoriaanse familie, door Arthur Roper, en de datum in Romeinse cijfers, mcmxxvi Er viel een papiertje uit Het was een briefje van Cary

'Lees eerst het stuk van Ward-Carpenter, daarna de pocket Het gedenkboekje van Arthur kun je wel overslaan '

Het stuk van Ward-Carpenter bleek de stapel schots en scheve fotokopieën met zwarte vegen te zijn Inmiddels was ik echter nieuwsgierig geworden naar Roper Voor ik begon, zocht ik hem op in een misdaadencyclopedie die door mijn schrijver van historische speurdersromans was geredigeerd

Er was niet veel ruimte aan hem besteed: Alfred Eighteen Roper, geb 1872 in Bury St Edmunds, Suffolk; overl 1925, Cambridge Beschuldigd van moord op zijn vrouw Elizabeth Louisa Roper in Hackney, Londen, juli 1905 Het proces werd gevoerd in de centrale strafrechtbank van Londen, in oktober 1905, en is vooral bekend door het spectaculaire optreden van Howard de Filippis, lid van de Koninklijke orde van advocaten, verdediger van verdachte

Dat was alles Ik kon uit de fotokopieën niet opmaken waar het artikel vandaan kwam, maar het zou wel uit een bundel waargebeurde misdaadverhalen zijn Boven aan de pagina stond met de hand het jaartal 1934 geschreven

Opkomst en ondergang van een apotheker door drs. Francis Ward-Carpenter, lekenrechter

De belangstelling en de angst die bekende misdaden oproepen, komen niet zozeer voort uit het abnormale aspect ervan, maar juist uit datgene wat er normaal aan is Onbeduidende mensen maken ingrijpende gebeurtenissen mee, niet in landhuizen of paleizen, maar in armoedige onderkomens in sloppen Het alledaagse wordt erdoor uitvergroot en het verachtelijke wordt in de schijnwerpers gezet, waardoor het misdrijf, zij het kortstondig, het kleinzielige, het verdorvene en het lage verheft tot het niveau van een tragedie

De zaak-Roper was hierop geen uitzondering Door de hoofdrolspelers die zich amper staande wisten te houden in de onderste lagen van de burgerij, door het burgerlijke, Londense milieu en door het beeld dat de hoofdfiguren van het gezinsleven schetsen, zou men zelfs kunnen stellen dat het er een schoolvoorbeeld van is Hier, in de mistroostige achterbuurt van een grote stad, reageerden de mannen en vrouwen die door deze typische omstandigheden bijeen waren gebracht daarop met atypische verdorvenheid en geweld en zij traden de regels van de beschaving met voeten

Alfred Eighteen Roper was evenwel niet in Londen geboren en getogen Zijn eigenaardige tweede voornaam kwam voor in de familie van zijn moeder, die zo heette voor ze in 1868 met Thomas Edward Roper in het huwelijk trad Eighteen is in Suffolk een achternaam en het was in Suffolk, in het aantrekkelijke stadje Bury St Edmunds aan de rivier de Lark dat Alfred vier jaar nadien werd geboren Inmiddels hadden zijn ouders al twee dochters, Beatrice en Maud, maar Alfred was de eerste zoon en stamhouder De Ropers kregen vervolgens nog twee zoons, Arthur en Joseph, en nog een dochter die slechts enkele weken heeft geleefd

Thomas Roper was bediende bij apotheek Morley aan Butter Market, of misschien was zijn functie belangrijker Het schijnt dat hij mensen onder zich had, en tegenwoordig zouden wij hem de apotheker of bedrijfsleider noemen Hij moet redelijk welgesteld zijn geweest, want hij hoefde zijn zoons niet te laten werken, maar kon hen alle drie naar de openbare middelbare school sturen, en hoewel Thomas' moeder en zijn echtgenote beiden dienstbode waren geweest, schijnt daarvan voor de meisjes Roper geen sprake te zijn geweest Het was ogenschijnlijk een gelukkig gezin, fatsoenlijk en redelijk voorspoedig, en de jongens hadden in elk geval toekomstplannen die uitstegen boven de plaats die de voorzienigheid hun had toebedeeld Aan dit alles kwam goeddeels een einde toen Thomas overleed aan een beroerte, waarschijnlijk een bloeding onder het spinragvlies Hij was toen vierenveertig jaar oud, Alfred zestien De eigenaar van de apotheek deed het gezin een aanbod dat men niet lichtvaardig kon weigeren Alfred kon in de zaak komen werken, als hij dat wenste

Naar verluidt had Alfred zijn broer toevertrouwd dat hij hoopte een vierjarige studiebeurs, waarvan zijn school er vier per jaar uitloofde, te verkrijgen om aan de universiteit van Cambridge te gaan studeren Dit mocht echter niet zo zijn Hij werd van school gehaald en aangesteld in de apotheek, waar hij op de onderste sport van de ladder begon Hij verdiende evenwel genoeg om zijn moeder te onderhouden en te voorkomen dat zijn broers van school moesten Een van zijn zusters was reeds getrouwd en de andere zou het jaar daarop in het huwelijk treden Alfred bleef enkele jaren bij Morley Gedurende die periode klom hij op tot de positie die zijn vader vroeger had bekleed, die van apotheker Hij was plichtsgetrouw en ijverig; een rustige, huiselijke jongeman, die volgens zijn broer Arthur weinig vrienden had en zich nooit met de andere sekse inliet In 1926 schreef Arthur Roper, onderwijzer te Beccles, een in particulier beheer uitgegeven gedenkboekje over de Ropers De titel luidde Een Victoriaanse familie, maar het enige dat ons nu nog belang inboezemt, is de informatie die het boekje verschaft omtrent Arthurs broer Alfred De familie Roper was slechts beroemd of berucht geworden doordat Alfred Roper terecht moest staan wegens moord op zijn vrouw, door de omstandigheden die tot het bewuste proces leidden en de afloop ervan, en toch rept Arthur daar met geen woord van Zijn broer speelt in het geschriftje een prominente rol; er worden niet minder dan 250 regels uitsluitend aan hem gewijd, terwijl twee van de illustraties foto's van hem zijn, een portret en een foto met zijn vrouw en kinderen, maar dat hij terecht heeft gestaan op beschuldiging van moord wordt nergens vermeld In 1898 trouwde hij met Elizabeth Louisa Hyde, en uit dat huwelijk werd in 1899 een zoon en in 1904 een dochter geboren Alles wat Arthur over zijn familieleden zegt is zo lovend dat we zijn woorden met een korreltje zout moeten nemen De neiging om een in wezen doodgewone en over het algemeen fatsoenlijke familie op te vijzelen leidt hier en daar tot in het oog springende onnauwkeurigheden Zo schrijft hij dat zijn grootvader, Samuel Roper, in 1830 hoofdopzichter was van de botanische tuin in Bury St Edmunds, terwijl N S H Hodson, de stichter van de tuin, die positie bekleedde Samuel was er waarschijnlijk een van de hoveniers Arthurs grootvader van moederskant, William Eighteen, zal wel bij de posterijen hebben gewerkt, maar was in 1844 geen directeur van het postkantoor in Bury St Edmunds Deze functie, bij het postkantoor in Halter Street, werd volgens White 's Suffolk in het genoemde jaar uitgeoefend door John Deck

Zijn broer Alfred wordt afgeschilderd als een bedachtzame, leergierige man, een intellectueel haast, een fervent lid niet alleen van de openbare bibliotheek, maar ook van de grote bibliotheek van het Bury Mechanics' Institute Toen hij nog bij zijn moeder en broer Joseph in het ouderlijk huis in Southgate Street woonde, bracht hij zijn avonden lezend door Niet zelden las hij zijn moeder voor, wier gezichtsvermogen achteruitging en die wat dit en vele andere attenties betreft van hem afhankelijk geweest schijnt te zijn Hoewel hij voor het apothekers vak geen officiële opleiding had gevolgd, was hij, volgens Arthur, geïnteresseerd in alle vormen van 'chemie' en in zijn kamer in Southgate Street voerde hij experimenten uit Ook bouwde hij stoommachines op schaal, die hij op de branders van zijn moeders gasfornuis heftig wolken liet uitblazen Arthur geeft ons geen beschrijving van Alfreds uiterlijk, al zegt hij wel dat zijn broer, net als alle mannen in de familie, heel lang was, ruim één meter tachtig Op de foto's die we van hem hebben zien we dat hij daarbij mager was en smalle schouders had, terwijl zijn bouw zo op het oog niet erg krachtig was Zijn haar was donker en toen de foto werd genomen, in juli 1898, vlak voor zijn huwelijk, begon het al van zijn voorhoofd terug te wijken Zijn trekken waren regelmatig, hij was gladgeschoren en had donkere ogen, al is de kleur ervan onbekend Uit een vage moet op de brug van zijn neus valt wellicht af te leiden dat hij gewoonlijk een bril droeg, die hij voor de foto had afgezet Enkele jaren nadat hij bij Morley aan Butter Market bedrijfsleider was geworden - Arthur vermeldt niet hoeveel jaar, maar wij weten dat het er ongeveer zes zijn geweest - maakte Alfred kennis met Robert Maddox, een bezoeker van het stadje die zijn intrek had genomen in de Angel Inn aan Angel Hill Maddox kwam bij de apotheek een specificum halen voor de fijt aan zijn vinger, en werd door Alfred Roper geholpen In plaats van hem met een lapmiddeltje af te schepen, sneed Alfred het abces open en verbond de vinger zo deskundig dat Maddox de volgende dag terugkwam om hem te bedanken en te vragen of de apotheker hem iets kon voorschrijven voor zijn chronische neusverkoudheid Dat deed Alfred, en Maddox uitte zijn diepe tevredenheid over het resultaat

Waarom Alfreds optreden hem nu juist zo geschikt maakte om plaatsvervangend bedrijfsleider te worden bij een reclamebureau voor patentgeneesmiddelen is niet bekend Arthur noemt althans geen reden, en zijn verslag van deze gebeurtenissen is vrijwel alles waarop we onze kennis over de jonge jaren van zijn broer moeten baseren Waarschijnlijk vond Robert Maddox hem eenvoudigweg sympathiek Juist door hun rustige manier van doen en serieuze voorkomen maken mannen van het type van Alfred Roper vaak een indruk die niet strookt met hun feitelijke vaardigheden Hoe dan ook, genoemde post bij de Supreme Remedy Company in High Holborn in Londen - waarvan Maddox mede-eigenaar was - werd hem aangeboden, en hij accepteerde deze

Als de oude mevrouw Roper niet vier weken daarvoor was overleden, zou het twijfelachtig zijn geweest of Alfred de nieuwe betrekking serieus in overweging zou hebben genomen Hij zou haar niet in de steek hebben kunnen laten, tenminste, hij zou het gevoel hebben gehad dat hij dat niet kón doen De laatste jaren had hij een groot deel van de huishouding op zich genomen, hij droeg zijn moeder de trap op en af en bereidde geregeld haar maaltijden Zijn broer Joseph stond op punt van trouwen en was van plan met zijn bruid zijn intrek te nemen in het huis in Southgate Street, waar Arthur ook woonde Als we in Arthurs gedenkschrift tussen de regels door lezen, mogen we aannemen dat Alfred opgelucht was dat hij de kans kreeg te ontsnappen en wellicht zijn fortuin te maken Het schijnt dat hij in Londen tijdelijk zijn intrek heeft genomen in een handelsreizigershotel in Gray's Inn Road en dat hij onmiddellijk is gaan omzien naar een vast kosthuis Tijdens het proces verklaarde een getuige, John Smart, een collega van Roper bij de Supreme Remedy Company, dat hij, Smart, tijdens een maaltijd in een eethuis had geopperd dat Fulham wellicht een geschikte wijk kon zijn om een kamer te zoeken Smart zelf woonde namelijk in Fulham en meende dat er een kamer vrij was in het huis waar hij woonde De reis was geen probleem, een kwartier per trein van Walham Green naar Charing Cross met de District Line van de Underground, gevolgd door een wandeling over de Strand en door Covent Garden Wat Alfred ervan heeft weerhouden deze uitstekende raad op te volgen is onbekend, maar we mogen wel stellen dat hij, als hij dat wel had gedaan, stellig nooit voor moord terecht had gestaan en de twintig jaar die volgden niet als een paria had geleefd Arthur heeft ons niets te melden over de omstandigheden die zijn broer naar Navarino Road in Hackney, Oost-Londen, voerden, noch over de reden waarom hij het huis van mevrouw

Hyde als zijn toekomstige domicilie koos Misschien door gebrek aan kennis van de feiten, maar wellicht eerder door zijn algehele misnoegen over de gebeurtenissen die volgden, heeft hij slechts karige feiten te melden over Alfreds leven tot de gevaarlijke periode voorbij is en het 1906 is geworden Het was in 1895, toen Alfred drieëntwintig was, dat hij verhuisde naar Devon Villa, Navarino Road, waar hij een slaapkamer en een zitkamer op de eerste verdieping betrok Devon Villa telde vier verdiepingen, het souterrain niet meegerekend, en Alfreds vertrekken waren ruim, riant zelfs, en ze hadden een hoog plafond en hoge ramen Hiervoor betaalde hij vijfentwintig shilling per week, inclusief drie maaltijden per dag Met zijn jaarsalaris van £ 150 kon hij zich dat zeer wel permitteren De kamers waren redelijk maar niet luxueus gemeubileerd, de zitkamer bood uitzicht over lommerrijke tuinen tot aan London Fields, en zijn onderkomen werd schoongehouden en voor zijn eten werd gezorgd

Hackney was een dorp dat 'van oudsher kon bogen op talrijke landhuizen van de adel en gegoede burgerij' en dat in de achttiende eeuw zoveel kooplieden en voorname personen onder zijn ingezetenen telde 'dat het alle andere dorpen in het koninkrijk, en waarschijnlijk op heel de aarde, in de schaduw stelt wat betreft de rijkdom en weelde van zijn inwoners, hetgeen kan worden afgeleid uit het grote aantal mensen dat er een rijtuig op na houdt'

Voordat de spoorwegen snel reizen mogelijk maakten, lag Hackney op de grens van het gebied dat het een zakenman mogelijk maakte buiten te wonen terwijl hij toch nog gemakkelijk zijn werk in de stad kon bereiken Het district groeide uit tot een voorstad met villa's met tuin rondom; ertussenin lagen moestuinen, en weilanden waar vee graasde Het waren de bewoners van deze huizen die de prachtige kerken en kapellen van Hackney bouwden en die schenkingen aan de armere klassen nalieten

Want armen zijn er altijd, zo wordt ons verteld, en rond Homenon High Street lag al heel lang een sloppenwijk Gedurende de tweede helft van de negentiende eeuw gleed Hackney langzaam af naar diepere armoede Toen Alfred Roper er in de jaren negentig van die eeuw arriveerde, heersten er grote armoede en overbevolking Uit de statistieken valt bijvoorbeeld op te maken dat het inwonertal in de twintig jaar tussen 1881 en 1901 was gestegen van 163 681 naar 219 272 In 1891 woonden er meer dan 3000 mensen met hun vieren of meer in een kamer, en bijna 8000 woonden met hun drieën of meer in een kamer

Mare Street was een van de scheidslijnen tussen een middenklasse in de grote oude villa's, die het hoofd boven water wist te houden, en de onderkomens van een arbeidersklasse die er steeds ellendiger aan toe was De buurten rond London Fields waren berucht, terwijl de autochtone armen van Hackney in de nabijheid van Homerton High Street en Wells Street woonden In het noorden, bij South Mill Fields, Hackney Wiek en All Souls', in Clapton, overheerste een zichtbare verwaarlozing De armoede scheen zich over het algemeen naar buiten toe uit te breiden, en de verstotenen uit het centrum waren aangewezen op de vervallen revolutiebouw op de slecht gedraineerde moerassen van de rivier de Lea

Navarino Road lag aan de westelijke ofwel 'verkeerde' kant van Mare Street, een bloeiend winkelgebied met een markt, en het huis van mevrouw Hyde was de voormalige woning van een koopman die op stand was gaan wonen in Stamford Hill Het spoorwegstation London Fields, van waaruit arbeiders naar het centrum werden vervoerd, lag op slechts een steenworp afstand Er reden paardentrams en omnibussen Hackney Common was niet veraf en Victoria Park, met cricket- en bowling-velden en een meer om op te spelevaren, lag een stevige wandeling gaans Alles wat het hart begeerde was in de grote warenhuizen in Mare Street en Kingsland High Street te krijgen, en warenhuis Matthew Rose and Sons was van vele gemakken voorzien, waaronder een koffiekamer Er waren vele soorten vermaak, in de vorm van variété, toneel en muziek Het Hackney Empire Theatre was beroemd en er traden vele topartiesten op, onder wie Marie Lloyd, Vesta Tilley en Little Tich Films zouden pas in 1906 komen, maar tragedies en komedies werden opgevoerd in het New Alexandra Theatre in Stoke Newington Road, het Dalston Theatre en het Grand in Islington De meeste schouwburgen brachten met Kerstmis pantomimes

Dit was de uitdijende Londense voorstad waarheen Alfred Roper verhuisde, een oord van armoede en ontbering, betrekkelijk comfortabele omstandigheden en burgerlijke waarden, een regelmatig ter kerke gaande gemeenschap van burgers en hun echtgenotes, een heidense kluwen armen die met z'n vieren in een kamer hokten Hij zou er tien jaar blijven wonen

Dit is het ogenblik om iets over mevrouw Hyde te vertellen, over haar gezin, haar kostgangers en het huis waarin Alfred Roper was beland, en over hun geschiedenis en reputatie Maria Sarah Hyde was weduwe, of noemde zich weduwe, en in 1895 was ze zevenenvijftig of daaromtrent Ze had het nooit over haar man, en niemand schijnt te hebben geweten waar ze vandaan kwam toen ze vijf jaar daarvoor Devon Villa betrok Het was een groot, vier verdiepingen tellend huis dat betere tijden had gekend In totaal waren er twaalf kamers, plus de privaten De twee woonvertrekken op de begane grond waren ruim en hadden een hoog plafond, terwijl de salon desgewenst door middel van vouwdeuren in tweeën kon worden gedeeld Het eerste gedeelte van de trap was in elk geval fraai, en de hal had een vloer van baksteenrood marmer Een tweede, smallere trap voerde naar de keuken, de bijkeuken en het raamloze dienstbodenkamertje in het souterrain Velen geloofden dat mevrouw Hyde het huis had gekregen in ruil voor verleende diensten Met andere woorden: de man die haar had onderhouden had haar op die manier afgekocht Het was haar eigendom, daarover bestond geen twijfel Ze verschafte er onderdak aan een oude man die naar de naam Joseph Dzjerjinski luisterde, een Poolse of Russische immigrant Hij bewoonde het grootste deel van de tweede verdieping, en haar dochter Elizabeth Louisa, alom bekend als Lizzie, sliep op de eerste verdieping Mevrouw Hyde had nog twee kostgangers genomen, een zekere juffrouw Beatrice Cottrell, een oude dame die zichzelf omschreef als een voormalig naaister van galakleding en die ook een kamer op de eerste verdieping had, en George Ironsmith, vertegenwoordiger in vleesproducten in blik, die twee kamers boven haar had, naast Dzjerjinski Mevrouw Hyde zelf bewoonde de gehele bovenste verdieping Bijna al het huishoudelijke werk kwam neer op de dienstbode, Florence Fisher Ze was het jaar daarvoor van school gegaan en was dus nog maar een kind toen ze in Devon Villa kwam werken, enkele maanden voordat Roper er zijn intrek nam Voor haar komst had Maria Hyde een oudere vrouw in dienst gehad, die was vertrokken omdat ze ging trouwen Slechts in twee procent van de huishoudens in Hackney had men personeel, zodat Florence Fisher, dertien jaar oud, zich waarschijnlijk gelukkig prees dat ze zo'n goed dienstje had gevonden, niet ver bij haar moeder vandaan en vlak bij de ontsmettingspost bij South Mill Fields Het was haar taak om de kamers schoon te maken, kolen naar boven te sjouwen, de buitentrap en het erf te vegen, af te wassen en geregeld de boodschappen te doen Maria en Liz-zie Hyde kookten in die tijd om de beurt

Maria Hyde had naar eigen zeggen een ernstige hartkwaal, die ze aangreep als uitvlucht om niet veel meer uit te voeren dan met Joseph Dzjerjinski in de Dolphin, de pub in Mare Street, te zitten drinken Jenever schijnt haar favoriete drankje te zijn geweest, maar ze kon goed tegen alcohol en niemand kon beweren haar ooit in kennelijke staat te hebben gezien Volgens juffrouw Cottrell zei ze vaak dat sterke drank goed was voor haar hart

Er waren mensen die zeiden dat ze uitkeek naar een man voor haar dochter Anderen voerden aan dat de dochter 'van lichte zeden' was, zoals men dat in die tijd uitdrukte, en dat ze, hoewel ze nooit getrouwd was geweest, minstens één kind had gebaard Wat er van dat kind of die kinderen was geworden, was niet bekend George Ironsmith, de vertegenwoordiger in ingeblikt vlees die op dezelfde verdieping als Dzjerjinski woonde, zou met Lizzie Hyde verloofd zijn en er was sprake van een huwelijk in het jaar daarop Om onbekende redenen werd de verloving echter verbroken, en Ironsmith ging naar Amerika, waar de vleesexporteurs voor wie hij werkte hun hoofdvestiging hadden Na zijn vertrek werden de kamers verhuurd aan het echtpaar Upton

Lizzie Hyde was volgens haar zeggen in 1895 vierentwintig jaar oud Ze was waarschijnlijk minstens zes jaar ouder, en derhalve was Alfred Roper zeven jaar jonger dan zij De schaarse foto's die voor ons bewaard zijn gebleven tonen een ontegenzeglijk knappe vrouw, zij het dat haar schoonheid ietwat had geleden onder de tijd en doordat er onbezonnen mee was omgesprongen Ze heeft een volmaakt ovaal gezicht, regelmatige trekken, een rechte neus en een kleine mond met volle lippen, grote heldere ogen en krachtige, fraai gevormde wenkbrauwen Haar haar is dik en licht van kleur, haar hals sierlijk en haar figuur goed ontwikkeld maar niet zwaar Volgens een krantenartikel geschreven door een van de buren en een gedenkschrift nagelaten door juffrouw Cottrell, had ze in de buurt diverse baantjes gehad, als winkeljuffrouw in een stoffenzaak en later als hoedenmaakster, daar ze als jong meisje bij een naaister in de leer was geweest Ze had in 1895 beslist geen betaald werk buitenshuis, maar bleef thuis om met de huishouding te helpen In dit huishouden zou Alfred Roper de meest geziene kostganger worden Van meet af aan erkenden alle andere bewoners dat hij een achtenswaardig man was en als commensaal begerenswaardig, en dat schijnt hun gedrag, althans tijdelijk, te hebben beïnvloed Volgens juffrouw Cottrell werden de maaltijden stipter geserveerd en de properheid in huis verbeterde Een vriend van Lizzie Hyde, een 'echte heer' die dikwijls op bezoek kwam en, volgens juffrouw Cottrell, weleens een nacht bleef logeren, al wist ze niet onder welke omstandigheden, vertoonde zich niet meer

Juffrouw Cottrell voelde zich evenwel geroepen om Alfred, toen hij ongeveer een week in Navarino Road woonde, aan te raden niet langer te blijven dan strikt nodig was In feite liet ze doorschemeren dat hij er verstandig aan deed onmiddellijk naar een ander kosthuis om te zien; dit huis was misschien goed genoeg voor een oude vrouw zoals zij, die geen goede naam te verliezen had, maar het was 'niets voor hem' Het behoeft geen betoog dat Alfred de waarschuwing in de wind sloeg Of hij dat deed omdat hij inderdaad zo onschuldig was als Howard de Filippis, die hem tijdens het proces verdedigde, hem afschilderde, of dat zijn ijdelheid hem parten speelde, is niet te achterhalen Inmiddels werd hij door alle vrouwen verwend zoals hem nog nooit eerder was overkomen Hij mocht zijn chemische experimenten op zijn kamer uitvoeren en het gasfornuis in de keuken voor zijn stoommachines gebruiken Ongetwijfeld schepte hij er ook genoegen in om voor het eerst in zijn leven in een groot huis te wonen; hij genoot van de royale afmeting van zijn kamers en van het uitzicht, ook al was het huis niet zijn eigendom

Misschien had hij al geleerd behagen te scheppen in het gezelschap van de dochter van mevrouw Hyde Wat Fulham betreft, de treinreis was vanaf station London Fields net zo gemakkelijk en de wandeling daarna voerde eenvoudigweg in zuidelijke in plaats van noordelijke richting

Over hoe het Alfred gedurende de drie jaren die volgden verging, is weinig bekend We weten dat hij bedrijfsleider werd bij de Supreme Remedy Company en derhalve een pond per week opslag kreeg, en ook dat hij tijdens die jaren slechts één keer naar Suffolk is teruggekeerd, namelijk voor de begrafenis van zijn schoonzuster, de vrouw van Joseph, die in het kraambed was gestorven Het volgende vaststaande feit waarover we beschikken is zijn huwelijk, in augustus 1898, met Elizabeth Louisa Hyde, dat werd ingezegend in de parochiekerk St John in South Hackney

Meer verbazing wekt de geboortedatum van zijn zoon, 19 februari 1899, zes maanden na de bruiloft Daaruit zouden we kunnen afleiden dat Lizzie Hyde Alfred erin heeft laten lopen en zeker is dat hun wederzijdse tevredenheid zich niet zou bestendigen, al zijn ze wellicht voor hun huwelijk en tot de geboorte van hun zoon gelukkig geweest

Beatrice Cottrell schreef later een scabreus verslag over haar leven in Devon Villa, dat zelfs in druk is verschenen en waaruit bleek dat ze Alfred bijzonder goed gezind was In de beginperiode was Alfred dol op zijn vrouw Lizzie bediende hem op zijn wenken en men hoorde vaak dat ze haar echtgenoot met koosnaampjes aansprak en zei dat voor hem geen moeite haar te veel was Deze toewijding was echter van korte duur Alfred was een ideale echtgenoot en mijlenver verheven boven de mensen in zijn omgeving Een buurvrouw, Cora Green, liep voortdurend in en uit omdat ze bevriend was met Maria Hyde

Nadat Alfred was vrijgesproken vertelde zij haar 'verhaal' aan een krant en zei dat ze Lizzie Roper naar haar smaak soms te demonstratief vond; altijd hing ze haar man in het bijzijn van anderen om de hals en kuste ze hem De twee echtparen - Maria en Dzjerjinski, en Alfred en Lizzie - gingen samen naar het variété en vaak naar het Hackney Empire Theatre Alfred werd met zijn vrouw en schoonmoeder ook gesignaleerd in de Dolphin, wat voor hem beslist iets nieuws was Aan dit alles schijnt de geboorte van Edward Alfred, hun eerste kind, een einde te hebben gemaakt Cora Green beweerde dat Lizzie geen moederinstinct bezat en niet in staat was een baby te verzorgen Het kind was vies, werd niet goed gevoed en gedijde dan ook slecht Lizzie maakte vreselijke scènes, dreigde de hand aan het kind en aan zichzelf te slaan, waarna ze dagen achtereen haar bed niet uit kwam Florence Fisher had te veel om handen om de zorg voor de baby op zich te nemen en ook nog het huis schoon te houden Bovendien was haar moeder ernstig ziek en de weinige vrije tijd die het zestienjarige meisje had, bracht ze door bij mevrouw Fisher, in haar armoedige onderkomen bij Lea Bridge Road Beatrice Cottrell merkte op dat het huis in die periode steeds verder vervuilde Alfred moest wel een kindermeid in dienst nemen Dat kon hij zich eigenlijk niet veroorloven, te meer niet daar Maria Hyde, nu ze bij wijze van spreken een kostwinner in de familie had, de mogelijkheid in het verschiet zag om haar pension op te doeken, wat ze in bijzijn van juffrouw Cottrell meer dan eens te berde bracht

Het onophoudelijke gehuil van de baby was een van de redenen waarom de Uptons hun biezen pakten Ook klaagden ze erover dat de maaltijden steeds slechter werden nu Lizzie niet meer beschikbaar was om te koken Mevrouw Upton zei tegen Cora Green dat de slaapkamermuren wemelden van het ongedierte Na hun vertrek maakte mevrouw Hyde geen aanstalten hen te vervangen Ze verhuisde Dzjerjinski naar een verdieping lager, naar wat eens Alfreds kamers waren geweest, en Lizzie en Alfred naar zijn voormalige vertrekken, terwijl zij zelf haar intrek nam naast Dzjerjinski, omdat traplopen vanwege haar zwakke hart bezwaarlijk werd De bovenste verdieping sloot ze af, daar het volgens haar niet lonend was die schoon en vochtvrij te houden

Alfred had een vrouw en een kind, maar in sommige opzichten, wat huisvesting betreft bijvoorbeeld, was hij slechter af dan voor zijn huwelijk Hij moest de benedenkamers delen met de kostgangers en al zijn maaltijden samen met hen gebruiken Zijn schoonmoeder had hem, zij het node, op de bovenste verdieping een kamer voor zijn chemische experimenten laten houden, maar toen ze die etage afsloot kwam ze daarop terug En dan was er nog het kabaal Dzjerjinski was een virtuoos op de accordeon en had in verscheidene variétés opgetreden Hij bespeelde dit instrument vaak tot diep in de nacht, terwijl hij ook nog Engelse les gaf aan Russische en Duitse immigranten De luide accordeonmuziek en het gebas van keelstemmen die door de wanden en het plafond drongen, veroorzaakten dikwijls een verschrikkelijk lawaai

Juffrouw Cottrell bleef nog vier jaar Volgens Cora Green toonde Lizzie Roper geen belangstelling voor haar kind, maar liet ze haar zoontje eerst over aan de kindermeid en na haar vertrek aan haar moeder, wanneer Maria daar zin in had De 'echte heer' waar juffrouw Cottrell van repte, die voor Alfreds komst kennelijk een geregelde bezoeker was geweest, dook weer op - of misschien was het een ander Vast staat dat het er gedurende de paar jaren die hierop volgden meer dan één was Een man die Cora Green door Lizzie 'Ben' hoorde noemen had de gewoonte haar met een rijtuig te komen afhalen Dit schijnt Herbert Cobb te zijn geweest, die mevrouw Green beschrijft als bedrijfsleider bij een herenmodezaak Hij was een goede bekende van juffrouw Cottrell en ze heeft geboft dat hij haar na het verschijnen van haar boekje niet wegens smaad heeft aangeklaagd Ze beschrijft hem heel moralistisch als iemand die een 'huwelijk ontwrichtte' en als een 'duivel in mensengedaante', als een bezoeker van vrouwen van lichte zeden, als oneerlijk, onbeleefd, grof in de mond en een godslasteraar Lizzie hield het niet bij één vriend Percy Middlemass, zakenman en stamgast van de Plume of Feathers, naar men zei een al wat oudere, zeer welgestelde man, kwam ook aan huis en verbleef soms enkele uren met Lizzie alleen binnen Ironsmith, de reiziger in ingeblikt vlees die zijn kosthuis had verlaten en naar het buitenland was gegaan, was volgens mevrouw Green ook weer verschenen en kwam af en toe bij Lizzie op bezoek Op een dag in de nazomer van 1903 liep mevrouw Green hem op straat tegen het lijf toen hij Devon Villa uit kwam; ze herkende hem meteen, al wendde hij voor haar niet te kennen Alfred zelf was uiteraard twaalf uur per dag afwezig, zodat Lizzie de vrijheid had zich naar eigen goeddunken te vermaken Als hij zich in die periode al van (taalactiviteiten bewust was, dan blijkt dat nergens uit, maar zijn over het algemeen ongelukkige blik en zijn tanende gezondheid werden onder anderen opgemerkt door John Smart, de jongeman die Fulham had aanbevolen als geschikte woonwijk Alfred, zei hij, was vermagerd en liep gebogen, zoals heel lange mannen wel vaker doen Smart zei dat hij vaak klaagde over spijsverteringsproblemen en een slechte nachtrust

In mei 1904 beviel Lizzie Roper van een dochtertje en twee maanden later werd het kind in de St John-kerk gedoopt als Edith Elizabeth Van meet af aan was Lizzies houding tegenover deze baby heel anders dan tegenover haar zoon Edward Om te beginnen voedde ze de baby zelf Ze ging met Edith in de kinderwagen uit wandelen en pronkte met haar tegenover de buren Cobb, Middlemass en de rest schenen hun bezoeken te hebben gestaakt, althans voorlopig

Alfred werd opgewekter, volgens Smart, en verheugde zich op de vakantie die hij met zijn gezin in augustus in Margate zou doorbrengen Hij was trots op zijn dochtertje, maar vooral zijn zoon Edward scheen hij met genegenheid te hebben overstelpt Toen het jongetje nog klein was had Alfred, bij ontstentenis van de moeder, meer tijd en aandacht aan hem besteed dan voor vaders in onze samenleving gebruikelijk is Dit heeft misschien onder meer bijgedragen aan de buitensporige liefde die hij voor zijn zoon koesterde Brieven van Alfred aan zijn zuster Maud, die schrijver dezes in zijn bezit heeft, staan vol over Edward, hoe aardig hij eruitziet, hoe voorbeeldig hij zich gedraagt en hoe goed hij kan leren, evenals met omstandige voorbeelden van de vroegwijze opmerkingen van het jongetje Verscheidene brieven bevatten in feite weinig meer Lizzie en de kleine Edith worden alleen genoemd aan het eind van de brief, in de frase 'veel liefs van ', een loze boodschap wanneer we in overweging nemen dat zij en Maud elkaar, voor zover bekend, nooit hadden ontmoet

Alfred zei tegen John Smart dat hij hoopte dat verdere gezinsuitbreiding uitbleef, daar alles wat hij verdiende nodig zou zijn om Edward een goede opleiding te geven Voor hem, beweerde hij met klem, geen gewone openbare scholen Noch zou hem de kans op een universitaire studie worden ontzegd doordat zijn vader geen goede voorzieningen voor de rest van het gezin had getroffen, zoals hemzelf was overkomen Alfred beschouwde Edward als een bijzonder kind en vertelt in zijn brieven aan Maud dat de jongen op de leeftijd van viereneenhalf al kan lezen en eenvoudige sommetjes kan maken Hij beschouwt het ook als teken van intelligentie dat Edward met negen maanden liep en met achttien maanden al goed sprak De vakantie waarnaar zo werd uitgekeken heeft wellicht plaatsgevonden, maar wellicht ook niet, dat valt voor ons niet vast te stellen, maar in augustus hebben zich in elk geval twee belangrijke gebeurtenissen voorgedaan Juffrouw Cottrell vertrok uit Devon Villa, na een heftige woordenwisseling met mevrouw Hyde, waarin zij haar hospita ervan beschuldigde dat ze een huis van rendez-vous hield en als bordeelhoudster voor haar eigen dochter fungeerde En Alfred Roper raakte zijn baan kwijt De 'journalistieke' bijdrage van Cora Green verschaft ons de volgende informatie over de verhouding tussen juffrouw Cottrell en Maria Hyde Volgens mevrouw Green maakte juffrouw Cottrell al enige tijd toespelingen op de moraal van Lizzie Roper, ondanks het feit dat de vroegere 'heren' niet meer op bezoek kwamen Ditmaal suggereerde ze echter niet alleen dat Maria Hyde als tussenpersoon voor haar dochter optrad, maar ook dat Edith Roper geen kind van Alfred was Op een dag ontstond er, opnieuw volgens mevrouw Green, een hevige ruzie, waarbij juffrouw Cottrell zei dat het huis smerig was, dat het er wemelde van het ongedierte, dat Lizzie geen haar beter was dan een straatmeid en dat Alfred Roper de waarheid zou moeten horen 'Wat lette haar' om hem alles te vertellen? Maria zei dat ze kon vertrekken, en later had Dzjerjinski geholpen de spullen van juffrouw Cottrell naar beneden te brengen en buiten op straat te zetten Dat betekende het einde van Maria Hydes loopbaan als pensionhoudster, tenzij men Dzjerjinski als kostganger beschouwt, al betaalde hij beslist geen huur

Op een kwade ochtend begin augustus hield de Supreme Remedy Company abrupt op te bestaan De schulden waren hoog opgelopen en de crediteuren stonden voor de deur en eisten luidruchtig betaling van de openstaande rekeningen Algemeen werd aangenomen dat Robert Maddox met de noorderzon naar Europa was vertrokken, met medeneming van het geld Er was evenwel geen geld, althans, dat is nooit gevonden Maddox was niet naar Frankrijk gegaan, maar had al in Dover een kamer in een hotel genomen en zich daar een kogel door het hoofd geschoten De negen werknemers van het bedrijf, onder wie de bedrijfsleider, stonden op straat

Ongetwijfeld was dit een zware slag voor Alfred Roper. Hij had een groot huis te onderhouden en moest vijf volwassenen en twee kinderen te eten geven Andere bronnen van inkomsten waren er niet, als we, en waarschijnlijk terecht, de zwaarste beschuldiging van juffrouw Cottrell buiten beschouwing laten Alfred ging op zoek naar werk en vond uiteindelijk een betrekking als klerk bij een firma die lenzen vervaardigde, Imperial Opties Limited Het salaris bedroeg de helft van wat hij vroeger verdiende, en het enige voordeel, als het zo genoemd kon worden, van de Imperial Opties vergeleken met de Supreme Remedy Company was de korte afstand tussen het bedrijf en zijn huis Alfred kon nu naar zijn werk lopen, want zijn nieuwe werkgever was gevestigd aan Cambridge Heath Road in Bethnal Green

Kort hierop vertrok ook Cora Green uit de buurt Ze verhuisde naar het nabije Stoke Newington en ging nog wel eens op bezoek bij haar vriendin Maria Hyde, maar ze was niet langer een buurvrouw die het komen en gaan in het huis ernaast in de gaten kon houden Bijna een jaar lang gaat Devon Villa schuil achter een waas van geheimzinnigheid Toegegeven, Florence Fisher was er nog, en haar getuigenverklaring was een van de belangrijkste tijdens het proces tegen Alfred Maar ze was geen jonge vrouw die een scherpe opmerkingsgave bezat; wanneer ze niet bezig was met het schoonmaken van de kamers boven, bracht ze het grootste deel van haar tijd door in de keuken, de bijkeuken en haar eigen hokje, en belangen elders had ze in die tijd niet Haar moeder was overleden en ze had derhalve niet langer een ouderlijk huis in Leyton Marshes, maar ze had sinds korte tijd 'verkering' met een jongeman die ze later haar verloofde zou noemen Ernest Henry Herzog, die een goede betrekking had bij een familie in Islington, eveneens een kleinzoon van immigranten, was een jaar jonger dan zijn meisje en maatschappelijk gezien stond hij boven haar Uiteindelijk is het echter nooit tot een huwelijk gekomen, en we hoeven ons dan ook niet verder om hem te bekommeren Florence evenwel kon eindelijk een eigen leven leiden Als boven de beschuldigingen en verwijten heen en weer vlogen, besteedde zij daar geen aandacht aan

In het voorjaar van 1905 begon er van alles te veranderen John Smart, die met Alfred bevriend was gebleven en in feite zijn enige vriend was, had in april een ontmoeting met hem Ze hadden afgesproken in een abc-tearoom, en Alfred was vergezeld van zijn zoon Edward Bij die gelegenheid deed hij Smart twee uiterst belangwekkende mededelingen Een daarvan was dat hij tot de overtuiging was gekomen dat hij niet Ediths vader was Tijdens een van hun ruzies had zijn vrouw dat min of meer toegegeven, al had ze dat later herroepen en gezegd dat ze 'hem voor de gek had gehouden' Niettemin, zei Alfred, twijfelde hij al lang of hij de vader van Edith was, zoals hij ook twijfelde aan zijn vaderschap van het kind dat Lizzie nu verwachtte

Smart was diep geschokt door deze onthullingen Ongevraagd verklaarde hij dat Edith sprekend op Alfred leek, maar Alfred was niet van zijn overtuiging af te brengen Hij zei tegen Smart dat hij geen reden zag waarom hij 'zich zou blijven afbeulen' om een hele familie en de 'bastaarden' die hem onverschillig lieten te eten te geven Hij had een onbezonnen huwelijk gesloten, dat zag hij nu wel in, maar in elk geval had hem dat Edward opgeleverd

Het andere nieuwtje dat hij Smart vertelde was dat hij had gehoord dat er in een grote, bloeiende apothekerij in Cambridge een vacature was Nee, hij had deze baan niet gevonden in de rubriek 'betrekkingen aangeboden' in de krant Een collega bij de Imperial Opties was een neef van de man die de post op dit moment bekleedde en binnenkort met pensioen ging De klerk, een zekere Hodges, was van mening dat Alfred de betrekking zeker zou krijgen als hij binnen een maand solliciteerde Daar kwam nog bij dat Maud, de zuster met wie hij altijd de hechtste band had gehad, met haar man in het dorp Fen Ditton, even buiten de stad, woonde

Smart zei dat het een uitstekend idee was en raadde Alfred aan onmiddellijk te solliciteren Op die manier kon Alfred zijn vrouw en kinderen onttrekken aan de mogelijk slechte invloed van haar moeder en een nieuw leven beginnen Aha, maar nee, luidde Alfreds reactie, dat was zijn bedoeling helemaal niet Hij was van plan Lizzie en haar dochtertje achter te laten en de betrekking in Cambridge te aanvaarden - gesteld uiteraard dat hij werd aangenomen - en zich voor te doen als een weduwnaar met een zoon Het sprak immers vanzelf dat hij Edward zou meenemen

Smart deed zijn best Alfred op andere gedachten te brengen, niet alleen bij deze gelegenheid, maar ook tijdens hierop volgende ontmoetingen En het was alsof Alfred een beetje zwichtte Als Lizzie wilde dat hij bij haar bleef, zou ze zich anders moeten gaan gedragen Het wonderlijke was dat hij Smart vertelde dat hij Lizzie 'behandelde' voor een 'ziekte'; door zijn ervaring als apotheker wist hij wat hij daaraan kon doen Tijdens een ander gesprek, toen Smart opnieuw informeerde naar de aard van deze ziekte, noemde Roper Lizzie een nymfomane Hij zei dat hij haar behandelde met scopolamine, een middel dat seksuele driften onderdrukte, om de eisen die ze aan hem stelde en haar behoefte aan andere mannen te temperen De hele situatie in Devon Villa putte hem volledig uit In elk geval was hij vastbesloten zo gauw mogelijk zijn financiële steun aan Maria Hyde en Joseph Dzjerjinski te staken Een van hen zou weldra van hem noch van iemand anders nog steun nodig hebben Joseph Dzjerjinski had een bezoek gebracht aan zijn zuster in Highbury en werd op de terugweg naar Navarino Road op straat onwel Hij werd in ernstige toestand op het trottoir aangetroffen en naar het Duitse ziekenhuis daar vlakbij gebracht, maar hij overleed voordat hij daar aankwam Dit gebeurde begin juli 1905, en aan het einde van die maand zou Joseph Dzjerjinski, als hij was blijven leven, 78 jaar zijn geworden Er werd een onderzoek ingesteld, waarvan de conclusie luidde dat ongelukkig toeval de doodsoorzaak was Sectie wees uit dat hij aan een ernstige hartkwaal en aan ver voortgeschreden levercirrose had geleden Het schijnt dat Alfred geacht werd de begrafenis te betalen en dat hij dat inderdaad heeft gedaan

De zomer van 1905 was uitzonderlijk warm In de zon werden temperaturen van boven de vijftig graden gemeld De kranten stonden vol verhalen over mensen die door de hitte krankzinnig waren geworden, en het aantal moorden, ook op jonge kinderen, vertoonde een opvallende stijging Alle ramen en de voor-en achterdeur van Devon Villa stonden overdag open, maar niettemin bleef het ondraaglijk warm

Behalve de opmerking van John Smart is uit niets anders gebleken dat Lizzie weer zwanger was, tenzij we haar herhaalde beweringen dat ze moe was en 'zich licht in het hoofd voelde', ochtendmisselijkheid en voortdurende slaperigheid als bewijzen beschouwen, al zouden deze symptomen ook het gevolg kunnen zijn van het feit dat ze aldoor scopolamine binnenkreeg Florence Fisher rept met geen woord van een zwangerschap, noch is daar sprake van in de brief die Maria in die periode schreef aan de zuster van wijlen Joseph Dzjerjinski, Marta Boll Cora Green wist van niets Tijdens het proces tegen Roper werd geen gewag gemaakt van een zwangerschap die bij sectie zou zijn geconstateerd Het lijkt dan ook voor de hand liggend dat Lizzie in de loop van die zomer het kind dat ze droeg door een miskraam verloor, ten gevolge van een of andere lichamelijke oorzaak of wellicht door de extreme hitte Het kan ook zijn dat er nooit een baby is geweest, maar dat Lizzie zwangerschap voorwendde om te voorkomen dat haar man bij haar wegging Misschien is hij van meet af aan van plan geweest haar te verlaten In de brief die hij op 15 juli schreef aan mevrouw Maud Leeming in Fen Ditton wordt Lizzie (opnieuw) slechts in de slotformule genoemd Over Edith geen woord Met ingang van 1 augustus kon hij bij apothekerij Jopling in Cambridge beginnen, en hij vraagt zijn zuster om hem en Edward vanaf 27 juli onderdak te verschaffen, tot hij zelf voor huisvesting heeft kunnen zorgen Daar staat tegenover dat hij, schrijvende over de woning die hij in de stad Cambridge zoekt, zegt dat deze geschikt moet zijn voor 'een gezin' en voor 'de hervatting van het gezinsleven'

In het begin van de tweede week van die maand heeft hij, en niet zijn vrouw, Florence Fisher ontslag aangezegd Na 31 juli werden haar diensten niet meer verlangd, daar hij, mevrouw Roper en de kinderen naar Cambridge gingen verhuizen Mevrouw Hyde zou achterblijven en moest haar eigen voorzieningen treffen, maar als vrouw alleen zou ze geen dienstbode meer nodig hebben Dat waren, volgens Florence, zijn woorden Florence deed een beroep op Maria Hyde, die van dit alles niets af wist Zij op haar beurt sprak met haar dochter, die al even onwetend bleek Waarom Florence zo graag in een betrekking wilde blijven die bepaald geen sinecure was, waar ze werd onderbetaald en keihard moest werken, is onduidelijk Haar kamertje was krap, smerig en onhygiënisch Ze was toentertijd een sterke, struise jonge vrouw van tweeëntwintig, die gemakkelijk ander werk had kunnen vinden, en Alfred zou haar ongetwijfeld een goed getuigschrift hebben meegegeven Misschien had ze geen zin om nog ergens anders in dienst te gaan voor een noodzakelijkerwijs korte periode, daar ze toen nog verwachtte het volgend voorjaar in het huwelijk te treden Wat de reden ook was, ze wilde per se in Devon Villa blijven, en het schijnt dat Roper verder niets meer over haar vertrek heeft gezegd In de middag van 27 juli zei mevrouw Hyde tegen Florence dat ze zich niet lekker voelde; ze had pijn in haar linkerarm en in haar borst Haar hart 'speelde op', zei ze, en ze moest gaan liggen Toen arriveerde Alfred, die haar vertelde dat hij en Edward 'dadelijk' naar Cambridge vertrokken, waar hij nog aan toevoegde dat mevrouw Roper en Edith zich 'spoedig' bij hem zouden voegen Florence heeft hem niet de deur uit zien gaan, maar heeft aangenomen dat hij weg was Drie kwartier later kwam hij terug, belde aan en zei dat hij zijn soevereinendoosje was vergeten De zilveren muntenkoker was nog van zijn vader geweest Florence bood aan hem te helpen zoeken, maar dit aanbod wimpelde hij af Hij zei dat ze verder moest gaan met haar werk en hield de deur van de eetkamer voor haar open, omdat ze daar linnengoed ging ophalen dat in de was moest Ze hoorde hem de trap op gaan, naar de verdieping waar zijn vrouw, Edith en Maria Hyde zich bevonden Een halfuurtje voor de terugkeer van Roper was Maria Hyde naar de keuken gekomen Ze had gezegd dat ze was opgeknapt en had Florence gevraagd thee te zetten en een lichte avondmaaltijd te bereiden, die ze boven zou gebruiken Haar dochter was ziek, zei ze, en lag te bed Florence deed wat er was gevraagd, waarna Maria zelf het blad naar boven droeg Daarop stond niet alleen een pot thee, de suiker en de melk voor Edith, maar ook zalm uit blik en beboterde sneden brood De suikerpot en de inhoud daarvan zouden drie maanden later belangrijke bewijsstukken vormen tijdens het proces tegen Roper Roper zelf gebruikte geen suiker in zijn thee of andere drankjes, en zijn schoonmoeder en Florence Fisher evenmin Roper bleef lang boven, zonder twijfel naarstig zoekend naar zijn soevereinendoosje Volgens zijn verklaring tijdens het proces had hij het uiteindelijk op de schoorsteenmantel in de eetkamer gevonden Met het doosje op zak wandelde hij naar de rijtuigstandplaats in Kingsland High Street, een aanzienlijke afstand, en naar hij beweerde was hij onderweg over een losliggende stoeprand gestruikeld, waarbij hij zijn rechterhand had geschaafd In elk geval één getuige beweerde te hebben gezien dat er bloed aan Ropers hand en de mouw van zijn jas zat, maar kon hem later niet identificeren

Ten slotte bereikte hij station Liverpool Street, waar hij zijn zoontje en zijn bagage aan de kruier had toevertrouwd Volgens zijn oorspronkelijke plan had hij de trein van 17 15 naar Cambridge zullen nemen en als hij niet naar Navarino Road was teruggegaan, had hij die gemakkelijk kunnen halen Nu liep het echter al tegen halfzeven, en hoewel er om 19 32 een trein naar Bishops Stortford vertrok, ging er pas om 20 20 een die tot Cambridge doorreed Roper en zijn zoon moesten nog bijna twee uur wachten

Een van de mysteries in deze zaak is waarom Roper zijn reis naar Cambridge tot zo laat op de dag uitstelde Hij had zijn betrekking in Bethnal Green opgezegd, hoefde dus niet naar zijn werk en had thuis niets speciaals meer te doen Volgens de dienstregeling van de Great Eastern Railway van juli 1905 reden er vele treinen per dag naar Cambridge Hij had bijvoorbeeld die van twaalf uur 's middags kunnen nemen, en als hij de voorkeur gaf aan een sneltrein had hij naar station St Pancras kunnen gaan om de trein van 12 00 te nemen, die om 13 31 in Cambridge aankwam Hij had kunnen mikken op de trein van 14 30, die maar twee keer stopte voordat hij om tien voor vier zijn bestemming bereikte

Hij had een klein kind bij zich, een kind dat normaal om halfzeven naar bed ging, en toch koos hij een trein die pas vier minuten na dat tijdstip te bestemder plekke arriveerde, terwijl hij uiteindelijk een trein nam die nog eens twee uur later vertrok, zodat hij pas om tien over halftien in Cambridge aankwam Ongetwijfeld had hij daar zijn redenen voor

De volgende morgen kwam de kleine Edith om acht uur naar beneden, en Florence maakte haar ontbijt klaar Dat was allerminst een ongebruikelijke gang van zaken, al was Florence er niet bepaald over te spreken omdat ze ook al voor het huishoudelijke werk en de boodschappen opdraaide Dat mevrouw Roper en mevrouw Hyde niet verschenen verbaasde haar niet erg, want die bleven wel vaker tot het middaguur in bed liggen, maar nadat ze Edith had gewassen en aangekleed, stuurde ze haar naar boven Een blond meisje dat in Devon Villa aan de Navarino Road in Hackney de trap naar de eerste verdieping op klauterde - dat was het laatste wat Florence Fisher van Edith Roper zag Voor zover bekend was het zelfs de laatste keer dat zij op deze wereld is waargenomen Florence ging om een uur of tien boodschappen doen Het was warm en drukkend, ofschoon minder heet dan eerst Toch schijnt de warmte haar niet goed te zijn bekomen, want toen ze na ongeveer twee uur terugkwam, ongetwijfeld bepakt en bezakt met kruidenierswaren, voelde ze zich onwel Er was kennelijk niemand thuis Ze sleepte zich naar de slaapkamer op de eerste verdieping, waar het ledikantje stond waar Edith in sliep Ze trof het vertrek in wanorde aan - maar ook dat was niet ongebruikelijk Ongetwijfeld vermoeid haalde ze de met urine doordrenkte lakens en dekens af Wellicht was het vanzelfsprekend dat ze aannam dat mevrouw Roper en Edith tijdens haar afwezigheid naar Cambridge waren vertrokken Als Florence zich op dat moment zelf niet zo akelig had gevoeld, had ze zich misschien nieuwsgieriger betoond wat betreft de verblijfplaats van Maria Hyde en argwanend omtrent de omstandigheden waaronder Lizzie Roper en haar dochtertje waren vertrokken, niet met vakantie maar voorgoed, zonder kleren voor Edith mee te nemen Maar Florence was ziek Het kan zijn dat ze last had van een lichte hitteberoerte Wat het ook was, ze was gedwongen twee dagen het bed te houden, in het souterrain van Devon Villa

Hierop volgde een periode van ruim een week waarin Florence Fisher alleen in huis verbleef Gedurende die tijd verkeerde ze nog steeds in de waan dat de heer en mevrouw Roper en de kinderen in Cambridge waren Als ze zich al zorgen maakte, dan was dat niet over hen, maar over haar eigen toekomst Zou een van hen terugkeren om haar haar loon uit te betalen? Of werd er van haar verwacht dat ze haar biezen pakte en dus geen geld meer ontving? Dan was er nog de afwezigheid van mevrouw Hyde In de tien jaar dat Florence er had gewerkt, had mevrouw Hyde nog nooit een nacht elders doorgebracht Aan de andere kant was de voor de hand liggende verklaring - zij en haar dochter hadden voor zover Florence wist immers altijd samengewoond - dat ook zij naar Cambridge was gegaan en daar nu bij haar dochter en schoonzoon verbleef Florence ging haar eigen gangetje Ze knapte snel op en hervatte haar werkzaamheden De 28ste juli was een vrijdag, en uit de gegevens van het dienstbodenbemiddelingsbureau van juffrouw Elizabeth Newman in Mare Street blijkt dat Florence zich de dinsdag daarop, 3 augustus, aldaar vervoegde om een andere betrekking te zoeken Waarschijnlijk heeft ze op enigerlei wijze contact gehad met de man met wie ze verloofd was Leveranciers zijn aan de deur geweest De scharensliep moest komen, en ongetwijfeld heeft hij zich gemeld De bakker heeft de dagelijkse bestelling afgeleverd

Florence was in maanden niet op de bovenste verdieping in Devon Villa geweest, maar ze had de gewoonte eens in de veertien dagen op de etage eronder te vegen en stof af te nemen Toen ze op de ochtend van vrijdag 4 augustus met veger en stofdoek de trap beklom - de eerste keer sinds ze er twee dagen voor Ropers vertrek was geweest - rook ze een sterke, verschrikkelijke lucht, die haar onbekend was Ze liep de tweede trap op Op de overloop stond ze stil, ongetwijfeld danig afgeschrikt Hier was de stank tien keer erger dan op de trap Florence bond haar schone stofdoek om haar mond en neus voordat ze de deur van de eerste slaapkamer opende Dit was de slaapkamer die Lizzie Roper met haar echtgenoot had gedeeld Het was echter het lijk van mevrouw Hyde dat languit, met het gezicht omlaag, op de vloer tussen het bed en de deur lag Ze was geheel gekleed, maar haar haar was gedeeltelijk in papillotten gewikkeld Het stoffelijk overschot van Lizzie Roper, slechts gehuld in een dun wit katoenen nachthemd, bevond zich op het bed, waaroverheen een wittige sprei lag Beide lichamen, de matras, het beddengoed en de nachtkleding van de vrouwen, hel kleed en een deel van de wanden, waren bespat of doordrenkt met bloed Lizzie Ropers keel was van oor tot oor doorgesneden

Op een tafel stond het blad met de twee kopjes waarin thee had gezeten, samen met de halflege suikerpot, een fles jenever die driekwart leeg was en twee glazen Er was een week verstreken en het restje zalm was gaan rotten De gordijnen waren dicht, de lucht was bedompt en onwelriekend, en het wemelde er van de vliegen die zoemend om de lijken en het ranzige voedsel cirkelden

Florence raakte niets aan, behalve de kruk van de deur die ze had opengemaakt Ze ging naar beneden, zette haar hoed op en liep naar het politiebureau in Kingsland Road, waar ze adjudant Samuel Parlett van haar ontdekking op de hoogte stelde Twee agenten vergezelden haar terug naar Navarino Road

Het volgende hoofdstuk bevat een verslag van het proces tegen Alfred Roper Het zij voldoende te zeggen dat de conclusie van het vooronderzoek 'moord met voorbedachten rade' luidde en dat Alfred Roper de volgende dag werd gearresteerd in Fen Ditton, Cambridgeshire, op beschuldiging van moord op zijn vrouw De volgende morgen verscheen hij voor de politierechter van Noord-Londen, Edward Snow Fordham, die bepaalde dat hij bij de centrale strafrechtbank terecht moest staan Tot ieders verbazing was er tegen Maria Hyde geen geweld gebruikt De doodsoorzaak was een hartstilstand, die een natuurlijke oorzaak had gehad Maria Hyde klaagde al jaren over haar zwakke hart dat elk moment haar dood kon zijn, en ze schijnt gelijk te hebben gekregen Er werd aangenomen - en het is moeilijk een andere verklaring te bedenken - dat zij óf getuige is geweest van de moord op haar dochter, óf dat ze het lijk heeft ontdekt en dat haar hart daar niet tegen bestand is geweest Maar was Maria Hyde ook getuige geweest van de dood van de veertien maanden oude Edith? Het kind was spoorloos Er werd een zoektocht op touw gezet, bewoners van alle huizen in een gebied omsloten door Graham Road, Queensbridge Road, Richmond Road en Mare Street werden verhoord, en er werd gedregd in het meer in Victoria Park en in een deel van het Grand Union Canal Hoewel uit niets bleek dat de grond was omgewoeld, werd de tuin van Devon Villa ruim een meter omgespit Buurtbewoners namen deel aan het uitkammen van London Fields en Hackney Downs, en de jacht op Edith strekte zich uit tot Hackney Marshes

Alles tevergeefs Edith Roper was van de aardbodem verdwenen en zou nooit worden gevonden, dood noch levend