x

Het café lag aan de rand van Visby, met uitzicht op de botanische tuin. De zon scheen, het was een warme middag. Emma wilde ergens zitten waar ze in alle rust kon nadenken. Buiten, dat was een must, zodat ze kon roken. De laatste jaren was haar rookgedrag wisselend. Ze was tijdelijk gestopt toen ze zwanger was van Sara en Filip en toen ze borstvoeding gaf, maar zodra ze geen borstvoeding meer had gegeven was ze weer begonnen. Idem met Elin. Zodra ze was gestopt met de borstvoeding, was ze weer gaan roken, hoewel ze er eigenlijk geen behoefte meer aan had. Veel van haar vrienden en kennissen konden het niet rijmen dat Emma zo verslaafd was aan nicotine. Ze ging een paar keer per week naar de sportschool, was onderwijzeres op een basisschool, hield van de natuur en leek een echt buitenmens te zijn. Emma kon zelf ook niet uitleggen waarom ze rookte. Nu moest ze nadenken, en daar hoorde een sigaret bij.

Ze liep door de muuropening naar het terras en keek om zich heen. Er stonden een stuk of tien tafeltjes tussen het uitbottende groen, de bloeiende appelbomen en seringen. Je kon hier ongestoord en in de schaduw zitten als je dat wilde. Drie tafeltjes waren bezet: een oudere man die een kruiswoordpuzzel uit de krant oploste bij een kop koffie en een mazarin en twee tienermeiden met een grote caffé latte. Ze hadden hun hoofden dicht naar elkaar toe gebogen en waren in een vertrouwelijk gesprek verwikkeld. Een jonge man zat alleen aan een tafeltje met een salade en een boek, waarvan ze de titel niet kon lezen. Hij was de enige die opkeek toen ze naar het meisje achter de bar liep. Ze bestelde een dubbele macchiato met haar lievelingskoekje, een in chocolade gedoopt Italiaans amandelkoekje. Koos een tafeltje uit achter in de tuin, waar ze in alle rust na kon denken. De zon was warm, ze trok haar jasje uit en hing het over de stoel naast haar, nipte van de koffie en stak een sigaret op. Zo vroeg in de zwangerschap kon dat vast geen kwaad. Bovendien wist ze nog niet of ze het kind wel wilde houden. Johan mocht het nog niet weten. Nog een kind, wat hield dat in? Toen ze die ochtend het resultaat had afgelezen op het stripje, was de schrik haar om het hart geslagen. Tot overmaat van ramp had Olle een halve minuut later voor de deur gestaan. Het was zijn beurt om de kinderen te hebben. Ze had de test in de prullenmand gegooid, er toiletpapier overheen gelegd, haar gezicht met wat koud water afgespoeld en de deur opengedaan. Toen was ze weer voldoende hersteld om afscheid te nemen van Sara en Filip met de gebruikelijke zoenen en vermaningen om haar ’s avonds te bellen en welterusten te wensen. Het was een schokkend feit. Ze moest weg, even alleen zijn en nadenken over de onverwachte situatie waarin ze zich plotseling bevond. Zoals altijd had ze een beroep kunnen doen op haar vriendin Viveka, die wel een paar uurtjes op Elin wilde passen. Emma was niet eens bij machte geweest om haar over haar situatie te vertellen. Nog niet.

In de auto op weg naar de stad had haar hoofd gegonsd van de tegenstrijdige gedachten. Bij de gedachte aan nog een zwangerschap, nog een kind, was ze misselijk geworden. Om zich het volgende moment te schamen. Je moest toch blij zijn met zo’n bericht? Ze was achtendertig, getrouwd, had een goede baan en een geweldige man, die veel van haar hield. Alle voorwaarden om voor nog een kind te zorgen waren aanwezig, en Johan zou waarschijnlijk dolgelukkig zijn.

Verdrietig had ze haar auto op Stora Torget geparkeerd, sigaretten en een tijdschrift gekocht bij de ica, en was daarna naar de botanische tuin gelopen.

Nu zat ze in de schaduw onder de appelbomen met een opengeslagen tijdschrift voor zich, zodat het leek alsof ze las. Ze was kwaad op zichzelf. Waarom was ze zo onvoorzichtig geweest? Van de pil werd ze misselijk, een spiraaltje werkte niet, dus gebruikten ze condooms. Soms waren ze slordig geweest en hadden ze het zonder condoom gedaan; dan was Johan voor het zingen de kerk uit gegaan. Erg ondoordacht natuurlijk, vooral omdat ze zo makkelijk zwanger raakte. In haar naïviteit had ze zich ingebeeld dat haar leeftijd zou meespelen; ze was immers bijna veertig.

Ze streek voorzichtig over haar buik. Daarbinnen groeide een nieuw leven. Wat moest ze doen? Ze stond op het punt in huilen uit te barsten en schaamde zich nog meer. Een volwassen vrouw!

De meiden waren kennelijk uitgepraat, want ze stonden op en vertrokken. Meteen gevolgd door de lezer. De oudere man met de kruiswoordpuzzel bleef in opperste concentratie zitten. Hij nipte van de koffie en vulde af en toe met bevende hand moeizaam een woord in. Ze was blij dat er zo weinig mensen zaten. Er waren niet zoveel openbare gelegenheden waar zij rustig kon zitten. Als onderwijzeres trof ze overal bekenden. Waar ze ook was, ze kwam altijd wel een ouder of een leerling tegen.

Een elegante vrouw stapte het terras op, bleef even staan en keek om zich heen. Ze was in de zestig, klein en slank en gekleed in een wit broekpak. Haar blonde haar was in een pagemodel geknipt en haar lippen waren opvallend rood. Er was iets glamoureus aan haar en Emma gokte dat ze een bekende persoon was en dat ze haar eigenlijk zou moeten kennnen.

Ze nam plaats aan een tafeltje dat wat achteraf stond, half verscholen onder een seringenstruik, achter in de tuin. Emma verloor haar interesse en bladerde verstrooid in haar tijdschrift.

Na een tijdje kreeg de vrouw gezelschap. Een man van Emma’s leeftijd kwam het terras op lopen en liep met ferme stappen naar het tafeltje in het prieeltje. Hij was lang en zag er goed uit, was gekleed in een spijkerbroek en overhemd. Had blond haar, een baard en droeg een donkere zonnebril. Hij maakte een gespannen en een wat onaangename indruk. Ze vergat even haar eigen problemen en sloeg het paar stiekem gade, terwijl ze deed alsof ze in het tijdschrift las. Iets wekte haar nieuwsgierigheid; ze had het gevoel dat ze daar niet waren om vriendschappelijk en rustig een kop koffie te drinken. Er was iets ongemakkelijks aan hen. Ondanks het vrij grote leeftijdsverschil tussen hen was het misschien een stel dat net ruzie had gemaakt.

De oude man met de kruiswoordpuzzel dronk zijn kopje leeg, stond moeizaam op en verliet het café. Nu waren zij en het wat zonderlinge stel nog de enige klanten. De man zag ze alleen van opzij en hij ontnam haar het zicht op de vrouw. Hij leunde naar voren en praatte zachtjes tegen de vrouw. Ze hadden het duidelijk over iets ernstigs. Ze kon niet precies verstaan wat ze zeiden, maar aan de stem van de man te horen was het belangrijk. Misschien wilde de vrouw de relatie beëindigen en probeerde hij haar ervan te overtuigen om dat niet te doen. Of hij maakte het uit en legde nu uitvoerig uit waarom. Wilde graag dat ze het begreep. De vrouw reageerde nauwelijks. Emma keerde weer terug naar haar eigen gedachten. Plotseling stond de vrouw op en liep naar de serveerster. Blijkbaar wilde ze naar het toilet, want ze kreeg een sleutel overhandigd. De man bleef aan het tafeltje zitten, maar was nauwelijks te zien achter de seringenstruiken. Waarschijnlijk was hij met zijn stoel wat gaan verzitten, want Emma kon hem nu niet meer zien. Haar mobieltje ging. Het was Johan.

‘Hoi, lieverd, wat ben je aan het doen?’

‘Ik ben in de stad, moest een paar dingen regelen.’

‘Aha, ik heb namelijk eerst naar huis gebeld, en daar nam niemand op.’

‘O.’

‘Hoe is het met Elin?’

‘Ze was zo moe dat Viveka nu op haar past. Ik vond het beter dat ze rustig thuisbleef. Dus heb ik haar naar Viveka gebracht.’

‘O?’

Johan klonk verbaasd.

‘Is er iets bijzonders?’

‘Nee, helemaal niet. Ik moest gewoon nog wat dingen regelen. Het is heerlijk om er even uit te zijn.’

‘Dat begrijp ik. Het was een zware nacht, maar binnenkort is het voorbij, lieverd. En daarna krijgt ze nooit meer kinkhoest, laat dat een troost voor ons zijn.’

‘Ja.’

Emma dacht aan het kind in haar buik en de beelden flitsten voorbij. Weer een bevalling, weer borstvoeding, weer wennen aan een crèche, weer poepluiers en kinderziekten. Alleen al bij de gedachte kreeg ze het benauwd.

Plotseling merkte ze dat er wat beroering was ontstaan bij het tafeltje waar het stel zat. Of had gezeten. Eerst zag ze niemand. Daarna hoorde ze gekreun en zag ze een arm die ongecontroleerde, schokkerige, zwaaiende bewegingen maakte. De jonge man verliet de tafel. Hun blikken kruisten elkaar toen hij langs haar liep.

De oudere vrouw was ook opgestaan. Maar er was iets vreemds met haar, alsof ze zich niet goed voelde.

‘Zeg, ik moet ophangen. Bel je later.’