42

Adrienne besloot dat het warm genoeg was om op het terras te lunchen. Christopher stond erop dat Sable voor de gelegenheid een fles champagne uit de wijnkelder haalde. Mevrouw Jenks overtrof zichzelf; ze had god mocht weten waar een zalm vandaan gehaald en serveerde die met Harry’s favoriete bearnaisesaus, nieuwe aardappels en verse sperzieboontjes uit de moestuin.

‘Ik was gewaarschuwd dat jullie als jullie net thuis zijn geen zware kost lusten,’ zei mevrouw Jenks glunderend van plezier toen Harry haar na de lunch in de keuken opzocht om haar te bedanken voor het feestmaal.

Olivia vond hem daar en stelde een wandeling in de tuin voor.

Ze liepen langzaam, zodat Harry weer vertrouwd kon raken met zijn omgeving. Zelfs hij moest toegeven dat het park er prachtig uitzag, badend in de zachte gloed van een middag in mei.

‘Zo.’ Harry deed zijn best een gesprek te voeren. ‘Je zei dat Wharton twee jaar lang een verpleeghuis is geweest?’

‘Dat klopt. We hadden hier op een gegeven moment meer dan veertig officieren,’ legde Olivia uit terwijl ze om de fontein heen liepen, die uitgeschakeld was sinds de invoering van een oorlogswet om water te sparen. ‘Het huis zat tot de rand toe vol, want we hadden natuurlijk ook nog de vrijwilligsters die op het land werkten. Mevrouw Jenks was geweldig: haar ervaring met het koken voor grote aantallen gasten kwam haar goed van pas.’

‘Waar woonden jij en vader en moeder?’ vroeg Harry.

‘O, we waren zolang uitgeweken naar de oostelijke vleugel. Niet bepaald luxueus, zoals je weet, maar we konden er slapen,’ antwoordde Olivia. ‘Je vader deed alsof hij het vreselijk vond. Hij gaf de officieren altijd een uitbrander als ze met modderlaarzen door het huis liepen. Maar ik geloof dat hij er stiekem wel van genoot. Hij was zelf immers ook herstellende en er was altijd wel iemand om een praatje mee te maken.’

‘Dat kan ik me voorstellen. Je hebt het kennelijk erg druk gehad terwijl ik weg was.’

‘Iedereen,’ zei Olivia bescheiden. ‘Maar ik moet je waarschuwen, lieveling; er zijn dringend wat reparaties aan het huis nodig. Met al die mensen die er verbleven, kwamen er wat problemen aan het licht. En ik geloof echt dat je het perfecte moment hebt gekozen om thuis te komen. Het zag er hier nogal deprimerend uit toen het vol stond met ziekenhuisbedden en medische apparatuur.’

‘Maar het was vast een fantastische plaats om te herstellen voor de kerels die hier lagen.’

‘Ja, ze zaten vaak op de veranda wanneer het weer het toeliet. Sommigen hebben het natuurlijk niet gered,’ zei Olivia, en ze zuchtte. ‘Er was één kerel, die had een kogel in zijn hoofd waardoor hij blind was geworden. Ik las hem zo vaak mogelijk voor en op een avond terwijl ik bij hem zat te lezen, ging hij zomaar ineens dood.’ Olivia’s stem brak. ‘De dokters zeiden dat de kogel van zijn plaats gekomen moest zijn en dat hij daardoor overleden was.’

‘Jeetje, wat akelig voor je,’ zei Harry schuldbewust; het was niet bij hem opgekomen dat Olivia of zijn ouders veel geleden konden hebben tijdens de oorlog. Hij had gedacht dat ze knus en veilig binnen de stevige muren van Wharton Park zaten.

‘Zijn er in de buurt bommen gevallen?’ vroeg hij.

‘Een paar op Norwich, maar dat is ons hier godzijdank bespaard gebleven.’

‘En nog slachtoffers op het landgoed?’

‘Ja,’ antwoordde Olivia somber. ‘We zijn alles bij elkaar negen jongemannen kwijtgeraakt. Ik zal je een lijst met hun namen geven; misschien kun je bij hun families langsgaan. En meneer Combe is een paar weken geleden op het strand van Weybourne op een mijn gestapt. Je kunt je voorstellen dat mevrouw Combe er kapot van was.’

‘Ja, die arme mevrouw Combe. Dat is een ramp. Dus we hebben op het moment geen beheerder voor de boerderij?’

‘Nee, we hebben gewacht tot jij terug was om een vervanger te kiezen. En,’ – Olivia beet op haar lip – ‘herinner je je Venetia nog?’

Harry grinnikte. ‘Hoe zou ik die kunnen vergeten? Wat een type is dat.’

‘Ja, ze was echt overal voor te porren, wat waarschijnlijk de reden is dat ze in Frankrijk terechtkwam om informatie te vergaren voor een of andere geheime organisatie. Hoe dan ook, ze verdween drie jaar geleden en we hebben nog maar net gehoord wat er met haar gebeurd is.’ Olivia haperde even voor ze vervolgde: ‘Ze is in Parijs gevangengenomen, gemarteld en toen door de Duitsers doodgeschoten.’

‘Dat is verschrikkelijk, Olivia. Ik weet dat je erg op haar gesteld was,’ zei Harry.

Olivia slikte haar tranen weg. ‘Dank je. Ik ben gewoon ontzettend blij dat het eindelijk voorbij is. Misschien kan het leven nu binnenkort weer enigszins normaal worden. En nu,’ zei ze, en ze schraapte haar keel en stak haar arm door die van Harry, ‘zal ik je de moestuin laten zien. Het is zowat het enige wat het al die tijd dat je weg was goed heeft gedaan en zelfs is gegroeid.’

Ze duwde de poort in de muur open en Harry zag de vele rijen goed verzorgde groenten. De moestuin was drie keer zo groot als voor zijn vertrek.

‘Dit is indrukwekkend, Olivia.’ Hij kon zich er niet toe brengen ‘lieveling’ te zeggen. ‘Hoe heb je het gered zonder Bill?’

‘Ik weet het niet,’ zei ze glimlachend. ‘Er zat niets anders op.

Jack deed zo veel hij kon en het betekende in elk geval dat we de patiënten gezonde kost konden voorzetten.’

Harry keek naar de kas, met de zon die op het dak schitterde, in de hoek van de tuin. Hij liep erheen.

‘De kas is het helaas niet zo goed vergaan. De bloemen werden eruit gehaald en hij werd gebruikt om tomaten te kweken. Bill is sinds zijn terugkeer hard aan het werk om alles aan te vullen en weer te beplanten en de oude glorie wordt langzaam hersteld. Ik geloof dat hij er troost uit put.’

‘Zullen we?’ Harry wees naar de deur.

‘Natuurlijk, als je wilt,’ zei Olivia.

Harry duwde de deur open en werd onmiddellijk bevangen door een sterke geur waardoor hij nog maar aan één ding kon denken: Lidia. Heel even tolde zijn hoofd en wankelde hij.

‘Harry, voel je je wel goed?’ Olivia pakte hem bezorgd bij zijn arm.

Hij duwde haar hand weg. ‘Blijf van me af!’ zei hij fel, maar hij had er meteen spijt van. ‘Sorry, ik…’ Zijn stem stierf weg en hij begon tussen de rijen bloemen te lopen. Hij bleef verbaasd stilstaan bij een tafel met orchideeën. ‘Ik kan me niet herinneren deze ooit te hebben gezien.’

Geschrokken van Harry’s bruuskheid antwoordde Olivia zorgvuldig. ‘Nee, Bill heeft ze meegebracht. Het verbaast me dat ze de reis overleefd hebben, maar Bill heeft ze kennelijk elke dag verzorgd en ze staan al te bloeien sinds ze hier zijn.’

‘Bill heeft altijd een natuurlijke affiniteit met planten gehad en ik moet zeggen dat orchideeën ongelooflijk mooi zijn.’ Harry bukte om de sterke geur op te snuiven en liet zich een paar seconden overspoelen door herinneringen aan Lidia. ‘In het Verre Oosten, en vooral in Thailand, groeien ze gewoon overal.’

‘Dat vertelde Bill me,’ zei Olivia toen ze de kas verlieten en terugliepen naar het huis. ‘Ondanks de vreselijke tijd die jullie er allebei hebben gehad, zei hij dat het er heel mooi was.’

‘O ja,’ prevelde Harry, ‘dat was het zeker.’

Die avond na het eten kroop Harry naast Olivia in bed. Hij nam haar in weerwil van zichzelf in zijn armen en bedreef de liefde met haar. Haar lichaam voelde helemaal verkeerd aan: veel ronder en voller dan dat van Lidia. Haar huid was vreselijk wit en bovenal rook ze heel anders. Door echter zijn ogen te sluiten en zijn drift te voeden met zijn frustratie terwijl hij op zijn vrouw in beukte kon hij zichzelf terugvoeren naar Thailand en naar Lidia.

Nederhand lag hij schuldbewust naast haar.

‘Het spijt me vreselijk. Ik hoop dat ik je geen pijn heb gedaan. Ik ben… nogal uit vorm,’ loog hij.

‘Nee, Harry, je hebt me geen pijn gedaan.’ Olivia had zijn gewelddadige benadering aangezien voor hartstocht en was verbaasd en blij.

‘Mooi.’ Hij kuste haar op haar wang en stapte toen, walgend van zichzelf, uit bed. ‘Ik slaap vannacht in mijn kleedkamer. Ik ben nog steeds erg onrustig ’s nachts en ik heb vaak nachtmerries. Ik wil je niet storen. Welterusten, Olivia.’

‘Welterusten.’ Olivia blies hem een kus na toen hij door de kamer liep. ‘Ik hou van je,’ fluisterde ze toen de deur achter hem dichtging.

Harry deed of hij het niet had gehoord. Hij liep door naar zijn kleedkamer, ging op de rand van het smalle bed zitten, legde zijn hoofd in zijn handen en huilde stilletjes.

De volgende morgen liep Harry door het park naar de kas. Hij had daar de vorige dag geen kans meer toe gezien. Bill was achterin de orchideeën aan het verzorgen. Zijn bakelieten radio speelde rustgevende klassieke muziek.

Hij glimlachte toen hij Harry zag.’ Hallo, meneer. Hoe was uw eerste nacht huis?’

‘Prima.’ Harry deed de deur van de kas achter zich dicht. ‘Sorry dat ik die kop thee niet meer ben komen drinken,’ verontschuldigde hij zich.

‘Onder de omstandigheden verwachtte ik u niet. Ik weet dat iedereen iets van je wil als je net terug bent.’

‘Ja.’ Harry moest meteen ter zake komen. ‘Bill, je hebt toch geen brieven voor mij ontvangen, of wel?’

Bill schudde verbaasd zijn hoofd. ‘Nee, waarom zou ik?’

Harry liep naar hem toe en ging op het krukje achter in de kas zitten.

‘Het punt is, Bill…’ Harry haalde zijn hand door zijn haar, niet wetend waar hij moest beginnen. ‘Kan ik je vertrouwen?’

‘U kunt me uw leven toevertrouwen, meneer, dat weet u.’

‘Juist. En als ik je vertel wat me is overkomen na mijn vertrek uit Changi, dan komt het daar in feite op neer,’ zei Harry met klem. ‘Ik heb je hulp nodig, Bill, maar het is wel veel gevraagd.’

‘U weet dat u op me kunt rekenen, meneer.’

‘Ik vrees dat je misschien geschokt zult zijn door wat ik je te vertellen heb.’

Bill ging rustig door met planten gieten. ‘Na wat we de afgelopen vier jaar allebei hebben meegemaakt, betwijfel ik dat. Dus brand maar los, ik luister.’

‘Goed dan.’ Harry verzamelde zijn moed en begon Bill zijn verhaal te vertellen. Hij vertelde over Thailand, over het pianospelen in de Bamboo Bar en ten slotte over het meisje waarop hij hopeloos verliefd was geworden.

‘Ik kan gewoon niet zonder haar leven, Bill,’ besloot hij, opgelucht dat hij de woorden hardop kon uitspreken. ‘En ik ben van plan mijn leven hier op Wharton Park op te geven en zo snel mogelijk terug te gaan naar Bangkok. Ik ben nooit geschikt geweest om heer en meester van een groot landgoed te zijn. En intussen heb ik Lidia jouw adres gegeven, zodat ze me kan schrijven zonder dat Olivia erachter komt.’

Ademloos van emotie keek hij naar Bill op, die nog steeds zijn bloemen verzorgde. ‘Je vindt me zeker een afschuwelijke kerel omdat ik mijn vrouw en familie zo bedrieg.’

‘Dat vind ik helemaal niet, meneer. Ik denk dat u verliefd bent.

Het is niet uw schuld dat ze aan de andere kant van de wereld woont. Zoals u weet,’ zei hij, Harry aankijkend, ‘was mijn Elsie het enige wat me in Changi op de been hield. En als zij aan de andere kant van de wereld woonde, zou ik ook naar haar toe gaan.’

‘Echt waar?’

‘Ja. Dat gezegd hebbende, ben ik natuurlijk niet al met een ander getrouwd, met alle verantwoordelijkheden die u hebt.’ Bill krabde op zijn hoofd. ‘Uw nieuws zal een behoorlijke schok voor uw familie zijn. Vooral nu uw vader zo ziek is. Ze hebben allemaal de dagen geteld tot u weer thuiskwam, zodat u het landgoed kon gaan runnen. Ik weet niet wat ze zullen doen als u weggaat, meneer, ik weet het echt niet.’

‘Noem me alsjeblieft geen “meneer”, wil je?’ zei Harry geïrriteerd. ‘Als we alleen zijn is Harry goed genoeg.’ Hij liet meteen zijn hoofd hangen. ‘Het spijt me dat ik tegen je snauw, Bill. Ik ben erg gespannen, zoals je je kunt voorstellen.’

‘Dat wil ik wel geloven,’ zei Bill met een zucht. ‘Ik zou niet graag in je schoenen staan, echt niet. Maar goed, wat mij betreft zijn die brieven geen probleem. Maar ik zal Elsie in moeten lichten als ze bij ons aankomen.’

Harry verafschuwde het idee. Hij wist hoe hecht Elisie en Olivia waren. ‘Kunnen we er echt op vertrouwen dat ze mijn vrouw niets zal vertellen?’

Bill knikte. ‘Ja, als ik dat tegen haar zeg. Ik ken niemand die beter geheimen kan bewaren.’

‘Maar het brengt haar natuurlijk wel in een moeilijke positie.’

‘Dat is zo, maar daar is niets aan te doen, wel dan? En als ik het zeggen mag, ik zou niet graag hebben dat ze brieven bij ons ziet aankomen uit het werelddeel waar ik vier jaar heb doorgebracht, en dan denkt dat ík een vriendinnetje heb. En dat jij en ik iets bekokstoofd hebben.’

‘Nee.’ Harry knikte. ‘Dat begrijp ik. Goed,’ zei hij met een gelaten zucht, ‘als Elsie het moet weten, dan moet ze het weten.

En ik hoop dat het niet lang duurt voor ik mijn ouders en Olivia over mijn plannen kan vertellen. Zelfs de afgelopen vierentwintig uur had ik al het gevoel dat ik zou barsten als ik dat niet deed.’

Bill floot. ‘Zoals ik zei, benijd ik je niet. Dat meisje van je moet wel de moeite waard zijn.’

Harry stond op en glimlachte triest. ‘Dat is ze, Bill, dat is ze. Nou, ik kan maar beter teruggaan, denk ik. Ik kom straks terug met een brief voor Lidia en een paar shilling om hem te posten. En het is misschien het beste als je haar brieven hier onder de orchideeën achterlaat.’ Harry wees naar een blad.

‘Als je dat wilt.’ Bill knikte.

‘Uitstekend. Dank je, Bill. Je bent opnieuw mijn redder.’ Harry draaide zich om en liep naar de deur.

‘Als ik nog één ding mag zeggen…’ waagde Bill, en Harry draaide zich weer om.

‘Natuurlijk, Bill. Je weet hoeveel waarde ik aan je mening hecht. Al kan niets ter wereld me van gedachte doen veranderen.’

‘Dat ga ik ook niet proberen. Ik weet dat het zinloos is. Wat je voor haar voelt is van je gezicht af te lezen,’ zei Bill zacht.

‘Oké. Zeg het dan maar.’

‘Ik wilde alleen zeggen dat het mij een tijdje gekost heeft voor ik me hier weer op mijn gemak voelde. De gedachte aan thuis heeft me gered, dat staat vast. Maar sinds ik thuis ben…’ Bill probeerde de woorden te vinden om het uit te leggen. ‘Het klinkt idioot, ik weet het, maar ik mis dingen van het rare leventje dat we daar hadden. En bovenal mis ik de omgeving: de hitte, de geur van de bloemen die overal zo weelderig bloeiden… en de blauwe lucht boven ons, als omlijsting van het plaatje.’

Ze zwegen allebei een poosje, terugdenkend aan het verleden.

Uiteindelijk keek Harry Bill aan en glimlachte hij triest. ‘Ik mis die dingen ook, maar dat is niet wat me erheen trekt. Was het maar zo eenvoudig,’ voegde hij er met een zucht aan toe, en hij liep de kas uit.

Toen Harry weg was, ging Bill door met het verzorgen van de bloemen en dacht hij na over wat Harry had gezegd en hoe hij dat aan Elsie moest vertellen. Hij wist dat ze dol was op Olivia en het niet leuk zou vinden haar te verraden. En natuurlijk had Bill geen idee wat het voor de mensen op het landgoed zou betekenen als Harry deed wat hij van plan was.

Die avond vertelde hij Elsie dat ze een geheim voor hem moest bewaren.

‘Natuurlijk beloof ik je dat ik niets zal zeggen, als jij dat wilt,’ zei ze, zijn bezorgde uitdrukking bestuderend. ‘Wat is er, Bill? Vertel het me nou maar gewoon.’

Toen Bill de situatie had uitgelegd bleef Elsie bleek en bewegingloos zitten, een geschokte blik in haar ogen. Uiteindelijk zei ze: ‘Je denkt toch niet echt dat hij het gaat doen, wel?’

‘Jawel.’ Bill knikte. ‘Dat weet ik wel zeker.’

‘Maar dat betekent het einde voor het landgoed. En voor ons,’ voegde ze er somber aan toe. ‘Wie moet de boel runnen als meneer Harry vertrekt? Er is niemand anders, en ik weet van juffrouw Olivia dat het er slecht voor staat. De boerderij moet opnieuw bevoorraad worden, de machines zijn versleten en er moet van alles aan het huis gebeuren.’

‘Nou, meneer Harry zei dat hij Lord Crawford wilde voorstellen het landgoed over te doen aan een neef van Harry’s leeftijd.’

‘Dat kan niet. Hij bedoelt zijn neef Hugo, maar die is anderhalf jaar geleden in Noord-Afrika omgekomen.’ Elsie schudde haar hoofd. ‘Er is niemand anders.’

‘Ik begrijp het.’ Bill nam een slok thee. ‘Dat heeft zeker nog niemand tegen meneer Harry gezegd?’

‘Nee, het is ook niet iets waar je het op de eerste dag dat je thuis bent over gaat hebben. Maar naar wat ik van juffrouw Olivia heb begrepen, had meneer Harry ook weinig contact met zijn neef, dus heeft hij er waarschijnlijk niet eens aan gedacht naar hem te vragen. Je weet nooit,’ zei Elsie iets opgewekter, ‘misschien doet dat nieuws hem wel van gedachten veranderen. Hij zal zijn stervende vader en zijn moeder toch vast niet alleen op Wharton Park achterlaten? Want zeker is zeker, Olivia blijft niet hier als ze het heeft gehoord.’ Elsie sloeg vertwijfeld haar handen in elkaar. ‘Na al die jaren dat ze op hem heeft gewacht, bedriegt hij haar op deze manier!’

Bill zuchtte. ‘Lieverd, het zijn in feite helemaal onze zaken niet en…’

‘Ja, dat zijn het wel, Bill!’ Nu was Elsie boos. ‘Want die dwaze jonge meneer heeft het onze zaken gemaakt door het jou te vertellen!’

‘Ja. Je hebt gelijk. Het is een lastige zaak, maar wat kon ik doen?’ vroeg Bill haar.

‘Je had nee kunnen zeggen,’ snauwde Elsie.

‘Elsie, toe nou, je weet dat we geen van beiden kunnen weigeren als ons gevraagd wordt iets voor de Crawfords te doen.’

‘Ik zou zeggen dat dit je plicht te boven gaat, Bill. Ik word er misselijk van, echt waar! Ik weet niet hoe ik juffrouw Olivia morgen onder ogen moet komen.’

‘Het spijt me, lieverd.’ Bill wilde Elsie omhelzen, maar ze duwde hem weg.

‘Doe jij maar wat je doen moet, Bill, en geef hem die brieven. Maar ik wil er helemaal niets mee te maken hebben en ik wil er niets meer over horen.’ Ze stond op, zette haar kop in de wasbak en liep de tuin in. De deur gooide ze achter zich dicht.