·30·

‘Hier werkte Patrick Johnson,’ zei Carter Gray met een weids gebaar.

Langzaam nam Alex zijn omgeving in zich op. De ruimte was ongeveer half zo groot als een voetbalveld, met een groot open terrein in het midden, en met halfhoge wanden afgeschutte werkplekken langs de rand. Op elk bureaublad stond een computer met een plat beeldscherm en op de achtergrond klonken zoemende servers. Mannen en vrouwen in zakenkostuum zaten aandachtig te werken aan hun bureau of liepen druk pratend in hun koptelefoontjes door de gangen. Het jargon dat ze daarbij gebruikten, was zelfs voor Alex, die al zo lang bij de Amerikaanse overheid werkte, niet te begrijpen, maar alles straalde een gevoel van urgentie uit.

Terwijl Gray met hen naar een rij werkhokjes in de hoek van de zaal liep, zag Alex in het voorbijgaan op sommige beeldschermen een gezicht, terwijl aan de zijkant daarvan een lange reeks gegevens over het scherm schoof. De meeste van die gezichten deden Arabisch aan. Nergens was ook maar een enkel stukje papier te zien.

‘We zijn inderdaad volkomen papierloos,’ zei Gray.

Alex schrok. Kon die man nu ook al gedachtelezen?

‘Hier in elk geval. Zelf vind ik het altijd nog prettiger om iets in handen te hebben, al begin ik inmiddels wel aan al dat computergedoe te wennen.’ Bij een van de hokjes bleef hij staan. Het was iets groter dan de rest en anders dan bij de andere hokjes waren de wanden ervan een meter tachtig hoog in plaats van niet meer dan ongeveer een meter.

‘Dit is Johnsons werkplek.’

‘Ik neem aan dat hij een soort supervisor was,’ merkte Simpson op.

‘Ja. Hij had tot taak toezicht te houden op alle gegevensbestanden over alle terrorismeverdachten. Toen we het n-tac overnamen, hebben we zowel hun bestanden als hun personeel overgenomen. Het was een ideale match. We wilden de Secret Service echter niet volledig buitensluiten, want per slot van rekening bewaken jullie de president en dat is de belangrijkste persoon die we hebben. Daarom zijn de mensen hier werknemers van beide organisaties,’ zei Gray alsof dat heel grootmoedig van hem was.

Terwijl Ford zijn blik door de grote ruimte liet gaan, dacht hij: heel attent hoor, maar daar schieten wij niks mee op, want we hebben helemaal geen zeggenschap over al die werknemers. Zijn blik bleef rusten op het enige persoonlijke op Johnsons bureau. Het was een kleine, ingelijste foto van Anne Jeffries. Het viel Alex op dat de vrouw er heel aantrekkelijk uitzag als ze er haar best voor deed. Hij vroeg zich af of Anne Jeffries op dit moment al in gesprek zou zijn met haar advocaat. Terwijl hij dat dacht, kwam er een man bij hen staan.

Tom Hemingway stak hem met een brede glimlach zijn hand toe. ‘Nou, agent Ford, kennelijk weet u nu dus waar ik werk.’

‘Kennelijk wel, ja,’ zei Alex en hij kromp in elkaar toen de man zijn hand bijna fijnkneep.

Gray trok zijn wenkbrauwen op. ‘Kennen jullie elkaar?’

‘Via Kate Adams, de juriste van het ministerie van Defensie met wie ik heb samengewerkt.’

Simpson deed een stap naar voren. ‘Ik ben Jackie Simpson van de Secret Service.’

‘Tom Hemingway.’

‘Aangenaam, Tom.’ Ze liet haar ogen goedkeurend over de knappe Hemingway gaan totdat ze Alex’ boze blik opmerkte.

‘Ik liet ze net even Patrick Johnsons werkplek zien, en vertelde Jackie en agent Ford wat hij hier deed,’ zei Gray. ‘Ze stellen namens de Secret Service een onderzoek in naar zijn dood.’

‘Als u wilt, kan ik het wel van u overnemen, meneer. Ik weet dat u zo een vergadering hebt.’

‘Tom weet heel wat meer over computers dan ik,’ zei Gray. Dat was niet helemaal waar, maar Gray was nooit iemand die graag pochte over zijn sterke punten omdat die daardoor heel snel in zwakke punten konden veranderen.

‘Vergeet niet je vader te vertellen wat ik heb gezegd, Jackie.’ En na die woorden liep Gray weg.

‘Waar zijn jullie precies naar op zoek?’ vroeg Hemingway.

‘In wezen komt het erop neer dat we willen weten wat hij hier deed,’ antwoordde Alex. ‘Meneer Gray zei dat hij toezicht hield op het beheer van de dossiers van terrorismeverdachten.’

‘Inderdaad. Ik denk dat het hele proces nog het beste te begrijpen valt, als je de datasupervisoren beschouwt als luchtverkeersleiders, die er toezicht op houden dat het dataverkeer soepel verloopt.

De databases worden voortdurend voorzien van nieuwe informatie. En we hebben het hele proces gestroomlijnd. De fbi , de dea , Homeland Security, de atf , de cia , de dia en alle andere hadden allemaal hun eigen databases. Er was een heleboel overlappende en onjuiste informatie en geen enkele organisatie had toegang tot de bestanden van de andere organisaties. Dat was een van de problemen die tot 11 september hebben geleid. Nu wordt álles hier bijgehouden, en alle andere organisaties kunnen te allen tijde alle gegevensbestanden inzien.’

‘Is het niet een beetje riskant om alles op één plek te bewaren?’ viel Alex hem in de rede.

‘Natuurlijk hebben we ergens anders een back-upcentrum,’ zei Hemingway.

‘Waar dan?’

‘Dat is helaas geheim.’

Had ik het niet gedacht?

‘En vergeet niet dat ons systeem geen vervanging vormt voor het afis -systeem van de fbi ,’ zei Hemingway, die daarmee verwees naar de fbi ’s monstrueuze Automated Fingerprint Identification System. ‘Wij zijn op zoek naar terroristen, niet naar pedofielen en bankrovers. Daarnaast hebben we verschillende particuliere bedrijven overgenomen die zijn gespecialiseerd in zulke bezigheden als het verzamelen en beheren van persoonsgegevens.’

‘Heeft het nic particuliere bedrijven opgekocht?’ vroeg Alex.

‘Net als de particuliere sector hoeft de overheid het wiel niet nog eens uit te vinden. Deze software verwerkt letterlijk duizenden miljarden bits aan informatie uit een groot aantal verschillende databases en herkent daar patronen in, verdachte activiteitencombinaties en gedragsmodellen, die bij een onderzoek goed van pas kunnen komen. Onze agenten beschikken over handcomputertjes, zoals Palm Pilots, die hen in staat stellen om onmiddellijk toegang tot al die databases te krijgen. Met één enkele zoekopdracht krijgen ze toegang tot alle relevante informatie. Het is echt ongelooflijk.’

‘Hoe kun je nou effectief overzicht houden op zo’n enorm aantal gegevensbestanden als er voordurend in wordt gezocht?’ vroeg Alex.

‘Toen de gegevens van de andere organisaties met onze bestanden werden samengevoegd, heeft dat een flinke verwerkingsachterstand opgeleverd. En onder ons gezegd en gezwegen, we hebben er ook wel wat problemen mee gehad. Het programma is zelfs een paar keer gecrasht. Maar nu loopt alles soepel. Johnson moest er, samen met een groot aantal andere mensen, voor zorgen dat de ingevoerde gegevens correct waren. Dat is heel arbeidsintensief werk.’

‘En dus gaat het allemaal niet zo snel,’ zei Alex.

‘Je hebt niets aan snelheid, als je informatie niet deugt,’ zei Hemingway. ‘We proberen alles zo goed mogelijk up-to-date te houden, maar we zijn natuurlijk niet volmaakt.’

‘Kunt u ons wat voorbeelden laten zien?’ vroeg Simpson.

‘Ja, hoor.’ Hemingway ging aan Johnsons bureau zitten en duwde zijn hand in een biometrisch afleesapparaat dat hem toegang verschafte tot het archief. Toen zijn identiteit bevestigd was, sloeg hij een paar toetsen aan. Het beeldscherm lichtte op en na nog een paar toetsaanslagen verscheen er een gezicht in beeld, samen met een vingerafdruk en andere identiteitsgegevens.

Alex zat naar zichzelf te staren, en naar een lijst met zo’n beetje alles wat hij sinds hij de baarmoeder had verlaten ooit had uitgevoerd.

‘Veroordeling wegens alcohol drinken onder de zestien jaar,’ las Simpson hardop voor.

‘Dat hoort uit mijn gegevens geschrapt te zijn,’ fluisterde Alex verhit.

‘Ik weet zeker dat het uit de “officiële” gegevens geschrapt is,’ zei Hemingway. ‘Hoe gaat het trouwens met je nek? Zo te zien, moet dat een akelige toestand zijn geweest.’

‘Jullie hebben ook mijn medische gegevens? Wat is er verdomme met mijn privacy gebeurd?’

‘Kennelijk heb je de kleine lettertjes in de Patriot Act niet gelezen. Dat is de “wet op het Patriottisme” die is aangenomen onder president Bush.’ Hemingway sloeg nog een paar toetsen aan en er verscheen een ander zoekveld op het scherm. ‘Je komt vaak in de leap -bar,’ zei Hemingway en hij wees naar een lijst met creditcardbetalingen. ‘Ik weet zeker dat de aanwezigheid van Kate Adams daar wel iets mee te maken heeft.’

‘Dus elke keer dat ik mijn creditcard gebruik, weten jullie waar ik ben en wat ik doe?’

‘Daarom betaal ik altijd cash,’ zei Hemingway.

Hemingway sloeg nog een paar toetsen aan en er verscheen een foto van Jackie Simpson op het scherm, samen met een digitale vingerafdruk en een lijstje met essentiële persoonsgegevens. Ze wees ernaar en zei: ‘Dat klopt niet. Ik ben geboren in Birmingham en niet in Atlanta.’

Hemingway glimlachte, ‘Zie je wel? Zelfs het nic is niet onfeilbaar. Ik zal ervoor zorgen dat dat gecorrigeerd wordt, agent Simpson.’

‘Hebben jullie hier ook nog boeven in zitten, of bespioneren jullie alleen maar politiemensen?’ zei Alex.

Hemingway sloeg nog een paar toetsen aan en er verscheen een ander gezicht op het scherm. ‘Kijk deze maar eens. Zijn naam is, of liever gezegd was, Adnan al-Rimi. Hij is door een andere terrorist vermoord in Virginia, jullie zien hier dat zijn overlijden al bevestigd is. Daarom staat er in de rechterbovenhoek van het scherm een doodshoofdje. Een beetje lullig zoiets. Ik vraag me af wie dat heeft verzonnen. Maar het laat geen misverstanden bestaan over iemands huidige status.’ Hemingway liet een keuzemenu in beeld verschijnen. ‘Hier zien we zijn vingerafdruk. We zijn erin geslaagd Al-Rimi te identificeren aan de hand van zijn vingerafdrukken, die we hier in het bestand hadden staan.’

‘Beschikte Johnson over informatie die voor iemand van waarde zou kunnen zijn geweest?’

‘Ik denk dat iedereen die bij het nic werkt in zekere zin over informatie beschikt die waardevol zou kunnen zijn voor mensen die ons land niet goed gezind zijn, agent Ford. Daarom trekken we iemands achtergrond heel grondig na.’

‘Meer dan dat kunnen ze niet doen,’ zei Jackie.

‘Maar zijn hier dan geen rode lampjes gaan branden toen Patrick Johnson zo’n duur huis kocht?’

Er verscheen een geërgerde uitdrukking op Hemingways gezicht. ‘Dat had wel gemoeten. Reken maar dat er koppen gaan rollen.’

‘Maar uw kop niet,’ zei Alex.

‘Nee,’ zei Hemingway. ‘Dit viel niet onder mijn verantwoordelijkheid.’

‘Hebt u even mazzel. Maar volgens u is het dus niet aannemelijk dat Johnson aan geld kwam door nic -informatie te verkopen?’

‘Het lijkt me niet aannemelijk, nee, maar het valt ook niet honderd procent uit te sluiten. Maar er ís natuurlijk wel een partij drugs bij hem thuis aangetroffen.’

‘Hebt u er bezwaar tegen als we met Johnsons collega’s praten?’

‘Dat kan ik wel voor u regelen, maar ik denk wel dat er een waarnemer van het nic bij die gesprekken aanwezig zal moeten zijn.’

‘Wauw, het lijkt wel de gevangenis,’ snauwde Alex. ‘Wij zijn van de politie, hoor. Wij staan aan de goede kant.’

‘Wij ook,’ zei Hemingway.

Een uur later, nadat ze drie collega’s van Johnson hadden gesproken, wisten Ford en Simpson dat geen van hen de man persoonlijk gekend had.

Nadat ze hun wapens weer hadden teruggekregen, liep Hemingway met hen naar de uitgang. ‘Veel geluk,’ zei hij voordat de automatische deuren achter hen dichtschoven.

‘Ja. En bedankt voor alle hulp,’ zei Alex.

Begeleid door twee soldaten met M-16’s liepen ze terug naar de auto.

‘Wil een van jullie soms mijn hand vasthouden voor het geval ik plotseling wild om me heen ga slaan?’ vroeg Ford geërgerd, voordat hij zich omdraaide en boos wegliep.

‘Nou, dat was echt zonde van onze tijd,’ zei Simpson.

‘Dat geldt voor negentig procent van alle recherchewerk. Dat hoor jij toch te weten.’

‘Wat is er met jou aan de hand?’

‘Wil je soms beweren dat jij niet de zenuwen krijgt van dat gedoe daar? Christus, ik zat er al op te wachten dat er een foto van de eerste keer dat ik met iemand naar bed ben geweest in beeld verscheen.’

‘Ik heb niets te verbergen. En waarom deed je zo lelijk tegen Tom?’

‘Ik deed zo lelijk tegen “Tom” omdat ik hem een enorme hufter vind.’

‘O, nou dat verklaart je relatie met mij dan ook wel, denk ik.’

Alex nam niet de moeite om daarop te antwoorden, maar hij liet wel een brede streep walmend rubber achter op het smetteloze asfalt van het nic toen hij in volle vaart Big Brother Town uit reed.