39

Oma stierf. In Washington. Ze was erop voorbereid en had zich in het ziekenhuis laten opnemen. Voor haar laatste zending had ze de hoofdzuster een luchtpostpakket gegeven, met zorgvuldige instructies en ons adres in dikke zwarte viltstift erop.

Ze nam een koffer mee naar het ziekenhuis met daarin haar nachtjapon, haar pillen en lichtblauwe vilten sloffen. Ze stierf op eenennegentigjarige leeftijd. Mama vloog naar Washington voor de crematie, ging ervan uit dat de as in Washington zou achterblijven en arriveerde rond dezelfde tijd terug in LA als het pakje: lichtblauwe vilten sloffen, een leeg pillenflesje en een teakhouten doos met houtsnijwerk van olifanten langs de rand, waarin de zachte grijze hoopjes as lagen.

Mama streek met haar vingertoppen over de halve cirkels van de olifantspoten. Heeft ze deze doos daarvoor uitgekozen? zei ze zacht. Ik heb die doos gemaakt, zei ze. Ze draaide hem om en er viel wat as onder het deksel uit en dwarrelde op het tapijt. En ja hoor: op de onderkant stond L.M.E. in een hoekje gekrast. Het kwam nog het meest in de buurt van de enige knuffel die ik mijn oma mijn moeder ooit heb zien geven.

Mama zorgde ervoor dat ze het heel druk had op haar werk en sprak tegen mij nooit meer over Larry. Ze maakte banken, krukjes en hutkoffers. En kisten, tafels en boekenplanken. Niemand kon haar splinters er zo goed uithalen als Joseph had gedaan, dus als ze thuiskwam met gave handen wist ik nooit of Larry het tegenwoordig deed of dat ze nu voorzichtiger was bij het houtbewerken. Ik had het nooit een prettig gezicht gevonden om mijn broer die splinters uit haar vingers te zien halen, dicht naast haar gezeten op de bank, hem het pincet in die kom water te zien dopen. Jarenlang had ik die twee gadegeslagen en vaak voelde ik de impuls om erbij te blijven zitten alsof ze een soort chaperonne nodig hadden. Maar nu, als ik stond te hakken, te bakken, te roeren of heen en weer drentelde, zweefden ze door mijn hoofd, die splinters, kregen ze een nieuwe betekenis. Joseph had nooit hout bewerkt maar hij was meer verbonden met de dingen dan ik me gerealiseerd had en ik had nu het gevoel dat hij, door die splinters uit haar handen te halen, zich als het ware uit haar had willen lostrekken. Dat hij, terwijl hij zich bezighield met deze bijzonder intieme handeling waarbij hij zich zorgvuldig en geconcentreerd op de details van mijn moeders handpalm en vingertoppen richtte, eigenlijk ook bezig was alle sporen van piepkleine restjes te verwijderen, en plotseling kwam een ritueel dat ik altijd incestueus en vies had gevonden me eerder voor als een wanhopige poging van Joseph om weg te komen, eruit te stappen, ieder laatste miniem overblijfseltje eruit te trekken en naar buiten te brengen.

Ik vond het pincet op de plank in het medicijnkastje, het twaalf dollar kostende pincet met de gebogen scherpe punten. Ik maakte het schoon met waterstofperoxide en ging ermee naar een schoonheidssalon op Melrose die ook make-overs deed. Voor het geval u een reservepincet nodig heeft? bood ik aan. De vrouw achter de toonbank wierp me een achterdochtige blik toe, maar toen ze zag hoe mooi het pincet was haalde ze haar schouders op en mikte het in haar grote doos met make-upspullen.