Het Zeeppaleis

Jeanette moest twee keer door de straten rond het Mariatorget rijden voordat ze een plek vond waar ze kon parkeren.

Ze nam de lift naar boven en werd in de foyer ontvangen door een vrouw die zich voorstelde als Ann-Britt, de secretaresse van Sofia.

Jeanette vertelde waarvoor ze kwam en toen de vrouw wegliep om Sofia te halen, keek ze om zich heen in de kamer. De exclusieve inrichting met echte kunst en de onmiskenbaar dure meubels zeiden haar dat je hier moest werken, wilde je veel geld verdienen. En niet, zoals zij, je uitsloven op Kungsholmen.

De secretaresse kwam terug in het gezelschap van Sofia, die vroeg of Jeanette iets wilde drinken.

‘Nee, het is goed zo. Ik wil geen onnodig beslag leggen op je tijd. Laten we maar meteen beginnen.’

‘Geen probleem,’ antwoordde Sofia. ‘Als ik ergens mee kan helpen, doe ik dat graag. Dat geeft een goed gevoel.’

Jeanette keek naar Sofia en voelde instinctief dat ze haar mocht. Tijdens hun vorige gesprekken was er een afstand tussen hen geweest, maar nu, na slechts een minuut, zag Jeanette een oprechte vriendelijkheid in Sofia’s blik.

‘Ik zal proberen geen freudiaanse versprekingen te maken,’ grapte Jeanette.

Sofia glimlachte terug. ‘Dat is heel lief van je.’

Jeanette begreep niet wat er gebeurde, waar de intieme toon vandaan kwam, maar die was er wel. Ze liet hem op zich inwerken en genoot er even van.

Ze gingen aan weerszijden van het bureau zitten en keken elkaar nieuwsgierig aan.

‘Wat wil je weten?’ vroeg Sofia.

‘Het gaat over Samuel Bai, en ja… hij is dood. Hij is op een zolder gevonden, opgehangen.’

‘Zelfmoord?’ vroeg Sofia.

‘Nee, helemaal niet. Hij is vermoord en…’

‘Maar je zei toch dat hij…’

‘Dat klopt. Maar iemand anders heeft hem opgehangen. Mogelijk in een mislukte poging om het op een zelfmoord te laten lijken, maar… nee, het is niet eens een poging om te verhullen dat het moord was.’

‘Nu begrijp ik niet wat je bedoelt. Of het is zelfmoord, of het is het niet.’ Sofia schudde niet-begrijpend haar hoofd en stak een sigaret op.

‘Laten we de details maar overslaan. Samuel is vermoord. Zo is het gewoon. Misschien krijgen we een andere keer de gelegenheid om het daarover te hebben, maar op dit moment moet ik meer over hem te weten komen. Het maakt niet uit wat, als ik maar een idee krijg van wie hij was.’

‘Oké. Wat wil je precies weten?’

Ze hoorde dat Sofia teleurgesteld klonk, maar er was geen tijd om alle details uit te leggen.

‘Om te beginnen: waarom kwam hij hier?’

‘Eigenlijk ben ik niet opgeleid tot kinderpsycholoog, maar ik heb in Sierra Leone gewerkt en daarom hebben we een uitzondering gemaakt.’

‘Zo, dat klinkt heftig,’ zei Jeanette meelevend. ‘Je zei “we”? Waren er meer mensen bij dat besluit betrokken?’

‘Ja, Maatschappelijk Werk in Hässelby vroeg of ik Samuel wilde behandelen. Hij komt uit Sierra Leone. Maar dat wist je waarschijnlijk al.’

‘Inderdaad.’ Jeanette dacht even na voordat ze verderging. ‘Wat weet je over zijn ervaringen in…’

‘Freetown,’ vulde Sofia aan. ‘Hij vertelde onder meer dat hij met een criminele bende was omgegaan en leefde van berovingen en inbraken. Verder had hij af en toe van een plaatselijke maffiaboss opdracht gekregen om mensen bang te maken.’ Sofia haalde diep adem. ‘Ik weet niet of je het weet, maar Sierra Leone is een land in chaos. Paramilitaire groeperingen laten kinderen handelingen verrichten die geen enkele volwassene zich kan voorstellen. Kinderen zijn makkelijk te manipuleren en…’

Jeanette merkte dat het Sofia moeite kostte om over het onderwerp te praten, maar daar was niets aan te doen. Hoewel ze haar graag wilde ontzien, moest ze meer weten.

‘Hoe oud was Samuel toen?’

‘Hij zei dat hij op zijn zevende zijn eerste moord had gepleegd. Toen hij tien was, was hij de tel kwijtgeraakt van alle moorden en verkrachtingen. Alles onder invloed van hasj of alcohol.’

‘Wat weerzinwekkend. Waar is de mensheid mee bezig?’

‘Niet de mensheid. Alleen mannen… De rest kun je doorstrepen.’

Ze zwegen even en Jeanette vroeg zich af wat Sofia zelf had meegemaakt toen ze in Afrika had gewerkt. Ze vond het moeilijk zich haar daar voor te stellen. Die schoenen, dat haar.

Ze was zo puur.

‘Mag ik er eentje bietsen?’ Jeanette wees naar het pakje sigaretten dat naast de telefoon lag.

Sofia schoof het pakje langzaam in Jeanettes richting en keek haar tijdens die beweging recht in de ogen. Ze zette de asbak tussen hen in op het bureau.

‘Voor Samuel was de omschakeling naar de Zweedse maatschappij enorm zwaar en het kostte hem al vanaf de eerste dag veel moeite om zich aan te passen.’

‘Ja, voor wie zou dat niet zo zijn?’ Jeanette dacht aan Johan, die een tijdlang concentratieproblemen had gehad. Hoewel hij in de verste verte niet hetzelfde had meegemaakt als Samuel.

‘Nee, je hebt gelijk.’ Sofia knikte. ‘Op school kon hij niet stilzitten. Hij was luidruchtig en stoorde zijn klasgenoten. Hij werd regelmatig boos en gewelddadig als hij zich gekrenkt of verkeerd begrepen voelde.’

‘Wat weet je over zijn vrije tijd? Als hij niet thuis of op school was? Kreeg je het gevoel dat hij bang was voor iemand?’

‘Samuels rusteloosheid in combinatie met zijn grote ervaring met geweld zorgde ervoor dat hij vaak in conflict kwam met de politie en andere autoriteiten. Afgelopen voorjaar is hij zelf nog mishandeld en beroofd.’ Sofia reikte naar de asbak.

‘Waarom is hij van huis weggelopen, denk je?’

‘Toen hij verdween, hadden ze net gehoord dat hij in de herfst naar een jeugdinrichting moest, en volgens mij is dat de reden dat hij besloot ervandoor te gaan.’ Sofia stond op. ‘Nu wil ik in elk geval een kop koffie. Zal ik er voor jou ook een meenemen?’

‘Graag.’

Sofia liep naar de receptie en Jeanette hoorde het gezoem van de koffiemachine.

Jeanette vond het een heel merkwaardige situatie.

Twee goed functionerende en intelligente volwassen vrouwen zaten de moord op een gewelddadige en disfunctionele jongen te bespreken.

Ze hadden absoluut niets gemeen met de werkelijkheid van de jongen, maar toch zaten ze hier.

Sofia kwam terug met twee dampende koppen zwarte koffie, die ze op het bureau neerzette.

‘Het spijt me dat ik je niet meer kan vertellen, maar als je me een paar dagen de tijd geeft om mijn papieren door te nemen, kunnen we misschien nog een keertje afspreken?’

Een bijzondere vrouw, dacht Jeanette. Het was alsof Sofia haar gedachten kon lezen. Dat was zowel fascinerend als beangstigend, hoewel Jeanette niet goed begreep waarom.

‘Wil je dat echt doen? Dat zou ik heel fijn vinden.’ Ze glimlachte en voelde dat ze steeds meer vertrouwen kreeg in Sofia. ‘Als je het leuk vindt, kunnen we het nuttige met het aangename verenigen en samen een hapje eten.’

Met verbazing hoorde Jeanette haar eigen stem. Waar haalde ze dat samen eten vandaan? Zo persoonlijk was ze normaal gesproken niet. Ze had de vrouwen van het voetbalteam zelfs nooit thuis uitgenodigd, hoewel ze hen al heel lang kende.

In plaats van haar af te wimpelen boog Sofia zich naar voren en keek haar aan. ‘Dat vind ik een uitstekend idee. Het is eeuwen geleden dat ik met iemand anders dan mezelf heb gegeten.’ Sofia zweeg even voordat ze verderging, nog steeds met haar ogen op Jeanette gericht. ‘Mijn keuken wordt momenteel gerenoveerd, maar als je genoegen neemt met een afhaalmaaltijd, zou ik het leuk vinden als je bij mij komt.’

Jeanette knikte. ‘Wat vind je van vrijdag?’