Vita bergen

Sofia en haar ex-vriend Lasse hadden het appartement door een ingewikkelde driehoeksruil weten te bemachtigen en dus beschikte ze dankzij haar eigen kleine tweekamerflat aan de Lundagatan en Lasses driekamerflat bij Mosebacke nu over een ruim appartement met vijf kamers op de Åsöberg in de buurt van het Nytorget en het Vitabergspark.

Ze stapte de hal in, trok haar jas uit en ging naar de woonkamer. Ze zette de zak met Indiaas afhaaleten op tafel en haalde vervolgens bestek en een glas water uit de keuken.

Ze deed de tv aan, ging op de bank zitten en begon te eten.

Ze had zelden de rust om alleen maar met haar eten bezig te zijn en zorgde er altijd voor dat ze ondertussen iets anders te doen had. Een boek, een krant of, zoals nu, de tv. In elk geval een vorm van gezelschap.

Brandstof, dacht ze.

Het lichaam moet bijtanken om te kunnen functioneren.

In haar eentje eten maakte haar down en ze at haar maaltijd snel op terwijl ze van de ene zender naar de andere zapte. Kindertelevisie, een Amerikaanse comedy, reclames en educatieve programma’s.

Ze keek op haar horloge en zag dat het nieuws zo meteen zou beginnen. Op het moment dat ze de afstandsbediening weglegde, piepte haar telefoon.

Het was een sms’je van Mikael.

‘Hoe gaat het? Verlang naar je…’ schreef hij.

Ze slikte de laatste hap van haar eten door en schreef terug: ‘Verveeld. Vanavond thuis werken. Knuf.’

Door haar werk kon ze de verveling ontvluchten die ze soms voelde en de laatste tijd was er één persoonlijkheid die steeds vaker haar aandacht gevangen hield.

Sofia had er een gewoonte van gemaakt om elke avond wat notities te pakken en telkens hoopte ze iets nieuws of doorslaggevends te zien.

Ze besloot na het nieuws nog een uurtje naar haar werkkamer te gaan.

Sofia stond op, liep naar de keuken en gooide de restanten van het eten weg. Ze hoorde de tune van het nieuws uit de woonkamer komen. De moord bij het Thorildsplan was al twee dagen achter elkaar het belangrijkste item.

De nieuwslezer vertelde dat de politie een telefoongesprek openbaar had gemaakt dat de ochtend tevoren bij de alarmcentrale was binnengekomen.

Sofia vond dat de beller duidelijk aangeschoten klonk.

Ze pakte de usb-stick uit haar tas, stak hem in de computer en opende de map over Victoria Bergman.

Het was alsof er meerdere delen aan de persoonlijkheid van Victoria Bergman ontbraken. Tijdens hun gesprekken was gebleken dat Victoria in haar kindertijd en jeugd veel traumatische dingen had meegemaakt die ze nog moest verwerken. Sommige sessies waren lange monologen geworden die je eigenlijk geen gesprekken kon noemen.

Sofia viel vaak zelfs bijna in slaap door Victoria’s eentonige en zeurderige stem. Haar monologen fungeerden als een soort zelfhypnose, die ook bij Sofia tot gaten in haar herinnering en slaperigheid leidde, waardoor het haar moeite kostte alle details van Victoria’s verhalen te onthouden. Toen ze dat tegen haar collega op kantoor had gezegd, had hij haar op de mogelijkheid gewezen de consulten op te nemen en haar in ruil voor een goede fles wijn zijn kleine memorecorder geleend.

Ze had de bandjes van tijd en datum voorzien en nu had ze er vijfentwintig in een afgesloten dossierkast op haar werk liggen. De stukken die ze met name interessant vond, had ze uitgetypt en op de usb-stick gearchiveerd.

Sofia opende de map die ze vb had genoemd en waar een aantal tekstbestanden in zaten.

Ze dubbelklikte op een file en las op het scherm: Sommige dagen waren beter dan andere. Het was alsof mijn buik me van tevoren kon vertellen wanneer ze gingen ruziën.

Sofia zag in haar aantekeningen dat het gesprek over de zomers ging die Victoria als kind in de provincie Dalarna had doorgebracht. Bijna elk weekend reed het gezin Bergman de tweehonderdvijftig kilometer naar het zomerhuisje in Dala-Floda en Victoria had verteld dat ze er in de vakantie vaak vier weken achter elkaar waren.

Sofia las verder: Mijn buik had het nooit mis en ik had al uren voordat het geschreeuw begon bescherming gezocht in mijn geheime clubkamer.

Meestal maakte ik een paar boterhammen en een fles limonade klaar, omdat ik nooit wist hoe lang ze bleven ruziën en wanneer mama tijd zou hebben om eten te koken.

Op een dag zag ik door de spleten tussen de planken dat hij haar over de akker achternazat. Mama holde zo hard ze kon, maar hij was sneller en gaf haar een klap in haar nek, waardoor ze viel. Toen ze later weer het erf op liepen, zat er een grote wond boven haar oog en hij huilde vertwijfeld.

Mama had medelijden met hem.

Het was zijn onrechtvaardige lot dat hij de moeilijke taak moest volbrengen zijn twee vrouwen op te voeden.

Hadden mama en ik maar naar hem geluisterd en waren we maar niet zo weerbarstig geweest.

Sofia schreef de punten op waar ze dieper op in wilde gaan en sloot het document.

Ze opende willekeurig een van de andere transcripties en zag meteen dat het een van de sessies was waarbij Victoria in zichzelf was verdwenen.

Het gesprek was net als anders begonnen. Sofia stelde een vraag en Victoria antwoordde.

Bij elke vraag werd het antwoord langer en langer, meer en meer onsamenhangend. Victoria vertelde iets wat haar aan iets heel anders deed denken en zo ging het in een steeds hoger tempo door.

Sofia zocht de opname van het gesprek op, stopte die in de recorder, drukte op play, leunde achterover en sloot haar ogen.

De stem van Victoria Bergman.

Dus om een eind te maken aan hun stomme gekakel at ik, en ze vielen meteen stil toen ze zagen wat ik bereid was te doen om hun vriendin te worden. Zonder daarom hun kont te kussen. Ik deed alsof ik ze aardig vond. Zorgde dat ze me respecteerden. Zorgde dat ze begrepen dat ik hersens had en kon denken, al leek dat niet altijd zo als ik in mijn eentje liep te wandelen.

Sofia opende haar ogen, keek op het cassettedoosje en zag dat het gesprek een paar maanden eerder was opgenomen. Victoria had over de periode op het internaat in Sigtuna en een doortrapte peststreek verteld.

De stem ging verder.

Victoria veranderde van onderwerp.

Toen de boomhut klaar was, vond ik het niet langer leuk; ik had geen zin daar samen met hem strips te liggen lezen, dus toen hij in slaap viel ging ik weg, liep naar de roeiboot, pakte een houten vlonder, zette die schuin tegen de opening en sloeg er wat spijkers in tot hij wakker werd en vroeg wat ik buiten aan het doen was. Blijf jij maar binnen liggen, zei ik en ik ging door met spijkeren tot het doosje leeg was…

De stem verdween en Sofia merkte dat ze in slaap dreigde te vallen.

… en het raam was te klein om erdoor naar buiten te kunnen kruipen, dus terwijl hij binnen lag te huilen, ging ik meer planken halen en spijkerde het dicht. Misschien zou ik hem er later uit laten, misschien ook niet, maar in het donker zou hij kunnen overdenken hoeveel hij om mij gaf…

Sofia zette de recorder uit, stond op en keek op haar horloge.

Een uur?

Nee, dat kan niet kloppen, dacht ze. Ik moet weggedommeld zijn.