Epke Zonderland
In sommige dialecten is Epke de verkleinvorm van ‘aap’: kijk dat aapje, kiek dè epke. Maar waar de gewone mens een houten klaas is in vergelijking met welke aap dan ook, is een aap juist weer een hark in vergelijking met Epke, dat wil zeggen Epke Zonderland. En ook Tarzan die hangend aan een liaan van de ene boom naar de andere zwiert, is een krakkemikkig schepsel afgezet tegen Epke. Zelfs Tarzans kreet oewa-oewa verandert daar niks aan, welke kreet trouwens veel lijkt op de manier waarop Agnes Jongerius altijd aow heeft uitgesproken, wat misschien weer komt doordat ze een soort Jane is, van Tarzan en Jane, hoewel ze ook Tarzan zelf zou kunnen zijn.
Het was in de herfst van 2009. Op de zaterdag voor de zondagse wk-finalewedstrijd rekstok won Sunderland in de Engelse voetbalcompetitie op wonderbaarlijke wijze van Liverpool. Een speler van Sunderland schoot op doel. De bal raakte een strandbal die in het veld was gegooid, waardoor de wedstrijdbal van richting veranderde en de keeper van Liverpool zich op de verkeerde bal concentreerde. Het gevolg was een doelpunt en winst voor Sunderland. Ik noem het voorval hier, omdat Engelse sportverslaggevers Epkes achternaam ook als Sunderland uitspreken: Epke Sunderland.
Op de bewuste zondag zelf kregen we in het nieuws te maken met De Lange Wapper. Dat is de naam van de gigantische brug over Antwerpen die er niet gaat komen, zo werd die zondag duidelijk. Er werd die dag gestemd over de brug. Bijna 60 procent van de Antwerpenaren stemde tegen de aanleg ervan. Ik hoorde de uitslag van de stemming net voordat Epke aan zijn rekstokoefening begon.
De helft van de oefening propte ik mijn hoofd tussen twee kussens van de bank waarop ik zat. Of het komt doordat ik hoogtevrees heb, weet ik niet, maar ik durfde nauwelijks te kijken. In volle vaart zwaaide Epke aan de bovenste buis van de weggestemde Antwerpse brug, soms daar zelfs nog een heel eind boven als hij zijn spectaculaire vluchtelementen deed, waarmee hij bijkans zicht kreeg op Brussel. Ook zijn uiteindelijke afsprong van De Lange Wapper heb ik maar half gezien. Hij leek zich over de grenzen van Europa heen te willen slingeren. Zouden ze in Afrika – ik schatte ter hoogte van Libië, waar het toen al aan het borrelen was – niet raar opkijken van Epkes landing? En mocht dit alles wel van Neelie Kroes? Epke landde subliem. Het korte nahupje dat hij maakte, was louter een hupje van plezier. Hij stond en glimlachte. Ik stak mijn handen in de lucht, trommelde op mijn borst en riep oewa-oewa.
Epke won geen goud maar zilver. Begrijpen deed ik dat niet. Zelf begreep hij het wel. Je hebt sporters die als ze zilver winnen met een chagrijnige kop het plezier van de winnaar een beetje staan te vergallen. Epke niet; die gunt de winnaar goud en die gunt zichzelf zilver. Ik ken zijn denkbeelden niet, maar het zou me hooglijk verbazen als Epke geen goeie jongen is, iemand die heel vriendelijk de mensen en de dingen groet en niet voordringt bij het instappen in de trein.
Honderd jaar geleden schreef de Vlaamse auteur Stijn Streuvels de volgende woorden:
‘Gisteren heb ik wel twee uur in de boomgaard gezeten achter het huis. Ik heb er vol bewondering de zwermen muggen gadegeslagen die aan het dansen waren op een zonnestraal onder de takken van de notenboom. Zoemend wipten ze rond elkaar; ze zweefden alsof er geen zwaartekracht bestaat. Het was de vreugde van de beweging waarvan ze zo leken te genieten. Die pure behaaglijkheid van het vliegen is voor ons mensen, arme voetgangers die we zijn, niet weggelegd. De blauwe lucht kunnen we slechts met onze blik doorwaden. En dan ook nog met een zucht van jaloezie, want wij voelen natuurlijk wel de drang om óók te kunnen vliegen.’
Wel, Epke kan vliegen. Epke heeft geen land meer nodig. Epke Zonderland.