Raniah en Noor

Beatrix, onze (vroegere) majesteit, is (of was) de koningin der Nederlanden.

Ruby Wax is de koningin van de comédiennes.

Parijs is de koningin van de steden.

De orchidee is de koningin van de planten.

De maan is de koningin van de nacht.

En de Zangeres zonder Naam blijft – ook al is ze allang dood – de koningin van het levenslied.

Daarbij komt dat het haringseizoen altijd in juni begint. De koningin kreeg ooit begin juni een vaatje Hollandse nieuwe aangeboden. De haring in zo’n vroeg vaatje heet sinds die tijd koninginnenharing. Daarnaast heb je koninginnensoep. Dat is gebonden kippensoep, terwijl er in elke grote wielerronde één etappe is die koninginnenrit wordt genoemd.

België is het land dat twee koninginnen heeft: Fabiola en Paola, beiden – naar verluidt – verzot op het ijsmerk Ola, dat in de loop van de tijd onder andere de volgende ijsjes op de markt heeft gebracht: de Banana Joe, de Raket, de Solero, de Twister, de Calippo, de Cornetto en de Winner Taco. Onder die laatste naam – Winner Taco – is er dacht ik ook een springpaard geweest, een tijdgenoot van de helaas te vroeg overleden Okidoki. Ook de Magnum is van het ijsmerk Ola. En Magnum is feitelijk hetzelfde woord als majesteit. Beide gaan terug op het Latijnse magnum, dat ‘groot’ en ‘majestueus’ betekent.

Ook Jordanië heeft twee koninginnen: Raniah en Noor, terwijl de Noorse koningin zelf Sonja heet en wij in de loop van de tijd diverse koninginnen hebben gehad met de naam Sonja, onder wie Sonja Barend, de koningin van de talkshow, en Sonja Bakker, de afvalkoningin, niet te verwarren met de koningin van het afval, de Chinese Zang Jin.

De eerste Nederlandse koningin heette Hortense. Zij was de dochter van Joséphine, die getrouwd was met de Franse keizer Napoleon, de stiefvader van Hortense. Hortense trouwde met de broer van keizer Napoleon, Lodewijk Napoleon, die van 1806 tot 1810 koning van Holland was of – zoals hijzelf vanuit het Frans zei – ‘konijn van Olland’.

Willem-Alexander is de nieuwe koning der Nederlanden, maar de mens als zodanig is de koning van de schepping, terwijl de leeuw de koning van de landdieren is, de adelaar de koning van de vogels, de eik de koning van het woud en goud de koning van de metalen. We hebben verder Koning Voetbal, Koning Alcohol en Koning Winter. Bovendien is er Tjeenk Willink, de gepensioneerde onderkoning van Nederland, en Hennie Lubberink, de aspergekoning van Twente.

In mijn Peellandse dialect zeggen we tegen een koning ‘kunning’ en tegen een koningin ‘kunnegin’. Daarin klinkt ‘kunne’ door en dat is ook de oorsprong van de woorden ‘koning’ en ‘koningin’. Het gaat om ‘kunne’, zoals in ‘van beiderlei kunne’, met als betekenis ‘geslacht’, ‘sekse’. Wie roept: ‘Lang leve de koning’ of ‘Lang leve de koningin’, roept in feite: ‘Lang leve de sekse’, waarbij in het tumult van de toejuichingen de slotklank meestal wegvalt, waardoor – voor een goede verstaander – iedereen lijkt te roepen: ‘Lang leve de seks.’ Het mag van mij, maar een goed gesprek is ook nooit weg.