Proeverij

lyon, september 1889

Herr Friedrick Thiessen is op vakantie in Frankrijk. Hij gaat in de herfst vaak naar Frankrijk, aangezien hij een groot wijnliefhebber is. Hij kiest dan een regio en zwerft een week of soms wel twee over het platteland, waar hij wijngaarden bezoekt en flessen goede wijn vergaart die hij naar München laat verschepen.

Herr Thiessen is bevriend met verscheidene Franse wijnboeren en heeft voor velen van hen een klok gemaakt. Een van die wijnboeren bezoekt hij op deze reis om van de nieuwste oogst te proeven. Bij een glas bourgogne oppert de wijnboer dat het circus op een veld een paar kilometer verderop misschien wel iets voor Friedrick is. Het is een nogal ongebruikelijk circus, dat alleen ’s nachts open is.

De wijnboer denkt dat Herr Thiessen vooral interesse zou kunnen hebben in de bewerkelijke zwart-witte klok die daar vlak achter het hek hangt.

‘Doet me aan jouw werk denken,’ zegt de wijnboer, en hij heft zijn glas naar de klok aan de muur boven de bar. Dat exemplaar heeft de vorm van een afhangende tros druiven die in een wijnfles tuimelen en die zo volstroomt met wijn terwijl de wijzers op het etiket (een exacte replica van het etiket van de wijngaard) de seconden wegtikken.

Herr Thiessen is geïntrigeerd en na een vroege avondmaaltijd zet hij zijn hoed op, trekt zijn handschoenen aan en loopt in de richting die zijn vriend de wijnboer hem heeft gewezen. Het is niet moeilijk om de locatie te bepalen, aangezien verscheidene dorpelingen in dezelfde richting lopen, en als ze eenmaal voorbij de dorpsgrenzen zijn en de velden op gaan, kun je het circus niet missen.

Het gloeit. Dat is Herr Friedrick Thiessens eerste indruk van Le Cirque des Rêves als hij er een kleine kilometer van verwijderd is en nog niet weet hoe het heet. Hij wordt er op deze koele avond op het Franse platteland als door een magneet naartoe getrokken.

Er staat al een aardige menigte voor het hek als Herr Thiessen er eindelijk aankomt, en ook al staan er bezoekers voor, hij zou zijn uurwerk meteen hebben herkend, ook als hij niet geweten had dat het hier zou hangen. De klok doemt een eindje van de kassa op, vlak achter het grote ijzeren hek, en kan elk moment zeven uur slaan. Herr Thiessen blijft staan om te kijken. Hij laat de rij voor de kassa passeren als de harlekijnjongleur een zevende bal uit de lucht plukt terwijl de staart van de draak heen en weer zwaait en de klok zeven keer zachtjes luidt, nauwelijks hoorbaar boven het geroezemoes van het circus uit.

Herr Thiessen is tevreden. De klok lijkt perfect te werken en is duidelijk goed onderhouden, ondanks het feit dat hij is blootgesteld aan de elementen. Hij vraagt zich af of de klok een sterkere lak nodig heeft, en hij zou willen dat hem verteld was dat hij buiten gebruikt zou worden toen hij hem bouwde, hoewel hij niet beschadigd lijkt. Hij houdt zijn blik erop gericht terwijl hij op zijn beurt wacht, en vraagt zich af of hij moet proberen contact op te nemen met Mr Barris over de kwestie, als hij ergens tussen zijn papieren in München het adres in Londen nog heeft.

Als hij aan de beurt is, betaalt hij de toegangsprijs in francs aan de kaartjesverkoopster, een jonge vrouw in een zwarte jurk met lange witte handschoenen, die er eerder uitziet alsof ze zich klaarmaakt voor een elegante avond bij de opera dan voor een nacht lang kaartjes verkopen in een circus. Als ze een kaartje afscheurt, vraagt hij eerst in het Frans en als ze hem niet begrijpt in het Engels of ze weet met wie hij contact kan opnemen over de klok. Ze geeft geen antwoord, maar haar ogen beginnen te glinsteren als hij meedeelt dat hij verantwoordelijk is voor de constructie ervan. Ondanks zijn tegenwerpingen geeft ze hem zijn francs terug. Ze rommelt even in een doosje en diept een visitekaartje op dat ze hem overhandigt.

Herr Thiessen bedankt haar en stapt opzij de rij uit, waar hij het kaartje bekijkt. Het is van zeer goede kwaliteit en afgedrukt op stevig papier. Een zwarte achtergrond met zilveren reliëfletters.

Le Cirque des Rêves

Chandresh Christophe Lefèvre, eigenaar

Op de achterkant staat een adres in Londen. Herr Thiessen steekt het met zijn toegangskaartje en de francs die hij heeft uitgespaard in zijn jaszak en zet zijn eerste stappen in het circus.

Hij loopt eerst wat rond en bekijkt op zijn gemak het merkwaardige huis van zijn Wunschtraum-klok. Misschien komt het door de maanden die hij in afzondering aan de klok heeft gewerkt, maar het circus voelt vertrouwd en comfortabel: het monochromatische kleurenschema, de eindeloze cirkels van de paden die als uurwerken in elkaar overlopen. Het verbaast Herr Thiessen hoe goed zijn klok bij het circus past, en hoe goed het circus bij zijn klok past.

Hij gaat die avond slechts bij een fractie van de tenten naar binnen. Hij blijft staan om naar vuurspuwers en zwaarddansers te kijken en proeft een heerlijke ijswijn in een tent met de tekst drinkerij, alleen voor volwassen bezoekers. Als hij vraagt wat hij precies drinkt, meldt de barman – de enige in het circus die Friedrick tegenkomt die iets terugzegt wanneer hij wordt aangesproken, zij het met zo min mogelijk woorden – dat het een Canadese wijn is, en hij noteert de naam voor hem.

Tegen de tijd dat Herr Thiessen het circus verlaat – en dat doet hij alleen maar omdat hij uitgeput is – is hij er helemaal weg van. Hij bezoekt het nog twee keer voordat hij terugkeert naar München, en beide keren betaalt hij de volledige toegangsprijs.

Weer in München schrijft hij een brief aan monsieur Lefèvre, om hem ervoor te bedanken dat hij zijn klok zo’n prachtig huis heeft gegeven, en voor zijn ervaring in het circus zelf. Hij gaat uitvoerig in op het meesterschap waarmee de klok gemaakt is en schrijft dat hij begrepen heeft dat het reisschema niet vastligt, maar dat hij hoopt dat het circus naar Duitsland zal komen.

Enkele weken later ontvangt hij een brief van de assistent van monsieur Lefèvre, die schrijft dat monsieur Lefèvre de complimenten van Herr Thiessen zeer op prijs stelt, vooral aangezien ze afkomstig zijn van een getalenteerd kunstenaar. De brief is lovend over de klok, en mocht er zich een probleem mee voordoen, dan zal iemand direct contact opnemen met Herr Thiessen.

In de brief wordt tot Herr Thiessens grote teleurstelling met geen woord over de huidige locatie van het circus gerept, en ook niet over een eventueel bezoek aan Duitsland.

Hij denkt regelmatig aan het circus, vaak tijdens zijn werk, en zijn klokken beginnen erdoor beïnvloed te raken. Veel van zijn nieuwe klokken worden vervaardigd in zwart en wit, sommige met strepen en vele ervan met taferelen uit het circus zelf: piepkleine acrobaten, miniatuursneeuwluipaarden, een waarzegster die elk uur minuscule tarotkaarten legt.

Maar hij vreest dat hij het echte circus nooit recht doet met zijn eerbetuigingen in klokvorm.