17

Perez stond bij de zuidelijke vuurtoren en zag de helikopter naderen. Toen de kustwacht had gebeld had hij zich afgevraagd of Sandy Wilson aan boord zou zijn, maar de helikopter was afkomstig uit Sumburgh en te snel opgeroepen om rekening te kunnen houden met passagiers. Angela’s lichaam zou tenminste geborgen kunnen worden. Het forensisch onderzoek zou kunnen beginnen. Het vliegtuig zou naar verwachting morgen komen. Toen de helikopter weer opsteeg en hij zijn ogen moest dichtknijpen vanwege de wind van de rotorbladen, wenste hij even dat hij ook aan boord was. Plots voelde hij een intens verlangen om Fair Isle en alle complicaties rond deze zaak achter zich te laten.

Op de weg terug naar de grote zaal viel hem op dat het weer was veranderd. Er stond nog altijd wind, maar variabel in kracht nu, soms ging hij geheel liggen, en achter de wolken werd de lucht lichter. In de zaal aangekomen, moest hij twintig minuten wachten op Sarah Fowler. Ze was op het afgesproken tijdstip komen opdagen, maar toen hij tijdens het verhoor van Dougie de helikopter had horen aankomen had hij haar teruggestuurd naar het centrum.

‘Neem wat koffie. Ik weet niet hoe lang ik wegblijf. Het spijt me.’ Hij kon geen pottenkijkers gebruiken tijdens het vervoer van Angela’s lichaam naar de heli.

Nu kwam ze aangestiefeld met een zuinige, verontschuldigende glimlach om het feit dat ze hem had laten wachten.

‘We hebben een lift terug gekregen. De vuurtoren ligt zo ver van alles vandaan, vindt u ook niet?’ Haar man stond in de deuropening en keek naar binnen, ze draaide zich om en zwaaide ten teken dat alles in orde was. Perez dacht dat de man vast maar wat graag naast haar wilde zitten en haar hand wilde vasthouden terwijl de vragen op haar werden afgevuurd, maar Fowler draaide zich om en sloot de deur achter zich. Gedurende het verhoor ving Perez af en toe een glimp op van de buiten wachtende echtgenoot. Hij stond stil en geduldig, af en toe bracht hij zijn verrekijker naar zijn ogen.

Binnen zat Perez tegenover Sarah Fowler en hij probeerde haar op haar gemak te stellen. Hij was gespannen; wellicht kwam het door haar naam, maar ze deed hem te veel aan zijn eerste vrouw denken om haar uit te kunnen horen over Angela’s dood. Het was niet haar uiterlijk – zijn Sarah was zachter en ronder geweest – maar het aura van spanning, ongeluk zelfs, dat ze bij zich droeg. Haar gespannenheid was besmettelijk, toen hij zijn pen oppakte om met zijn notities te beginnen zag hij dat zijn eigen hand licht trilde.

‘Het spijt me dat ik jullie vakantie zo in de war schop.’

Ze nam hem afgemeten op. Dat was niet wat ze verwacht had.

‘U hebt de moord niet gepleegd, inspecteur. U doet slechts uw werk.’ Ze sprak kortaf, maar hij weet haar botheid aan haar nervositeit. Hij begreep waarom haar man de behoefte voelde haar te verdedigen.

‘Was het erg ingewikkeld voor u om uw verblijf te verlengen? Ik neem aan dat u ook werk hebt dat op u wacht. Of bent u betrokken bij de zaak van uw man?’ Perez vond dit meer een beleefdheidsvraag aan een toevallige voorbijganger dan iets voor een formele ondervraging.

‘Mijn hemel, nee! Hij verdient met de verkoop van boeken net genoeg om zichzelf te bedruipen.’ Ze zweeg. ‘Ik heb de leiding over een Sure Start-kindercentrum op een landgoed in Bristol. Uitdagend, maar ik vind het leuk.’ Ze hield in. ‘Tot voor kort tenminste, toen het me even te veel werd. Het leidinggeven levert nogal wat stress op, maar de kinderen zijn alle bureaucratische rompslomp meer dan waard. Ik heb geweldige mensen in dienst. Ze redden het prima zonder mij.’

Hij zocht naar woorden. Het verlies van een kind moest bijna ondraaglijk zijn voor een vrouw die zo geniet van het gezelschap van kinderen. Hij vond het moeilijk voorstelbaar dat deze rustige vrouw de scepter zwaaide over een druk, lawaaiig kinderopvangcentrum.

Ze sprak verder, alsof ze zijn gedachten had gelezen. ‘Ze zijn het gewend om het zonder mij te moeten doen. Ik heb dit jaar een paar maanden ziek thuisgezeten. Depressie.’

‘Dat is vervelend.’

‘Mijn man en ik hebben een nogal gespannen tijd achter de rug, inspecteur. We hadden deze vakantie geboekt om onze relatie weer vlot te trekken en ons dichter bij elkaar te brengen. Het leek mij niet zo’n goed idee om naar Fair Isle te gaan. John is een beetje de risee binnen de wereld van de vogelaars. Hij heeft een aantal breed becommentarieerde blunders op zijn naam staan. Des te gênanter omdat hij vroeger zo’n goede reputatie had. Ik weet wel dat de mening van anderen mij koud zou moeten laten, maar ik ga er meer onder gebukt dan hij. Maar tot het moment dat Angela werd vermoord hadden we het hier erg naar ons zin.’

Ze keek hem aan. Hij zag dat ze wachtte op de serieuze vragen. Perez had graag meer gehoord over de gebeurtenissen die het stel hadden doen besluiten naar het eiland af te reizen, maar hij moest natuurlijk verder.

‘Kende u Angela Moore voordat u naar Fair Isle kwam?’

‘Ik had haar nooit eerder ontmoet,’ zei Sarah. ‘Ik had natuurlijk wel eerder van haar gehoord en haar gezien op tv.’ Ze hield even in. ‘Ik heb haar boek gelezen.’

‘En wat vond u ervan?’

‘Ik vond het boeiend.’ Weer stopte ze even. ‘Maar een beetje egocentrisch.’

‘En Fair Isle,’ zei hij, ‘wat vindt u daarvan?’

Haar plotse glimlach kwam zo onverwacht dat haar gelaatsuitdrukking er compleet door veranderde. ‘Nu de zon schijnt is het prachtig. U mag uzelf gelukkig prijzen dat u hier geboren bent.’ Deze plotselinge verandering van toon verontrustte hem. Hij kreeg absoluut geen vat op haar. Hoe zou hij haar tegenover bijvoorbeeld Fran beschrijven?

‘Vertel eens wat u vond van Angela Moore.’

Haar glimlach verdween toen ze fronsend zijn vraag overdacht. Ze hechtte aan precisie. Hij vroeg zich af wat voor achtergrond ze had. De gezondheidszorg? Het onderwijs? Sociaal werk? ‘Ze schonk ons niet veel aandacht. Ze was duidelijk met haar hoofd bij haar werk. Zeer charismatisch, natuurlijk, zoals je zou mogen verwachten, gelet op haar tv-optredens, maar niet erg hartelijk. Volgens mij was ze behoorlijk streng voor haar personeel.’

‘Had u in de gaten dat ze zich na het feest in de vogelkamer had teruggetrokken om te werken?’

‘Nee. Het was een heel gezellig feest, en we waren vereerd met de uitnodiging, maar toch had ik het gevoel dat we niet op onze plaats waren bij zo’n besloten aangelegenheid. We zijn direct nadat het eten was opgediend naar bed gegaan.’

‘Hebt u enig idee wie haar vermoord zou kunnen hebben?’ Perez dacht dat van alle gasten deze vrouw weleens een idee zou kunnen hebben. Haar werk bestond uit het observeren en begrijpen van mensen. Ze zou nooit met de groep meedoen. Tijdens het dansen had ze waarschijnlijk in een hoek gezeten en de groepsdynamiek zijn gang hebben laten gaan.

‘Zoals Hugh al zei, lijkt Angela’s stiefdochter de meest logische verdachte. Ik was getuige van haar puberale scheldkanonnade, ze haalde uit met wat ze maar kon bedenken. Ze lijkt me ongelukkig en onvoorspelbaar.’

Perez hield zijn mond. Hij redeneerde dat het alle volwassenen goed uit zou komen als Poppy de verantwoordelijke bleek te zijn. De meesten hadden een hekel gehad aan Angela Moore en dat verklaarde, behalve de schok en het verdriet, ook het gevoel van schuld dat aan hen knaagde sinds haar dood. Een snelle afwikkeling van deze zaak zou ervoor zorgen dat iedereen weer verder kon, en dat de schuldgevoelens zouden verdwijnen. Hij had de vrouw verder niets meer te vragen en terwijl hij haar zag weglopen, bedacht hij dat dit gesprek mislukt was. Hij wilde haar terugroepen om opnieuw te beginnen en haar alsnog alle irrelevante vragen te stellen die in zijn hoofd rondspookten. Om haar beter te kunnen begrijpen.

Hugh Shaw had buiten staan roken. Hij moest Sarah Fowler de zaal hebben zien verlaten, maar hoewel hij wist dat hij de volgende was, wachtte hij tot hij werd ontboden. Perez opende de deur voor hem en voelde zich ineens opgelaten. Wilde de jonge man met zijn lome leunen tegen de muur, rustig rokend terwijl de inspecteur op hem wachtte, een boodschap afgeven? Of was die pose voor hem zo normaal dat hij niet beter wist? Perez zag zichzelf daar niet zitten, luisterend naar de antwoorden van deze arrogante blaag die zich gedroeg alsof hij de baas was van het centrum. Hij pakte zijn jas en rugzak en liep naar buiten.

‘Kom op. Laat me die zeldzame zwaan eens zien. We praten onderweg wel.’

Van gewoon een eenvoudige fysieke handeling als wandelen knapte Perez al op. De kleuren in het landschap – het gras, het modderige, troebele water, het mos op de rotsen – leken na de regen extra fel en helder. Hij leidde Hugh weg van de weg, richting de landingsbaan. Hij wilde geen andere bezoekers van het centrum tegenkomen, bovendien wilde hij Hugh duidelijk maken dat hij hier de man van de streek was. Al zou Hugh hier de rest van zijn leven elke herfst naartoe komen, dan nog zou hij het eiland niet zo goed kennen als Perez. Hugh was niet in het minst uit het veld geslagen door de ongebruikelijke omstandigheden van de ondervraging. Terwijl ze in noordelijke richting over de heuvel liepen leek hij volkomen op zijn gemak, en volgde Perez stap voor stap door de struikheide.

‘Deelde je het bed met Angela Moore?’

Weer hoopte Perez de jongen te choqueren, het pantser van zelfvertrouwen waar hij op stuitte te doorbreken. Het werkte niet.

‘Van slapen kwam meestal niet zoveel.’ Hugh stopte en keek uit over het eiland. Ze konden elke boerderij zien, neergezet als op een kindertekening. Het heldere licht vertekende het perspectief. Alles was plat en te dichtbij. Hugh stak een nieuwe sigaret op, de enige aanwijzing dat hij wellicht zenuwachtig was. ‘Hoe ben je erachter gekomen?’

‘Iemand heeft me verteld dat Angela op knappe jongens viel.’

‘Ze heeft me op de eerste avond dat ik hier was versierd.’ Op Hughs gezicht prijkte een brede en uitnodigende glimlach, die gefixeerd leek en zelfs zichtbaar bleef wanneer hij sprak, als de schaduw van zijn woorden. Het gaf Perez het gevoel dat hij niets serieus nam. ‘Ik kwam als laatste de zitkamer binnen. Ik had de hele avond zitten drinken. Vanaf het moment dat ik voor het eerste hoorde over het onderzoekscentrum op Fair Isle wilde ik erheen, ik vond het zo cool dat ik er eindelijk was. Ik wilde het vieren. En Angela kwam uit haar appartement aangelopen en zag me. “Laat me je rondleiden over het eiland.” Het was helder en rustig die avond, nog voor de westerstorm. Koud. Er zat ijs op de voorruit. Kennelijk ongewoon vroeg in het jaar. Ze nam me mee naar de rotsen aan de westkant en wees me op de lichten van Foula in de verte.’

‘Hebben jullie seks gehad?’

‘Twee keer, die avond. De eerste keer achter in de Land Rover, die we op de landingsbaan geparkeerd hadden, de tweede keer in een kamer in de noordelijke vuurtoren, toen we terug waren. Toen ze wegging was het drie uur ’s ochtends.’ Hij zweeg, en voegde er bewonderend aan toe: ‘Bij zonsopgang was ze alweer op om haar vallenronde te doen.’

‘En andere keren?’

‘Het gebeurde niet elke nacht. Ze maakte heel duidelijk dat zij het initiatief nam voor onze afspraakjes. Ze kwam me opzoeken als ze zin had.’ Hugh klonk niet echt verbitterd. Hij was niet zoals Perez en diens eerste geliefde; het leek er niet op dat Hugh uit was op een vaste relatie. De glimlach week niet van zijn gezicht.

Ze bereikten de top van een richel en hadden nu vrij uitzicht over het noorden. Het enige teken van beschaving dat vanaf hier zichtbaar was, was de vuurtoren, bijna aan het zicht onttrokken door een plooi in het landschap; alleen een stukje toren en de koepel waren zichtbaar. Perez herinnerde zich de tijd dat de vuurtoren nog bemand was: een stel uit Glasgow met een jong zoontje dat op het eiland naar school ging, en een vriendelijke, gepensioneerde kapitein op de grote vaart als opzichter, die gezamenlijk de witgekalkte gebouwtjes aan de voet van de toren bewoonden. Daarna had de stichting achter het centrum het overgenomen en het geld voor de verbouwing bijeengebracht. Vanuit deze hoek werd hij zich weer eens bewust van de geïsoleerde ligging van het gebouw.

‘En zocht ze je op?’ vroeg Perez.

‘Zeker weten. Op de gekste momenten. Een keer midden op de dag, toen alle anderen aan de lunch zaten. We hebben het in de slaapzaal gedaan. Dougie had elk moment binnen kunnen komen. Maar daar hield ze juist van. De spanning. Het risico.’

Jij ook? stond Perez op het punt te vragen. Kickte jij daar ook op? Maar hij zag in dat Hugh die vraag belachelijk zou vinden. Natuurlijk had hij ervan genoten. Seks zonder vragen en gedoe. Was dat niet de droom van iedere jonge man?

En waarom zou een vrouw daar niet ook van mogen genieten? Perez had graag de degens gekruist met Fran over Angela’s houding tegenover mannen. Hij ging ervan uit dat Fran het zonder aarzeling zou geloven. Zij was niet snel van haar stuk gebracht. Ze vond Angela’s aandacht voor jonge mannen eerder triest dan verrassend. Wat zei dat over haar huwelijk? Dat ze verveeld was? Dat ze haar pleziertjes elders moest zoeken? Was Perez niet ook saai, met zijn geplande huwelijk en gezinnetje? Zou Fran hem na een paar jaar al zat zijn?

Ze waren nu allebei buiten adem en ze stopten. Perez pakte een thermoskan met koffie uit een kleine rugzak en gaf Hugh een plak van de plakkerige chocoladesubstantie die de eilanders peat noemden. Zijn moeder had de vorige avond een lading gebakken. Ze gingen op een platte rots zitten die boven de heidestruiken uitstak en keken neer op de heldere, blauwe zee en de ruige, witgekopte golven.

‘Praatte Angela met jou?’

‘Natuurlijk praatten we.’ Hugh nam Perez op met een haast bemoederend spottende blik. ‘We konden het goed met elkaar vinden. We waren dikke maatjes.’

‘Je leek niet echt geraakt door het nieuws van haar overlijden.’

Hugh haalde zijn schouders op. ‘Laten we eerlijk zijn, het had nooit wat kunnen worden, toch? Ik kan me niet voorstellen dat we contact zouden hebben gehouden als ik eenmaal weer was vertrokken. Het is heel spijtig dat ze dood is, maar ik kan niet doen alsof ik er kapot van ben. Ik kan oppervlakkige sentimentaliteit niet uitstaan.’

Perez vroeg zich af of Hugh zo was. Sentimenteel en oppervlakkig. Een kortstondige affaire zonder verder contact viel niet onder Perez’ definitie van ‘dikke maatjes’ zijn.

‘Maakte ze zich ergens zorgen over? Haar eigen veiligheid?’

Perez rekende op een snelle, snedige reactie, maar Hugh dacht over de vraag na. ‘Er zat haar iets dwars,’ zei hij uiteindelijk. ‘De laatste dagen was ze gespannen, ze gedroeg zich abnormaal.’

‘Wat was het probleem?’

‘Ze wilde het er niet over hebben,’ zei Hugh. ‘Zei dat het mij niets aanging. Ik vond het best. Ik had geen zin om het uit haar te trekken. Ik dacht dat ze somber was vanwege het weer. Het gebrek aan mooie vogels. Of vanwege Poppy. Ze ergerde zich dood aan dat kind.’

‘Heeft ze het met jou over haar echtgenoot gehad?’ Perez tuurde over het onstuimige water. De lucht was zo helder dat hij Mainland kon zien, de contouren redelijk scherp tegen de horizon, voor het eerst zichtbaar sinds ze op het eiland waren aangekomen. Hij vond het uitzicht geruststellend, eindelijk een verbinding met de buitenwereld. Morgen zou de boot uitvaren en Vicki Hewitt en Sandy Wilson mee terug nemen. Hij zou niet langer in zijn eentje hoeven te werken.

‘O, van Maurice had ze geen last,’ zei Hugh met een klein lachje. ‘Zolang ze met hem getrouwd bleef vond Maurice alles wat ze deed verder prima.’

‘Hij wist dat ze vreemdging?’

‘Waarschijnlijk. Of hij deed erg z’n best om de andere kant op te kijken omdat hij het niet wilde weten. Zoals ik al zei, vond ze het vreselijk dat Poppy hier was. Volgens mij was dat de eerste keer dat Maurice haar van repliek diende. Angela had gezegd dat de herfst geen goed moment was voor het meisje om langs te komen; het was, op het ringen van de zeevogels na, voor haar de drukste periode. Hij had voet bij stuk gehouden en gezegd dat zijn dochter nu eens op de eerste plaats kwam. Angela was geschokt geweest. Ze kreeg meestal haar zin. Maar ik weet niet of dit het was wat haar zorgen baarde. De situatie was tenslotte maar tijdelijk. Uiteindelijk zou de wind draaien en zou het meisje weer verdwijnen.’

Hugh stond op en veegde de kruimels van zijn jas. ‘Ik dacht dat u de zwaan wilde zien.’ Hij toonde zijn onvermijdelijke glimlach en liep heel snel de helling af richting het Golden Water. Perez moest bijna rennen om hem bij te houden.

De zwaan rustte uit in het kreupelhout aan de rand van het water. Volgens Perez zag hij er net zo uit als al die andere zwanen die in de winter massaal naar het eiland trokken.

‘Leg me eens uit waarom iedereen hier zo hysterisch over is.’

Hugh monteerde de telescoop op zijn statief en gunde Perez een blik. ‘Het gaat om de zwarte snavel. Die, en de Amerikaanse ring, die bewijst dat hij niet aan een of andere verzamelaar ontsnapt is.’ Hij ging rechtop staan. ‘Op Mainland zullen honderden vogelaars staan te popelen om deze vogel te komen bekijken.’

Perez kreeg ineens visioenen van een binnenvallend leger, klaar voor de strijd. Wat voor gevolgen zou een plotse toestroom van bezoekers hebben op het onderzoek naar de moord op Angela Moore? En was er iets wat hij ertegen kon doen?

‘Doen mensen echt zoveel moeite?’

‘Geloof me,’ zei Hugh. ‘Er zijn mensen die er een moord voor zouden doen om die vogel op hun lijst te krijgen.’