Tienduizend jaar geleden begon Leto n aan zijn gedaanteverandering van mens naar Rakische zandworm en geschiedkundigen kiften nog steeds over zijn beweegredenen. Werd hij gedreven door verlangen naar een lang leven? Hij leefde meer dan tienmaal de normale spanne van driehonderd sj, maar denk eens aan de prijs die hij daarvoor betaalde. Werd hij er door macht toe verleid? Hij wordt met recht de Dwingeland genoemd, maar wat leverde die macht hem op dat een mens zich zou kunnen wensen? Werd hij ertoe gedreven om de mensheid voor zichzelf te behoeden? We kunnen dit alleen beantwoorden met zijn eigen woorden over de Gouden Weg en ik kan de zelfbevredigende verslagen van Dar-es-Balat niet aanvaarden. Zouden er andere dingen tegenover gestaan kunnen hebben waarop alleen zijn ervaringen enig licht zouden werpen? Zonder betere bewijzen blijft het een denkbeeldige vraag. We kunnen niet meer doen dan zeggen: 'Hij deed het!' Alleen het materiele feit valt niet te ontkennen.

'De gedaanteverandering van Leto n', slotwoord van De 10000ste Jaardag door Gaus Andaud

Opnieuw was hij op lashkar, wist Waff. Dit keer stond alles op het spel. Een Achtenswaarde Mater uit de Verstrooiing verlangde zijn aanwezigheid. Een powindah van powindahs! Nakomelingen van Tleilaxu uit de Verstrooiing hadden alles wat ze wisten verteld over deze verschrikkelijke vrouwen.

'Veel verschrikkelijker dan Eerwaarde Moeders van de Bene Gesserit,' zeiden zij.

En veel talrijker, hield Waff zichzelf voor.

Hij vertrouwde trouwens de teruggekeerde Tleilaxu nakomelingen ook niet helemaal.

Ze hadden een vreemde tongval, nog vreemder manieren en hun naleving van de riten was twijfelachtig. Hoe konden zij weer tot de Grote Kehl worden toegelaten? Welke mogelijke ghufran-rite zou hen na al deze eeuwen kunnen reinigen? Het was niet te geloven dat ze het Tleilaxu geheim door de generaties heen bewaard hadden.

Ze waren niet langer malik-broeders en toch waren zij de enige bron van informatie over deze teruggekeerde Verdoolde Schapen die de Tleilaxu bezaten. En de onthullingen die ze hadden meegebracht! Onthullingen die verwerkt waren in de Duncan Idaho ghola's - en dat was alle risico's van besmetting door het powindah kwaad wel waard.

De bijeenkomst met de Achtenswaarde Mater zou plaatsvinden op het verondersteld neutrale terrein van een Ixiaans nonschip in een stationaire baan vlak boven het oppervlak van een gezamenlijk gekozen gasreus uit een uitgemergeld mijn zonnestelsel van het oude Keizerrijk. De Profeet zelf had nog de laatste rijkdom uit dit stelsel geperst. Nieuwe gelaatsdansers liepen als Ixianen tussen de bemanning van het non-schip maar toch benauwde Waff deze eerste ontmoeting. Als deze Achtenswaarde Matres waarlijk verschrikkelijker waren dan de Bene Gesserit heksen, zou dan de vervanging van Ixiaanse bemanningsleden door gelaatsdansers ontdekt worden?

De keus van deze ontmoetingsplaats en het treffen van de maatregelen had de Tleilaxu zwaar onder druk gezet. Was het wel veilig? Hij stelde zich gerust met de gedachte dat hij twee verzegelde wapens bij zich droeg die buiten de kernplaneten van de Tleilaxu door niemand ooit gezien waren. De wapens waren het moeizame resultaat van langdurige inspanningen van zijn kleermakers: twee piepkleine pijlwerpers die in zijn mouwen verborgen zaten. Hij had er jaren mee geoefend tot het afschieten van de giftige pijltjes door een zwiep van zijn mouwen bijna een instinctmatige reflex was geworden.

De wanden van de ontmoetingsruimte hadden de juiste roodkoperen tint, een bewijs dat ze waren afgeschermd voor Ixiaanse spionageapparatuur. Maar wat voor instrumenten zou het volk uit de Verstrooiing ontwikkeld kunnen hebben waarvan de Ixianen geen weet hadden?

Waff liep aarzelend het vertrek binnen. De Achtenswaarde Mater was al aanwezig en zat op een leren hangmatstoel.

'Spreek me aan zoals iedereen me aanspreekt,' was haar begroeting. 'Achtenswaarde Mater.'

Hij boog zoals hem was aangeraden. 'Achtenswaarde Mater.'

Geen enkele aanduiding van verborgen krachten in haar stem. Een zachte alt met een ondertoon waaruit minachting jegens hem sprak. Ze zag eruit als een oude atleet of acrobaat, traag geworden en uit het vak gestapt maar met haar spieren en een aantal van haar vaardigheden in vorm gehouden. Haar gezicht bestond uit een strakke huid over een schedel met uitstekende jukbeenderen. De mond met de dunne lippen gaf haar bij het praten iets aanmatigends alsof elk woord tot minderwaardig gepeupel was gericht.

'Nu, kom binnen en ga zitten!' droeg ze hem op met een gebaar naar een hangmatstoel tegenover haar.

Waff hoorde het luik sissend achter zich dichtvallen. Hij was alleen met haar! Ze droeg een gif snuiver. Hij zag het kabeltje ervan in haar linkeroor verdwijnen. Zijn pijlwerpers waren verzegeld en tegen gifsnuivers 'gewassen' en vervolgens vijf sj bij min 340 Keivin in een stralingsbad bewaard om ze absoluut snuiver-bestendig te maken. Was het genoeg geweest?

Voorzichtig liet hij zich in de aangewezen stoel zakken.

De ogen van de Achtenswaarde Mater gingen schuil achter oranje getinte contactlenzen, wat ze een roofzuchtig aanzien gaf. Ze was helemaal tamelijk afschrikwekkend. En haar kleren! Een nauwsluitende rode hansop onder een donkerblauwe cape. De buitenkant van de cape was in een parelmoerig materiaal met vreemde patronen vol krullen en draken versierd. Ze zat op de stoel alsof het een troon was, met haar klauwachtige handen ontspannen op de armleuningen.

Waff keek de kamer rond. Zijn mensen hadden dit vertrek geinspecteerd in gezelschap van Ixiaans onderhoudspersoneel en vertegenwoordigers van de Achtenswaarde Mater.

We hebben ons best gedaan, dacht hij en hij probeerde zich te ontspannen.

De Achtenswaarde Mater lachte.

Waff staarde haar aan met de kalmst mogelijke uitdrukking die hij kon opbrengen. 'U zit me te schatten,' zei hij op beschuldigende toon. 'U zegt bij uzelf dat u een schat aan middelen bezit die tegen mij in het geweer gebracht kunnen worden, grove en fijnzinnige instrumenten waarmee u mij uw bevelen kunt laten uitvoeren.'

'Ik verbied je zo'n toon tegen mij aan te slaan.' De woorden klonken zacht en effen maar ze bevatten zo'n lading venijn dat Waff bijna achteruit deinsde.

Hij staarde naar de pezige beenspieren van de vrouw, naar het dieprode weefsel van de hansop dat vloeiend over haar huid liep alsof het een extra orgaan was.

Het tijdstip van hun ontmoeting was zo gekozen dat het voor hen allebei midden op de ochtend viel omdat hun daguren tijdens de reis hierheen in evenwicht waren gebracht. Toch voelde Waff zich ontwricht en in het nadeel. Als de verhalen van zijn verklikkers nu eens waar waren? Ze had hier vast wapens.

Ze lachte hem vreugdeloos toe.

'U probeert mij te intimideren,' zei Waff.

'Met succes.'

Woede golfde in Waff omhoog. Hij liet die niet in zijn stem doorklinken. 'Ik ben hier op uw uitnodiging.'

'Ik hoop dat je niet bent gekomen om een confrontatie aan te gaan die je zeker zou verliezen,' zei ze.

'Ik kwam om een band tussen ons te smeden,' zei hij. En hij vroeg zich af: Wat hebben ze van ons nodig? Xe moeten toch iets nodig hebben.

'Wat voor band kan er tussen ons bestaan?' vroeg zij. 'Wilde jij een gebouw optrekken op een gammel vlot? Ha! Afspraken kunnen verbroken worden en dat gebeurt ook vaak.'

'Om wat voor inzet onderhandelen we?' vroeg hij.

'Onderhandelen? Ik onderhandel niet. Ik heb belangstelling voor deze ghola die jullie voor de heksen hebben gemaakt.' Haar stem verraadde niets, maar Waffs hartslag versnelde bij haar vraag.

Tijdens een van zijn ghola levens had Waff les gehad van een overgelopen mentat. De bekwaamheden van een mentat gingen zijn vermogens te boven en bovendien had je voor redeneren woorden nodig. Ze waren gedwongen geweest om de powindah mentat te doden, maar de ervaring had toch een aantal waardevolle dingen opgeleverd. Waffs mond vertrok van afkeer bij de herinnering, maar hij herinnerde zich de waardevolle dingen.

Val aan en neem de gegevens in )e op die door die aanval loskomen!

'U biedt me er niets voor in ruil,' zei hij met luide stem. 'Ik zal je naar goeddunken belonen,' zei ze. Waff trok een minachtend gezicht. 'Speelt u een spelletje met me?'

Ze grijnsde roofzuchtig waarbij haar witte tanden bloot kwamen. 'Je zou mijn spelletje niet overleven, je zou het niet eens willen overleven.'

'Dan ben ik dus afhankelijk van uw goede wil!'

'Afhankelijkheid!' Het woord deed haar lippen omkrullen alsof ze er een vieze smaak van in haar mond kreeg. 'Waarom verkopen jullie deze ghola's aan de heksen om vervolgens de ghola's te doden?'

Waff perste zijn lippen op elkaar en zweeg.

'Jullie hebben deze ghola op een of andere manier veranderd terwijl het toch mogelijk blijft om hem zijn oorspronkelijke herinneringen terug te geven,' zei ze.

'Wat weet u veel!' zei Waff. Het kwam er niet honend genoeg uit en hij hoopte maar dat er niets uit af te leiden viel. Spionnen! Ze had spionnen onder de heksen! Was er soms ook een verrader in de kernlanden van de Tleilaxu?

'Er is een meisje op Rakis dat een rol speelt in de plannen van de heksen,' zei de Achtenswaarde Mater.

'Hoe weet u dat?'

'De heksen kunnen niets doen zonder dat wij het weten! Jij denkt aan spionnen maar je kunt niet weten hoe ver onze arm reikt!' Waff was ontsteld. Kon ze zijn gedachten lezen? Was het iets dat in de Verstrooiing was ontstaan? Een wilde gave van daarginds waar het oorspronkelijke menselijke zaad geen oog op had?

'Hoe hebben jullie deze ghola veranderd?' vroeg ze op hoge toon.

De Stem!

Hoewel hij door zijn mentat onderwijzer tegen zulke dingen gewapend was, flapte Waff er bijna een antwoord uit. Deze Achtenswaarde Mater bezat sommige heksenvermogens! Het was van haar zo onverwacht gekomen. Van een Eerwaarde Moeder verwachtte je zulke dingen en dan was je erop voorbereid. Het duurde even voor hij zijn evenwicht terug had. Waff plaatste zijn handen met de vingers tegen elkaar onder zijn kin.

'Je hebt interessante innerlijke verdedigingsbronnen,' zei ze.

Waffs gezicht kreeg een ondeugende uitdrukking. Hij wist hoe ontwapenend kabouterachtig hij eruit kon zien.

Val aan!

'Wij weten hoeveel jullie van de Bene Gesserit geleerd hebben,' zei hij.

Even verscheen er een woedende uitdrukking op haar gezicht die onmiddellijk weer verdween. '2e hebben ons totaal niets geleerd!'

Waff gaf zijn stem een grappig smekende klank en zei vleiend: 'Kom, kom, dit is toch geen onderhandelen.' 'Niet?' 2e leek oprecht verbaasd.

Waff liet zijn handen zakken. 'Kom nu toch Achtenswaarde Mater. U hebt belangstelling voor onze ghola. U spreekt over dingen op Rakis. Waar houdt u ons voor?'

'Voor heel weinig. Jullie worden met de seconde minder waard.'

Waff proefde een uiterst kille mechanische redenering in haar antwoord. Het smaakte niet naar mentat maar naar iets veel ijzingwekkenders. Ze is in staat om me hier ter -plekke te vermoorden!

Waar waren haar wapens? 2ou ze zelfs wel wapens nodig hebben? De pezige spieren, die eeltige handen en die roofzuchtige glans in haar oranje ogen stonden hem helemaal niet aan. 2ou ze misschien iets vermoeden (of zelfs weten) van de pijlwerpers in zijn mouwen?

'We staan hier voor een probleem dat niet met logische middelen kan worden opgelost,' zei ze.

Waff staarde haar geschokt aan. Dat zou een zensunni Meester gezegd kunnen hebben! Hij had het zelf bij meer dan een gelegenheid gezegd.

'Jullie hebben zo'n mogelijkheid waarschijnlijk nooit overwogen,' zei ze.

Het was alsof haar woorden een masker van haar gezicht rukten. Ineens doorzag Waff de berekenende persoonlijkheid die achter deze houding schuilging. Hield ze hem voor een of andere wankelende sukkelaar die niets anders kon dan glibbermest verzamelen?

Hij liet zo veel mogelijk aarzelende verwarring in zijn stem doorklinken toen hij vroeg: 'Hoe zou zo'n probleem opgelost kunnen worden?'

'De natuurlijke loop der gebeurtenissen zal het wel oplossen,' zei ze.

Waff bleef haar met geveinsde verwarring aanstaren. Haar woorden hadden niets weg van een openbaring. Maar ze hielden nogal wat in! Hij zei: 'Uw woorden brengen me in verwarring.'

'De mensheid is oneindig geworden,' zei ze. 'Dat is het ware geschenk van de Verstrooiing.'

Waff moest moeite doen om de beroering door die woorden veroorzaakt te verbergen. 'Oneindige universa, oneindige tijd - er kan van alles gebeuren,' zei hij.

'Ahhh, jij bent een slim kereltje,' zei ze. 'Hoe kan je met alles rekening houden? Dat is niet logisch.'

Ze klonk net zo, bedacht Waff, als een van die antieke leiders van de Butlerse Jihad die de mensheid hadden proberen te zuiveren van mechanische geesten. Deze Achtenswaarde Mater liep op een vreemde manier achter.

'Onze voorouders zochten met computers naar een antwoord,' opperde hij. Laat ze dat maar eens proberen!

'Je weet best dat computers geen oneindige opslagcapaciteit hebben,' zei ze.

Weer brachten haar woorden hem van zijn stuk. Kon ze waarlijk gedachten lezen? Was dit een vorm van gedachteopname? Wat de Tleilaxu met gelaatsdansers en ghola's deden, zouden anderen ook kunnen doen. Hij richtte zijn aandacht en concentreerde zich op Ixianen en hun kwalijke machines. Powindah machines!

De Achtenswaarde Mater liet haar blik door de kamer dwalen. 'Doen we er verkeerd aan om de Ixianen te vertrouwen?' vroeg ze.

Waff hield zijn adem in.

'Volgens mij vertrouw jij hen niet helemaal,' zei ze. 'Kom, kom, kleine man. Ik toon je mijn goede wil.'

Een beetje laat begon Waff te vermoeden dat ze een poging deed om vriendelijk en openhartig tegen hem te zijn. Ze had in ieder geval haar eerdere houding van geergerde superioriteit laten varen. Waffs verklikkers onder de Verdoolde Schapen zeiden dat de Achtenswaarde Matres seksuele beslissingen namen die erg veel weg hadden van de manier van doen van de Bene Gesserit. Probeerde ze verleidelijk te doen? Maar het was duidelijk dat ze de zwakte van logica begreep en ze had die ook aangetoond.

Het was erg verwarrend!

'We praten in kringen,' zei hij.

'Integendeel. Kringen sluiten dingen op. Kringen beperken. De mensheid wordt niet langer beperkt door de ruimte waarin hij zou kunnen groeien.'

Daar ging ze weer! Hij zei met een droge mond: 'Er wordt wel gezegd dat je wat je niet kunt beheersen moet aanvaarden.'

Ze leunde voorover en haar oranje ogen staarden strak naar zijn gezicht. 'Aanvaard jij de mogelijkheid van een rampzalig einde voor de Bene Tleilax?'

'Als dat het geval was zou ik hier niet zijn.'

'Als de logica faalt moet er een ander werktuig gebruikt worden.'

Waff grinnikte. 'Dat klinkt logisch.' 'Lach me niet uit! Hoe durf je!'

Waff stak verontschuldigend zijn handen omhoog en sloeg een verzoenende toon aan: 'Welk werktuig zou de Achtenswaarde Mater willen voorstellen?'

'Energie!'

Haar antwoord verbaasde hem.'Energie? In welke vorm en hoeveel?'

'Jij verlangt logische antwoorden,' zei ze.

Met een treurig gevoel besefte Waff dat ze uiteindelijk toch geen Zensunni was. De Achtenswaarde Mater speelde slechts woordspelletjes aan de randen van de non-logica; ze cirkelde er omheen, maar haar werktuig was de logica.

'Rottenis in de kern breidt zich naar buiten uit,' zei hij.

Het leek wel of ze zijn toetsende opmerking niet had gehoord. 'Elk mens dat we ons verwaardigen aan te raken heeft onaangeboorde energie in zijn diepste binnenste,' zei ze. Ze priemde haar knokige vinger naar voren tot op een paar millimeter van zijn neus af.

Waff deinsde achteruit op zijn stoel tot ze haar arm liet zakken. Hij zei: 'Is dat niet wat de Bene Gesserit zeiden voor ze haar Kwisatz Haderach voortbrachten?'

'Zij verloren de beheersing over zichzelf en over hem,' hoonde ze.

Opnieuw gebruikte ze logica bij het denken over het niet-logische, bedacht Waff. Ze had hem heel wat verteld in die kleine misstapjes. Hij had nu een beeld van de vermoedelijke geschiedenis van deze Achtenswaarde Matres. Een van de langs natuurlijke weg ontstane Eerwaarde Moeders van de Vrijmans van Rakis was in de Verstrooiing weggetrokken. Mensen van verschillende pluimage waren tijdens en vlak na de Grote Hongersnood in de non-schepen weggevlucht. Een non-schip had de wilde heks en haar opvattingen ergens uitgezaaid. Dat zaad was teruggekomen in de vorm van deze jageres met de oranje ogen.

Weer gebruikte ze de Stem tegen hem toen ze vroeg: 'Wat hebben jullie met die ghola uitgehaald?'

Dit keer was Waff erop voorbereid en hij negeerde het met een schouderophalen. Deze Achtenswaarde Mater zou om de tuin geleid moeten worden of, zo mogelijk, gedood. Hij was veel van haar te weten gekomen, maar hij kon op geen enkele manier nagaan hoe veel zij van hem had opgestoken met haar onvermoede gaven.

Ze zijn seksuele monsters, hadden zijn verklikkers gezegd. Ze wenden de macht van seks aan om mannen tot slaaf te maken.

'Je weet in de verste verte niet hoeveel genot ik je zou kunnen schenken,' zei ze. Haar stem krulde zich als een zweep om hem heen. Wat verleidelijk! Wat aanlokkelijk!

Afwerend zei Waff: 'U moet me toch eens vertellen waarom u-'

'Ik hoef jou niets te vertellen!'

'Dan bent u dus niet gekomen om te onderhandelen.' Zijn stem klonk treurig. De non-schepen hadden inderdaad rottenis verspreid in die andere universa. Waff voelde de last van de noodzaak op zijn schouders drukken. Als hij haar nu eens niet zou kunnen doden?

'Hoe durf je te blijven opperen dat een Achtenswaarde Mater met jou zou onderhandelen?' wilde ze weten. 'Houd er goed rekening mee dat wij de prijs bepalen!'

'Ik ken uw gebruiken niet, Achtenswaarde Moeder,' zei Waff.

'Maar ik proef uit uw woorden dat ik u beledigd heb.' 'Ik aanvaard je verontschuldiging.'

Dat was helemaal niet als verontschuldiging bedoeld! Hij staarde haar minzaam aan. Er waren een heleboel dingen af te leiden uit haar gedrag. Vanuit zijn duizenden jaren lange ervaring, ging Waff nog eens na wat hij hier had opgestoken. Deze vrouw uit de Verstrooiing verlangde een belangrijk stuk informatie van hem. Dat betekende dat ze geen andere bron had. Hij bespeurde wanhoop. Goed vermomd, maar onmiskenbaar aanwezig. Ze zocht bevestiging of ontkenning van iets waar ze bang voor was.

Ze leek precies een roofvogel zoals ze daar met haar klauwachtige handen lichtjes op de stoelleuningen zat! Rottenis in de kern breidt zich naar buiten uit. Hij had het gezegd en ze had het niet gehoord. Kennelijk bleef de verpulverde mensheid exploderen in zijn Verstrooiingen van Verstrooiingen. De groep mensen die zich door deze Achtenswaarde Mater liet vertegenwoordigen was er niet in geslaagd een manier te vinden om de non-schepen op te sporen. Dat was het natuurlijk. Zij maakten jacht op de non-schepen, net als de Bene Gesserit heksen.

'Jullie zoeken de manier om de onzichtbaarheid van een nonschip ongedaan te maken,' zei hij.

Die opmerking bracht haar duidelijk van haar stuk. Ze had dit niet verwacht van het kabouterachtige kereltje dat voor haar zat. Hij zag achtereenvolgens angst, woede en vastberadenheid over haar gezicht glijden voor ze haar roofzuchtige masker weer liet verschijnen. Maar ze wist het. Ze wist dat hij het had gezien.

'Dat doen jullie dus met jullie ghola,' zei ze.

'Dat is wat de Bene Gesserit heksen met hem willen bereiken,' loog Waff.

'Ik heb je onderschat,' zei ze. 'Heb jij met mij diezelfde vergissing gemaakt?'

'Volgens mij niet, Achtenswaarde Mater. Het teeltprogramma dat u heeft voortgebracht is heel duidelijk geweldig. U zou me waarschijnlijk met een trap van uw voet kunnen doden voor ik met mijn ogen kan knipperen. De heksen kunnen niet met u wedijveren.'

Een vergenoegde lach verzachtte haar gezicht. 'Zullen de Tleilaxu ons uit vrije wil dienen of moeten we hen dwingen?'

Hij deed geen poging om zijn verontwaardiging te verbergen. 'U biedt ons slavernij aan?'

'Dat is een van jullie keuzemogelijkheden.'

Nu had hij haar te pakken! Verwaandheid was haar zwakke punt! Onderdanig vroeg hij: 'Wat wilde u mij opdragen?'

'Jij neemt twee jongere Achtenswaarde Matres mee terug als jullie gasten. Ze moeten met jullie gekruist worden en... zij zullen jullie onze manieren tot vervoering leren.'

Waff haalde tweemaal heel langzaam adem.

'Ben jij steriel?' vroeg ze.

'Alleen onze gelaatsdansers zijn onvruchtbare bastaarden.' Dat zou ze al weten. Dat was algemeen bekend.

'Jij noemt jezelf Meester,' zei ze, 'en toch ben je niet eens jezelf meester.'

Meer dan jij, Achtenswaarde Mater teef! En ik noem mezelf Masheikh, een feit dat jou wel eens de kop zou kunnen kosten.

'De twee Achtenswaarde Matres die ik met je meestuur zullen alles wat Tleilaxu is bekijken en met hun verslag bij mij terugkeren,' zei ze.

Hij zuchtte alsof hij zich erbij neerlegde. 'Zijn de twee jongere vrouwen aantrekkelijk?'

'Achtenswaarde Matres!' verbeterde ze hem.

'Is dat de enige naam die jullie gebruiken?'

'Als zij verkiezen jullie namen te geven, is dat hun voorrecht, en niet dat van jullie.' Ze boog opzij en klopte met een knokige knokkel op de vloer. In haar hand glom iets van metaal. Ze had een manier om de afschermende werking van dit vertrek te doorbreken !

Het luik ging open en er stapten twee vrouwen binnen in ongeveer net zulke kleding als deze Achtenswaarde Mater. Hun donkere capes waren minder rijk versierd en ze waren jonger. Waff staarde naar hen. Waren ze allebei... Hij probeerde niet te laten merken hoe opgetogen hij was, maar het lukte hem niet. Gaf niets. De oudere vrouw zou denken dat hij de schoonheid van dit tweetal bewonderde. Aan bepaalde tekenen die alleen aan de Meester bekend waren, zag hij dat een van de twee nieuwkomers een nieuwe gelaatsdanser was. Er had een geslaagde verwisseling plaatsgehad en deze Verstrooiden konden dat niet bespeuren! De Tleilaxu hadden met succes een hindernis genomen! Zou de Bene Gesserit even blind zijn voor deze nieuwe ghola's?

'Je neemt dit wijselijk geschikt op en daarvoor zullen we je belonen,' zei de oude Achtenswaarde Mater.

'Ik erken uw vermogens, Achtenswaarde Mater,' zei hij. Dat was waar. Hij boog zijn hoofd om het besluit te verbergen dat hij onmogelijk uit zijn ogen kon weren.

Ze gebaarde naar de nieuwkomers. 'Dit tweetal zal je vergezellen. Hun geringste gril is voor jou een bevel. Ze moeten met alle eer en ontzag behandeld worden.'

'Uiteraard, Achtenswaarde Mater.' Nog steeds met gebogen hoofd hief hij zijn armen als in een onderdanig, groetend gebaar. Uit elke mouw suisde een pijltje. Op het moment dat hij de pijltjes liet wegschieten liet Waff zich met een ruk opzij vallen in zijn stoel. De beweging was niet helemaal snel genoeg. De rechtervoet van de oude Achtenswaarde Mater schoot naar voren, trof hem tegen zijn linkerdij en smeet hem met stoel en al achterover.

Dat was het laatste wat de oude Achtenswaarde Mater in haar leven deed. Het pijltje uit zijn linkermouw trof haar achterin haar keel nadat het was binnengedrongen door haar mond, die wagenwijd bleef openstaan van verbazing. Verdovend gif smoorde elk geluid. Het andere pijltje trof de niet-gelaatsdanser van de twee nieuwkomers in haar rechteroog. Zijn gelaatsdanser-handlanger smoorde een mogelijke waarschuwende kreet met een razendsnelle slag tegen haar keel.

Twee gestalten zakten dood op de grond.

Waff kroop moeizaam onder de stoel uit en zette hem overeind nadat hij zelf was opgekrabbeld. Zijn dij bonkte pijnlijk. Een fractie van een meter meer en ze zou zijn dijbeen gebroken hebben! Hij besefte dat haar reactie niet door haar centrale zenuwstelsel was gestuurd. Net als bij sommige insecten kon het vereiste spierstelsel op eigen houtje tot de aanval overgaan. Die ontwikkeling zouden ze moeten natrekken!

Zijn gelaatsdanser-handlanger stond bij het open luik te luisteren. Ze deed een stap opzij om een andere gelaatsdanser, vermomd als een van de Ixiaanse wachten, binnen te laten.

Waff wreef over zijn zere dij terwijl zijn gelaatsdansers de dode vrouwen uitkleedden. De namaak-Ixiaan drukte zijn voorhoofd tegen dat van de dode oude Achtenswaarde Mater. Daarna ging alles razendsnel. Even later was er geen Ixiaanse wacht meer te bekennen, alleen een getrouwe kopie van de oude Achtenswaarde Mater en een jongere Achtenswaarde Mater die haar vergezelde. Een tweede namaak-Ixiaan kwam binnen en bootste de jongere Achtenswaarde Mater na. Weldra was er op de plaats van de lij--

ken alleen nog as te bekennen. Een nieuwe Achtenswaarde Mater schepte de as in een zak die ze onder haar mantel verborg.

Waff onderwierp de kamer aan een nauwkeurig onderzoek. De gevolgen van een eventuele ontdekking deden hem huiveren. Zulke verwaandheid als hij hier had gezien sproot voort uit kennelijk ontzagwekkende vermogens. Die vermogens moesten gepeild worden. Hij hield de gelaatsdanser die de oude vrouw had gekopieerd staande.

'Heb je een geheugenopname van haar?'

'Ja Meester. Haar herinneringen waren nog vers toen ik haar kopieerde.'

'Overhevelen naar haar.' Hij wees naar de tweede voormalige Ixiaanse wachter. Het tweetal drukte enkele seconden hun voorhoofden tegen elkaar en week vervolgens weer uiteen.

'Gebeurd,' zei de oudste.

'Hoeveel andere kopieen hebben we nu gemaakt van deze Achtenswaarde Matres?' 'Vier Meester.' 'Geen van allen ontdekt?' 'Geen enkele, Meester.'

'Die vier moeten terugkeren naar het hartland van deze Achtenswaarde Matres om alles over hen te weten te komen wat er te weten valt. Een van hen vieren moet met de opgedane kennis bij ons terugkomen.'

'Dat is onmogelijk, Meester.'

'Onmogelijk?'

'Ze hebben zichzelf van hun bron afgesneden. Dit is hun manier van doen, Meester. Zij zijn een nieuwe cel en ze hebben zich op Gammu gevestigd.'

'Maar ze zouden toch wel...'

'Neem me niet kwalijk Meester. De coordinaten van hun plek in de Verstrooiing waren uitsluitend vervat in de gevolgde koers van een non-schip en zijn vernietigd.'

'Hun spoor is volledig uitgewist?' Zijn stem klonk teleurgesteld.

'Volledig Meester.'

Wat een ramp! Hij moest zijn gedachten stevig in de hand houden om te voorkomen dat ze van zenuwen op hol sloegen. 'Ze mogen niet ontdekken wat wij hier gedaan hebben,' mompelde hij.

'Van ons zullen ze dat niet te horen krijgen, Meester.'

'Wat voor vermogens hebben ze ontwikkeld? Wat voor vaardigheden? Vlug!'

'Ze zijn wat je zou verwachten van een Eerwaarde Moeder van de Bene Gesserit, maar zonder de melange-herinneringen.' 'Weet je dat zeker?'

'Nergens enig spoor van te bekennen. Zoals u weet Meester, kunnen wij-'

'Ja, ja. Ik weet het.' Hij legde haar met een gebaar het zwijgen op. 'Maar die oude was zo verwaand, zo...'

'Neem me niet kwalijk Meester, maar de tijd dringt. Deze Achtenswaarde Matres hebben de genoegens van seks vervolmaakt, veel verder dan het door wie ook ontwikkelde genot.'

'Dan is het dus waar wat onze verklikkers vertelden.'

'Ze keerden terug naar de primitieve Tantric en ontwikkelden hun eigen manier van seksuele prikkeling, Meester. Via deze weg verkrijgen ze de aanbidding van hun volgelingen.'

'Aanbidding.' Hij sprak het woord hijgend uit. 'Zijn ze beter dan de teeltleidsters van de Bene Gesserit?'

'De Achtenswaarde Matres menen van wel, Meester. Zullen we laten zien-'

'Nee!' Bij deze onthulling liet Waff zijn kaboutermasker vallen en hij trok het gezicht van een heersende Meester. De gelaatsdansers knikten onderdanig. Er verscheen een opgetogen uitdrukking op Waffs gezicht. De uit de Verstrooiing teruggekeerde Tleilaxu hadden de waarheid verteld! Met een eenvoudige geheugenopname had hij dit nieuwe wapen van zijn volk versterkt!

'Wat zijn uw orders, Meester?' vroeg de oudste.

Waff trok opnieuw zijn kaboutergezicht. 'We zullen deze dingen pas onderzoeken na onze terugkeer naar de Tleilaxu kern in Bandalong. Ondertussen geeft zelfs een Meester geen bevelen aan een Achtenswaarde Mater. Tot we bevrijd zijn van spiedende blikken zijn jullie mijn meesters.'

'Natuurlijk Meester. Zal ik nu uw bevelen doorgeven aan de anderen buiten?'

'Ja, en mijn bevelen zijn: Dit non-schip mag nimmer naar Gammu terugkeren. Het moet verdwijnen zonder enig spoor achter te laten. Geen overlevenden.'

'Komt voor elkaar, Meester.'