44

De opwinding van de jacht

Gurney trok zich terug in zijn studeerkamer. De toenemende duisternis had de kleur van de beboste bergkam van een tiental tinten groen en goud veranderd in een monochroom groenig grijs. Het deed hem denken aan de heuvel tegenover het huis van Jack Hardwick, de heuvel waarvandaan de schoten waren gekomen die de kabels voor stroom en telefoon hadden afgesneden.

      Algauw begonnen zijn gedachten zich te concentreren op de losse eindjes van de Spalter-zaak, vooral op de uit de toon vallende elementen. Dat deed hem denken aan een maxime die een van zijn opleiders op de politieacademie had benadrukt in een cursus voor gevorderden over de interpretatie van bewijsmateriaal op de plaats delict. ‘De stukjes die niet lijken te passen zijn de stukjes die uiteindelijk het meeste onthullen.’

      Hij pakte een notitieblok uit zijn bureaula en begon te schrijven. Twintig minuten later bekeek hij het resultaat. Hij had een lijst van acht punten gemaakt:

1      Ooggetuigen plaatsten het slachtoffer op het moment dat hij was getroffen in een positie die het onmogelijk maakte dat de kogel uit het appartement kwam waar het moordwapen en de kruitresten zijn aangetroffen.

2      Het vermoorden van de moeder van het slachtoffer om ervoor te zorgen dat het slachtoffer aanwezig was op het kerkhof leek onnodig ingewikkeld. Zou de moeder om een andere reden zijn vermoord?

3      De beroeps die de aanslag had gepleegd accepteerde alleen de allermoeilijkste opdrachten. Waarom viel de moord op Carl Spalter in die categorie?

4      Als Kay Spalter zelf niet de schutter was, kon ze die dan misschien hebben ingehuurd?

5      Kon Jonah de schutter hebben ingehuurd om de bezittingen van Spalter Realty in handen te krijgen?

6      Kon Alyssa de schutter hebben ingehuurd – naast het feit dat ze met Klemper had samengespannen om Kay erin te luizen – om de erfenis van haar vader te krijgen?

7      Wat was het geheim waarvoor Gurikos was vermoord en verminkt?

8      Was Carl vermoord als vergelding voor de poging om iemand anders te laten vermoorden?

Terwijl hij de acht punten doornam en over elk punt nadacht, walgde Gurney van zijn gebrek aan voortgang.

      Een positief aspect van een zaak met meerdere eigenaardigheden was echter dat als je eenmaal een theorie had die consistent was met alle eigenaardigheden, je zeker wist dat die theorie klopte. Een enkele curiositeit in een onderzoek kon vaak op verschillende manieren worden verklaard. Maar het was onwaarschijnlijk dat er meer dan één theorie was die het probleem van het gezichtsveld vanuit het appartement, de groteske verminking van Gus Gurikos en de onverwachte dood van Mary Spalter kon verklaren.

      Toen hij tien minuten later uit het noordelijke raam van de studeerkamer keek, was er geen groen meer te ontdekken in het hooggelegen bos. De bomen en de bergkam waar ze op stonden waren nu een uniforme zwarte massa tegen de leigrijze hemel. De nacht die neerdaalde over de heuvel deed hem denken aan de aanval op Hardwicks huis en de ontsnapping van de gemotoriseerde schutter via bospaden.

      Op dat moment hoorde hij het geluid van een motorfiets, dat hij heel even interpreteerde als een geluid van zijn verbeelding. Toen nam het geluid toe en ook de richting. Hij liep van de studeerkamer naar de keuken om uit het raam te kijken. Hij wist nu zeker dat er een zeer werkelijke motorfiets over de weg aankwam. Een halve minuut later kwam de koplamp om de schuur heen en besteeg het ruwe pad door het weiland.

      Hij liep naar de slaapkamer, pakte zijn .32 Beretta uit het nachtkastje, laadde een kogel in de kamer, liet het pistool in zijn zak glijden en liep naar de zijdeur. Hij wachtte tot de motorfiets was gestopt naast zijn auto en knipte toen het buitenlicht aan.

      Een atletische figuur in een zwartleren pak en een zwarte helm met vizier stapte af, haalde een dunne zwarte aktetas uit een van de zadeltassen en liep naar de deur. Met zijn zwarte handschoen nog aan klopte hij ferm op de deur.

      Op dat moment herkende Gurney, die net zijn pistool wilde trekken, de helm.

      Het was zijn eigen helm, uit de tijd dat hij nog motorreed, dertig jaar geleden. Het was de helm die hij een paar maanden geleden aan Kyle had gegeven.

      Hij deed het binnenlicht aan en opende de deur.

      ‘Hallo, pap!’ Kyle overhandigde hem de aktetas, nam met één hand zijn helm af en liet de andere door zijn korte donkere haar glijden dat het evenbeeld was van het haar van zijn vader.

      Ze glimlachten naar elkaar, hoewel er in Gurneys glimlach ook een spoortje van verbijstering was te zien. ‘Heb ik een e-mail of telefoontje gemist?’

      ‘Over mijn komst? Nee. Het was een opwelling. Ik dacht dat ik de kwaliteit van die video beter hier dan thuis kon verhogen, dan kun je zien wat ik doe en kunnen we het krijgen zoals jij wilt. Dat is de belangrijkste reden voor mijn komst. Maar er is nog een reden.’

      ‘O?’

      ‘Bingo met koeienpoep.’

      ‘Pardon?’

      ‘Bingo met koeienstront, op de Summer Mountain-jaarmarkt met kermis. Wist je dat dat echt bestaat? En gefrituurde kaas. En op zondagmiddag een sloopwedstrijd alleen voor vrouwen. En een wedstrijd in het werpen van reusachtige courgettes.’

      ‘Een wat?’

      ‘Die laatste heb ik verzonnen. Maar dat is lang niet zo gek als in het echt. Ik ben nooit bij een echte plattelandsmarkt geweest. Met echte koeienstront. Ik vond dat het tijd werd. Waar is Madeleine?’

      ‘Lang verhaal. Ze logeert bij een stel vrienden. Heeft ook te maken met die kermis... en een soort voorzorgsmaatregel. Ik vertel je er later alles over.’ Hij deed een stap achteruit en hield de deur open. ‘Kom binnen, kom binnen, trek je motorpak uit en maak het je gemakkelijk. Heb je al gegeten?’

      ‘Een hamburger en een yoghurt bij wegrestaurant Sloatsburg.’

      ‘Dat is meer dan honderdvijftig kilometer geleden. Zullen we een omelet nemen?’

      ‘Fijn, bedankt. Ik pak even mijn andere tas en kleed me om.’

‘Wat was dat nou over die “voorzorgsmaatregel”?’ Gurney vond het niet verrassend dat dit de eerste vraag was die Kyle stelde toen ze twintig minuten later gingen zitten om te eten.

      In plaats van de bedreiging af te zwakken, wat zijn natuurlijke neiging was, vertelde Gurney openhartig over de aanval op Hardwicks huis en de afschuwelijke misdaad in Cooperstown. Als hij Kyle wilde overhalen om te vertrekken, naar huis of een andere veilige plek, in ieder geval vanaf morgenochtend, zou het niet logisch zijn om het gevaar nu te bagatelliseren.

      Terwijl Gurney sprak luisterde zijn zoon met zwijgende bezorgdheid, en ook met de zichtbare opwinding die een hint van gevaar vaak opwekt bij jonge mannen.

      Na het eten zette Kyle zijn laptop op de eettafel en Gurney gaf hem de usb-stick met de videobestanden van Axton Avenue. Ze zochten naar de twee korte fragmenten die Gurney wilde opvijzelen. Het eerste was het gedeelte van de kerkhofscène die begon met Carl die opstond uit zijn stoel en die eindigde met hem voorover op de grond met een kogel in zijn hoofd. Het tweede was het gedeelte op straat waarop de nietige gestalte was te zien die volgens Gurney Petros Panikos was die het gebouw betrad, met de in cadeaupapier ingepakte doos die vermoedelijk het geweer bevatte dat later boven in het appartement werd aangetroffen.

      Kyle bestudeerde de beelden op zijn computerscherm. ‘Wil je deze vergroten met maximale details en minimale software-interpolatie?’

      ‘Zeg dat nog eens?’

      ‘Als je beelden vergroot, spreid je de feitelijke digitale data uit. Het beeld wordt groter maar ook waziger, omdat er minder harde informatie is per vierkante centimeter. Software kan dat compenseren door aannames te doen, ontbrekende data in te vullen, scherper te maken, gladder. Maar dat introduceert een element van onbetrouwbaarheid in het beeld omdat niet alles in de vergroting aanwezig is in de oorspronkelijke pixels. Om de vergroting minder wazig te maken, vult de software het beeld in op basis van veronderstellingen die meer op waarschijnlijkheid zijn gebaseerd dan op harde data.’

      ‘Dus wat raad je aan?’

      ‘Ik zou aanraden een redelijk compromis te kiezen tussen de scherpte van de vergroting en de betrouwbaarheid van de data.’

      ‘Prima. Doe maar wat jou goed lijkt.’ Gurney glimlachte, niet alleen om de vaardigheid van zijn zoon, maar ook om de opwinding in zijn stem. Hij leek het blije archetype van die generatie onder de dertig die geboren leek te zijn met een natuurlijke affiniteit voor alles wat digitaal was.

      ‘Geef me even de tijd zodat ik wat kan klooien met een paar testjes. Ik laat je wel weten als ik iets heb wat de moeite van het bekijken waard is.’ Kyle opende de werkbalk van het programma, klikte op een van de icoontjes om in te zoomen en stopte. Hij keek naar Gurney, die de vuile borden naar het aanrechteiland bracht, en stelde een vraag die uit het niets leek te komen.

      ‘Afgezien van sensationele moorden en zo, hoe gaat het hier verder met jullie?’

      ‘Hoe het met ons gaat. Wel goed, denk ik. Waarom vraag je dat?’

      ‘Het lijkt erop dat jij opgaat in jouw zaken en dat Madeleine opgaat in haar zaken.’

      Gurney knikte langzaam. ‘Zo zou je het kunnen stellen. Mijn dingen en haar dingen. In het algemeen gescheiden zaken, maar grotendeels compatibel.’

      ‘Vind je het leuk op die manier?’

      Hij vond die vraag eigenaardig moeilijk te beantwoorden. Uiteindelijk zei hij: ‘Het werkt.’ Maar dat klonk zo mechanisch dat hij er een ongemakkelijk gevoel van kreeg. ‘Ik bedoel het niet zo grijs en pragmatisch. We houden van elkaar. We vinden elkaar nog steeds aantrekkelijk. We genieten van ons leven samen. Maar onze geest werkt verschillend. Ik verdiep me ergens in en blijf erin hangen. Madeleine kan heel snel veranderen van focus, totale aandacht geven aan wat zich zoal aandient – zich aanpassen aan het moment. Ze is altijd aanwezig, als je begrijpt wat ik bedoel. En ze is uiteraard een stuk socialer dan ik.’

      ‘Dat geldt voor de meeste mensen.’ Kyle verminderde de negatieve lading van dat commentaar met een brede grijns.

      ‘Dat is waar. Dus doen we het grootste deel van de tijd verschillende dingen. Of zij doet dingen en ik denk over dingen na.’

      ‘Bedoel je dat zij buiten de kippen voert terwijl je hier zit na te denken over wie het lijk in de vuilniscontainer in stukken heeft gehakt?’

      Gurney lachte. ‘Zo zit het niet precies. Als zij in de kliniek is doet ze daar wat nodig is – dat kan soms behoorlijk eng zijn – en als ze hier thuis is doet ze wat hier nodig is. Ik zit meer in mijn hoofd, geobsedeerd door een of ander probleem, ongeacht waar ik ben. Dat is één verschil tussen ons. En Madeleine brengt veel tijd door met kijken, leren en doen. Ik breng veel tijd door met vragen stellen, hypotheses bedenken, analyseren.’ Hij zweeg even en haalde zijn schouders op. ‘Ik denk dat we doen wat ons het meest na aan het hart ligt.’

      Kyle zat een tijdje met een bedachtzame frons, alsof hij zijn geest in lijn met die van zijn vader wilde schakelen om zijn gedachten beter te kunnen begrijpen. Ten slotte concentreerde hij zich weer op zijn computerscherm. ‘Ik kan hier maar beter aan beginnen, misschien is het moeilijker dan ik dacht.’

      ‘Succes.’ Gurney liep naar zijn studeerkamer en opende zijn e-mail. Hij liet zijn blik glijden over een stuk of vijfentwintig mails die sinds die ochtend waren binnengekomen. Eén item trok zijn aandacht. De afzender was eenvoudigweg ‘Jonah’.

      De e-mail was een persoonlijke reactie op Gurneys verzoek een afspraak te maken om de status van het onderzoek te bespreken.

      ‘Ik zou het voorgestelde gesprek zo snel mogelijk willen voeren. Ik stel voor dat we morgenochtend om 08.00 uur afspreken via internetvideo. Als u dat goedvindt, wilt u me dan de servicenaam van uw videoverbinding geven. Als u die nog niet hebt, kunt u de software van Skype downloaden. Ik wacht uw reactie gaarne af.’

      Gurney accepteerde Jonahs uitnodiging meteen. Ze hadden het Skype-programma al. Op verzoek van haar zus in Ridgewood had Madeleine dat op hun computer geïnstalleerd toen ze naar de bergen waren verhuisd. Toen hij op Zenden drukte, voelde hij de adrenaline stromen – het gevoel dat er iets ging veranderen.

      Hij moest zich voorbereiden. Het gesprek van 08.00 uur was over minder dan twaalf uur. En daarna had hij om 09.00 uur een bijeenkomst met Hardwick en hopelijk Esti om elkaar op de hoogte te stellen van de laatste ontwikkelingen.

      Hij ging naar de website van de Cyberspace Cathedral en verdiepte zich drie kwartier in de zachtaardige, positieve filosofie van Jonah Spalter.

      Hij was juist bezig te concluderen dat de man een soort suikerzoet genie was – een Walt Disney voor zelfhulp – toen Kyle hem riep vanuit de andere kamer. ‘Hé, pap? Ik geloof dat ik die video nu zo goed mogelijk heb gekregen.’

      Gurney liep naar de eettafel en ging naast zijn zoon zitten. Kyle klikte op een icoontje en een verbeterde versie van de kerkhofscène begon: vergroot, scherper gemaakt en op halve snelheid afgespeeld. Alles was zoals Gurney het zich herinnerde van de eerste keer, alleen duidelijker en groter. Carl zat op de laatste stoel van de eerste rij. Hij stond op en draaide zich naar het podium aan de andere kant van het graf. Hij deed een stap vooruit langs Alyssa, begon aan een tweede stap en viel naar voren in de richting waarin hij liep. Hij viel met zijn gezicht omlaag net voorbij de laatste stoel van de rij. Jonah, Alyssa en de Ouderen Vooruit-dames stonden op. Paulette rende haastig naar voren. De baardragers en begrafenisondernemer liepen om de stoelen heen.

      Gurney boog zich dichter naar het scherm toe, vroeg Kyle om de video even op pauze te zetten en probeerde de uitdrukking op het gezicht van Jonah en Alyssa te bekijken, maar zo gedetailleerd was het beeld niet. En zelfs bij dit niveau van vergroting was Carls gezicht op de grond weinig meer dan een algemeen profiel. Er zat een donkere vlek bij de haargrens van de slaap die de ingangswond van de kogel kon zijn, of een beetje vuil, een schaduw of kon zijn veroorzaakt door de software zelf.

      Hij vroeg Kyle het fragment nogmaals af te spelen in de hoop dat hij iets onthullends zou zien. Dat was niet zo. Hij vroeg om een derde keer en tuurde aandachtig naar de zijkant van Carls hoofd terwijl hij zich naar het podium wendde, een stap deed, aan de volgende begon en naar voren viel in een soort versnelde struikeling. Of een briesje ter plaatse of Carls eigen schokkerige beweging had zijn haar in de war gebracht, wat het onmogelijk maakte dat subtiele donkere plekje te zien totdat zijn hoofd de grond had geraakt en ophield met bewegen, net voorbij Jonahs voeten.

      ‘Ik weet zeker dat de fbi software heeft die een beter beeld kan geven,’ zei Kyle verontschuldigend. ‘Ik heb de grenzen van dit programma zo ver mogelijk opgerekt zonder een beeld te produceren dat in wezen fictioneel wordt.’

      ‘Wat je me hebt gegeven is een stuk beter dan waarmee ik begon. Laten we eens kijken naar die scène op straat.’

      Kyle sloot een paar vensters, opende een nieuw en drukte op Afspelen. Dit keer was het onderwerp veel dichter bij de camera en werd een groot deel van het kader erdoor gevuld. De vergroting was duidelijker en gedetailleerder. De vermoedelijke moordenaar van Mary Spalter, Carl Spalter, Gus Gurikos en Lex Bincher liep over Axton Avenue en ging het flatgebouw in. Gurney zou willen dat hij zijn gezicht niet zo zorgvuldig had bedekt. Maar dat was natuurlijk met opzet gedaan.

      Kennelijk dacht Kyle hetzelfde. ‘Niet veel om een poster met Gezocht te maken, hè?’

      ‘Omdat zijn ogen worden verborgen door die grote zonnebril?’

      ‘Juist. De vorm van de ogen, positie van de pupillen, de ooghoeken. De sjaal verbergt de kaaklijn en de punt van de kin. De hoofdband verbergt de oren en de positie van de haarlijn. Er blijft niets over voor de algoritmes van gezichtsherkenning.’

      ‘Toch, als ik het ergens anders zag zou ik dat gezicht herkennen, alleen al aan de mond.’

      Gurney knikte. ‘De mond en wat ik van de neus kan zien.’

      ‘Ja, dat ook. Hij ziet eruit als een klein kutvogeltje. Pardon voor het taalgebruik.’

      Ze leunden achterover in hun stoel en staarden naar het scherm. Naar het half verborgen gezicht van een van de vreemdste moordenaars ter wereld. Petros Panikos. Peter Pan. De Magiër.

      En dan was er natuurlijk nog Donny Angels laatste beschrijving van hem: ‘Volkomen gestoord.’