17

Een onmogelijk schot

Gurney stond bij het raam, telefoon in de hand, en staarde over de avenue en de rivier naar de plaats delict en de begraafplaats. Hij zag Paulette ongeveer in het midden staan, een blauwe paraplu in één hand, een telefoon in de andere.

      Hij liep een paar passen achteruit bij het raam vandaan tot de plek waar volgens de foto van de technische recherche het geweer op zijn driepoot was gevonden. Hij knielde neer om zijn gezichtspunt te verlagen tot ongeveer de hoogte van het geweervizier en sprak in zijn telefoon.

      ‘Oké, Paulette, open de paraplu en zet hem op de plek waar Carl lag.’

      Hij keek toe terwijl ze het deed en wilde dat hij zijn verrekijker had meegenomen. Toen keek hij omlaag naar de politieschets van de scène die voor hem op de grond lag. Hij liet twee posities voor Carl zien: de plek waar hij stond toen hij werd getroffen en de plek waar hij op de grond viel. Beide posities waren tussen het open graf van zijn moeder en twee rijen vouwstoeltjes. Er stond een nummer op de schets bij elke stoel, waarschijnlijk verwijzend naar een aparte lijst van de rouwenden die er hadden gezeten.

      ‘Paulette, weet je toevallig nog wie waar heeft gezeten?’

      ‘Natuurlijk, het is alsof het vanochtend pas is gebeurd. Ik weet alle details nog. Zoals dat straaltje bloed op zijn slaap. Die druppel bloed in de sneeuw. God, zal dat ooit weggaan?’

      Gurney had ook dergelijke herinneringen. Elke politieman had die. ‘Misschien niet helemaal. Maar het komt minder vaak bij je op.’ Hij zei niet dat dat de reden was dat sommige herinneringen in zijn geest waren vervaagd, omdat ze waren vervangen door nog ergere. ‘Maar vertel me over de mensen in die stoelen, vooral degenen op de eerste rij.’

      ‘Voordat hij opstond, zat Carl aan het eind. Aan de rechterkant van de rij, vanuit uw standpunt gezien. Naast hem zijn dochter Alyssa. Naast haar een lege stoel. Daarnaast Mary Spalters drie nichten uit Saratoga, allemaal in de zeventig. Een drieling, nog steeds identiek gekleed. Leuk of vreemd, afhankelijk van je standpunt. Dan weer een lege stoel. En in de achtste stoel, Jonah – zo ver van Carl vandaan als hij kon. Dat was geen verrassing.’

      ‘En de tweede rij?’

      ‘De tweede rij werd ingenomen door acht dames van Mary Spalters bejaardenclubje. Ik geloof dat het allemaal leden waren van een of andere organisatie. Hoe heette die ook alweer? Iets vreemds. Ouderen en nog iets. Ouderen Vooruit... dat was het.’

      ‘Ouderen Vooruit? Wat voor organisatie was dat?’

      ‘Dat weet ik niet zeker. Ik heb kort met een van de dames gesproken. Iets over... wacht even. Ja. Ze hadden een motto, of een spreuk, herinner ik me. “Ouderen Vooruit. Het is nooit te laat om goed te doen.” Of iets dergelijks. Ik kreeg de indruk dat ze betrokken waren bij liefdadigheidsacties. Mary Spalter was ook lid geweest.’

      Hij prentte zich in dat hij Ouderen Vooruit moest opzoeken op internet. ‘Weet je of iemand had verwacht dat Kay bij de begrafenis zou zijn, of was iemand er verbaasd over dat ze er niet was?’

      ‘Ik heb er niemand over gehoord. De meeste mensen die de Spalters kenden wisten dat er een probleem was – dat Carl en Kay uit elkaar waren.’

      ‘Oké. Dus Carl zat aan het ene uiteinde van de rij en Jonah aan het andere?’

      ‘Ja.’

      ‘Hoe lang nadat hij was opgestaan werd Carl getroffen?’

      ‘Dat weet ik niet. Vier of vijf seconden? Ik zie hem nog opstaan... zich omdraaien om naar het podium te lopen... één, twee stappen doen... en toen gebeurde het. Zoals ik al zei dacht iedereen dat hij was gestruikeld. Maar dat is toch ook normaal? Tenzij je een schot had gehoord, maar dat gold voor niemand.’

      ‘Vanwege die voetzoekers?’

      ‘O god, ja, die voetzoekers. Een of andere idioot was ze al de hele ochtend aan het afsteken. Het was erg afleidend.’

      ‘Oké. Dus je herinnert je dat Carl één of twee stappen deed. Kun je naar de plek gaan die Carl bereikte op het moment dat hij in elkaar zakte?’

      ‘Dat is gemakkelijk genoeg. Hij liep pal voor Alyssa langs.’

      Gurney zag dat ze ongeveer twee meter naar rechts van de paraplu op de grond bewoog.

      ‘Hier,’ zei ze.

      Hij kneep zijn ogen samen zodat hij haar goed zag staan. ‘Weet je het zeker?’

      ‘Zeker dat dit de plek is? Absoluut!’

      ‘Heb je zo veel vertrouwen in je geheugen?’

      ‘Dat ook, maar niet alleen dat. Het is de manier waarop we altijd de stoelen neerzetten. Ze worden opgesteld in rijen die even lang zijn als het graf zelf, zodat iedereen alles goed kan zien. We voegen zo veel rijen toe als nodig is, maar de oriëntatie van de stoelen ten opzichte van het graf is altijd dezelfde.’

      Gurney zei niets, probeerde slechts te absorberen wat hij hoorde en zag. Toen kwam een vraag bij hem op die al die tijd in zijn achterhoofd had gespeeld sinds hij het dossier voor het eerst had gelezen. ‘Ik vroeg me iets af. De Spalter-familie was nogal bekend en machtig. Ik neem aan dat ze veel relaties hadden. Dus...’

      ‘Waarom was de begrafenis zo bescheiden? Is dat uw vraag?’

      ‘Veertien rouwenden, als ik goed heb geteld. Niet veel, onder deze omstandigheden.’

      ‘Dat was de keus van de overledene. Ik heb gehoord dat Mary Spalter een codicil aan haar testament had toegevoegd met de namen van de personen die ze er op het eind bij wilde hebben.’

      ‘Bij haar begrafenis bedoel je?’

      ‘Ja. Haar drie nichten, twee zonen, kleindochter, en de acht vrouwen van Ouderen Vooruit. Ik denk dat de familie – Carl, feitelijk – een tijd later een veel grotere herdenking wilde organiseren, maar... nou ja...’ Haar stem stierf weg. Na een moment van stilte vroeg ze: ‘Is er nog iets?’

      ‘Een laatste vraag. Hoe lang was Carl?’

      ‘Hoe lang? Een vijfentachtig, misschien een zevenentachtig. Carl kon intimiderend overkomen. Hoezo?’

      ‘Ik probeer het me gewoon zo nauwkeurig mogelijk voor te stellen.’

      ‘Oké. Was dat het?’

      ‘Ik geloof het wel, maar... als je het niet erg vindt, blijf daar dan nog even een minuutje staan. Ik wil iets checken.’ Hij hield zijn blik zo goed mogelijk op Paulette gericht, stond op vanuit zijn geknielde positie – waar het geweer was gevonden op de driepoot. Hij bewoog langzaam zo ver mogelijk naar links terwijl hij toch probeerde Paulette in het oog te houden door een van de twee ramen van het appartement. Hij herhaalde dit en bewoog zo veel mogelijk naar rechts. Daarna ging hij naar het raam, stapte op elk raamkozijn om zo veel mogelijk tegelijk te zien.

      Toen hij beneden kwam, bedankte hij Paulette voor haar hulp, zei dat hij haar spoedig weer zou spreken, beëindigde het gesprek en stopte de telefoon in zijn zak. Toen bleef hij lange tijd in het midden van de kamer staan, proberend een situatie te begrijpen die plotseling niet meer te begrijpen was.

      Er was een probleem met de lichtmast aan de overkant van Axton Avenue. Het horizontale uitsteeksel zat in de weg. Als Carl Spalter inderdaad ongeveer een meter vijfentachtig was en ergens in de buurt van de plek had gestaan die Paulette had aangewezen, was het onmogelijk dat het fatale schot in zijn hoofd vanuit dat appartement was afgevuurd.

      Het appartement waar het moordwapen was gevonden.

      Het appartement waar het forensisch onderzoeksteam kruitpoederrestanten van kruitpoeder had gevonden die overeenkwamen met de lading van een .220 Swift-patroon, wat consistent was met het teruggevonden geweer en consistent met de kogelfragmenten die uit Carl Spalters hersens waren verwijderd.

      Het appartement waar een getuige Kay Spalter had gezien op de ochtend van de aanslag.

      Het appartement waarin Gurney nu stond, verbijsterd.