26

Niet zomaar een stom spelletje schaak

Toen Gurney aan het eind van de heuvelweg kwam die naar zijn huis leidde, was hij verbaasd een grote zwarte suv te zien die bij de schuur stond geparkeerd. Hij stopte bij de postbus en zag dat Madeleine die al had geleegd. Toen reed hij langzaam naar de glanzende Escalade, en stopte ervoor.

      Het portier ging open. De man die uitstapte had het krachtige lichaam van een footballspeler. Hij had een kaalgeschoren hoofd, onvriendelijke bloeddoorlopen ogen en een grote grijns.

      Gurney beantwoordde de lege glimlach. ‘Wat kan ik voor u doen?’

      ‘Mijn naam is Mick Klemper. Zegt u dat iets?’

      ‘Onderzoeker in de zaak-Spalter?’

      ‘Juist.’ Hij pakte zijn portefeuille en flapte hem open om zijn pasje van het Bureau of Criminal Investigation te tonen. Op de jeugdigere foto op het geplastificeerde kaartje zag hij eruit als een hersenloze spierbundel voor de Ierse maffia.

      ‘Wat doe je hier?’

      Klemper knipperde met zijn ogen, de grijns verflauwde. ‘We moeten praten, voordat die zaak waar jij bij bent betrokken uit de hand loopt.’

      ‘Die zaak waar ik bij ben betrokken?’

      ‘Die flauwekul met Bincher. Ken je hem?’

      ‘Hoezo?’

      ‘Weet je wat hij voor een eikel is?’

      Gurney dacht hier even over na. ‘Heeft iemand je gestuurd of is dit je eigen idee?’

      ‘Ik probeer je een gunst te bewijzen. Kunnen we even babbelen?’

      ‘Best. Zeg het maar.’

      ‘Ik bedoel, op vriendelijke voet. Alsof we aan dezelfde kant staan.’

      De ogen van de man straalden gevaar uit. Maar Gurneys nieuwsgierigheid was sterker dan zijn voorzichtigheid. Hij schakelde de motor uit en stapte uit. ‘Wat wil je me vertellen?’

      ‘Die joodse advocaat voor wie je werkt, hij heeft zijn carrière gebouwd op het omkopen van politiemensen... weet je dat?’ Klemper rook naar pepermuntjes die een doordringende uitwaseming van alcohol moesten verhullen.

      ‘Ik werk voor niemand.’

      ‘Dat is niet wat Bincher op tv zei.’

      ‘Ik ben niet verantwoordelijk voor zijn woorden.’

      ‘Dus die joodse eikel liegt?’

      Gurney glimlachte, terwijl hij iets anders op zijn voeten ging staan om zich fysiek beter te kunnen verdedigen, mocht dat nodig blijken. ‘Zullen we teruggaan naar dezelfde kant?’

      ‘Wat?’

      ‘Je zei dat je een vriendelijk gesprek wilde.’

      ‘Mijn vriendelijke punt is dat Lex Bincher geld verdient door zogenaamde probleempjes op te graven die hij kan gebruiken om zijn slijmerige klanten uit de cel te houden. Heb je ooit dat klotehuis van hem in Cooperstown gezien? Grootste huis aan het meer, elke cent betaald door drugsdealers die hij uit de gevangenis heeft gehouden met de ene stomme juridische formaliteit na de andere. Weet je van deze shit?’

      ‘Bincher kan me niet schelen. Ik bemoei met de Spalter-moordzaak.’

      ‘Oké, goed, laten we het daarover hebben. Kay Spalter heeft haar man vermoord. In zijn kop geschoten. Ze is berecht, veroordeeld en gestraft. Kay Spalter is een leugenachtig, moordzuchtig kutwijf en ze heeft die tijd in de cel verdiend. Maar nu probeert die slijmerige joodse vriend Bincher van jou haar vrij te krijgen op procedurele...’

      Gurney onderbrak hem. ‘Klemper? Doe me een lol. Ik ben niet geïnteresseerd in de problemen die jij met joden hebt. Als je over de zaak-Spalter wilt praten, doe dat dan.’

      Er was een glimp van haat te zien op zijn gezicht, en Gurney dacht even dat hun confrontatie bruut en simpel zou worden. Hij maakte buiten het zicht van Klemper een vuist van zijn rechterhand en ging stevig staan. Maar Klemper produceerde slechts een nietszeggende glimlach en schudde zijn hoofd. ‘Goed. Wat ik zeg is dit. Het kan niet dat ze vrijkomt vanwege een procedurefout. Met jouw achtergrond zou je beter moeten weten. Waarom probeer je in godsnaam om zo’n stuk vuil vrij te krijgen?’

      Gurney haalde zijn schouders op, vroeg droog: ‘Heb je dat probleem met de lichtmast opgemerkt?’

      ‘Waar heb je het over?’

      ‘Die lichtmast die een rechtstreeks schot vanuit het appartement onmogelijk maakte.’

      Als Klemper al had geprobeerd onwetendheid te veinzen, werd dat nu onhoudbaar gemaakt door de peinzende stilte die hij liet vallen. ‘Het was niet onmogelijk. Het is gebeurd.’

      ‘Hoe?’

      ‘Gemakkelijk. Als het slachtoffer niet precies op de plek stond waar een of andere getuige zei dat hij stond, en als het wapen niet is afgevuurd van de precieze plek waar het later is aangetroffen.’

      ‘Je bedoelt als Carl minstens drie meter was verwijderd van de plek waar iedereen hem zag staan toen hij werd geraakt, en als de schutter op een ladder stond?’

      ‘Het is mogelijk.’

      ‘Wat is er dan met de ladder gebeurd?’

      ‘Misschien stond ze op een stoel.’

      ‘Om een schot in het hoofd af te vuren vanaf vijfhonderd meter? Met een driepoot van tweeënhalve kilo die aan het geweer bungelt?’

      ‘Wie weet? Feit is dat Kay Spalter in het gebouw is gezien – in dat appartement. We hebben een getuige. We hebben schoenafdrukken van haar in dat appartement. We hebben kruitsporen in dat appartement.’ Hij zweeg, keek Gurney aan met een sluwe blik. ‘Wie heeft je verdomme verteld dat er sprake was van een driepoot van tweeënhalve kilo?’

      ‘Dat doet er niet toe. Wat van belang is, is dat er tegenstrijdigheden in je scenario zitten. Is dat de reden dat je die videobeelden van de elektronicawinkel hebt kwijtgemaakt?’

      Opnieuw weifelde Klemper een seconde te lang. ‘Welke video?’

      Gurney negeerde de vraag. ‘Als je een bewijsstuk vindt dat niet in je concept past, is je concept verkeerd. Het bewijsmateriaal kwijtmaken creëert alleen maar grotere problemen voor later – zoals jij nu hebt. Wat stond er op die videobeelden?’

      Klemper gaf geen antwoord. Zijn kaakspieren spanden zich zichtbaar.

      Gurney ging verder. ‘Ik zal eens raden. Op de video zag je dat Carl werd getroffen op een plek die niet in de zichtlijn lag van het appartement. Heb ik gelijk?’

      Klemper zei niets.

      ‘En dan nog iets. De schutter heeft dat flatgebouw verkend, drie dagen voordat Mary Spalter stierf.’

      Klemper knipperde met zijn ogen maar zei niets.

      Gurney ging door. ‘De persoon die jouw getuige bij het proces identificeerde als Kay Spalter was in werkelijkheid een man, volgens een tweede getuige. En diezelfde man staat ook op videobeelden in de buurt van het huis van Mary Spalter, een paar uur voordat ze dood werd gevonden.’

      ‘Hoe kom je aan al die onzin?’

      Gurney negeerde de vraag. ‘Het lijkt erop dat de schutter een gehuurde beroeps was met een dubbel contract. Voor de moeder en de zoon. Wat denk je daarvan, Mick?’

      Dat veroorzaakte een trilling in Klempers wang. Hij draaide zich weg en liep langzaam over de open ruimte voor de schuur. Toen hij de postbus bij de weg had bereikt staarde hij een tijdje in de richting van de vijver, draaide zich om en liep terug.

      Hij bleef voor Gurney staan. ‘Ik zal je zeggen wat ik denk. Ik denk dat dit allemaal geen reet betekent. De ene getuige zegt dat het een vrouw was, een andere zegt dat het een man was. Gebeurt zo vaak. Getuigen maken fouten, spreken elkaar tegen. Nou en? Het zou wat. Freddie heeft dat wijf herkend bij een confrontatie. Een andere verslaafde schurk niet. Nou en? Er is waarschijnlijk ook nog iemand in dat kraakpand die denkt dat ze een alien was. Nou en? Iemand denkt dat ze dezelfde persoon ergens anders hebben gezien. Misschien kletsen ze maar wat. Maar laten we aannemen dat ze gelijk hebben. Wist jij al dat Kay, de rottige echtgenote, haar schoonmoeder nog meer haatte dan de echtgenoot die ze omlegde? Dat wist je niet, hè? Dus misschien hadden we dat wijf voor twee moorden moeten veroordelen in plaats van voor een.’ In de mondhoeken van Klemper verzamelde zich plakkerig slijm.

      Gurney bleef kalm. ‘Ik heb de videobeelden van de bewakingscamera van Emmerling Oaks van de persoon die waarschijnlijk Mary Spalter heeft vermoord. Het individu op die video is beslist niet Kay Spalter. En iemand anders die de video heeft gezien beweert dat dezelfde persoon in het gebouw aan Axton Avenue is geweest rond de tijd dat het schot op Carl is afgevuurd.’

      ‘Nou en? Zelfs als het een beroeps was, zelfs als het een dubbel contract was, pleit dat dat wijf nog niet vrij. Het betekent alleen dat ze iemand heeft betaald om die moord te plegen. Dus dan was het niet haar eigen zweterige vinger om de trekker. Dan heeft ze de schutter ingehuurd – net zoals ze eerder heeft geprobeerd met Jimmy Flats.’ Klemper leek plotseling opgewonden. ‘Weet je wat? Ik ben dol op die nieuwe theorie van je, Gurney. Het past bij de poging van dat wijf om Flats in te huren om haar echtgenoot te vermoorden, plus haar poging om haar vriendje over te halen het te doen. Dat haalt de strop om haar nek alleen nog maar strakker aan.’ Hij staarde Gurney aan met een triomfantelijke glimlach. ‘Wat heb je nu te zeggen?’

      ‘Het doet ertoe wie de trekker heeft overgehaald. Het doet ertoe wie de ooggetuigen precies hebben gezien. Het doet ertoe of de getuigenverklaringen eerlijk waren of dat er meineed is gepleegd. Het doet ertoe of de video die jij hebt verdonkeremaand het scenario ondersteunt of niet.’

      ‘Dat soort shit vind jij belangrijk?’ Klemper zoog een kwak slijm uit zijn neus en spuwde dat op de grond. ‘Ik had meer van jou verwacht.’

      ‘Meer van wat?’

      ‘Ik kwam hier vandaag omdat ik had ontdekt dat jij vijfentwintig jaar bij de nypd hebt gewerkt. Vijfentwintig jaar in de Rioolstad. Het leek me dat iemand die vijfentwintig jaar ervaring heeft met onderkruipsels wel enig realiteitsbesef zou hebben.’

      ‘Over welke realiteit heb je het?’

      ‘De realiteit dat als puntje bij paaltje komt, recht boven regels gaat. De realiteit dat we in oorlog zijn, niet zomaar een stom spelletje schaak. De goeden tegen de slechten. Als de vijand op je afkomt, hou je die smeerlap op elke mogelijke manier tegen. Je houdt geen kogel tegen door met een boek met regeltjes te zwaaien.’

      ‘En stel dat je het mis hebt.’

      ‘Stel dat ik wat mis heb?’

      ‘Stel dat de dood van Carl Spalter niets te maken had met zijn vrouw. Stel dat zijn broer hem heeft laten neerschieten om de baas te worden van Spalter Realty. Of dat de maffia hem heeft laten doodschieten omdat ze besloten dat ze hem toch liever niet als gouverneur wilden. Of dat zijn dochter hem heeft laten neerschieten omdat ze zijn geld wilde erven. Of dat de minnaar van zijn vrouw hem heeft laten neerschieten omdat...’

      Klemper onderbrak hem met een rood aangelopen gezicht. ‘Dat is allemaal kletskoek. Kay Spalter is een boosaardige, listige, moordzuchtige hoer. En als er enige rechtvaardigheid in de wereld is, sterft ze met ingeslagen hersenpan in de gevangenis. Einde verhaal!’ Speekseldruppeltjes van rond zijn mond vlogen door de lucht.

      Gurney knikte bedachtzaam. ‘Je zou gelijk kunnen hebben.’ Het was zijn favoriete antwoord dat hij altijd kon gebruiken, voor de vriendelijken en de woedenden, de helderen van geest en de krankzinningen. Hij zei kalm: ‘Vertel me eens. Heb je de werkmethode van de schutter ooit door de database van ViCAP gehaald?’

      Klemper staarde naar hem, knipperde herhaaldelijk, alsof hij de vraag daardoor beter zou begrijpen. ‘Waarom wil je dat nou weer weten?’

      Gurney haalde zijn schouders op. ‘Ik vroeg het me gewoon af. Er zitten een paar opvallende elementen in de aanpak van de schutter. Zou interessant zijn om te zien of die nog ergens anders zijn opgedoken.’

      ‘Je bent gestoord.’ Klemper liep weg.

      ‘Misschien heb je gelijk. Maar als je die werkwijze gaat opzoeken, moet je nog een situatie onderzoeken. Heb je ooit gehoord van een Griekse gangster die Fat Gus Gurikos heet?’

      ‘Gurikos?’ Nu leek Klemper echt verbaasd. ‘Wat heeft hij hiermee te maken?’

      ‘Carl heeft Gus gevraagd iets voor hem te doen. En toen werd Gus vermoord, toevallig op dezelfde dag dat Carl werd neergeschoten – twee dagen na de dood van Carls moeder. Dus misschien hebben we het wel over een drievoudige moord.’

      Klemper keek bedenkelijk maar zei niets.

      ‘Ik zou het onderzoeken als ik jou was. Ik heb gehoord dat de Organized Crime Task Force dat Gurikos-geval onder de pet heeft gehouden, maar als er een verband is met de Spalter-zaak heb je het recht om de details te weten.’

      Klemper schudde zijn hoofd. Hij zag eruit alsof hij overal elders liever zou zijn dan hier. Hij draaide zich abrupt om en liep naar zijn reusachtige suv toen hij zag dat Gurneys Outback hem de weg versperde.

      ‘Wil je dat ding wegzetten?’ Het was een snauwend bevel, geen vraag.

      Gurney verzette zijn auto en Klemper reed weg zonder naar hem te kijken. Toen hij de bergweg op reed raakte hij bijna de postbus.

      Op dat moment zag Gurney dat Madeleine bij de hoek van de schuur stond, met de haan en de drie kippen rustig in het gras achter haar. Ze waren vreemd roerloos, met hun kopjes schuin, alsof ze zich bewust waren van de komst van iets wat ze nog niet konden herkennen.