Diane had altijd tegenstrijdige gevoelens gehad over het effect dat ze op mannen had. Ze was lang geleden tot de ontdekking gekomen dat wanneer ze een man op een bepaalde manier aankeek, ze hem op een specifiek moment in de ogen keek, met een soort veelzeggende intensiteit, ze in zijn hoofd kon kruipen en hem meestal binnen de kortste keren kon reduceren lot een trillende, plooibare peuter. Die truc had ze niet geleerd op de toneelschool in Londen en ook niet daarna, toen ze de gebruikelijke beginnersrolletjes - de naamloze hofdame, het meisje in de menigte - had overgeslagen en van begin af aan rollen met tekst had gekregen. Het talent om mannen aan te trekken was hoofdzakelijk aangeboren, geërfd van een verre voorouder, want ze kon zich moeilijk voorstellen dat het in haar ouders ooit meer dan latent aanwezig was geweest.

Het duurde een paar jaar voordat ze de keerzijde van de medaille leerde kennen, namelijk dat alle heteroseksuele mannen, hoe hard ze ook riepen dat ze alleen maar vriendschap wilden, onvermijdelijk uit waren op seks. n Dianes plezier in de macht die haar dat verschafte werd slechts aangetast door een vermoeide teleurstelling omdat het zo kennelijk nu eenmaal werkte, dat mannen zo tragisch en voorspelbaar primitief moesten zijn.

Ze was zich ervan bewust dat mensen die haar meenden te kennen, zelfs enkele van haar beste vriendinnen in Londen, dachten dat omdat ze van flirten hield en genoot van de uitwerking die ze op mannen had, ze dus ook wel promiscue zou zijn. Dat was niet zo. In de vijf jaar na de geboorte van Tommy walgde ze bij de gedachte alleen al dat ze datgene wat ze tussen de muskusachtige varens in Malvern met David Willis had gedaan, zou moeten herhalen met iemand anders. Dat kwam niet doordat de daad zelf niet bepaald tot extase had geleid of doordat die in haar herinnering te zeer verweven was geraakt met het trauma dat eruit was voortgevloeid. Het was eerder een vorm van plichtsbesef ten opzichte van Tommy, het idee dat ondanks de schijnvertoning die ze samen met haar ouders had opgehouden uit angst voor een schandaal, ze haar verantwoordelijkheid als moeder zou schenden door een andere man toe te staan haar zo intiem te leren kennen. Dat ze die verantwoordelijkheid om puur praktische redenen had overgedragen aan haar moeder deed daar niets aan af.

Gedurende die jaren reageerden de mannen die haar probeerden te versieren - hoofdzakelijk acteurs, regisseurs en producenten, maar ook een enkeling die niets met haar werk te maken had - vaak verbaasd en ontstemd. Ze konden onmogelijk begrijpen dat Diane Reed, die aanvankelijk zo gretig hun aandacht had opgeslokt, niet bereid was over de brug te komen als het om de uiteindelijke daad ging. Het kwam vaak voor dat die arme, gekwetste zielen (als het om dit soort zaken ging, zou ze algauw ontdekken, was de mannelijke trots lachwekkend snel gekrenkt) nadat ze hun tijd, emoties en misschien ook meerdere dure etentjes in haar hadden geïnvesteerd, haar ervan beschuldigden frigide en harteloos te zijn, of - en dat beschouwden ze zelf duidelijk als de grootste belediging - een opgeilster.

Toen ze zichzelf uiteindelijk toestond 'het' nog een keer te doen met een man, was dat meer uit een terloops aangewakkerde nieuwsgierigheid naar seks dan uit hartstocht. Tot haar genoegen bleek de daad niet altijd gepaard te hoeven gaan met een desillusie. Maar ook niet met liefde, zo leek het wel. Misschien was echte liefde, in wat voor gedaante dan ook, wel eindig en kreeg iedereen er een bepaalde hoeveelheid van toegewezen, te besteden aan een bestemming naar keuze.

Als dat het geval was, besteedde Diane al haar liefde aan Tommy. Ze ging zo vaak mogelijk naar huis om hem te kunnen zien, en ze sprak hem al toe aan de telefoon voordat hij zijn eerste woordjes had gezegd. Wanneer ze op tournee was, in een of andere uithoek in de provincie, haastte ze zich na de zaterdagavondvoorstelling naar het station om de laatste trein te halen, zodat ze bij hem kon zijn, al was het maar voor één dag.

Met het verstrijken van de jaren werd het steeds moeilijker om te doen alsof ze eenvoudigweg zijn liefhebbende oudere zus was. En toen ze zag hoe vermoeid haar moeder met het kereltje omging, alsof alles wat ze voor hem moest doen haar te veel was, begon Diane zich nog schuldiger en ellendiger te voelen. Als ze het waagde om ook maar de minste kritiek te uiten, wees haar moeder erop dat ze zelf voor deze schijnvertoning had gekozen. Dat verwijt ging meestal vergezeld van een snedige verwijzing naar het zorgeloze, hedonistische en zelfs decadente leventje dat Diane dankzij deze regeling kon leiden.

Het feit dat Tommy uitgroeide tot een kind van wie zelfs zijn innig liefhebbende, zij het clandestiene moeder moest toegeven dat het onalledaags of zelfs enigszins eigenaardig was, leek het schuldgevoel alleen maar groter te maken. Al zijn tekortkomingen - het bedplassen, zijn niet-aflatende obsessie voor cowboys en indianen, de manier waarop hij zachtjes jammerde in zijn slaap om vervolgens gillend wakker te worden, en het feit dat hij hardop in zichzelf en tegen zijn foto's van Flint McCullough praatte, plus de pesterijen op Ashlawn - weet ze, net als veel andere dingen, aan haar afwezigheid en de leugen die ze ophield om haar gezicht te redden. En langzaam maar zeker had dat alles een schaduw geworpen over haar succes.

Natuurlijk genoot ze volop van de bewondering, de staande ovaties, de gloedvolle recensies, de drukte bij de artiesteningang en het flitsen van de vele camera's. Maar een deel van haar stond aan de zijlijn toe te kijken, met iets wat bijna uitgroeide tot hoon. Die neiging om afstand te nemen baarde haar zorgen, want het gebeurde ook wel eens op het toneel. Toen Fortune s Fooi de populairste voorstelling in Londen was en de hele wereld erover leek te praten, betrapte ze zichzelf er vaak op, zelfs tijdens de meest dramatische scènes, dat ze bedacht hoe belachelijk het allemaal was, al die volwassen mensen die speelden dat ze iemand anders waren.

Vreemd genoeg leek het haar optreden nooit te beïnvloeden. Of liever gezegd: niemand scheen er wat van te merken. En natuurlijk durfde ze er nooit tegen anderen over te beginnen, want tegenwoordig draaide bij acteren alles om zijn, niet om doen alsof. De oude stroming van het 'naspelen' was op z'n retour, de grote toneelacteurs - Gielgud, Redgrave en zelfs Olivier - met hun waardigheid, hun maniertjes en trillende intonatie werden belachelijk gemaakt en afgedaan als uitstervende dinosauriërs. Alle jonge regisseurs en acteurs hadden hun mond vol over Stanislavski, Lee Strasberg en The Method, en zeiden dat je alleen oprecht, eerlijk en betekenisvol kon acteren door een diepgevoelde, persoonlijke emotionele herinnering aan te boren en die over te brengen naar het hart en het hoofd van het personage in wiens huid je op dat moment moest kruipen.

Diane was hier altijd net zo goed in geweest als haar medeacteur. Alle emotionele herinneringen die ze aanboorde, vreugdevol of traumatisch, waren zonder uitzondering verbonden met Tommy. Terwijl veel van haar collega's oogdruppels of een wolkje menthol in hun ogen nodig hadden, kon Diane op ieder gewenst moment tranen oproepen, door eenvoudigweg te denken aan haar verloren zoon. In de begintijd van Fortune's Fooi had ze zelfs zijn ongelukkige tijd op Ashlawn uitgebuit en altijd zijn verdrietigste, meest wanhopige brief op zak gehad, om die vlak voor haar tragische slotscène in de coulissen te lezen. Maar nu, juist nu de roem haar kant op kwam, schaamde ze zich bij de gedachte om hem in te zetten om haar eigen doel te bereiken. De ironie was bijna lachwekkend. Ze was geslaagd in datgene wat ze altijd had gewild, al die jaren geleden in Zwitserland: ze had zowel een kind als een carrière. En toch leek het onmogelijk om volop van beide te genieten.

Dat de oplossing voor deze lastige kwestie de liefde van een fijne man zou kunnen zijn, kwam niet als een openbaring, want dan zou het gebrek aan logica zonneklaar zijn geweest. Het was eerder een langzame samensmelting van ideeën, een soort toenemende overtuiging dat als ze een man zou vinden van wie ze kon houden, die eraan toe was de verantwoordelijkheid met haar te delen, haar positie sterk genoeg zou kunnen worden om te doen wat ze moest doen: haar zoon weer opeisen en daarmee in één keer een einde maken aan haar schuldgevoel en zijn ongelukkige situatie.

Diane zou nooit precies weten of Ray Montane, die eerste keer dat ze hem zag, iets specifieks had uitgestraald waardoor zij had geweten dat het moment was gekomen.

Ze hadden elkaar in juli ontmoet tijdens haar eerste verblijf in Hollywood, na het afronden van een halfjaar Fortune's Fooi in Londen. Herb Kanter had een screentest geregeld. Het was puur een formaliteit, had hij gezegd. De hoge heren bij Paramount en, ook niet onbelangrijk, Gary Cooper wilden een indruk van haar krijgen.

De test was voor Dianes gevoel rampzalig verlopen. Ze was niet helemaal een groentje voor de camera: ze had meegespeeld in een paar kleine, typisch Britse films en enkele tv-series en wist wel het een en ander van het verschil tussen acteren op het toneel en acteren voor de camera; ze besefte hoe intiem dat laatste was, hoe belangrijk je ogen waren, en dat less in alle gevallen more was. Maar op de dag van de screentest leek al die informatie uit haar hoofd te zijn verdwenen.

In een aftands hoekje van de Elstree Studios, waar Herb (die die dag in zijn glimmende zwarte jasje nog meer op een zeeleeuw leek) vanachter zijn bril zat toe te kijken, speelde Diane een scène uit het script van Remorseless, samen met een jonge acteur - duidelijk ingehuurd om zijn lage honorarium en niet vanwege zijn talent - die de rol van Gary Cooper op zich nam. Ze deden de scène zeven of acht keer over, en iedere keer ging het slechter dan daarvoor, terwijl Diane steeds bozer werd op zichzelf. Na afloop slaagde ze erin te blijven lachen, en ze bleef nog even napraten en een sigaret roken. Maar zodra ze in de taxi zat, barstte ze in tranen uit. Ze huilde tot ze weer thuis in Paddington was. Dit was haar grote kans geweest en ze had hem verknald.

Pas later zou ze erachter komen dat Herb zo sluw was geweest de cameraman opdracht te geven te blijven draaien, en wat voor de studiobonzen de doorslag had gegeven was haar ongedwongen, uitgelaten gedrag, vol zelfverachting, op het moment dat ze had gedacht dat de screentest voorbij was. Toen Gary Cooper de opname zag, had hij haar schijnbaar 'oogverblindend' genoemd. Iedereen stond te trappelen om haar te ontmoeten, en zodra ze klaar was met het stuk in Engeland werd ze first class naar Hollywood gevlogen.

Het was een twee weken durende wervelwind van besprekingen en party's, lunches en dineetjes. Ze sprak managers en agenten, pr-mensen en studiobonzen. Zo'n beetje de enige die ze niet te zien kreeg was 'Coop', zoals iedereen hem leek te noemen. Hun geplande lunch in de kantine van Paramount was afgezegd wegens 'onverwachte en onvermijdelijke familieomstandigheden', zoals Herb het had geformuleerd. Coop liet zijn verontschuldigingen overbrengen in een lief handgeschreven briefje, waarin stond hoezeer hij ernaar uitkeek met haar samen te werken.

Diane kreeg een contract voor drie films aangeboden, met een aanvangssalaris van achthonderd dollar per week. Haar nieuwe agent Harry Zucker - een elegant klein mannetje dat vlinderdasjes droeg, en een gardenia in zijn knoopsgat, zijn handelsmerk - wist dat bedrag op te krikken tot duizend dollar. Diane zou met alle plezier voor niks hebben gewerkt. Om het te vieren gaf Harry aan het einde van haar eerste week in Hollywood een feestje voor haar op het kantoor van het impresariaat op Sunset. En toen kwam Ray Montane binnen.

Hij was niet uitgenodigd. Hij was toevallig die avond bij zijn eigen agent langsgegaan, en die had hem meegenomen. Hij viel Diane op zodra hij het vertrek binnenkwam. Als hij een cowboyhoed had gedragen, zou ze hem misschien herkend hebben, want ze probeerde een beetje op de hoogte te blijven van Tommy's tv-westerns en het grootste deel van zijn helden op de foto's aan de muur, onder wie Red McGraw. Maar vanavond droeg Ray geen cowboypak. Diane zag alleen een lange man, slank en zongebruind, gekleed in een openhangend zwartleren jack, een wit overhemd met drukknopen en een zwarte spijkerbroek (ze kon de handgemaakte cowboylaarzen niet zien). Zijn donkere haar was kortgeknipt, met lange bakkebaarden, en zijn verweerde, knappe voorkomen gaf hem iets leeftijdloos. Ze schatte hem ergens halverwege de dertig. Wat wel duidelijk was, zelfs vanaf de andere kant van het vertrek, was dat hij nadrukkelijk aanwezig was; hij had het soort nonchalante zelfvertrouwen dat Diane altijd al aantrekkelijk had gevonden.

Harry hield een toespraakje, grappig en lief, waarin hij vertelde hoe trots hij er samen met alle anderen van het impresariaat op was om de nieuwe, jonge, snel rijzende ster uit Engeland te vertegenwoordigen: Miss Oogverblindend (de naam deed nu al de ronde), Diane Reed. Hij proostte op haar en iedereen klapte en Diane sprak een paar gepast bescheiden, maar charmante woorden - precies zoals Audrey Hepburn het gedaan zou hebben - en terwijl ze haar dankwoord afrondde, betrapte ze zichzelf erop dat ze glimlachte naar de man bij de deur, en ze wierp hem die veelbetekenende blik toe die in Engeland scheepsladingen frustratie teweeggebracht had. Ray Montane beantwoordde de glimlach en hief zijn glas in een eigen, intieme toost, waarna Diane zichzelf hooglijk verbaasde door te blozen, iets wat ze sinds haar twaalfde niet meer had gedaan.

Tegen het einde van de week daarop, na een reeks lange, late etentjes bij Giro en Romanoff, strandwandelingen en dansavondjes bij Mocambo, stond haar kamer in het Beverly Wilshire Hotel zo vol met de bloemen van Ray Montane dat het wel een kas leek. De nieuwe, jonge, snel rijzende ster uit Engeland moest vaststellen dat ze verliefd was, voor het eerst in haar leven.

Hij had een ouderwetse, onweerstaanbare cowboycharme en was tegelijkertijd hip genoeg om alles van de nieuwste rock-'n-rollbands te weten. Sterker nog: met veel van de bandleden trok hij persoonlijk op. Hij kende zelfs Jack Kerouac. En hij was aardig en attent en interessant, en het allerbelangrijkste: ze kon met hem lachen. Bovendien was hij een heel zelfverzekerde en bedreven minnaar. Hun liefdesspel had soms een gevaarlijk randje, dat Diane tot haar eigen verrassing opwindend vond.

Op haar laatste avond in Hollywood, op het terras van zijn kostbare, weelderige huis in de heuvels van Hollywood, onder een boom die volhing met kleine lichtjes, vroeg Ray Montane haar ten huwelijk. En ze zei nee.

'Bedoel je helemaal nooit?'

'Nee, alleen nu nog niet.'

Ze zaten naast elkaar, en ze nam zijn hand tussen de hare en zei dat ze hem iets belangrijks moest vertellen. En toen deed ze het relaas over Tommy. Hij luisterde zonder één keer zijn blik van haar af te wenden. Toen ze uitverteld was - inmiddels natuurlijk in tranen - zei ze dat ze ervan droomde om op een dag, binnenkort, een echte moeder te zijn voor haar zoon, openlijk, voor het oog van de hele wereld, en voor hem te doen wat ze al die jaren had moeten doen. Op dat moment nam Ray haar gezicht in zijn grote bruine handen, kuste haar tranen weg, keek haar in de ogen en zei eenvoudig: 'Wat houdt je tegen? Laten we het doen. Nu meteen.'

Hij vertelde haar dat hij al eens getrouwd was geweest, maar dat hij gescheiden was. Zijn vrouw, een actrice die Cheryl heette, had aan een acute depressie geleden. Hij had dolgraag kinderen gewild, zei hij, maar zij niet. Ze was hertrouwd, had een goede psychiater gevonden en woonde nu, min of meer gelukkig, in Oregon.

In de tweeënhalve maand die volgden op Dianes onthulling aan Tommy dat ze zijn moeder was, was Ray rustig en sterk. Hij was teruggekomen uit la en ze hadden een huisje gehuurd op het platteland vlak bij de Pinewood Studios, waar ze met z'n drieën leefden in een soort niemandsland tussen ultiem geluk en pijn, terwijl alle voorbereidingen voor hun verhuizing naar Californië werden getroffen. Dianes moeder maakte de zaak zo moeilijk en venijnig als ze maar kon, maar met de hulp van een paar dure advocaten uit

Londen en dankzij Rays volhardende diplomatie kwam het allemaal goed. Er werden verklaringen ondertekend waarmee Tommy's geboorteakte officieel aangepast kon worden. Ze vroegen een paspoort en een visum voor Amerika voor hem aan. Ray stond erop alle rekeningen te betalen.

Wat voor Diane de doorslag gaf, was dat hij zo goed was met Tommy: geduldig, zorgzaam en vol leuke streken. En toen het jochie eenmaal over zijn verlegenheid heen was, en over de schok die was veroorzaakt door het feit dat hij onder één dak woonde met een van zijn televisiehelden, bloeide hij op. Soms werd het Diane bijna te veel wanneer ze door het raam die twee zag lachen en grappen maken en ze elkaar achternazaten in de tuin; dan kreeg ze tranen in haar ogen. Hier had ze enorm naar verlangd. Ze waren een echt gezinnetje. Maar aangezien voor Diane het glas altijd halfleeg was, vroeg ze zich wel af of ze niet overhaast had gehandeld, of haar schuldgevoel en het verlangen om het goed te maken ten opzichte van Tommy er niet toe hadden geleid dat ze zich te onstuimig en te snel in de armen van deze man had gestort. Maar alles wees erop dat ze het enorm met hem had getroffen.

Julian, haar agent in Londen, werd overspoeld door aanbiedingen. Iedere producent in Engeland leek haar te willen boeken, maar Diane sloeg alles af. De enige rol die ze wilde spelen totdat de opnamen van Remorseless in december zouden beginnen, was die van echte, fulltime moeder voor haar zoon. Ze zou er altijd voor hem zijn als hij haar nodig had, ze zou met hem spelen, voor hem koken, hem naar zijn nieuwe school brengen en hem 's middags weer ophalen: alles wat verboden was geweest in die lange jaren van bedrog.

Ray moest twee weken eerder dan Diane en Tommy het vliegtuig terug naar Los Angeles nemen voor een paar besprekingen. Het gemis deed zo'n pijn dat ze er bijna misselijk van werd. Op de eerste avond dat ze weer samen waren, op het terras in de heuvels, met LA onder hen twinkelend als vele duizenden beloften, terwijl Tommy lag te slapen in zijn nieuwe kamer, haalde Ray een suède doosje uit zijn zak en gaf dat aan haar. De ring was van roodgoud, met een vervlochten D&R van saffieren in een vierkant van diamanten. Hij paste precies. Ze planden de bruiloft rond Kerstmis.