44 Als ze denken dat niemand luistert

Mijn stem:

‘Ik ben niet helemaal eerlijk tegen jullie geweest. Dit gesprek moet tussen ons blijven.’

Bedirhan Yildiz’ stem:

‘Ja?’

Mijn stem:

‘Het zit zo, twee weken geleden heb ik de uitslag van de leugendetectortest van Özkan gekregen.’

Bedirhan:

‘Oké.’

Mijn stem:

‘Ik heb niets willen zeggen, want ik wilde bij verschillende experts checken hoe betrouwbaar zo’n test is.’

Stilte.

Mijn stem weer:

‘Özkan is als een baksteen gezakt. Jullie mogen het zelf bekijken, hier zijn de vragen. Er zijn drie vragen over de moord waarop hij antwoordde dat hij er niets mee te maken heeft. Als je de waarheid spreekt, dan krijg je een waarde van minimaal plus zes. Özkan heeft min zeven, min negen en min zeven gekregen. Er is dus geen twijfel mogelijk. Volgens de test is Özkan met 95 procent zekerheid bij de moord op Radu betrokken.’

Bedirhan en Orhan zijn stil.

‘Jullie begrijpen dat ik ongerust ben.’

Mijn stem is duidelijk op de band te horen. Ik zit met de recorder in mijn armen in de auto in de parkeergarage van de redactie van Expressen in Marieberg. Nu is Bedirhan aan het woord. De verstopte microfoon op slechts een paar decimeter van zijn gezicht heeft ieder woord opgenomen. Het is goed te horen. Het is aan Orhan en Bedirhans stemmen te horen dat ze aangedaan zijn over het bericht dat Özkan gezakt is. Bedirhans stem klinkt smekend:

‘Ik begrijp dat je ongerust bent, maar Christian, Özkan is echt onschuldig. Ik kan zeggen dat ik meer weet over wat er gebeurd is dan Özkan. Ik ben er niet bij geweest, maar achteraf ben ik meer dingen te weten gekomen over wat er gebeurd is dan Özkan. En hier zit zijn eigen broer, hij weet dat Özkan onschuldig is!’

Dan is er de beltoon van mijn mobiele telefoon te horen wanneer ik mezelf bel. Het signaal van de mobiele telefoon zorgt voor een scherpe piep op de band. Dan weer mijn stem wanneer ik doe alsof ik opneem.

‘Redactie Expressen, Christian Holmén. Hallo, goed dat je belt, één momentje alsjeblieft.’

Op de band hoor ik mezelf tegen Bedirhan en Orhan op de achterbank fluisteren: ‘Ik moet dit even aannemen. Lees ondertussen de papieren door. Denk na of er iets is wat jullie me nog niet verteld hebben. Of er iets is wat ik nog zou moeten weten.’

Bedirhan zegt: ‘mm’. Ik hoor op de band dat ik ‘hallo, sorry, daar ben ik weer’ in de mobiele telefoon zeg. Tegelijkertijd zijn de geluiden te horen van het voorportier dat ik opendoe en dat ik uitstap. Er zijn motorgeluiden van een passerende auto en kinderstemmen van een gezin verderop te horen. Dan wordt de deur van de auto dichtgegooid en wordt het stil. Nu zijn Orhan en Bedirhan alleen in de auto.

Nu komt het. Ik houd mijn adem in. Nu kom ik het te weten.

Het is Orhans stem. Hij zegt direct, slechts één seconde nadat ik de deur heb dichtgedaan.

‘Hij wil dat we meer vertellen. Maar we hebben de waarheid verteld!’

Bedirhan: ‘Er valt niets meer te vertellen. Je weet zelf ... die arme Özkan heeft hier niks mee te maken.’

Orhan: ‘Nee, er valt niks meer te vertellen. Dit is niet honderd procent wetenschappelijk. Daarom wordt het in Zweden niet gebruikt.’

Geritsel van papier wanneer ze door het rapport bladeren. Orhan: ‘Ik bedoel, het kan komen doordat je nerveus bent of ergens over gedroomd hebt, het hoeft niets te betekenen.’

Bedirhan: ‘Nee ... wacht.’

Geluiden wanneer Bedirhan door de papieren bladert en de vragen in de polygraaftest begint te lezen.

‘Heb je schoten in de richting van Radu gelost? Nee. Leugen.’

‘Wat nou verdomme, hij heeft helemaal niet geschoten. Dit is bullshit.’

Bedirhan leest weer: ‘Heb je op 26 februari een of meerdere schoten in de richting van Radu gelost? Nee. Min negen. Dit is bullshit.’

Orhan: ‘Wat zei je?’

Bedirhan: ‘Het is min negen. Dat betekent dat hij wel geschoten heeft.’

Orhan: ‘Gelul.’

Bedirhan snuift minachtend: ‘Nu weten we hoeveel zulke testen waard zijn. Gelul.’

Orhan vraagt ongerust: ‘Zegt dit iets?’

Bedirhan: ‘Dit? Dit is onzin. Ik bedoel, ik begrijp Christian wel, snap je. Maar dit is klinkklare onzin.’

Bedirhan gaat door met vragen oplezen: ‘Heb je schoten ...? Het zijn dus maar deze drie vragen. Ben je op de een of andere manier betrokken bij de moord op Radu? Nee. Leugen. Dit is dus echt alleen maar bullshit.’

Orhan: ‘Ik kan het weten, ik was erbij, ik weet de waarheid. Ik weet dat Özkan en Önder er niet bij waren.’

Ze bladeren weer in de papieren. Dan Orhans stem weer. Hij kijkt kennelijk naar me. ‘Kijk, hij loopt heen en weer en kijkt naar ons.’

Bedirhan: ‘Nee, hij staat alleen maar te bellen.’

Orhan: ‘Stel je voor dat hij Özkan belt en dit vertelt. Ik weet dat Özkan hier zelfs om zal janken.’

Bedirhan: ‘Wat heeft hij een pech ... Dus - Godsamme - stel je voor dat hij wel in de buurt was geweest.’

Ze zitten stil.

Orhan: ‘Mag ik eens kijken?’

Geluid wanneer Bedirhan hem de papieren geeft. Even later Bedirhans stem weer:

‘Dit is ... schoten gelost, Godsamme ...’

Orhan: ‘Gelul.’

Bedirhan weer: ‘Arme ... Hij heeft in zijn hele leven nog nooit een wapen aangeraakt.’

Het is weer stil. Even later is zacht mijn stem buiten de auto te horen wanneer ik mijn nepgesprek afrond. Daarna het geluid van het voorportier dat ik opendoe en ik de auto weer instap.

Ik hoor mijn eigen stem: ‘Sorry, ik moest dit even aannemen.’

Ik zit nog steeds met de recorder op schoot nadat ik hem heb afgezet. In de parkeergarage aan Gjörwellsgatan zijn de lampen uitgegaan. Een onbeschrijflijk gevoel van opluchting komt over me. Ik mag nog even in het donker blijven zitten voordat ik uitstap, de deur op slot doe en naar de redactie ga.