2
Er zijn plaatsen waar het onbewuste grenst aan het bewuste. Als we in de woonkamer zitten te lunchen, merken we niet dat slechts een paar meter verderop iemand anders ook zit te eten. Maar als we een vreemd geknars op de vloer horen, denken we misschien verder dan onze binnenmuren. Ook in ons lichaam bestaan gebieden waar we niets van merken, omdat we niet voelen wat onze organen de hele dag doen. Als we een stuk taart eten, proeven we hem in onze mond en als we een hap taart doorslikken, voelen we hem de eerste centimeters nog wel, maar daarna is die hap opeens verdwenen. Vanaf deze plek verdwijnt alles in een gebied dat in de medische terminologie ‘glad spierweefsel’ wordt genoemd.
Glad spierweefsel is niet bewust te controleren. Het ziet er onder de microscoop anders uit dan de spieren die we wel kunnen aansturen, zoals de biceps. De biceps in de bovenarm kunnen we, als we dat willen, aanspannen en ontspannen. Bij controleerbare spieren zijn de kleinste vezels zo netjes gestructureerd alsof ze met een liniaal zijn getekend.
De onderdelen van glad spierweefsel bestaan uit organisch met elkaar verweven netten en bewegen in harmonieuze golven. Ook onze bloedvaten zijn omringd door glad spierweefsel, en dat is de oorzaak dat veel mensen blozen als ze iets niet prettig vinden. Het gladde spierweefsel verslapt bij emoties als schaamte en daardoor verwijden de adertjes in het gezicht. Bij veel mensen trekt de bekleding van de spieren bij stress samen; hierdoor worden de aderen kleiner zodat het bloed meer druk moet uitoefenen – dat kan leiden tot een hoge bloeddruk.
De darm is omhuld door drie lagen glad spierweefsel, waardoor hij zich ongelofelijk soepel kan bewegen, met verschillende bewegingen op verschillende plaatsen. De choreograaf van deze spieren is het zenuwstelsel van de darm, dat alle gebeurtenissen in het spijsverteringskanaal aanstuurt en extreem onafhankelijk is. Als je de verbinding met de hersenen zou doorsnijden, wordt alles toch, al verterend, naar voren geschoven. Iets vergelijkbaars komt nergens anders in het lichaam voor. Je zou je benen niet meer kunnen bewegen en je longen zouden geen zuurstof meer kunnen opnemen. Het is jammer dat we het werk van deze eigenwijze zenuwvezels niet bewust meemaken. Een boer of een scheet klinkt misschien lomp, maar de beweging die dan plaatsvindt ziet er even sierlijk uit als die van een balletdanseres.