•57•

Paul Summers woonde in een dertig jaar oud houten huis met twee verdiepingen in Manassas, dat inmiddels aan alle kanten werd omgeven door nieuwe woonwijken. Toen Summers opendeed was hij gekleed in een spijkerbroek en een donkerrood T-shirt met het logo van de Redskins erop. Ze gingen in de kleine woonkamer zitten en hij bood hun iets te drinken aan, maar dat aanbod wezen ze beleefd van de hand. Zo te zien was Summers ergens halverwege de zestig, met dun grijs haar, een brede glimlach, een huid vol sproeten, brede onderarmen en een grote bierbuik.

‘Verdomd, dus jij bent Maxwells dochter,’ zei hij tegen Michelle. ‘Als ik je zou vertellen hoe vaak je vader tijdens allerlei nationale bijeenkomsten over je heeft lopen opscheppen, zouden je wangen nog roder worden dan mijn T-shirt.’

Michelle glimlachte. ‘Papa’s kleine meid. Soms is het wel eens een beetje gênant.’

‘Maar aan de andere kant, hoeveel vaders hebben er nou zo’n dochter? Ik zou ook over je opscheppen.’

‘Ze kan je wel een soort minderwaardigheidsgevoel bezorgen,’ zei King met een ondeugende blik op Michelle. ‘Maar als je haar leert kennen, merk je snel genoeg dat ze ook maar een mens is.’

Er verscheen een sombere uitdrukking op Summers’ gezicht. ‘Ik heb het nieuws over de ontvoering van John Bruno gevolgd en dat zaakje stinkt. Ik heb behoorlijk vaak met de Secret Service samengewerkt, en de verhalen die ik heb gehoord over de idiote stunts die de mensen die jullie moeten bewaken soms uithalen… En als er dan eens iets misgaat, hebben jullie het gedaan. Ze hebben je gewoon genaaid, Michelle. Zo simpel ligt dat.’

‘Bedankt. Mijn vader zei dat u informatie had die misschien nuttig voor ons zou kunnen zijn.’

‘Inderdaad. Ik was destijds een soort officieuze geschiedschrijver van de politiemacht, en reken maar dat het toen een opwindende tijd was. Als de mensen tegenwoordig soms denken dat het land naar de verdommenis gaat, moeten ze eens iets lezen over de jaren zestig en zeventig.’ Terwijl hij zat te praten haalde hij een dossiermap tevoorschijn. ‘Ik heb hier wat materiaal dat misschien bruikbaar zou kunnen zijn.’ Hij zette een leesbril op. ‘In 1974 was het land tot op het bot verdeeld over de Watergate-affaire. Veel mensen waren echt des duivels op Nixon.’

‘Ik neem aan dat sommige demonstraties wel een beetje uit de hand zijn gelopen,’ zei King.

‘O, zeker. De politie in Washington was tegen die tijd wel gewend aan grootschalige demonstraties, maar toch… je wist maar nooit.’ Hij duwde zijn bril wat hoger op zijn neus en las zijn aantekeningen even door. ‘De inbraak in het Watergate-gebouw vond plaats in 1972 en ongeveer een jaar later kreeg het land te horen dat Nixon bandopnamen had laten maken van alle gesprekken die hij voerde in het Witte Huis. Hij beriep zich op het vertrouwelijke karakter daarvan en wilde ze niet vrijgeven. Nadat hij in oktober 1973 de speciale aanklager had ontslagen, kreeg de hele affaire echter pas echt vaart en begonnen de mensen over zijn afzetting te praten. In juli 1974 besloot het Hooggerechtshof dat Nixon weliswaar de hoogste gekozen functionaris van de Verenigde Staten was, maar dat hem dat niet het recht gaf om bandopnamen van zijn ambtsgesprekken tot staatsgeheim te verklaren. Vlak voordat het Hooggerechtshof die uitspraak deed – in mei 1974 of zo – begonnen de gemoederen hier in Washington erg verhit te raken. Er was een enorme demonstratie gepland op Pennsylvania Avenue, met duizenden demonstranten.

We hadden de mobiele eenheid op volle sterkte laten uitrukken, en er waren ook tientallen bereden agenten, honderden agenten van de Secret Service, enkele eenheden van de Nationale Garde, een “Special Weapons And Tactics”-team en zelfs een tank. Echt het grote werk. Ik zat toen al tien jaar bij de politie en had behoorlijk veel rellen meegemaakt, maar ik weet nog hoe bang ik toen was. Ik had het gevoel dat ik in het een of andere derdewereldland rondliep in plaats van in de Verenigde Staten.’

‘En er is een politieman om het leven gekomen?’ vroeg Michelle.

‘Nee, iemand van de Nationale Garde,’ zei Summers. ‘Hij lag in een steegje. Zijn schedel was ingeslagen.’

‘En er is iemand voor opgepakt,’ zei King. ‘Maar hoe konden ze nou weten wie het gedaan had? Zo te horen heerste daar een absolute chaos.’

‘Nou, en toch is er iemand opgepakt en er zou ook een vervolging tegen hem worden ingesteld, maar daar hebben we nooit meer iets over gehoord. Ik weet niet waarom, want die jongen van de Nationale Garde was hartstikke dood en het was duidelijk moord. Het heeft in de kranten gestaan, maar toen kwam het Hooggerechtshof met die uitspraak tegen de president en in augustus 1974 nam Nixon ontslag, en dat was allemaal veel belangrijker. De mensen leken de dood van die gardist volkomen vergeten te zijn. Je hoorde er gewoon niets meer over. Na de moorden op Robert Kennedy en Martin Luther King, de oorlog in Vietnam en het Watergate-schandaal waren de mensen al het gedoe gewoon zat, denk ik.’

King zat nu op het puntje van zijn stoel. ‘Weet u de namen van degenen die zijn opgepakt? En van de agenten die de arrestatie hebben uitgevoerd of de openbare aanklager die daar opdracht toe heeft gegeven?’

‘Nee, sorry, maar dat weet ik niet. Het is inmiddels dertig jaar geleden en ik was er helemaal niet bij betrokken. Ik heb er alleen maar achteraf over gehoord. Dus ook als u een paar namen in gedachten hebt, dan zou ik die toch niet herkennen.’

‘Hoe zit het met de kranten? U zei net dat er wel een paar artikelen in hebben gestaan.’

‘Ja, maar om onduidelijke redenen stonden de namen van de verdachten daar niet in, geloof ik. Er was echt iets raars aan de hand. Eerlijk gezegd hadden de media destijds niet zo heel veel vertrouwen in de overheid. Er werd zoveel gesjoemeld. En helaas moet ik toegeven dat sommige politiemensen destijds inderdaad dingen hebben gedaan die niet door de beugel konden. Ze gingen soms echt over de schreef, vooral met al dat langharige tuig dat soms kwam demonstreren. Sommige agenten konden niet veel geduld met die lui opbrengen. Het was echt een mentaliteit van “wij” tegen “zij”.’

‘Misschien is hier ook iets dergelijks gebeurd,’ zei Michelle. ‘U zei dat u er op een gegeven moment niets meer over gehoord hebt. Misschien was die hele zaak doorgestoken kaart en hadden ze gewoon iemand opgepakt om als zondebok te dienen.’

‘Dat zou best kunnen, maar daar kan ik geen zinnig woord over zeggen.’

‘Oké,’ zei King. ‘We stellen uw medewerking zeer op prijs.’

Summers glimlachte. ‘Ik heb hier iets waardoor u die nog wat meer op prijs zult stellen.’ Hij hield een velletje papier omhoog. ‘Ik heb hier nog een naam voor u. Donald Holmgren.’

‘Wie is dat?’ vroeg Michelle.

‘Hij had destijds de leiding over de Public Defender’s Service, de sociale advocatuur van Washington. In die tijd bestond een groot deel van de demonstranten uit heel jonge mensen, en de helft daarvan was te stoned om recht uit zijn ogen te kunnen kijken. Het was net alsof de antioorlogsdemonstranten en hippies ineens al hun aandacht op Nixon hadden gericht. Dus het lijkt me nogal waarschijnlijk dat degene die voor die moord is opgepakt er ook een van dat slag is geweest. Als ze geen geld hadden om een advocaat te betalen, werden ze in eerste instantie vertegenwoordigd door een medewerker van de Public Defender’s Service. Holmgren kan u misschien wel iets meer vertellen. Hij is inmiddels ook al met pensioen, maar hij woont hier niet zo heel ver vandaan, in Maryland. Ik heb hem niet gesproken maar als u hem een beetje omzichtig benadert, wil hij u misschien wel te woord staan.’

‘Bedankt, meneer Summers,’ zei Michelle. ‘Heel fijn dat u ons zo goed geholpen hebt.’ Ze sloeg haar armen om hem heen en gaf hem een flinke knuffel.

‘Hé, alles wat je pa over je heeft verteld, is waar. Waren míjn kinderen maar zo.’