Nawoord

Deze roman is gebaseerd op zorgvuldig onderzoek waarbij gebruik is gemaakt van bewijsmateriaal dat door archeologen, paleontologen en paleoantropologen is gevonden.

De schrijver wil graag de staf van het George C. Page Museum bedanken voor alle hulp, en ook Laurie Rosin - die met haar geduld en adviezen van het begin af aan steun heeft verleend - alle lof toezwaaien voor haar redactionele vaardigheden. Veel dank is ook verschuldigd aan Kathy Halverson, de bibliothecaresse van Book Creations, voor het speurwerk dat ze voor mij heeft verricht en alle waardevolle documentatie die ze mij heeft toegestuurd. Ik wil ook graag alle medewerkers van Book Creations bedanken, die alles in het werk hebben gesteld om Torka's pad naar de Nieuwe Wereld te effenen.

Dank is ook verschuldigd aan bibliothecaresse Reva Robins vanwege haar steun en belangstelling, en voor het uitlenen van het geweldige boek The Netsilik Eskimo van Asen Balikci, dat in 1970 is uitgegeven door het American Museum of Natural History bij The Natural History Press.

Ook wil ik graag Knud Rasmussen bedanken voor het opschrijven van waarnemingen tijdens zijn expedities naar Thule en het Smithsonian Institution voor de aandacht voor het etnografische pionierswerk van Edward William Nelson, die tot uitdrukking kwam in een heruitgave van Nelsons fantastische werk dat voor het eerst werd gepubliceerd in de Eighteenth Annual Report of the Bureau of American Ethnology 1896-97, 'The Eskimo About Bering Strait.' Men is het er nog niet over eens wanneer de mens voor het eerst Amerika binnentrok, maar de meeste archeologen zijn wel van mening dat Homo sapiens uit Siberië kwam en dat de eerste mensen al jagend over een landverbinding trokken die nu onder de Beringstraat ligt, en daarna uiteindelijk naar het zuiden zijn getrokken en Noord- en Zuid-Amerika hebben bevolkt. Recente vondsten in Brazilië zijn gedateerd op 32.000 jaar oud. Verder naar het noorden heeft het ijs van het Pleistoceen bijna alle tekenen van menselijke bewoning die ouder zijn dan 15.000 tot 20.000 jaar uitgewist. We mogen echter niet vergeten dat de IJstijd twee miljoen jaar heeft geduurd en dat het ijs gedurende die periode minstens vier keer de continenten heeft bedekt en daarna weer is gesmolten waardoor de situatie zoals die nu is, is ontstaan.

En wie kan ons zeggen of de warme periode die we nu meemaken geen pauze is tussen ijstijden? Misschien worden onze steden en samenlevingen op een dag ook wel bedolven en weggevaagd. Over duizenden jaren zal Homo futurus misschien in het puin van de ijstijd zoeken naar onze beenderen en restanten van aardewerk, net zoals wij in de overblijfselen uit het verleden zoeken naar het bewijs dat in de dageraad van de geschiedenis een man, die heel goed Torka kan hebben geheten, zijn volk uit Azië naar een nieuwe wereld heeft geleid waar zij de eerste Amerikanen werden. Over een zee van ijs zou nooit zijn geschreven als Lyle Kenyon Engel mij niet had geïnspireerd en aangemoedigd.

Lyle wilde al heel lang een serie romans uitgeven over het leven van de eerste Amerikanen; die onbekende mannen en vrouwen die in het stenen tijdperk achter de grote kudden aan, Azië uittrokken en over de landengte van de Beringstraat de Nieuwe Wereld binnentrokken.

Torka's verhaal is door mij bedacht, evenals de andere personen en al het vlees waarmee het geraamte van een verhaal moet worden bedekt voordat het de moeite van het vertellen waard is, maar Lyles enthousiasme voor het onderwerp vormde de stuwende kracht bij het schrijven van dit boek.

Over een zee van ijs is niet alleen mijn boek, maar ook dat van hem. Het idee is van hem afkomstig. Al in 1979 had hij een naam voor zijn held. En omdat hij evenveel van dieren houdt als van boeken over Amerika, had hij ook al de naam bedacht voor de eerste hond die door de mens als huisdier werd gehouden: Aar. In een wereld die steeds ingewikkelder en meedogenlozer wordt, is Lyle Kenyon Engel meer dan enkel uitgever van romans. Hij is, zoals een van zijn schrijvers hem zo terecht heeft genoemd, de Maestro, de dirigent bij het scheppen van boeken die vreugde schenken aan miljoenen lezers overal ter wereld.

Lyle, ik hoop dat Over een zee van ijs een van die boeken is. Ik hoop dat het een van de beste boeken is! En als dat zo is, dank ik je dat je me de kans hebt gegeven om het te schrijven.

William Sarabande Fawnskin, Californië