Twee maanden later: creatieve meningsverschillen

De kamer was schemerig verlicht en gecapitonneerd als een observatiecel in een psychiatrische inrichting. Vijf rijen diepe, gecapitonneerde fauteuils stonden tegenover een enorm filmdoek. De man die de projector bediende, bleef in de ruimte erachter en kreeg zijn instructies per telefoon.

Op de middelste rij zaten twee zwaargewichten van de maatschappij koffie te drinken en de laatste roddels uit te wisselen, binnengesijpeld uit het jaar­lijkse confrontatieweekeinde in Palm Springs, waar alle agenten twee da­gen lang elkaar de waarheid hadden gezegd, op een manier die wel goed klonk.

Alan zat naast Marty en Bo Bixby, de assistent-regisseur van De huurling, een gespierde voormalige stuntman die een Noorse versie leek te zijn van Norman Mailer. Bo droeg bij voorkeur een rookgrijze vliegoverall en ge­droeg zich als een stoïcijnse obelisk. Alan noemde hem 'de scheidslijn die je trekt tussen gekte en onbevreesdheid', wat Bo schitterend vond.

Zijn werk als stuntman had hij opgegeven nadat hij beide knieën had ver­brijzeld bij een hoge val uit het Century Plaza Hotel voor een aflevering van Knightrider waarin Kitt, de sprekende auto, een koppakkinginfectie had op­gelopen, of een andere geïnspireerde vondst die door het volk gretig voor zoete koek was geslikt.

Bo had naam gemaakt met de manier waarop hij zich van grote hoogte uit helikopters in grote luchtzakken liet vallen. Hij sprak altijd heel zacht, alsof zijn strot was teruggedraaid op 1. Ze hadden hem aangetrokken als regis­seur van Opnameteam 2. Dat team was verantwoordelijk voor het stuntwerk en alle actiescènes waarmee Opnameteam 1, verantwoordelijk voor alle 'es­thetische' scènes, zich niet wilde vermoeien, mede met het oog op de beschik­bare tijd. Bo had tientallen grote actiefilms gedraaid en was een van de bes­ten. Het realisme van de door hem geschoten sequensen sprong je gewoon­weg in het gezicht.

Op de rij vóór hem zaten twee editors, Jack en Jackie, een getrouwd paar dat probeerde te weten te komen welke takes de producenten het beste be­viel, zodat er vliegensvlug een eerste montage kon worden gemaakt en de maatschappij een eerste spoedversie kon bekijken.

Ze waren allemaal hier om de eerste set opnamen van de dag te bekijken. Het wachten was alleen nog op Hector, die te laat was.

'Laten we ze maar vast voor jullie draaien,' stelde Alan voor. 'Ik draai ze wel opnieuw voor Hector, als hij komt opdagen.'

'Die zit natuurlijk ergens te hallucineren,' grapte Greg Gunnar, liaisonman nr. 2 van de maatschappij, tegen Scot Bloom, liaisonman nr. 1. Ze hadden allebei een blij Montessori-gezicht en waren respectievelijk vierentwintig en zesentwintig jaar oud.

'Ja, precies...' voegde Marc eraan toe.

Alan drukte de knop van de intercom in om de man achter de projector te bereiken. 'Nou, jongens en meisjes, zet je maar schrap,' zei hij. Hij liet zich onderuit zakken in de fauteuil, legde zijn voeten op de rugleuning van de stoel voor hem en begon zijn knellende schoenen te masseren. De lich­ten werden gedimd en plotseling werd het scherm gevuld door enorme close-ups van dode gezichten met starende ogen.

De camera kroop langzaam door een onbarmhartig felle lichtgloed van het ene lijk naar het andere en de raampjes van de 747 waren als spookachtige ovalen op de achtergrond zichtbaar. De glazige ogen en verdronken gezich­ten werden omkranst door in water zwevend en uitgewaaierd haar.

'Een liefdesscène...?' Gunnar zei het op precies het juiste moment en hij oogstte onderdrukt gegrinnik in het duister.

'Heel griezelig, Alan.' Greg zat met lichtelijk scheefgehouden hoofd en zorgelijk gezicht te kijken; kennelijk riep het weerzin bij hem op.

'De camera schommelt hier wat,' merkte Marty op, een notitie makend op zijn van een lampje voorzien klembord. 'De tweede take zal wel beter zijn.'

Alan knikte. Wat hij zag, beviel hem.

Hij en Hector hadden twee dagen eerder geredetwist over de vraag hoe deze scène eruit moest komen te zien, en hoewel Bo had aangeboden zich ermee te belasten, had Hector de eerste poging willen doen. Bo had ermee ingestemd het grote bassin op het terrein achter de studio te plaatsen, stunt­mensen te verzamelen die in passagierskledij in de onderwater liggende rompsectie afdaalden, hun gordels omdeden en daarna wachtten op de komst van de duikers met de zuurstof, nadat de camera tergend langzaam voorbij was gekomen.

Het was ongelooflijk moeilijk geweest een jongetje te vinden dat een ge­diplomeerd duiker was, de dode jongen kon spelen en van zijn ouders toe­stemming kreeg.

Maar nu zijn ex-vrouw bezig was hem financieel te aderlaten, was Marty zeer gemotiveerd.

Alan keek naar het witte doek, zelf geschokt door de uitwerking ervan. De witte gezichten, iets opgezwollen door het water, waren precies wat hem voor ogen had gestaan toen hij deze scène had geschreven. Deze neerge­storte graftombe met onderwaterbelichting, vol lege gezichten van gekeelde passagiers, was schokkend. Schokkender dan hij ooit had kunnen denken. Het wérkte, en hij was opgelucht. Hij had gevreesd dat Hector er te zeer zijn eigen stempel op zou drukken, als hij het al niet verpestte door een overdre­ven aanpak, met ongemotiveerde inzoomingen en bombastische invalshoe­ken. Hij had zelfs overwogen hem de laan uit te sturen toen hij eindelijk had begrepen hoe moeilijk Hector werkelijk kon zijn, met of zonder coke.

Toen hij Hector in hun eerste conceptuele bespreking over de pilot van De huurling had uitgelegd dat hij wilde dat Corea eruit moest zien als een echte Einzelgänger, zodat alles via de ogen tot uitdrukking moest worden ge­bracht, had Hector — het altijd-afwerende kind — een lange pauze ingelast en had Alan bespeurd hoe de legendarische sloopkogel van korzeligheid begon te slingeren. Hector had geen woord meer gezegd en woest voor zich uit zitten kijken gedurende de twee tot drie minuten die Alan nodig had om zijn oorspronkelijke visie, de visie van de schepper zelf, uiteen te zetten.

Het was overduidelijk geweest dat Hector er geen donder om gaf. Ze had­den er langdurig over zitten redetwisten, en hoewel Alan geen moment recht­streeks met ontslag had gedreigd, was Hector zich ervan bewust geweest dat hij op de schopstoel zat. Vooral toen hij Alan had verteld wat hij aan het sce­nario had veranderd om 'er vaart in te krijgen'. Alan had dat meteen de kop ingedrukt. Alans tegenzin om Hector beter te leren kennen werd groter naar­mate hij langer met hem te maken had gehad. De verhalen over hem klop­ten. De man was volslagen getikt. Bovendien was hij een potentieel lastpak, zodat Alan genoodzaakt was hem voortdurend op de vingers te kijken om te voorkomen dat hij door het lint ging en het hele project vermorzelde tot egopuin.

De onderwateropnamen waren achter de rug en nu waren ze toe aan een scène waarin A.E. Barek zijn eerste ontmoeting heeft met zijn legerconnectie en oude vriend generaal Jack Garris. In de pilot — zo stond het in het script — hadden die twee als Zwarte Baretten samen bij dezelfde eenheid gediend. Ze hadden overal ter wereld in loopgraven vol lijken gehuisd en over hun dode kameraden moeten kruipen om hun vijanden af te slachten. Ze hadden zich in boomkruinen verborgen en met hun blote handen mensen gedood. Garris was een van Alans favoriete personages in de serie.

Garris was generaal geworden na een spectaculaire vlucht uit een krijgs­gevangenenkamp waarin ze allebei werden vastgehouden; Barek kwijnde er weg in een opgehangen bamboekooi, nadat hij in de kraag was gegrepen bij zijn poging om te zorgen dat Garris kon ontsnappen. Dank zij Barek had Garris kunnen vluchten, maar Barek zelf had niet kunnen ontsnappen.

In het kamp — Alan had enkele scènes van pijn en vernedering in dit de­cor gesitueerd — werd Barek dagelijks gemarteld, totdat Garris met verster­king terugkwam om hem te bevrijden. Aan de ontsnappingsscène, die twee­honderdduizend dollar had gekost, was een complete helikopterarmada te pas gekomen, en een schokkende slachtpartij in het door guerrillastrijders bezette dorp nabij het krijgsgevangenenkamp. Er zouden enkele tiener­meisjes uit het dorp naakt worden gefilmd, terwijl zij een bad namen in de rivier en Garris' soldaten geruisloos door de vegetatie op de rivieroevers tij­gerden en kelen doorsneden.

De scène die nu werd vertoond, speelde in een hoerentent in Saigon, waar twee meisjes topless dansten, en waar de acteur die Garris speelde, Simon Buss, de indruk wekte verlegen te zijn met de hereniging en limonade zat te drinken. Er deugde niets van en Alan verfoeide het. Corea, wiens gezicht de sporen droeg van de vele dodelijke missies die hij in de loop der jaren had opgeknapt, deed enthousiast over het weerzien met Garris, en het had niet erger verkeerd kunnen zijn. Barek mocht in geen geval de indruk wek­ken dat hij was verzwakt en geknauwd door wat hij had doorgemaakt. Glim­lachen was voor hem absoluut uit den boze. Gevoelsmatig was de hele zaak op z'n kop gezet.

Alan stond op het punt het nummer van Hectors autotelefoon te draaien toen de deur openzwaaide en er licht naar binnen plonsde, rondom een gele King Kong-arm. Hector kwam binnen, mompelde een verontschuldiging voor zijn late komst en liet zich in een fauteuil op de voorste rij zakken. Zijn lange haar werd opgehouden door een bandana. Hij snoof luidruchtig en Alan vroeg zich af of hij had gebruikt.

'Hé, Hector...' zei Bo.

Hector tilde zijn arm rechtstandig omhoog en liet hem toen vallen. Greg Gunnar draaide zich om in zijn stoel en fluisterde Scot iets toe, die instem­mend knikte. Scot boog zich naar Alan toe en vroeg zacht: 'Alan, is Barek hier niet een tikje te vrolijk?'

Alan probeerde te beslissen of hij bereid was de klap op te vangen of de confrontatie met Hector aan te gaan waar iedereen bij was.

'Ik vind van niet...' zei Hector, die het had verstaan, luidkeels. 'Naar mijn mening is de man overweldigd door zijn emoties nu hij uit dat kamp is, en is hij een beetje verheugd over deze...' hij maakte een draaiende beweging met zijn hand, op zoek naar de juiste woorden '...over deze aangrijpende hereniging met zijn oude strijdmakker.'

Niemand zei iets en de scène wikkelde zich verder af — totaal verkeerd, geforceerd en zo onecht als maar mogelijk was. Simon kwam volstrekt niet over, hoewel hij met twee Emmy's was onderscheiden en een geweldige uit­straling op het witte doek had. Corea's acteerprestatie was een dissonant: lachjes en grimassen, op zoek naar een focus.

Hector had niets van het karakter van de huurling begrepen. Marty bracht discreet zijn mond bij Alans oor. 'Wat wil je? Deze kroegscène is absoluut onbruikbaar. Alles moet over.'

Alan fluisterde terug: 'Ik moet hem zover krijgen dat hij bereid is het over te doen. We hebben ons budget nu al overschreden... en dat terwijl we pas drie dagen bezig zijn. Als Hector de zaak niet op de rails krijgt, kunnen we het allemaal schudden.'

Gunnar en Bloom waren opvallend stil geworden en de afkeuring in het zaaltje was te snijden. Afkeuring, vermengd met angst. Hector grinnikte bij zichzelf bij het zien van de scène en riep op een gegeven moment zelfs met zelfvoldane, zelfverzekerde stem: 'En, Alan... bevalt het je?'

Bloom — de pijnlijke verlegenheid kon hem niet zijn ontgaan — probeerde de situatie te redden. Hij had er zelfs op gerekend, nadat hij Alan eerder die ochtend vol bravoure had verteld dat de maatschappij de boeman zou spe­len als Hector onmogelijk zou gaan doen. De maatschappij zou hem hard­handig tot de orde roepen. Alan had geantwoord dat hij meende dat Hector uitstekend werk zou kunnen leveren, maar hij had het niettemin waarderend aangehoord, want hij wist dat hij de steun van de maatschappij nodig zou hebben, vooral als er mislukte scènes opnieuw moesten worden gedraaid.

'Hector... was het niet de bedoeling dat Barek veel ingehoudener zou ac­teren?' vroeg Bloom op redelijke toon. Gunnar viel hem bij met de uitspraak dat hij het er ook in had gelezen. Ze zeiden allebei dat de maatschappij — en vooral Andy Singer — zich juist daarop had verheugd.

Hector zweeg.

Niemand in het zaaltje verroerde zich. Alan en Bo wisselden blikken uit. Bloom waagde een nieuwe poging. 'Hoor eens, Hector, dit is niet bepaald... het soort uitstraling dat ons voor deze man voor ogen stond.'

'Zo is het. En dat geldt ook voor die van Garris,' voegde Gunnar eraan toe, om het bezwaar te onderstrepen.

Hector draaide zijn hoofd niet om. Hij bleef gewoon naar het witte doek kijken. 'Juist,' zei hij alleen.

Alan schraapte zijn keel, allesbehalve gebrand op een ruzie die de hele produktie in gevaar kon brengen. Maar Hector had dit al met veel te veel an­dere films geflikt. Alan peinsde er niet over zijn eerste grote pilot door Hector te laten verzieken. 'Hector, we hebben het alleen over een wat andere op­vatting. Niet over een nieuwe show.'

'Zo is het,' viel Marty hem bij terwijl hij Alan aankeek, proberend hem te helpen.

Bloom haakte erop in. 'Luister, misschien kunnen we later in het jaar een aflevering maken waarin Barek wat meer emoties laat zien. Maar we wil­len nu een zekere gereserveerdheid zien.'

Stilzwijgen.

'En waar willen jullie nu precies heen?' vroeg Hector, strak voor zich uit starend, zijn haar verstikt door de bandana.

'Deze scène moet over,' zei Bloom.

Hector zei niets. Geen gevaar voor amok, vooralsnog. Geen uitzinnige drift­bui. Na enkele seconden doodse stilte stond hij op en blokkeerde de projectiestraal. Terwijl zijn silhouet aan het witte doek kleefde, trok hij de .38 uit zijn schouderholster, draaide zich om en schoot op Scot Bloom. De kogel boorde zich in Scots jongensborst en uit zijn borstzakje met monogram spoot bloed.

Gunnar was geschokt, maar hij slaagde erin de ineengezakte programma­maker op te vangen, net als Jackie in Dallas, toen ze heel even Jack opving. Bo probeerde een snoekduik naar Hector te maken en werd in zijn dijbeen geschoten, terwijl de anderen vol afschuw toekeken. Bo zakte sissend van pijn op de grond en bloedde hevig over de vloerbedekking. Toen, alsof hij het helemaal niet van plan was geweest en door een invloed van buitenaf tot zijn besluit werd gedwongen, draaide Hector de loop van het pistool een halve slag om en stak hem in zijn mond. Hij had een trek van verbazing op zijn gezicht en maakte een verbluft geluidje terwijl hij de trekker overhaalde en zijn geplaagde brein explodeerde, waarna het tegen de muren en over de fauteuils klodders hersenweefsel regende.

Stukjes van zijn gekwelde hoofd spetterden zelfs het witte doek onder, sa­men met de bijna hysterische Greg Gunnar die, na te zijn afgestudeerd aan Yale, zojuist bij de maatschappij in dienst was gekomen. Nooit was Greg dichter in aanraking geweest met oorspronkelijk denken, en hij begon wild te krijsen, zijn gezicht overdekt met Hectors schizofrene hersenpulp.

Vlug dreef Alan iedereen de projectiezaal uit en belde de beveiligings­dienst van de studio. Marty verdween naar het toilet om over te geven. De beide editors waren lijkbleek. Jackie bezwijmde. Terwijl ze op een ambu­lance wachtten, legde Bo eigenhandig een tourniquet aan om zijn dij; intus­sen had hij het over een 'homo-kostuumontwerper' met wie hij aan een grote film had gewerkt — de man was zwaar gedeprimeerd geraakt en had op locatie met een groot mes zijn eigen penis afgesneden. Het verhaal maakte de situatie alleen maar erger. Alan ging terug naar de projectiezaal om Greg bij te staan in zijn pogingen Scot Bloom te troosten. Scot was ster­vende aan bloedverlies en riep om zijn moeder.

Toen Jordan een uur later hoorde wat er was gebeurd, belde hij vanuit zijn Jaguar xjs op om te zeggen hoe geschokt hij was. En vlak voordat hij een tunnel inreed, zei hij Alan dat een andere regisseur die hij vertegenwoordig­de toevallig net beschikbaar was gekomen, en dat Hectors werk in verge­lijking met het zijne broddelwerk zou lijken.

Hij zei dat Hector ten prooi was geweest aan stemmingswisselingen en dat dit soort dingen soms gebeurde. Alan was geroerd door dit inzicht, en toen Jordan de tunnel indook, verbrak hij de verbinding en verdween. Hij ging die middag vroeg naar huis en staarde uit over de Grote Oceaan. Het blauwe water zag er in zijn ogen uit als bloed uit een stervend lichaam, en waar het zich over het strand uitstortte, leek zich een wond te bevinden die zich langs de hele kust voortzette — een immense, ongeneeslijke snijwond.

Hij probeerde te begrijpen hoeveel dingen er binnen enkele uren fout wa­ren gegaan. Zijn regisseur had waardeloze beelden geschoten, en daarna een liaisonman van de maatschappij, een assistent-regisseur en zichzelf. Alan rookte een stickie, staarde voor zich uit en haalde Bart aan totdat de zon was ondergegaan.