Over Schateiland

Er is geen ontkomen aan het avonturenboek der avonturenboeken. Van Stevensons Schateiland (Treasure Mand) zijn sinds 1883 talloze edities en ettelijke vertalingen verschenen, compleet, bewerkt, ingekort, met of zonder illustraties, al of niet in kleur. Onder de illustratoren zijn ET. Merrill, Wal Paget, Louis Rhead, H.M. Broek, Roger Law & Peter Fluck (Spitting Image) en bovenal N.C. Wyeth, leerling van de ‘piratenschilder’ bij uitstek Howard Pyle.

Meerdere keren is het verhaal verfilmd: als bioscoopfilm in 1920, 1934, 1950 en 1972. Voor televisie, als serie, in 1967 en in 1990. In Japan werd in 1971 zelfs een tekenfilmversie gemaakt.

Schateiland verscheen in 1947 als strip in de reeks Illustrated Classics, met tekeningen van Alex Anthony Blum. De eerste Nederlandse editie kwam uit in 1956, onder de titel Het Schateiland, de tweede, als Schateiland, in 1963. Van tekenaar Hugo Pratt verscheen in 1965 een balloonstripversie. Hans G. Kresse maakte in 1954 een tekststripversie, met als titel Het Schatteneiland. Veel van de illustraties daaruit waren gemaakt voor een bewerking in Donald Duck in 1953.

De volgens velen echte hoofdpersoon uit Schateiland is de eenbenige piraat Long John Silver, bijgenaamd Barbecue. In 1954 kreeg hij z’n eigen film: Long John Silver, een vervolg op Schateiland. De lijvige roman Long John Silver van Björn Larsson, verschenen in 1995, is een gefingeerde biografie van deze ruwe zeerover met menselijke trekjes.

Robert Louis Stevenson (1850-1894) schreef aanvankelijk vooral beschouwingen en korte verhalen. Treasure Island was zijn eerste roman. In de zomer van 1881 was Stevenson met zijn ouders, z’n Amerikaanse vrouw en haar 11-jarige zoon Lloyd Osbourne op vakantie in het Schotse Braemar, een regenachtig en winderig oord. Als tijdverdrijf maakte Lloyd aquarellen. Stevenson deed met hem mee en schilderde op een dag een gekleurde kaart van een eiland; ‘Treasure Island’ schreef hij erbij. Deze kaart vormde de inspiratie voor zijn The Sea-Cook (of Treasure Island) dat als vervolgverhaal zou verschijnen in het tijdschrift Young Folks in 1881-1882. In 1883 veranderde Stevenson voor de boekuitgave de titel in Treasure Island.

Stevenson haalde veel gegevens over piraten uit A General History of the Robberies and Murders of the most notorious Pyrates uit 1724, geschreven door ene kapitein Charles Johnson, een pseudoniem van Daniel Defoe. Daarnaast leende hij elementen uit verhalen van Edgar Allen Poe en Washington Irving en uit Defoe’s Robinson Crusoë.

Fred Marschall

EOF