Voorwoord

Ronkende motoren schrikken de bewoners van de stad op: vliegtuigen. En ze hebben het gemunt op de haven. Hoewel de piloten de opdracht hebben om een militair-strategisch doelwit te bombarderen, vallen de meeste bommen in een aangrenzende woonwijk. Een groot aantal huizen wordt met de grond gelijkgemaakt en bij nog veel meer huizen vliegen door de ontploffingen deuren en ramen uit de sponningen. In de enorme rook- en stofwolken lopen mensen verdwaasd rond. Anderen liggen kermend van de pijn op straat. Al snel steken mensen die meer geluk hebben gehad de helpende hand uit. Maar niet iedereen heeft zulke goede bedoelingen. Sommigen lopen langs de huizen met kapotte ramen en kijken naar binnen. De eerste plunderaar die naar binnen klimt, wordt al snel gevolgd door anderen. Wanneer de politie arriveert, is al een groot deel van de spullen uit de huizen verdwenen.

Zo raakten mijn oma en haar ouders een belangrijk deel van hun bezittingen kwijt en werd hun huis onbewoonbaar.

Het speelde zich af in Rotterdam op 31 maart 1943. Het zet mij aan het denken. Wat zou ik hebben gedaan in die situatie?

Dit is het tweede deel in de serie De verborgen geschiedenis. Een serie die bedoeld is om vragen op te werpen bij de grote thema’s uit de geschiedenis. Vragen als ‘Kan dit echt waar zijn?’ of ‘Wat zou ik in die situatie gedaan hebben?’

Hierdoor krijgen ook de gebeurtenissen in de marge van het gebruikelijke geschiedverhaal de aandacht die ze verdienen.

Toen ik aan dit boekje werkte, ontdekte ik veel persoonlijke en spectaculaire verhalen. Zo zult u in ‘De nacht dat de Lek in brand vloog’ lezen dat er meer Nederlanders omkwamen door geallieerde bombardementen dan door de Duitse bombardementen. En in het verhaal ‘Joodse schatten en schatzoekers’ gaan Nederlanders achter het vermeende goud van de gedeporteerde Joodse buren aan.

Maar er is nog meer dat lange tijd verborgen is gebleven: Boy Ecury en Maduro waren twee heldhaftige Antillianen. Zij speelden een belangrijke rol in het verzet in Nederland. Geen van beiden overleefden de oorlog. Ook de oorlog in voormalig Nederlands-Indië is lange tijd onderbelicht geweest. Pas sinds 1988 is er een eigen monument voor de Nederlandse slachtoffers van de wereldoorlog in Azië: het Indisch monument in Den Haag. De slachtoffers en nabestaanden hebben trouwens zelf het geld ervoor bijeen moeten brengen!

Gelukkig is er ook genoeg om trots op te zijn. Dat blijkt wel uit de verhalen over de avonturen van de onbekende Soldaat van Oranje en de heldhaftige Zwarte duivels. Ook vertellen we wie Anne Frank heeft verraden en wie de klokken van Nederland redde. Bent u al nieuwsgierig?

Wij hopen dat u net zo verbaasd zult zijn over de verrassende en spannende verborgen geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog als wij waren tijdens het samenstellen van dit boek. Veel leesplezier.

Martijn J. Adelmund en Thijs van der Veen

Utrecht, september 2008