KENNIS OVERAL GRATIS

Heet van de naald. Nu gratis online beschikbaar: excellent lesmateriaal in elk kennisdomein, ontwikkeld door dé vijf topexperts van de wereld.

Worden traditionele handboeken in de toekomst overbodig? Aangezien er op elk moment veel kennis bijkomt, lopen ze het risico om snel verouderd te zijn. Meestal zijn ze ook opgesteld vanuit een westers standpunt.

Dankzij het internet zijn er in elk vakdomein excellente bronnen van kennis beschikbaar. Door er een kwaliteitslabel aan toe te kennen overstijg je de discussie of Wikipedia wel voldoende betrouwbare informatie bevat. Door internationale certificatieorganen in te schakelen zal het kwaliteitsgehalte van de excellence courses uitstekend zijn. Deze certificatieorganen zetten expertenteams in die de kwaliteit van de informatie beoordelen.

Zo staat dan geaccrediteerd voorbeeldig studiemateriaal vrij ter beschikking van iedereen. Kennis is dan niet langer het voorrecht van een elite. Via ondermeer laptops op zonne-energie (solar laptops – zie One Laptop per Child – www.one.laptop.org) dringt die excellente kennis zelfs door tot in de verste uithoeken van onze wereld.

De excellence courses of uitmuntende cursussen zijn niet enkel uitstekend vanwege de kennisinhoud, maar ook vanwege:

• het actualiteitsgehalte (continue updates);

• de krachtige didactiek: variatie in werkvormen, niveau en testvormen; inspelend op verschillende leerstijlen;

• aanpasbaarheid aan lokale situatie en lokale behoeften;

• voorbeelden uit diverse geografische en thematische contexten.

De excellence courses krijgen vorm door community writing. Dat betekent concreet dat zowel vakexperts als breinwetenschappers zich over de vakgebieden buigen. Er ontstaat een krachtige wisselwerking tussen leerinhoud en leerrendement. Leergemeenschappen geven vorm aan de wisdom of crowds, de wijsheid van de massa. Iedereen krijgt een waarborg voor de toegang tot kennis. In de toekomst studeren in bijvoorbeeld China, India, Brazilië en Rusland veel meer studenten af dan in West-Europa en de Verenigde Staten samen. Dat zul je dan ook weerspiegeld zien in de leerinhouden. Zullen we da Vinci en Einstein nog als dominante rolmodellenvoor genialiteit beschouwen of komen ook andere namen op het voorplan?

De ‘glokalisering’ van kennis zal volledig doordringen: enerzijds is er de globalisering van wetenschappelijke inzichten geproduceerd door dé wereldexperts in een bepaald vakdomein, maar anderzijds zijn die inzichten lokaal ingebed en aangepast door plaatselijke leergemeenschappen. Knowledge auditors – experts die de wetenschappelijke correctheid van leerinhouden garanderen – zullen voortdurend het kwaliteitsniveau van de excellence courses bewaken. Een knowledge auditor of kennisdoorlichter is overigens een van de nieuwe beroepen van de toekomst. Aan de hand van accreditaties en kwaliteitslabels krijgen we bovendien onmiddellijk een indicatie van de betrouwbaarheid van onze bronnen, iets wat heel hard nodig is aangezien er toch flink wat rommel te vinden is op het internet.

IN EEN NOTENDOP

TIPS VOOR LEERKRACHTEN

• Vind online lesmateriaal op de website van Wikiwijs. www.wikiwijs.nl

• Ga op zoek naar gratis lesmateriaal dat beschikbaar is in diverse domeinen: www.openaccess.nl

• Ga op zoek naar wetenschappelijke informatie via Google scholar.

• Bezoek de society for organisational learning van Peter Senge en Otto Sharmer (www.solonline.org). Wat leer je hieruit? Welke actie kun je concreet in jouw leeromgeving ondernemen?

• Deel jij je inzichten en expertise in een bepaald vakdomein met je collega’s? Zoek iemand uit je netwerk die in hetzelfde vakgebied zit. Onderneem een poging om samen een gezamenlijke cursustekst te schrijven.

• Je zou je voor twee dagen samen met enkele collega’s kunnen terug trekken in een natuurdomein of een andere rustige plaats. Daar kun je beginnen met de ambitieuze doelstelling om samen een eerste leergemeenschap op te zetten.

• Zet in je vakgroep een intervisiesessie op over coaching van leerlingen die over excellente lespakketten beschikken .

• Denk na over welke rol je nu als leerkracht vervult. Welke rol zul je over tien jaar vervullen? Debatteer hierover op een pedagogische studiedag. Heb je ondersteuning nodig voor je toekomstige rollen? Wat trekt je aan en wat stoot je af in je toekomstige rollen?

• Word lid van en participeer actief in expertisegroepen op bijvoorbeeld LinkedIn. Consumeer niet enkel op de fora, maar produceer ook! Een praktische gids om effectief met LinkedIn te werken vind je in Jan Vermeirens boeken Let’s Connect en Hoe LinkedIn nu echt gebruiken (www.networking-coach.com).

TIPS VOOR LEERLINGEN

• Denk als leerling na over je eigen leerproces. Volg niet enkel de uitgestippelde paden en vaste curricula. Wat geeft je energie? Waar wil je meer over weten? Schrijf vijf leervragen op die je bezig houden, die je aanzetten tot ontdekking.

• Ben je bijvoorbeeld gepassioneerd door design? Trek dan naar Noord-Italië om daar diverse ontwerpers beter te bestuderen.

• Leg je elke dag een micro-leerdoelstelling op: waar ga ik vandaag vragen over stellen? Denk bij het einde van de dag na over wat je die dag te weten bent gekomen.

• Ga op zoek naar interessante leerpakketten op internet. Deel dit leerpakket met je medeleerlingen, met je leerkracht en zet het online.

• Participeer actief aan leergemeenschappen op het internet, bijvoorbeeld op LinkedIn. Daar vind je allerlei expertisegroepen rond bepaalde thema’s.

TIPS VOOR HET BELEID

• Leg verbindingen tussen universiteiten, kenniscentra (nationaal en internationaal) in combinatie met groei- en impulsprogramma’s.

• Investeer in coaching skills of begeleidingsvaardigheden zowel in de lerarenopleiding als in het ontwikkelingsbeleid van schoolmedewerkers.

• Investeer in personeelsbeleid: besteed meer aandacht aan mensgerichte vaardigheden.

• Investeer in knowledge auditors of kennisdoorlichters die de kwaliteit bewaken van de opkomende excellence courses.