MIJN LEVEN TE GRABBEL
Aan mijn twittervolgers: kamer opgeruimd, vuilnisbak buitengezet,
weed gaan scoren in Sluis. Vanavond feestje bij mij: Leeuwenrui 6.
(Ron)
‘Mag ik jullie vragen om jullie
faceglasses af te zetten?’ vraagt leerkracht Ann met
aandrang. ‘Het verhaal dat ik nu wil vertellen is for your eyes
and ears only!’
De leerlingen aarzelen even, maar gaan toch op het verzoek in. Ze weten immers hoe boeiend Ann kan vertellen als ze haar for your eyes en ears only-stijl hanteert. De faceglasses bevatten een actieve cameratechnologie die 3D-videobeelden maakt van wat de drager ziet, en tezelfdertijd de bijhorende geluiden in 3D-audio opneemt. De naam faceglasses verwijst naar de ingebouwde Facebookverbinding die je er te allen tijde bij hebt.
Met een vingerknip kun je de faceglasses activeren en kun je vastleggen wat je om je heen ziet en hoort. Er is voortdurend streaming video en audio op je Facebook. Uiteraard kun je via je iKnow-infoportaal (zie tweet iKNOW) alles van jezelf en van je Facebookvrienden bekijken in een mozaïek van livestreams.
Als Ann zeker is dat alle faceglasses offline zijn, verklapt ze aan de groep waarom ze privacy wil. Ben is jarig, maar als winnaar van de Innovative Learning Award is hij momenteel op leerexcursie in Barcelona. Wanneer ze straks terug online gaan, wil ze Ben ‘live’ contacteren en samen met de leerlingen een aangepaste karaokeversie zingen van Lang zal-ie leren.
Even later is het zover. Iedereen gaat online en ze zien Bens foto verschijnen op het scherm. Ze horen zijn stem en krijgen de livebeelden te zien van wat Ben in Barcelona beleeft. Ze horen in het Catalaans feliç aniversari zeggen en zien een jolige bende internationale jongeren. Ann geeft een teken en ze proberen de verre feestvierders te overstemmen.
Op Facebook kun je bij het uploaden en het browsen van foto’s
automatisch nagaan van wie je het gezicht te zien krijgt. De
face-detection herkent een gezicht en opent een box waar je
de naam kunt invullen van de persoon bij dat gezicht. Dat heet
tagging en het is wellicht slechts het begin van wat je in
de nabije toekomst allemaal met gezichtsherkenning op foto’s en
video’s zult kunnen doen.
Sociale netwerken bestaan eigenlijk nog niet zo lang. Facebook ontstond in de VS in 2004 en werd beschikbaar in het Nederlands in mei 2008. Het is nu het grootste sociale netwerk en dat brengt steeds meer ingrijpende gevolgen met zich mee. Naast populaire netwerken als Facebook, Hyves, Netlog en Twitter zijn er ook professionele netwerken als LinkedIn, Plaxo en Ecademy. Die netwerken staan niet los van elkaar en kunnen via links met elkaar verbonden worden. Voor je het in de gaten hebt, wordt ook je adresboek van je e-mail (Outlook of andere) in die netwerken ingelezen.
We zitten bovendien nog steeds in een versnellende evolutie. Wat vijf jaar in beslag nam tussen 2005 en 2010, gebeurt nu binnen enkele maanden. Wie durft nog te voorspellen welke krantenkoppen we morgen te zien krijgen? Sociale netwerken zijn daarom niet meer weg te denken uit de media en ons leven. Er zijn fascinerende voordelen aan verbonden. Facebook, Netlog en Twitter komen haast dagelijks in het nieuws: ze beïnvloeden het politieke landschap, ze vormen een democratisch antwoord op harde regimes, ze stimuleren evenementen voor het goede doel.
Heel wat gebruikers beseffen echter niet dat het dagelijks bijwerken van je social account eigenlijk neerkomt op het uitbazuinen van je privéleven op de markt. Je kunt uiteraard wel op een of andere wijze instellen welke informatie door welke mensen bekeken kan worden maar dat is niet evident en je doet het bijna nooit tijdens je eerste ontwerp van je eigen pagina of bij het updaten van je status.
Het gevolg is dat je blootstaat aan spam, e-marketing, aan de overheid (belastingcontrole!) en aan de kater na je dronken kuren op het feestje dat even uit de hand liep.
Dat spreekt ook tot de verbeelding van filmproducenten! In oktober 2010 kwam de film The Social Network uit, met de beklijvende ondertitel ‘You don’t get to 500 million friends without making a few enemies.’ Het komt er dus op aan om de voordelen van sociale netwerken zoveel mogelijk te benutten en je niet te laten vangen door de nadelen ervan.
IN EEN NOTENDOP
| VAN | NAAR |
| Lokale leraar | Internationaal verbonden leraar |
| Facebook op de speelplaats | Integratie van sociaal netwerken in de klas |
| Schrik voor de gevaren van sociale netwerken | Waardering van de voordelen van sociale netwerken |
TIPS VOOR LEERKRACHTEN
• Besteed een deel van je lestijd aan het belang van sociale netwerken en hoe je er verstandig mee omgaat. Luister naar getuigenissen van leerlingen. Organiseer een debat over de voor- en nadelen.
• Ga het debat aan met je leerlingen over vragen als: ‘Wat is vriendschap in de toekomst? Is het een loos begrip als je op Facebook 500 vrienden hebt? Wat is de impact van sociale netwerken op de kwaliteit van een relatie? Is er nog voldoende diepgang? Hoeveel waarachtige vriendschappen kun je onderhouden?’
TIPS VOOR LEERLINGEN
• Stel aan je leerkracht voor om een discussie te houden over sociale netwerken. Wat zijn de voor- en nadelen ervan? Hoe kun je de nadelen omvormen tot een voordeel?
• Ontdek de elektronische leeromgeving van je school (Blackboard, Smartschool, Moodle, Mijnklas.net…). Zie je een kans om sociale netwerken en elektronische leeromgevingen te combineren?
• Stel je in de plaats van een toekomstige werkgever. Vraag je af wat die over jou als sollicitant te weten kan komen via je Facebookpagina. Peil bij je mentor naar de perceptie van je Facebookpagina. Hoe kun je jouw profiel meer professioneel maken?
TIPS VOOR HET BELEID
• Organiseer een bijscholing over sociale netwerken voor leerkrachten.
• Hoe komen sociale netwerksites aan bod in de onderwijscurricula?
• Discussieer op je school over de grenzen die je wilt stellen aan het gebruik van sociale netwerksites. Wat zijn de do’s en don’ts voor leerlingen en docenten?
• Neem sociaal netwerken op in het curriculum van de lerarenopleiding. Hoe kunnen leraren gemakkelijk een blog, Facebookpagina, Twitteraccount en dergelijke maken? Wat zijn nieuwe mogelijkheden voor het onderwijs?