LEONARDO-BREINSTEKKER
Grens tussen wetenschap en fictie verdwenen.
Leonardo-breinstekker nu te koop!
‘Space-center to Ben… Space-center to Ben!’ grapt Ann, wanneer ze
merkt dat Ben met zijn gedachten héél ver weg zit. ‘Are you
alive? Check in, please!’
‘Oh, I’m so sorry!’ schrikt Ben terwijl hij de iHear aan zijn rechteroor uitschakelt De iHear is zijn nieuwe gadget. Het apparaat is kleiner dan een oorbel. Het bevat een antenne voor draadloos internet, voldoende geheugen voor livestreaming en een verbinding met een oorplug voor de weergave van spraak en muziek.
‘Wat was je aan het beluisteren?’ vraagt Ann benieuwd. ‘Je kent onze afspraak: als je iets beluistert tijdens de les, deel je het met mij en je klasgenoten!’
‘Het ging net over de “Leonardo-breinstekker”…’ legt Ben uit. ‘Dat is een samenvatting van de zeven principes van Leonardo da Vinci, het grootste genie uit de wereldgeschiedenis!’
‘Aha, maestro Leonardo, die vijfhonderd jaar geleden het beste uit zijn brein haalde, zonder technologische hoogstandjes! Wat zijn die zeven principes dan?’
‘Ik stuur ze even door naar de projector!’
Even later straalt de projector het volgende beeld naar het Smartboard (zie p. 92)
De zeven principes van Leonardo da Vinci komen uit de bestseller
How to Think like Leonardo da Vinci van de Amerikaan Michael
Gelb. Daarin analyseert Gelb het genie van da Vinci met de
bedoeling da Vinci’s denk- en handelwijze te reconstrueren. Hij
toont aan dat da Vinci geen uniek wonderbrein had, maar nog steeds
model staat voor de inherente creativiteit van ieder menselijk
brein. In een wereld die stormloopt voor technologische
hoogstandjes is het daarom bijzonder interessant om op twee sporen
competenties te ontwikkelen. Daarbij kunnen we enerzijds de
onstuitbare evolutie van de technologie in ons voordeel aanwenden,
terwijl we anderzijds onze hersenen beter leren gebruiken zonder
technologie. Voorlopig bestaan natuurlijke intelligentie en de
artificiële vormen van intelligentie los van elkaar. Smelten ze
ooit samen? Volgens Ray Kurzweil (VS) wel.
Ray Kurzweil (www.kurzweiltech.com) is een visionaire Amerikaanse wetenschapper, uitvinder en auteur. In zijn boeken schetst hij een visie over het samensmelten van biologische intelligentie (onze hersenen) met artificiële intelligentie (computers en robotica). Dat zou volgens hem binnen de eerstvolgende 50 jaar gebeuren. Je kunt je daar uiteraard grote vragen bij stellen. Toch is gebleken dat de visie die Kurzweil in de jaren tachtig beschreef voor de voorbije 30 jaar, behoorlijk accuraat was!
We schetsen hier een overzicht van Kurzweils voorspellingen voor de toekomst. Dit overzicht is gebaseerd op zijn boeken The Age of Spiritual Machines (1999) en The Singularity is Near (2005).
VANAF 2012
• Supercomputers zullen de brute rekenkracht van onze hersenen evenaren, maar de software om het menselijke denken na te bootsen is niet klaar.
• Computers zullen hun klassieke vorm verliezen en steeds meer ingebouwd worden in gebruiksvoorwerpen en kledij.
VANAF 2013
• Computers worden kleiner en kleiner. Ze worden ook ingeschakeld als miniatuur webservers, en hun rekenkracht kan via het web gebundeld worden.
• Breedbandinternet vervangt televisie.
• Een Virtual Reality (VR)-bril projecteert 3D-beelden direct op ons netvlies, in combinatie met 3D-audio via ingebouwde geluidsboxen.
• De VR-bril bevat ook Virtual Assistant (VA)-software die instant-informatie van het internet combineert met wat we zien en horen (Augmented Reality). Een van de VA-functies is instant translation, kant-en-klare vertaling van welke taal ook naar je moedertaal.
• Gsm-functies worden ingebouwd in kledij.
VANAF 2014
• Er komen robotten voor automatisch stofzuigen en schoonmaken van gebouwen.
ROND 2018
• Voor een kostprijs van $ 1000 kun je een 1013 bits-computergeheugen aanschaffen – ongeveer gelijk aan de geheugencapaciteit van onze hersenen.
ROND 2020
• Een pc heeft dezelfde rekenkracht als onze hersenen.
2020 - 2030
• Computers worden kleiner dan 100 nanometer. Om je een idee te geven: menselijk haar heeft een diameter van 100 micrometer en dat is nog duizend maal dikker dan 100 nanometer!
• De geneeskunde maakt voor het eerst gebruik van nanomachines in medische toepassingen. Dat zijn microscopisch kleine intelligente robotjes, die heel precieze doses geneesmiddelen kunnen toedienen op welbepaalde plaatsen in het lichaam.
• Een variant op die nanomachines zijn de nanobots, die gedetailleerde hersenscans kunnen uitvoeren op levende patiënten. Dia kan leiden tot heel precieze kennis over de werking van de hersenen.
• Tegen het einde van de jaren 20 kunnen producten gemaakt worden op basis van nanotechnologie. De enige benodigdheden daarvoor zijn wat basisstoffen en het moleculaire bouwplan. Dit zal een totale ommekeer veroorzaken in de wereldwijde productie- en assemblage-industrie.
• De kwaliteit van virtuele realiteit zal van een dergelijke aard zijn dat ze niet meer te onderscheiden valt van de echte werkelijkheid.
2030 - 2040
• Minddownloading en - uploading worden mogelijk:
- Nanomachines in de hersenen onderscheppen de synapsen tussen neuronen en vervangen ze door virtuele ervaringen.
- Brainbots kunnen ervaringen die in de hersenen van een persoon ontstaan, uitzenden naar een ander persoon via experience projectors of ervaringsprojectors over het internet. Net zoals in de film Being John Malkovich zou de ontvanger de wereld kunnen ervaren doorheen de ogen van de zender.
- Dergelijke brainbots kunnen de cognitieve, emotionele en zintuiglijke mogelijkheden van iemand onmiddellijk verhogen. Ze maken onmiddellijke en telepathische communicatie mogelijk tussen mensen onderling en tussen mensen en artificiële intelligentie. De films van The Matrix en Avatar speelden al op deze toekomstmogelijkheden in.
IN EEN NOTENDOP
| VAN | NAAR |
| Werken met ouderwets leermateriaal | Creatief zoeken naar oplossingen om met de modernste technologieën in contact te komen |
| Te afhankelijk zijn van technologie | Onze hersenen beter gebruiken zonder breinstekker |
| Enkel in hokjes leren tijdens de lesuren | Continu leren met de hulp van technologie |
TIPS VOOR LEERKRACHTEN
• Begin af en toe een les met een WAM, een ‘wat-als-moment’. Surf samen met je leerlingen naar sites over trends in verband met artificiële intelligentie of andere toekomstgerichte technologieën.
• Spoor je leerlingen aan om informatie mee te brengen over trends in verband met technologie en intelligentie.
• Besteed aandacht aan een betere ontwikkeling van natuurlijke intelligentie. Dat doe je door hersentraining. Gebruik daarvoor MindMapping, snellezen en geheugentraining en integreer die in de LOTUS-studiemethode. Meer informatie hierover vind je op de site van Het Leerhof (www.leerhof.be) en op die van SOS BREIN (www.braintelligence.be).
• Vraag je leerlingen een sciencefictionscenario te bedenken en uit te werken over artificiële intelligentie en andere toekomsttechnologieën.
TIPS VOOR LEERLINGEN
• Besteed aandacht de training van je brein: hersentraining is nog altijd beter dan artificiële intelligentie! Zoek online informatie en tips op om slimmer te leren. Surf via Google of YouTube naar Smart Learning of Braintraining.
• Speel op de Nintendo af en toe eens met de BrainTrainer van dr. Kawashima of met aanverwante games.
TIPS VOOR HET BELEID
• Geef artificiële intelligentie, hersentraining en de zeven principes van Leonardo da Vinci een plaats in de onderwijscurricula. Zie daarvoor ook de tweet bij ‘Leerkracht Inspireer!’