De Mossad waakt

Anna had geen oog dicht gedaan.

Ze had de hele nacht met één oor liggen luisteren naar het luidsprekertje naast haar bed, maar in het appartement naast haar was het ongewoon stil gebleven. Gisteren had ze uit Michels cryptische boodschap direct begrepen, dat er bij Bull iets op til was. Het was alsof ze niets anders had verwacht, want in haar hart had ze altijd geweten dat Bull voor Michel een bedreiging vormde.

Ook Yusuf had het bericht ernstig opgenomen. Hij had zijn hoofdkwartier overgebracht naar de Israëlische ambassade in Brussel waar hij over alle communicatiefaciliteiten beschikte. Speciale agenten werden uit Londen en Parijs overgevlogen om een team te vormen, dat het toezicht op Bull van Anna zou overnemen en zo nodig zou kunnen ingrijpen. Het team werd in de loop van de ochtend verwacht.

Om vijf uur – zeven uur in Bagdad – stond ze op en ging voor de zoveelste keer de luisterpostuitrusting in de woonkamer controleren. Tenzij er iets belangrijks te melden viel, werden de tapes twee keer per week door het Agency afgehaald. Wat majoor Clancy niet wist, was dat nà de installatie van de elektronische bewakingsapparatuur door de Audio Branch van het Agency, Bull door eigen mensen een beveiligde telefoon had laten installeren. Bull op zijn beurt wist echter weer niet dat de Mossad die beveiligde telefoon afluisterde. Men maakte daarbij gebruik van een nieuwe techniek met infrarode stralen, die gericht werden op de ramen van het appartement en de trillingen in het glas, veroorzaakt door het geringste geluid dat binnen werd gemaakt, registreerden. De resultaten daarvan werden door Anna vanzelfsprekend alleen aan Yusuf gerapporteerd.

Voor zover Anna kon nagaan leek alles normaal te functioneren. De gecomputeriseerde installatie gaf een overzicht van wat er de afgelopen nacht bij Bull was gebeurd: helemaal niets. Na alles nog eens te hebben nagetrokken, ging ze onder de douche. Ze draaide de kranen wijd open en bleef lang onder het stromende water staan. Sinds Michel naar Irak was vertrokken stond ze stijf van de zenuwen.

Langzamerhand kwam ze tot rust.

Voor het eerst sinds ze voor de Israëlische Inlichtingendienst werkte, twijfelde ze aan de zin van haar werk. Ze wist weinig van de rol die de Mossad speelde in het plan, zoals Clancy operatie Babylon met een uitgestreken gezicht had genoemd, maar het had er de schijn van dat Michel werd geofferd op het altaar van de CIA-belangen.

Nee, toch niet! Yusuf zou Michel niet in de steek laten. Ze wist dat hij in laatste instantie ergens onderdelen van het kanon had laten blokkeren om zo nodig Michel te kunnen vrijkopen.

Anna zuchtte. Misschien werd ze te oud voor dit soort werk en kon ze er beter mee ophouden.

Een kwartier later kwam ze onder de douche vandaan, droogde zich af, kamde haar haren strak naar achteren en maakte een staart laag in haar nek. Geen make-up. Ze trok jeans aan, een trui, lage wandelschoenen en haar toilet was compleet. Als ontbijt dronk ze een glas melk.

Om halfzes liep ze in de woonkamer te ijsberen.

Ze vroeg zich af wat Michel ertoe gebracht had naar Ar Ramadi terug te keren. Voor haar was haar geboortestad niet meer dan een onbeduidende stip op de landkaart van Irak en 15 mei 1948 een op school geleerde episode uit de geschiedenis van het joodse volk. Ze wist dat dat voor Michel anders lag. Dat had ze gezien aan de onverbiddelijke blik in zijn ogen toen hij zei: ‘Ik móét gaan.’

Maar Anna herinnerde zich eveneens de blik in de ogen van Yusuf. Daarin had ze begrip en mededogen gezien, maar tevens dezelfde onvermurwbare agressie en vreemd genoeg ook tevredenheid om Michels beslissing.

Om zes uur hoorde ze dat Bull was opgestaan. Geluiden in de badkamer, het doortrekken van de W.C., de deur van een koelkast die open en dicht sloeg, het aanstrijken van een lucifer voor de eerste sigaret en de ochtendhoest van iemand die te veel rookt en te veel drinkt.

Kort na halfzeven hoorde Anna dat Bull zijn computer aanzette. Meer om iets om handen te hebben dan om de honger te stillen besloot ze iets te eten te halen. Ze was bezig een boterham te smeren, toen een beep-signaal haar waarschuwde dat Bull werd opgebeld. Anna liet het mes vallen en haastte zich naar de woonkamer. De oproep kwam over de beveiligde telefoon en het gesprek was al aan de gang voor ze de koptelefoon had kunnen opzetten. Dat was niet zo erg, want alles werd automatisch geregistreerd. Er werd Arabisch gesproken en Anna had even tijd nodig om de draad op te pakken omdat er nogal wat fading was. Ze stelde wat knoppen bij op het ontvangsttoestel.

Opeens was Bulls stem duidelijk te verstaan. ‘Oké, generaal. Laten we de dingen op een rijtje zetten. U wilt dat ik vandaag nog vertrek? Weet u dat wel zeker?’

‘Ja. Zodra u dat geld naar die Griekse diplomaat hebt gebracht, rijdt u met de auto naar Parijs. Op Orly staat een chartertoestel van Hawé Air klaar om Franse verlofgangers van de Iraqi National Oil Company op te gaan halen. Ik zorg dat ze niet opstijgen voor u er bent. Laat alles achter, doctor. Het enige dat telt is dat u de lijst met codes van de krytonen meebrengt.’

‘Dat zal herrie geven, generaal, geloof me. Zo zonder meer ervandoor gaan. Trouwens, Crisply is nog niet klaar met de verschepingen. Het duurt nog een week voor alle onderdelen op hun bestemming zijn.’

‘Laat bericht achter dat u griep hebt en acht dagen naar Nice bent om bij te komen. Dat geeft voldoende respijt. Ik heb met Crisply afgesproken dat hij deze week nog genoeg onderdelen door de lucht zal vervoeren om honderd kanonnen te kunnen monteren. Alleen die terugslagmechanismen in Patrai worden vastgehouden door toedoen van Moreels.’

‘Oké. Geef hem maar door. Ik zal met hem praten.’

‘Goed. Eh… luister, doctor. Moreels is niet in een al te beste conditie. Probeer hem wat op te peppen, zodat hij meewerkt.’

‘Oké, oké.’

‘Blijf aan de lijn.’

Anna's vingers trilden terwijl ze het nummer van Yusuf draaide. Moreels is niet in een al te beste conditie. Om te weten wat dat in Irak te betekenen had, hoefde je niet veel fantasie te hebben. Telkens als ze dacht dat deze nachtmerrie z'n climax had bereikt, werd het nog een graadje erger.

Yusuf nam op.

Ze struikelde over haar woorden. ‘Ik heb hier een gesprek tussen Bull en een generaal in Ar Ramadi.’ Ze wilde meer zeggen toen ze de stem van Michel hoorde.

‘Mister Bull?’

Ze schakelde Yusuf op meeluisteren.

‘Hello, Mike! Blij je te horen, buddy…’

‘O, Michel,’ fluisterde Anna vol medegevoel. Aan zijn stem hoorde ze dat hij aan het eind van zijn krachten was en ze luisterde met toegeknepen keel hoe hij Bull uitleg verschafte over de wijze waarop die de onderdelen in Patrai kon loskrijgen. Naarmate Michel verder praatte, groeide bij Anna de zekerheid dat hij wist dat ze meeluisterde. Ze snikte onbeheerst toen hij zei dat ze het beste was dat hij had gekend en ze begreep dat hij afscheid van haar nam.

Nadat de verbinding abrupt was verbroken, zat ze een hele tijd roerloos voor zich uit te staren.

‘Hanna?’

Met moeite kwam ze tot zich zelf. ‘Ja, amo Yusuf?’

‘Niet wanhopen, Hanna.’

‘Nee, amo.’

‘Kun je me dat gesprek tussen Bull en die generaal laten horen?’

Ze spoelde het bandje terug en zat erbij met gebogen hoofd, de laatste woorden van Michel spookten door haar geest. Opeens rukte ze de koptelefoon van haar hoofd. Ik garandeer je dat je niets zal overkomen, had Bull gezegd. Met een ruk schoof ze haar stoel achteruit. Ze zou met Bull gaan praten, het kon haar niet schelen wat de gevolgen zouden zijn.

Voor ze twee passen gedaan had, hoorde ze een beep die een nieuwe telefoonverbinding bij Bull aankondigde. Haastig zette ze de koptelefoon opnieuw op.

‘Generaal Ibrahim hier.’

‘Alweer? Ik ben bezig me klaar te maken, generaal.’

‘Mooi. Ik had nog graag even uw oordeel over Moreels. Wat doe ik met hem?’

‘Hoezo?’

‘Laten we het zo stellen: heeft u hem nog nodig?’

‘Nee. Moreels heeft zijn werk gedaan. Hij heeft ons probleem met de koolstofvezel opgelost en gezorgd voor krytonen. Meer kan hij niet doen. Waarom?’

Dankjewel, Bull, dacht Anna bitter, dat is meer dan ik van je had verwacht.

Ibrahim ging verder: ‘Ziet u, doctor. Ik hoorde hoe u zich garant stelde voor zijn veiligheid. Nu wil ik niets ondernemen zonder overleg met u.’

‘Wat is het probleem?’ vroeg Bull ongeduldig.

‘We hebben hier een conflict gehad tussen Qazzaz en Moreels. Moet iets te maken hebben met het verleden. Die twee hebben er niets beters op gevonden dan een duel uit te vechten op de sabel. Moreels heeft daarbij een steekwond opgelopen.’

Ach Michel, snikte Anna.

‘Niet dodelijk, hoor,’ vervolgde Ibrahim. ‘Normaal vertrekt hij binnen een halfuur naar Koeweit, maar in de gegeven omstandigheden voel ik er eigenlijk niets voor hem naar huis te laten gaan. Om eerlijk te zijn, ik vertrouw hem niet.’

‘Waarom niet?’

‘Ik weet het niet. Hij is me te slim. Om kort te gaan: kunt u voor hem instaan?’

Het bleef stil aan de kant van Bull.

Toe, smeekte Anna, asjeblieft.

‘Geen denken aan, generaal.’ Bulls stem klonk koel en onverschillig, alsof hij een zakelijke offerte afwees. ‘Op de keeper beschouwd is Moreels een risicofactor. Hij heeft een affaire met die vrouw, u weet wel, die Anna Steiner. Het zou me niets verbazen als ze een agente was van de CIA.’

‘Vuile schoft!’ gilde Anna.

‘Nee, zeg.’ Ibrahims stem klonk verontrust. ‘Weet u dat zeker?’

‘Nee. Maar met wat op het spel staat, kunt u beter op safe spelen.’

‘Mooi,’ gnuifde Ibrahim. ‘Kolonel Qazzaz had al iets op touw gezet met een Hormone. Niet in Irak; dat begrijpt u ook wel. Nee, in Koeweit. Weet u wat ik doe? Ik laat Qazzaz met Moreels meereizen. Met een kleine aanpassing van het originele plan slaan we twee vliegen in één klap. Begrijpt u?’

‘Nee,’ zei Bull, kennelijk ver weg met zijn gedachten. ‘Neem me niet kwalijk, maar ik ga neerleggen, anders is die diplomaat niet meer thuis. Ik heb nog één en ander te doen voor ik kan vertrekken.’

Anna zat volkomen verlamd op haar stoel. Haar gedachten tolden in het rond, zochten woest naar een uitweg. Michel zou dus over een halfuur vertrekken, maar wat bazelde die generaal daar over hormonen en iets op touw zetten in Koeweit? Opeens trok alle kleur uit haar gezicht weg. Ze hoorde niet eens dat Yusuf probeerde haar aandacht te trekken. Bedoelde Ibrahim met twee vliegen in één klap dat hij Michel samen met Qazzaz wilde liquideren? Ze moest naar Bull toe. Hem dwingen om zijn woorden te herroepen. Desnoods met geweld.

‘Hanna! Ben je daar nog?’

Met een schok kwam Anna tot bezinning. ‘Heb je dat gehoord, amo?’ riep ze uit. ‘Michel is gewond. Ze beramen een aanslag. In Koeweit! Je moet hem helpen, amo. O, asjeblieft!’

‘Rustig, Hanna, rustig. Ik heb het allemaal gehoord.’

‘Wat is dat met die hormonen?’

‘Een Hormone is een Russische helikopter, Hanna. Michel zal daarmee van Bagdad naar Koeweit Airport worden gevlogen. Als ze denken dat toestel te kunnen laten verongelukken nadàt het Irak heeft verlaten, hebben ze het mis. Zodra het de grens passeert, wordt het door Koeweitse gevechtstoestellen begeleid. Daar zal de CIA voor zorgen.’

‘Alsof dat helpt,’ riep Anna, totaal overstuur. ‘Wat kunnen die uitrichten als de Moekhabarat een bom aan boord heeft verstopt?’

‘Dat lijkt me niet waarschijnlijk, Hanna. Als de Moekhabarat iets onderneemt, zal dat nà de landing gebeuren. Ze speculeren erop dat dan de Mossad de schuld zal krijgen. Maar we zullen er een stokje voor steken. Zodra de Hormone geland is, stoppen we Michel in een gepantserde auto. We laten hem niet aan zijn lot over. Je moet vertrouwen hebben, Hanna.’

‘Vertrouwen? In wie? In wat?’

‘In God, Hanna.’

Anna worstelde met zichzelf en probeerde haar gedachten tot rust te brengen.

‘Hanna, het lot van Israël is in jouw handen. Hoor je mij, Hanna?’

Ze zuchtte. ‘Ja, amo Yusuf.’

‘Niet alleen het lot van Israël, Hanna. Ook dat van de andere Arabische landen. Van de hele westerse wereld.’

‘Een wereld zonder Michel interesseert me niet, amo.’

‘Zo mag je niet praten, Hanna. Niet als je weet waarom Michel zijn leven riskeert. Het zou zijn of je hem in de steek liet. Dan is alles wat hij heeft gedaan voor niets geweest.’

‘Wat wil je dat ik doe?’

‘Gerald Bull mag onder geen enkele voorwaarde zijn appartement verlaten. Geen enkele. Is dat duidelijk?

‘Ja, maar…’

‘Bull mag Irak niet bereiken, Hanna. Met Bull aan Saddams zijde wordt het een Derde Wereldoorlog. Misschien wel het einde voor ons allemaal.’

‘Goed. Ik tracht hem tegen te houden. Wat, als hij er met geweld vandoor wil?’

‘Dan weet je wat je te doen staat. Daarvoor werd je opgeleid. Heb je een pistool?’

Ze wilde antwoorden dat ze niet was opgeleid om mensen te liquideren, maar om hen te beschermen. Ze wilde niet doden, zelfs niet voor Saddams reuzenkanon. Het kan me niet schelen wie ermee naar wie schiet en met wat, had Bull tegen Michel gezegd. Michel, een gewonde man, op wie Bull een aanslag liet plegen omdat hij op safe wilde spelen. Een nieuwe vlaag van woede verdreef alle twijfel. ‘Je kunt op me rekenen, amo.’

‘Het team is onderweg, Hanna. Niet langer dan een halfuur. Daarna kun je naar huis. Naar Israël.’

Anna hoorde dat Bull City Tax opbelde en een huurauto met chauffeur liet komen. Die zou over tien minuten arriveren. Dat bracht haar op een idee. Zodra Bull had neergelegd, belde ze de maatschappij op en annuleerde de reservering. Meneer Bull is van gedachte veranderd. Dat gaf wat respijt. Ze vatte post bij de voordeur die ze op een kier zette zodat ze Bulls deur in het oog kon houden. Door de luidspreker hoorde ze hem heen en weer lopen. Het openen en sluiten van kasten. Het geklik van sloten van een koffer.

Zonder licht te maken liep Anna naar buiten en stelde zich op met haar rug naar de lift.

Naderende voetstappen. Anna realiseerde zich dat Bull besloten had beneden op de taxi te wachten.

Ze schroefde de geluiddemper op het pistool, bracht een patroon in de kamer en duwde de veiligheidspal naar voren.

Het verschuiven van grendels, het gerinkel van sleutels en het klikken van het nachtslot.

De deur van appartement 610 zwaaide open.

Bulls zware gestalte tekende zich af tegen de achtergrond van de verlichte hal. In zijn rechterhand droeg hij een kleine reiskoffer. Zijn linkerhand tastte naar de lichtschakelaar.

‘Afblijven!’

Bull spande zich in om de gedaante vóór de lift te onderscheiden. ‘Hé, Anna,’ zei hij opgelucht. ‘Jij bent het. Je maakte me aan het schrikken.’

Anna nam de combat-houding aan. De voeten gespreid, de knieën licht gebogen, het pistool met beide handen vasthoudend.

‘Draai je om en leg je handen op je hoofd, Jerry.’

Bull zette voorzichtig zijn koffer naast zich neer. Hij glimlachte breed, maar zijn ogen vernauwden zich tot spleetjes. ‘Wat krijgen we nu?’

‘Je gaat niet op reis, Jerry. Wat je wel gaat doen, is generaal Ibrahim opbellen.’

‘Ibrahim? Ik ken geen Ibrahim.’

‘Bespaar je de moeite. Ik hoorde jullie zopas bezig. Jij gaat hem opbellen en hem overhalen om Michel heelhuids naar huis te laten gaan. Anders…’

Weer die bijna kinderlijke glimlach. ‘Anders wat? Anders ga je me neerschieten, zeker?’ Bull lachte nu hardop, schamper. ‘Stel je voor: een vrouw. Nee, dame. Je bent er glad naast als je denkt dat ik voor Moreels in de bres zal springen. Laat de CIA dat maar opknappen. Dit is toch hun spelletje, nietwaar? Operatie Babylon heet het dit keer en ik moest weer de zondebok zijn als het verkeerd zou aflopen.’ Hij lachte gejaagd. ‘Maar ditmaal was ik ze te slim af, hoor. Jammer voor jouw vrijer, maar ik kan écht niet helpen.’

Tegenstrijdige emoties beletten Anna helder te denken.

Bull deed een pas vooruit. ‘Vergeet Moreels,’ zei hij. ‘Die Belg is niet van belang. Als je wilt, kun je met mij mee naar Bagdad. Ik kan iemand met jouw talenkennis daar goed gebruiken. We zullen de wereld doen schudden op haar grondvesten. En geld is geen probleem. Kijk, ik zal je iets laten zien.’ Hij bukte zich en morrelde aan de sloten van de reiskoffer. Hij stak een hand in de koffer, keek op en glimlachte.

Voor hij het pistool te voorschijn had kunnen halen, reageerde Anna in een reflex met een snelheid die haar zelf verbaasde.

Tzták!

Het schot raakte Bull in de linkerschouder. Hij keek licht verbaasd, richtte zich op, zijn arm zwaaide in haar richting.

Tzták!

Het volgende schot belandde precies in het midden van Bulls voorhoofd. Hij strekte zijn lichaam, zijn arm met het wapen vloog omhoog, als in een nazi-groet.

Tzták! Tzták! Tzták!

De schoten maakten niet veel meer lawaai dan het ontkurken van een fles.

Bull zeeg in elkaar, met de rug tegen de deurpost, zijn hoofd opzij alsof hij een dutje deed.

Wat ze voor een wapen had aangezien, bleek een bundel groene bankbiljetten te zijn.

Opeens zette achter haar rug de lift zich in beweging. Anna draaide zich vliegensvlug om, staarde als gehypnotiseerd naar het ronde, oranjekleurige verklikkerlichtje dat hoorbaar aan- en uitfloepte.

De lift stopte met een scherpe klak. De deur schoof open en Anna kromde instinctief haar vinger om de trekker.

‘Ho, ho, Hanna. Ik ben het.’

De vier mannen in de kleine lift stonden zo dicht op elkaar geperst dat het lachwekkend was. Anna's mondhoeken trilden.

Yusuf wurmde zich vrij. Voorzichtig duwde hij haar hand met het pistool opzij, wrikte de krampachtig gekromde vinger van de trekker.

De drie mannen zwermden uit over Bulls appartement. Alle sporen van afluisterapparatuur werden verwijderd. De deur van het trappenhuis vloog open en nog eens twee mannen kwamen te voorschijn. Ze knielden naast het levenloze lichaam, doorzochten de zakken en het koffertje. Diskettes en print-outs van computerprogramma's werden meegenomen. Ze controleerden de bundel bankbiljetten: 20000 pond. De bundel werd in de binnenzak van Bulls colbert gestoken.

Yusuf legde een arm om Anna's schouder en leidde haar naar haar eigen appartement. Hij schonk een borrel in, maar toen hij haar het glas voorhield, schudde ze het hoofd, haar ogen groot en donker van de shock waarin ze verkeerde.

‘Het was die tic van hem,’ fluisterde ze schor. ‘Ik dacht dat hij me uitlachte.’

Hij knikte begrijpend. ‘Pak je koffers,’ zei hij. ‘Neem vooral alles mee wat je échte identiteit zou kunnen verraden.’

Niet in staat om helder te denken verzamelde Anna haar bezittingen. Lang werk had ze daar niet mee. Een veiligheidsagent is op zoiets voorbereid.

Tien minuten later bracht Yusuf haar langs het trappenhuis naar beneden. Het was nog donker buiten.

Ze ging naast Yusuf zitten op de achterbank van de auto en keek op haar horloge. Het was halfacht, halftien in Irak.

Ik heb een man gedood, dacht ze.

Onverwacht ontsnapte haar een geluid, een schokkende ademstoot en ze werd overmand door verdriet. Ze sloeg haar handen voor haar gezicht en huilde onbeheerst om de Amerikaan die ze niet mocht en die uit frustratie en wetenschappelijke ijdelheid een oorlog had willen ontketenen, en om Michel die naar Bagdad was teruggekeerd om er zijn eigen oorlog uit te vechten.

Ze zat zo tot ze de Israëlische ambassade bereikten. Yusuf bracht haar naar een kleine kamer. Een dokter kwam met een injectiespuit, maar ze duwde zijn hańd van zich af. Opeens was ze onnatuurlijk kalm. ‘Ik wil weten waarvoor Michel zijn leven riskeert,’ zei ze.

Yusuf knikte, ernstig. Hij wachtte tot de dokter het vertrek had verlaten.

Hij begon te praten, langzaam, in zijn poging het wereldgebeuren van vele jaren in een paar woorden samen te vatten. ‘Sinds zijn bestaan heeft de Mossad heel wat gepresteerd, maar ook enige blunders begaan. Een van die blunders was doctor Gerald Vincent Bull.’ Tussen zijn volzinnen pauzeerde hij af en toe, als om zijn gedachten te ordenen. ‘We wisten dat hij een genie was op het gebied van de ballistiek, maar net zoals zijn landgenoten namen we hem onvoldoende au sérieux. Op een bepaald ogenblik ging Bull voor eigen rekening werken en ontwikkelde een nieuw gemechaniseerd kanon dat alle westerse artillerie overtrof in accuratesse en vuurbereik. Toen hij daar honderden van aan Irak leverde, dachten we, zoals iedereen, alleen maar aan de brokken die daarmee in Iran zouden worden gemaakt. We wisten van Bulls obsessie om een reuzenkanon te bouwen en knoopten er geen bedenkingen aan vast, toen hij in 1985 een eerste onderhoud had met Saddam Hoessein. Korte tijd later kwam hij in bezit van de plannen van de V-3, een Duits geheim wapen uit de Tweede Wereldoorlog, die hem een heel eind op weg hielpen om het probleem van de drukopbouw in de lange loop op te lossen. Pas toen bleek dat die plannen hem door de CIA in handen waren gespeeld, gingen we een onderzoek instellen. Zo kwamen we achter operatie Babylon.’

Yusuf pauzeerde, haalde een paar keer diep adem voor hij verder ging. ‘Het plan was ontwikkeld door majoor Clancy de Derde die al eerder Bull voor een covertaction van de CIA had gebruikt, of misbruikt. Het doel was, het reuzenkanon op kosten van Irak verder te ontwikkelen en er hun een aantal te leveren.’

‘O nee,’ zei Anna. ‘Dat is niet mogelijk.’

‘O, jawel. Vergeet niet dat het Pentagon weinig geloof hechtte aan de strategische waarde van het reuzenkanon. Ze gaven er de voorkeur aan dat Saddam Hoessein daaraan zijn geld en moeite besteedde, liever dan aan de uitbreiding van zijn luchtmacht. Het was een tactische krijgslist.’ Zijn gezicht kreeg een ietwat verlegen uitdrukking. ‘Om eerlijk te zijn, we vonden het zelf ook geen slecht idee.’

‘Wat deed jullie van mening veranderen?’

‘Op een dag kwamen we tot de ontdekking dat een buitenlandse geleerde bezig was in Irak de produktie van chemische en bacteriologische wapens af te stemmen op het gebruik van het reuzenkanon. Toen pas zijn we operatie Babylon gaan penetreren. Traditioneel stelt de Mossad aan de CIA agenten ter beschikking met kennis van het Arabisch, zoals in jouw geval, die geschikt zijn om in Arabische gebieden te opereren.’

‘Zoals in het geval van Michel.’

‘Eh… ja.’

Het noemen van Michels naam deed bij Anna een droge snik opwellen.

Yusuf stond op en strekte moeizaam zijn rug. ‘Een ogenblik,’ zei hij. ‘Ik ga even informeren of er nieuws is over Michel.’

Hij bleef een hele tijd weg. Iemand bracht thee en sandwiches, maar Anna was niet in staat een hap door haar keel te krijgen. Toen Yusuf terugkwam, zag hij er moe uit. Hij liet zich in zijn stoel neerzakken.

‘Michel is naar Bagdad overgebracht,’ zei hij. ‘Hij is nu onderweg naar Koeweit. Vijf minuten geleden is van het militaire vliegveld van al-Thawra een helikopter opgestegen met bestemming Koeweit. Zowel kolonel Qazzaz als Michel bevinden zich aan boord.’ Hij keek op zijn horloge. ‘Het is bijna halfelf in Irak. Over twee à drie uur arriveert Michel in Koeweit.’

Als hij arriveert, dacht Anna. Ze staarde Yusuf aan, probeerde niet te huilen. Hij knikte haar bemoedigend toe. ‘Zodra onze militaire attaché iets meer weet, zal hij ons bellen.’

Yusuf schonk voor hen beiden thee in en knabbelde aan een sandwich. ‘De CIA had Saddam Hoessein ertoe gebracht alles op één kaart te zetten: het reuzenkanon. Embargo's dienden meer als stimulans dan om te beletten dat strategische goederen Irak bereikten. Om Hoessein de koolstofvezelcomponenten en de krytonen in handen te spelen zonder argwaan te wekken, had het Agency een industrieel agent nodig en het toeval wilde dat we bij de Mossad al sinds jaren een oogje hadden op Michel. We namen de gelegenheid te baat om met hem in zee te gaan en dat werd een goede zaak. Michel heeft aan het licht gebracht tot welke monsterachtige intrige operatie Babylon is uitgegroeid. Met de foto's van Fazoft leverde hij ons het bewijs, dat Irak een installatie had gebouwd om de granaten met het gevreesde cyclon-Z gas te vullen en dat het proeven deed om de granaten van een kernlading te voorzien. Michel bevestigde ons vermoeden dat Bull met Crisply onder één hoedje speelde. Het ondergrondse netwerk voor de produktie van het reuzenkanon dat Crisply had georganiseerd, was veel omvangrijker dan zelfs de CIA kon vermoeden. Tenslotte bezorgde hij ons na jullie bezoek aan Bulls kantoor een lijst van de ondernemingen die eraan meewerken.’

Anna begreep er niets van. ‘Was het dan niet genoeg om die lijst aan een paar westerse regeringen door te spelen zodat de hele operatie zou doodlopen?’

Yusuf schudde het hoofd. ‘Nee. De westerse wereld verdiende fortuinen aan Saddams waanzin. Iedereen wilde dat zo lang mogelijk laten duren. Ook wij lieten hem begaan, min of meer in slaap gewiegd door de CIA. Die was ervan overtuigd dat de kanonnen voor de lange afstand nooit operationeel zouden worden, omdat ze de produktie van de munitie controleerden.’

‘En jullie geloofden dat?’

‘Ik zei al dat we ons in Bull hadden vergist.’

‘Wat deden jullie toen Michel de bewijzen leverde dat PRB in het geheim die munitie produceerde en met Belgische legervliegtuigen naar Akaba liet vervoeren?’

Yusuf spreidde zijn handen in een gebaar van onmacht en zweeg.

‘Niets?’ vroeg Anna vol ongeloof. Langzamerhand werd haar duidelijk welke sluwe rol ook de Mossad had gespeeld.

Yusuf dronk van zijn thee en zette bedachtzaam zijn kopje neer. ‘Het werkelijke doel van de CIA was, bij de Iraakse president een gevoel van onoverwinnelijkheid aan te wakkeren. Toen Hoessein een week geleden aan de Amerikaanse ambassadrice vroeg hoe de Verenigde Staten zouden reageren op een inval in Koeweit, heeft ze geantwoord dat de betrekkingen met Irak niet op de helling zouden worden gezet voor een grensgeschil over een paar olievelden.’

‘Maar dat is een doelbewuste poging een oorlog uit te lokken,’ zei Anna verontwaardigd.

Yusuf ging daar niet op in. ‘Bull wilde met het reuzenkanon eerst een paar spionagesatellieten in een vaste baan om de aarde brengen. Daarmee zou Irak zelfs zonder over een luchtmacht te beschikken in staat zijn hun geschut te richten. Daarna zou Saddam Hoessein zijn veroveringstocht door het Midden-Oosten met een gerust gemoed kunnen aanvangen.’

Anna staarde Yusuf diep geschokt aan. Haar stem trilde. ‘Bulls dood zal daaraan niets veranderen. Je hebt vanmorgen zelf gehoord dat Crisply met generaal Ibrahim heeft afgesproken deze week nog genoeg onderdelen door de lucht te vervoeren om honderd kanonnen te monteren.’

‘Dat klopt,’ zei Yusuf. ‘Daarom worden op dit ogenblik langs diplomatieke weg aan alle regeringen exacte gegevens verstrekt over de leveranciers en over de plaats, aard en hoeveelheden van de onderdelen die op weg zijn naar Irak. Als die landen niet binnen 24 uur reageren, zullen we zelf acties ondernemen.’ Hij boog zich voorover, zijn ogen vroegen om begrip. ‘De Iraakse luchtmacht is niet opgewassen tegen de onze en het reuzenkanon vormt geen bedreiging meer, Hanna. Begrijp je nu waarom we zo lang hebben gewacht om Bull uit te schakelen? Saddam Hoessein kan nu niet meer terugkrabbelen. Hij zit in de val.’

Anna zat met gebogen hoofd te piekeren. Geldzucht, leugens, bedrog. Operatie Babylon was één grote misleiding geweest. Een Kriegsspiel, gespeeld door de Mossad en de CIA om Saddam Hoessein in de val te lokken. Het had verkeerd kunnen aflopen. Ze keek op. ‘Toen je Michel voor de Mossad aan het werk zette wist je al dat operatie Babylon een plan van de CIA was om het reuzenkanon van Bull aan Irak te verkopen. Waarom heb je dat voor hem verzwegen? Je liet hem daardoor onnodig risico's lopen.’

‘Je weet waarom, Hanna. Als een agent te veel weet en hij wordt ontmaskerd, komt het leven van zijn vrienden in gevaar.’

Anna vertrok haar gezicht in een grimas van afkeer. ‘Soms heb ik het gevoel dat we voor schop en bezem worden gebruikt.’

Yusuf keek Anna met wat waterige oogjes aan. ‘Als straks de oorlog met Irak uitbreekt, zul je pas de waarde van Michels daden beseffen. Ook wat jou betreft, Hanna. Het was een moedige daad om Bull te stoppen. Je volk zal je dankbaar zijn.’

‘Spaar me,’ antwoordde Anna grimmig. ‘Ik ben niet geïnteresseerd in dankbaarheid. Ik heb een mens gedood en geloof niet dat ik dat ooit te boven zal komen.’

Ze zwegen.

Een tijd later vroeg Anna: ‘Wat was nu precies de reden waarom Michel zelf de krytonen naar Bagdad moest brengen, Yusuf?’

‘Clancy wilde niet dat Qazzaz wantrouwig zou worden,’ antwoordde Yusuf ontwijkend.

‘Is dat de ware reden, amo Yusuf?’

Yusuf keek Anna opeens recht in de ogen. ‘Nee, Hanna. Het was ook omdat Michel er zelf om had gevraagd.’

‘Waarom?’

‘Hij zocht vergelding, Hanna. Kolonel Qazzaz was de bevelvoerende officier van de militairen, die in 1948 zijn familie in Ar Ramadi vermoordden.’

‘En jij liet hem gaan?’

Yusuf knikte. ‘Qazzaz heeft ook de dood van mijn vrouw en mijn kind op zijn geweten, Hanna. Evenals die van jouw zuster en jouw moeder. Het was Gods wil dat Eliyahn hem daarvoor rekenschap zou vragen.’

Anna haalde een papieren zakdoekje uit haar tas en veegde haar ogen af.

Daarna was het alleen nog wachten op nieuws uit Koeweit.

Om halfeen begon de telefoon te rinkelen. Ze sprongen tegelijk op, maar Yusuf was er het eerst bij. Hij luisterde en keerde zich naar Anna. Zijn diepliggende ogen vulden zich met tranen van vreugde.

‘De helikopter is in Koeweit geland, Hanna. Ze hebben Michel eruit gehaald. Hij is zwaar gewond, maar hij leeft.’

Anna begon te huilen, maar zonder tranen, alsof ze een opgedroogde bron was. Daardoor hoorde ze niet wat Yusuf zei, toen hij opnieuw begon te praten.

Ze zag alleen maar dat de uitdrukking op zijn gezicht veranderde.