39

Achteraf wilde Elle dat iemand haar van tevoren had verteld hoe krankzinnig deze bruiloft zou zijn. Ze zou er niet zo tegen hebben opgezien als ze had geweten dat er een kleine verbaasde stilte zou vallen toen de dominee Libby ‘Lizzy’ noemde en ‘touwgeloften’ zei. Of dat de grommende buldog van de familie Yates was gedwongen een gigantische wijnrode strik te dragen, of dat ze vijftig minuten voor de kerk hadden staan wachten terwijl Libby steeds schriller aanwijzingen gilde en Rory steeds meer terneergeslagen ging kijken.

Of als ze hadden geweten van het wankele fotohokje in Sanditon Hall, de cocktails met boekenthema tijdens de receptie, de zes – zes! – bruidsmeisjes, van wie Elle er maar drie herkende, allemaal in matching wijnrood, een afschuwelijke kleur voor zowel blondines als brunettes, met Regency-achtige strohoeden die ze allemaal op moesten voor de foto’s buiten, inclusief het verplichte iets-dikker-dan-alle-anderen bruidsmeisje, dat waarschijnlijk heel aantrekkelijk was in een leuke spijkerbroek en een shirt van Topshop, maar gehuld in een lange mouwloze Pronuptia-jurk van ruwe zijde nog het meest weg had van een huiverende varkenskarbonade: blubberig vet en vlekkerig paars.

Terwijl ze de oranjerie in werden geloodst, kregen Tom en zij een Grote Verwachtingen aangereikt (cranberrysap, sinaasappelsap en champagne).

‘Proost,’ zei Elle vrolijk. Ze klonk met haar glas tegen het zijne. ‘Op het gelukkige paar en de gelukkige buldog.’

‘O, ja, Spot,’ zei Tom. Hij deed een stapje dichterbij en zei zachtjes: ‘Ik neem terug dat ik niet gek ben op bruiloften. Dit is misschien wel het meest hilarische feest waar ik ooit ben geweest. Ik denk echt dat Libby helemaal is doorgedraaid. Heb je de lobby gezien? Daar liggen stapels Bookprint-boeken in de vorm van een hart.’

‘Hé, jongens. Hallo,’ klonk Rory’s stem. ‘Hé, jij! Hoi!’ Hij werkte zich met zijn ellebogen door de menigte, naar de plek waar Libby bij de deur stond, aan het begin van de ontvangstrij.

‘O, jemig,’ zei Elle. ‘Ik haat ontvangstrijen. Ze geven me…’

‘O, ik herinner me net iets. Sorry, ik ben zo weer terug,’ onderbrak Tom haar, en hij verdween. Na een paar minuten in de rij besefte Elle dat hij niet terug zou komen.

‘Verdorie,’ zei ze mompelend. ‘Verdorie.’

‘Ik vroeg me al af wie daar als een bootwerker stond te schelden. Hé daar, dame,’ zei een stem achter haar, en ze voelde een hand op haar schouder.

‘Jeremy!’ zei Elle blij. ‘Hé!’ Ze kuste hem. ‘Hoe gaat het?’

‘Goed, goed. Jij ziet er geweldig uit.’ Ze bloosde. Jeremy was helemaal niet veranderd: zongebruind, glinsterende witte tanden, stralende blauwe ogen. ‘We horen geweldige dingen over je vanuit Amerika. We zijn trots op je.’

‘Ha, tuurlijk,’ zei Elle.

‘Echt waar,’ zei Jeremy. ‘Ik vond Diary by Design echt geweldig en we hopen dat Richard en Judy het volgend jaar uitkiezen. We gaan er hoe dan ook scheepsladingen van verkopen. Dankzij jou halen we ons budget.’ Terwijl ze langzaam naar het begin van de rij bewogen, siste Jeremy in haar oor: ‘Heb je dat afschuwelijke Byron in Knossos gelezen? Een special van Libby, een hype, maar zonder inhoud. Er zijn zo’n drie stuks van verkocht en we hebben er een fortuin voor betaald. Hallo!’ zei hij, en hij wendde zich vrolijk tot de ontvangstrij. ‘Ja, ik ben Jeremy, ik werk al jaren met Libby en Rory samen. U bent vast mevrouw Yates! Hallo! Leuk u te ontmoeten en wat hebt u een geweldige hoed op.’

‘Gefeliciteerd!’ zei Elle toen ze bij de bruid en bruidegom was. ‘Je ziet er echt prachtig uit,’ zei ze tegen Libby. ‘Jij ook, Rory,’ voegde ze er met een glimlach aan toe.

‘Bedankt, Elle,’ zei Rory. ‘Hartstikke bedankt.’

‘Nou, Elle,’ zei Libby op gedempte maar prima verstaanbare toon. ‘Eén ding weet ik zeker!’ Haar stem klonk veel te hard. ‘Als jij mijn bruidsmeisje was geweest, dan zou je die typefouten niet hebben gemist, dat is zeker! Die verdraaide Annabel.’ Haar gezicht was rood en haar lippen waren verwrongen in een vreemde grijns. Elle moest al haar acteertalent aanwenden, dat ze sinds de uitvoering van De hopeloze heks op school in 1988 niet meer had gebruikt.

‘Welke typefouten?’ vroeg ze. ‘Wat heb je een mooie jurk aan,’ voegde ze eraan toe terwijl Libby haar mond weer opendeed. ‘Echt prachtig.’

‘Bedankt,’ zei Libby. Ze kneep haar ogen tot spleetjes, een oude Libby-gewoonte die Elle zich met een schok herinnerde. Het betekende dat ze in haar hoofd een lijstje afging. ‘Ik hoop dat je je plek aan tafel leuk vindt. Nogmaals bedankt dat je bent gekomen,’ zei ze met een stem die veel milder klonk dan even daarvoor. ‘Ik ben echt woedend op Annabel voor die fouten, ik bedoel, iedereen lacht erom.’

‘Ik beloof je dat niemand het zich zal herinneren,’ zei Elle. Ze kneep in haar hand en zag dit als haar seintje om door te lopen. ‘Tot straks.’ Ze kuste haar opnieuw en trok haar naar zich toe. Libby’s opzwellende buik drukte tegen de hare.

‘Jammer van die typefouten in de liturgie, hè Eleanor?’ klonk een diepe stem. ‘Ik weet zeker dat jij ze niet gemist zou hebben!’

‘Hallo, Felicity,’ zei Elle. Ze kon haar niet zoenen, dat zou vreemd zijn, dus in plaats daarvan schudde ze haar hand. Haar kersverse schoondochter wierp haar een blozende en geërgerde blik toe en Elle voelde plotseling een opwelling van medeleven voor haar.

‘Eleanor Bee,’ zei Felicity, bulderend. ‘Hallo, lieverd.’

‘Het is heel leuk u weer te zien,’ zei Elle ineens verlegen. Nadat ze al die jaren aan haar had gedacht was het overweldigend ineens oog in oog met Felicity te staan. Ze was gehuld in ruwe felblauwe zijde en zag er nog precies hetzelfde uit, al was haar haar wat grijzer. Ze knikte kordaat en trok haar strenge zwarte wenkbrauwen op.

‘Ja, ook leuk om jou weer te zien. Ik ben Catherine de Bourgh, zoals je misschien wel hebt gehoord.’

‘Nee,’ zei Elle, en ze schudde haar hoofd. Hemeltjelief, dacht ze. Ze is gek geworden.

‘Maar goed, we spreken elkaar straks nog wel.’ Ze wendde zich tot Jeremy en zei: ‘En wie hebben we hier? Goedemiddag, Jeremy,’ zei ze met een grote glimlach en ze bonjourde Elle met een knikje weg.

Dat was het einde van de rij en Elle was alleen. Ze keek om zich heen, maar zag Tom niet; ze zag helemaal niemand die ze kende. Ze wipte van haar ene op haar andere been en toen er een kelner in het zicht verscheen, goot ze vlug de rest van haar Grote Verwachtingen naar binnen.

‘Wat heb je nog meer?’ vroeg ze.

‘Nou, dit is een Dierenboerderij,’ zei de kelner terwijl hij het dienblad met één hand vasthield en met zijn andere hand naar het drankje wees.

‘Wat zit erin?’

‘Munt, wodka en nog iets,’ zei hij somber.

‘Prima,’ zei Elle, en ze nam het glas aan. ‘Dank je.’

Er klonk gezucht naast haar, en ze draaide zich om. ‘O,’ zei ze. ‘Hoi Annabel, goed gedaan.’

‘Hoi, Elle, hoe gaat het?’ vroeg Annabel met een glas champagne stevig in haar hand geklemd. ‘Ik ben zo kwaad,’ voegde ze eraan toe alsof ze Elle gisteren nog gezien had en niet bijna drie jaar geleden. ‘Libby heeft echt heel onaardig tegen me gedaan over de liturgie en het is niet eens mijn schuld.’

‘Mijn hemel,’ zei Elle vriendelijk. ‘Nou, je hebt het haar in ieder geval verteld. Wij moesten erom lachen, als dat een troost is.’

‘Om welke?’

‘O…’ zei Elle. ‘Nou, touwgeloften in plaats van trouwgeloften was erg grappig.’

‘Wat?’ riep Annabel uit. ‘Die was me nog niet eens opgevallen. Mijn god, dit is echt een ramp. Libby zegt nooit meer iets tegen me. Ik haat mezelf.’

‘Dat moet je niet zeggen,’ zei Elle, en het kostte haar moeite niet in lachen uit te barsten. ‘Het is een geweldige dag en iedereen vermaakt zich opperbest. Ze is gewoon een beetje gespannen, het is ook lastig.’

‘Nou ja, hoe gaat het met jou?’ zei Annabel zuchtend, waardoor haar varkensneusje wijd open ging staan en haar bovenlip trilde. ‘Je doet het daar echt geweldig, iedereen zegt steeds maar dat je het hele bedrijf praktisch runt. Echt fantastisch voor je.’ Uit haar mond klonk het als kritiek. ‘Het is hier nu echt heel zwaar, de uitgeefbusiness in Engeland is veel zwaarder door de…’ Ze zweeg even. ‘Je weet wel, omdat de markt heel ingewikkeld is en de kortingen zo hoog zijn.’

Elle dacht aan de hoofdtafel in een van de grootste boekwinkels van Manhattan, de Barnes & Nobles op Union Square, waar regelmatig de meest onbekende literaire boeken tentoongesteld lagen zodat je die als eerste zag. Ze dacht aan de leuke paragraafjes achter in haar favoriete hardbacks. Een stukje over het gebruikte lettertype, de geschiedenis van de lettersoort waarin het boek was geprint en waarom dat werd gebruikt. In Amerika was het papier voor paperbacks in de looprichting gesneden, zodat het boek op een vloeiende, zijdeachtige manier openviel en niet rechtop bleef staan en omrolde. Deze dingen, de zorg en aandacht, herinnerden haar eraan waarom ze zo van boeken hield.

Ze keek op haar horloge en tot haar verbazing was het al bijna drie uur. Als ze in New York was geweest, zou het tien uur ’s ochtends zijn. Ze zou al op zijn, misschien op weg naar Marcy en Steven voor een brunch in Lucky Strike of ergens in The Village. Misschien zou ze bij Mike zijn en naderhand door Soho lopen, waar ze bij Anthropologie een shirt zou kopen en een paar leuke nieuwe mokken bij de servieswinkel in Thompson Street. Ze zou haar nagels bij New Model Nails op Bleecker laten doen terwijl Mike boodschappen deed en dan zouden ze in de rij gaan staan voor de lunch bij de Spotted Pig en door Chelsea wandelen, verder uptown konden ze niet voordat zij het zat werd en in een taxi stapte. De maand ervoor waren ze vanaf haar huis helemaal naar de Upper West Side gelopen door Central Park, naar Mikes flat op East 77th. Ze had Mike gesmeekt om een pauze in de Sheep Meadow, maar ze moest doorzetten tot ze er waren. En ’s avonds naar Happy Endings, haar nieuwe lievelingsbar in East Village, zo geheten omdat het voorheen een massage-instituut was, of misschien naar de film…

‘Elle?’ Annabel stond haar aan te staren. ‘Heb je wel gehoord wat ik zei?’

Elle kwam met een schok terug naar het heden en keek om zich heen naar de elegante Georgiaanse zaal vol beleefde mensen gehuld in pastelkleuren en de zon die door de ramen naar binnen scheen. ‘O,’ zei ze. De zware geur van lelies en parfum overspoelde haar neusvleugels. ‘Sorry, ik was heel ver weg. Jetlag. Zijn er nog meer bruidsmeisjestaken die je moet vervullen?’

‘Ik moet nog speechen en daar zie ik heel erg tegen op. Want Libby is woedend op me en dat vind ik helemaal niet leuk.’ Annabel trok de strakke wijnrode zijden jurk kronkelend omhoog en om zich heen. ‘Deze jurk zit echt niet lekker.’ Ze keek Elle beschuldigend aan, alsof zij hier persoonlijk verantwoordelijk voor was. ‘Ik ben trouwens dol op Elizabeth Forsyte. Dat wilde ik je graag laten weten.’

‘Bedankt,’ zei Elle. ‘Ik zal het doorgeven.’

‘Ze is echt geweldig.’

‘O, dank je. Ze heeft niet echt een redacteur in Engeland, want ze heeft mij, maar… ik zal het haar laten weten.’

Annabel keek haar aan met een soort van minachting. ‘Zo bedoelde ik het helemaal niet. Jemig, ik zei alleen maar dat ik haar leuk vond.’

Elle begon tot op haar hoofdhuid te blozen. Ze leek niet meer te begrijpen wat haar landgenoten bedoelden. Ze snapte Toms sarcasme niet meer, ze begreep niet dat Annabel gewoon aardig wilde zijn. ‘Sorry,’ zei ze. ‘Ik begrijp de Engelsen tegenwoordig niet meer zo goed.’

‘Juist,’ zei Annabel, die duidelijk dacht dat ze weer onbeschoft deed. ‘Nou, ik zie je straks nog wel,’ zei ze, en ze stampvoette naar de andere bruidsmeisjes, die samen in een hoek champagne zaten te drinken en er allemaal doodsbang uitzagen. Elle bleef alleen met de gedachte dat iedereen hetzelfde was gebleven, maar dat zij was veranderd. Iemand schraapte zijn keel dicht bij haar; ze draaide zich dankbaar om. ‘Hallo,’ zei een vreemde man naast haar. Ze staarde hem aan: hij droeg een zwart pak en zwarte handschoenen. ‘Welke kaart, juffrouw, of kan ik beter mevrouw zeggen, is de hartenkoningin? Weet u dat?’

Hij schoof een spel kaarten in een halvemaanvormige waaier en duwde ze onder haar neus. ‘O,’ zei Elle, en ze keek hem afwezig aan. ‘Ik weet het niet. Het spijt me.’

Ze draaide zich om, zoekend naar Tom, maar toen werd de gong voor het diner geluid en een grote, gespierde man in een soort lakeiendracht zei met een afschuwelijke bulderende stem: ‘Edelachtbaren, dames en heren. Het bruiloftsmaal zal in de balzaal worden opgediend. Raadpleeg de tafelschikking om erachter te komen waar u zit en wie u bent.’ Hij eindigde met een uithaal, en de mensen keken hem verward aan. De bruidsmeisjes giechelden van opwinding in het bruidsmeisjeshoekje.

‘Doe normaal,’ zei Elle binnensmonds. Het ver doorgevoerde thema begon haar op de zenuwen te werken. Iemand tikte haar op haar schouder.

‘Ik ben Frank Churchill,’ zei Tom, en hij prikte met zijn duim in de tafelschikking. ‘Ik vraag me af wie jij bent.’