Dinsdag 25 juli 9.10 uur

'En wat zijn mijn mogelijkheden dan?' Het was dinsdagmorgen vroeg. Rose sprak met David O'Brien. 'Niets en nog eens niets, waarschijnlijk?' antwoordde ze zichzelf.

'Als ik hem niet kan vinden, is er niet veel dat we kunnen doen, Rose. Heb jij enig idee waar hij heen is?'

'Nee, niet op dit moment. Misschien dat me nog wel iets te binnen schiet. Maar om eerlijk te zijn moet ik dus plannen maken, ervan uitgaande dat hij niet meer gevonden wordt. Eigenlijk hoop ik hem ook nooit meer terug te zien. Het zou een stuk eenvoudiger zijn als hij dood was.'

Het was even stil. 'Ik kan alleen maar gissen hoe je je voelt, Rose. Het spijt me werkelijk.'

Rose schudde wild haar hoofd om de tranen tegen te houden. Dit was niet het moment voor zelfmedelijden, voor medelijden van wie dan ook.

'Stuur me de vijf brieven,' zei David. 'Dan maak ik er kopieën van en verstuur ze. Maar uit wat je zegt, heeft Ben geen enkele financiële zekerheid meer waarop hij kan terugvallen. Praat met niemand en doe niets totdat je van me hebt gehoord. Ik weet dat Barry Herbert een persoonlijke vriend is, maar vertel hem nog niets. Begrijp je me?'

Het had geen zin om David te vertellen dat Barry een goed mens en een eerlijke zakenman was. Ze hoefde niet te vertellen dat zij dacht dat als er iemand nog iets uit Bens rampzalige zaken kon halen, hij dat was. David was beroepshalve achterdochtig en ook van aard.

Ze stemde in. 'Goed. Ik zal wachten tot ik iets van je hoor. Kan dat snel?'

Rose had gemerkt dat de ambtelijke molens niet al te snel draaiden. Voor gewone mensen en hun problemen, voor scheiding op z'n Iers, had de wet niets te bieden. Ze had het gevoel dat ze geen rechten had. Ze was niet langer de helft van een respectabel, degelijk middenstandsechtpaar. In plaats daarvan was ze de helft van niets. Alles hing nu af van Ben, of hij gevonden werd, of zijn rommel werd opgeruimd, en of zijn goedkeuring werd verkregen. Zonder dat bleef ze in de vrouwloze zone van een scheiding. En ze wachtte, opnieuw. Ze wilde haar leven niet langer doorbrengen met wachten.

'Vrijdag hoor je van me. Doe tot die tijd niets. Laat het onderzoek aan mij over.'

Onderzoek. Wat een keurig woord. Haar leven zou worden beoordeeld, er zou een beeld van worden gevormd op basis van onderzoek. De toekomst van haar kinderen, haar huis, haarzelf. Ze had het idee dat deze onderzoeken wel eens heel lang konden gaan duren.

Rose zette koffie en ging in de stille keuken zitten. Ze wilde er graag weg - van de keuken waar alles zich leek te hebben afgespeeld, naar een andere keuken waar de gebeurtenissen door haar werden bepaald.

Ze zou hem in een andere kleur verven. In de kasten en op de planken zouden alleen eenvoudige spullen komen te staan. De ingewikkelde keukenapparaten die ze nu had zou ze het huis uit doen, ergens onderbrengen waar ze werkte, niet thuis. Ze begon plannen te maken voor een tweede ruimte, een andere ruimte waar ze een begin zou kunnen maken om haar kost te verdienen. Om te koken omdat ze het leuk vond of om het geld.

Rose haalde haar notitieboekje uit haar handtas en begon een lijst te maken van de manieren waarop ze geld kon verdienen. Voor vier uur per dag, zeg van zes tot tien uur 's morgens, had ze de Bonne Bouche. Dan nog iedere maand dat etentje voor twaalf personen. En dan de recepties. Als ze dat nu eens kon opvoeren tot eens per week.

Ineens kreeg Rose een helder ogenblik en wist ze wat ze nog meer kon doen. Waarom niet? Waarom zou ze het initiatief niet nemen en in zichzelf geloven? Ze dacht dat Jack Morrissey wel alles zou willen doen om zijn geld terug te krijgen.

Roses hoofd gonsde. Op de automatische piloot maakte ze het eten klaar voor zes uur. Tijdens de maaltijd was het rommelig, het was volop zomervakantie. Vooral Brian en Lisa zaten onder de zomersproeten en blaakten van gezondheid. Hoe moest ze hun vertellen dat hun vader voorgoed weg was?

Even raakte ze in paniek. Was ze gek aan het worden? Hoe moest ze dit allemaal in haar eentje regelen? De paniek verdween.

Na het eten sloot ze zichzelf op in Bens werkkamer en werkte door tot diep in de nacht. Tegen vier uur was ze klaar. Overal in het kantoortje lag papier. Veertien netjes beschreven velletjes waren keurig samengebonden in een blauwe map. Ze moest eens leren hoe ze met een computer moest omgaan.

Rose was zó opgetogen dat ze de slaap niet kon vatten. Ze besloot wat vooruit te werken voor de Bonne Bouche. De daaropvolgende vier uur bakte ze en probeerde ze twee deegsoorten uit het Midden-Oosten uit. Ze kon het, ze wist dat ze het kon. En ze zou het ook doen.

Terwijl ze zat te wachten tot het deeg klaar was met rijzen, dacht ze na over haar leven. Als jong meisje wilde ze alleen dat wat haar moeder volgens haar ook had. En volgens haar zus Ellen had ze zelfs dat mis gehad. Toen wilde ze alleen wat Ben wilde. Ze had zichzelf nooit de tijd gegund erachter te komen wat ze eigenlijk zelf wilde, onafhankelijk van een ander. Maar dan zou ze op negentienjarige leeftijd al anders zijn geweest, en hoe had dat gekund? Rose vroeg zich af hoe een kind kon proberen anders te worden als volwassene. Hoe kun je leren jezelf te vormen?

Voor de eerste keer in haar leven voelde Rose zich volwassen.

Het was alsof de schellen van haar ogen waren gevallen. Ze zag haar nieuwe leven als iets heel anders, als haar tweede kans. Haar nieuwe start. Er was niemand om haar te beschermen. Niemand die haar zelfs die illusie gaf. Ze was verantwoordelijk voor drie andere personen, die ze niet zo in bescherming zou nemen als haar moeder dat bij haar had gedaan. Dat was het verschil. Zo leerde je jezelf te vormen. Ze zou hen alleen beschermen door hen bloot te stellen aan alle mogelijkheden die ze zelf nooit had gehad, nooit voor zichzelf had gecreëerd. Ze had er ook niet naar getaald omdat ze van het bestaan ervan niet af wist. Met haar eigen kinderen zou ze het beter aanpakken. Ze zou hun leren dat er keuzen gemaakt moesten worden en niet gewoon wegen gevolgd.

Ze zou hun eten geven, kleden, haar uiterste best doen hen iets bij te brengen. Als iemand probeerde haar huis af te nemen om Bens schulden te betalen, zou ze zich kapotvechten. Voorlopig maakte ze zich daar niet druk om. Elke dag heeft genoeg aan zijn eigen kwaad.

Moeder, ik mis je. Ik wou dat we de kans hadden gehad om elkaar te begrijpen. Ik hoop dat ik niet doodga voordat mijn kinderen en ik samen volwassen zijn.

Om negen uur vielen haar ogen bijna dicht van uitputting. De kinderen kwamen achter elkaar binnen om te kijken of er al ontbijt was. Op blote voeten, pyjama's nog aan, ongewassen, ongekamd. Rose moest in zichzelf lachen. Wat een zorgen.

Damien beloofde overdag op Brian en Lisa te passen. Toen de kinderen de keuken uit waren, gaf ze hem de blauwe map. 'Ik ben kapot, Damien. Laat me tot drie uur slapen en maak me dan wakker. Anders doe ik vannacht geen oog dicht.'

Damien bladerde door de map. 'Ik maak hier wel een spreadsheet voor. We hebben dat op school geleerd. Het komt een stuk zakelijker over.'

Hij was een en al enthousiasme. Zeventien, bijna achttien. Hij mocht nu zijn deel bijdragen. Het was zijn tijd.

'Doe dat,' zei ze, 'dan kun je me later leren hoe het moet.'

Ten slotte ging ze rusten.

Voor de slaap kwam, vlak voor ze het bewustzijn verloor, werd Rose vervuld met een gevoel van optimisme, zodat ze zelfs uitkeek naar de toekomst.

Rustig aan, dan breekt het lijntje niet. Het was haar gelukt, ze was vrij.