HOE JE JE ADEM LANGER KUNT INHOUDEN DAN HOUDINI
Ik ga zo ver als
ik
menselijkerwijs maar
kan. […] Ik kan er
alleen maar het beste
van hopen en het
ergste verwachten.
Altijd als ik me
benauwd voel, begin ik
weer te ademen.
David Blaine raakte op 4-jarige leeftijd al in toverij geïteresseerd, toen hij van zijn grootmoeder tarotkaarten kreeg. Een jaar later, in de rijpe leeftijd van 5, meldde hij zijn moeder dat hij de showbusiness in wilde. Waarom? Een oudere man in de buurt zat altijd emotieloos op de stoep van zijn flat en David had hem met een van zijn kaarttrucs aan het lachen gekregen.
Tegen de tijd dat David een tiener was, besteedde hij al zijn vrije tijd aan goochelen en illusie. Later zou hij dat beschrijven als ‘net een verslaving, een obsessieve aandoening’.4
Zijn vingervlugge kaarteffecten trokken tijdens een bar mitswa-feestje de aandacht van miljardair Jeffrey Steiner; hij besloot de 18-jarige David mee te nemen naar Saint-Tropez om daar zijn gasten te imponeren. Om een lang verhaal kort te maken: David trad op voor Jack Nicholson, en de straten van Brooklyn werden vervangen door de speelplaatsen van de rijken en beroemden.
Dat was nog maar het begin. Tegen 2002 had hij de wereld aan zijn voeten. Letterlijk. Op zoek naar uitdagingen verder dan het illusionisme stond David zonder kabels boven op een zuil van 25 m hoog en 55 cm breed in Bryant Park in New York, totdat hij begon te hallucineren. 35 uur later werden de gebouwen achter hem dierenkoppen en sprong hij naar beneden in een stapel kartonnen dozen.
Davids nieuwe functie was uitvoerder van extreme stunts. In april 1999 had hij zich levend laten begraven en een week in een plastic doodskist onder de grond doorgebracht. Hij at niets en dronk alleen maar een paar lepels water per dag.
In november 2000 had hij zich levend laten invriezen in een blok ijs. Daar bleef hij bijna 64 uur. Ze braken het ijs weg met kettingzagen en hij moest een maand herstellen voor hij weer kon lopen.
Indrukwekkend, jazeker. Maar met die stunts was hij nog niet tevreden. Hij zocht grotere en gevaarlijkere uitdagingen en zette zijn zinnen op het wereldrecord adem inhouden. Hoe ingewikkeld kon het zijn om te doen alsof. Hij probeerde onder verdoving een adembuis van het formaat van een stofzuigerslang in zijn keel te laten zakken. Dat lukte niet. Wat hij ook probeerde, niets lukte. Toen bedacht hij dat hij dan maar gewoon de idiootste aanpak moest volgen: echt zijn adem inhouden.
Op reis van de opleiding tot Navy SEAL naar de tropen bedacht hij hoe het moest. Hij veroverde voor 4 maanden het Guinness-wereldrecord zuurstof-ondersteunde statische apneu (je adem inhouden na pure zuurstof ingeademd te hebben): 17 min. en 4,4 sec.
Zijn record werd op 19 september 2008 gebroken door Tom Sietas, maar dat was geen verrassing: Tom is professioneel free-diver en heeft de juiste bouw. David was een vreemde eend in de bijt, een product van zuivere conditie-opbouw.
Daarom heb ik hem, toen ik hem op het medische congres TEDMED tegen het lijf liep, gesmeekt mij te trainen. Ik ben namelijk ook een vreemde eend: bij mijn te vroege geboorte is mijn linkerlong ingeklapt – ik kon me niet herinneren wanneer ik voor het laatst mijn adem langer dan een minuut had ingehouden.
Hij ging akkoord en ik deed de volgende avond mee met een select trainingsgroepje. De training duurde een kwartier. De resultaten?
Ervoor: 40 sec.
Erna: 3 min. en 33 sec. (!!!)
Van de ongeveer 12 congresgangers uit het groepje versloegen er 11 Harry Houdini’s levenslange record van 3.30 min. Eén vrouw hield haar adem meer dan 5 minuten in. Roni Zeiger, hoofd gezondheidsstrategie van Google, had als maximum een ongelooflijke 4.05 min. Hij herinnert zich de ervaring nog levendig: ‘We probeerden ons lichaam tot iets idioots te krijgen, en het getintel in mijn vingers en lichte gevoel in mijn hoofd gaven dat duidelijk aan. Het was voor mij zoiets als een vrije val: ik voelde me sterk, kwetsbaar. Ik ben blij dat ik het heb gedaan en ik doe het waarschijnlijk nooit meer.’
De methode van David Blaine
WAARSCHUWING: dit is alleen informatief bedoeld. Probeer het niet zelf in het water of zonder goed toezicht.
Zo hebben we het gedaan.
Allereerst: de waarschuwing is geen geintje. David is zelf verschillende keren bijna doodgegaan. Zie de video in ‘Materiaal en trucjes’ als waarschuwend voorbeeld: je krijgt uit de eerste hand te zien hoe David onder water stuipen krijgt.
Ik heb de aantekeningen waaruit dit hoofdstuk is ontstaan, tijdens de oefeningen op een stukje papier gekrabbeld. Veel ervan heb ik geschreven toen ik na de reinigingsoefeningen al bijna alle gevoel in mijn vingers kwijt was en kleuren begonnen te vervagen. Na 3 min. en 20 sec. zat ik te trillen. Al die bijwerkingen komen veel voor.
DEFINITIES
Diep ademen: diep via je mond inademen, 1 sec. vasthouden en dan 10 sec. door je licht geopende mond uitademen met je tong tegen je ondertanden gedrukt. Het moet een sissende uitademing zijn met een hoorbare ‘tssssss’. Alles tijdens de oefeningen, inademen én uitademen, doe je door je mond.
Reinigen: een krachtige uitademing, alsof je een speelgoedbootje over een vijver wilt blazen, gevolgd door een grote maar snellere inademing. Davids wangen stonden bol toen hij de uitademing voordeed. (Stel je de grote boze wolf voor terwijl die de huisjes van de biggetjes omblaast.) Zorg ervoor dat je niet op en neer of heen en weer beweegt, want dan verspil je zuurstof: hou je zo stil mogelijk.
Half-reinigen: een manier van ademen ergens tussen deze twee manieren in. Het is krachtiger dan diep ademen en minder krachtig dan de volledige reiniging. Bedoeld voor herstel na elke poging.
DE STAPPEN
De tijd wordt steeds gegeven in minuten gevolgd door seconden, en alles vond plaats in zittende houding.
1.30 diep ademen.
1.15 reinigen (als je het gevoel hebt dat je flauwvalt, doe het dan minder intensief).
Hou je adem maximaal 1.30 in.
Doe daarna 3 half-reinigende ademhalingen.
1.30 diep ademen.
1.30 reinigen.
Hou je adem maximaal 2.30 in.
Doe daarna 3 half-reinigende ademhalingen.
2.00 diep ademen.
1.45 reinigen.
Hou je adem zo lang mogelijk in.
Doe na de uitademing 3-10 krachtige half-reinigende ademhalingen tot je bent hersteld.
Andere observaties
Davids record met de methode hierboven is 7.47. Toen hij dat deed, zakte zijn hartslag onder de 20 slagen per minuut.
Het is essentieel dat je dit onder toezicht doet; van David moesten we ongeveer elke 30 sec. onze rechterwijsvinger een beetje bewegen als we onze adem inhielden, zodat hij wist dat het goed met ons ging. Ook niet méér bewegen, want dat kost zuurstof.
Hij adviseerde ook tijdens het adem inhouden het alfabet in gedachten op te zeggen en je dan bij elke letter iemand uit de kennissenkring voor te stellen met een naam die met die letter begint. Dat was ongelooflijk nuttig. Je kunt ook bekende persoonlijkheden of historische figuren nemen. Zo leid je je aandacht af van het adem inhouden.
Hoe vaker je de tijd controleert, des te korter zal je uiteindelijke tijd zijn. Je staat dan meer onder spanning. Wij allemaal vonden het moeilijker om onze adem in te houden toen David de tijd elke 5 sec. noemde in plaats van elke 30 sec. Later liet ik iemand anders de tijd voor me in de gaten houden en die opnoemen bij 2 min., 3 min. en daarna elke 10 sec.
Laat na de diepe inademingen voordat je aan de pogingen begint, niets van de lucht weer los. Als je alles binnenhoudt, gaan je tijden vooruit en bovendien is het een belangrijke beschermende training voor je adem inhouden onder water. Als je namelijk in het water flauwvalt (niet goed), kan degene die toezicht houdt aan het ongecontroleerd naar boven komen van de luchtbellen merken wat er aan de hand is.
Je kunt je adem makkelijker inhouden als je 4-6 uur niet hebt gegeten. Het is ook makkelijker als je lichter bent, want extra gewicht heeft extra zuurstof nodig. David zorgt bij serieuze trainingen voor een gewichtsverlies van minstens 15 kg; zo verbetert hij de verhouding tussen long- en lichaamsvolume.
Denk er wel aan: niet stom zijn en dit nooit in het water oefenen. Nog beter: laat dit helemaal over aan professionals!
MATERIAAL EN TRUCJES
David Blaines praatje voor TEDMED (www.fourhourbody.com/blaine) Dit is een opname van Davids emotioneel geladen, fascinerende presentatie voor TED over magie en zijn voorbereiding voor het record onder water blijven van meer dan 17 minuten.
Denk je dat je die technieken makkelijk kunt leren als je ze in je eentje in het water oefent? Denk dan nog maar eens goed na en pleeg geen zelfmoord. Kijk in deze video naar 10.40 min. en kijk dan nog een keer: zo ziet bijna-dood eruit. Kijk dan een derde keer. Dan krijg je een gezond idee van wat een vergissing je kan kosten: je leven. Probeer al deze dingen niet in het water uit (ook niet met alleen je gezicht onder water), want als je je bewustzijn verliest, kun je net zo makkelijk verdrinken in een paar centimeter water als in het diepe.
Free-dive: de officiële school van Kirk Krack (www.fourhourbody.com/krack) Kirk Krack is de free-dive-trainer met wie David Blaine zich op zijn record heeft voorbereid. Kirk heeft met acht huidige wereldrecordhouders gewerkt. Zijn beginnerscursus (die 2,5 dag duurt) bevat persoonlijke instructies van wereldrecordhouders; hij heeft maximaal 4 cursisten per trainer. Als aanvoerder van het Canadese team voor de Canadese Vereniging voor Free-dive en Apneu heeft hij met veel succes bij de laatste twee wereldkampioenschappen het vrouwenteam naar de eerste plaats gecoacht en gemanaged. Door zijn ervaring met technisch duiken kan hij een diepte bereiken van 152 m.
Manual of Freediving: Underwater on a Single Breath door Umberto Pelizzari en Stefano Tovaglieri (www.fourhourbody.com/freediving) Dit is de free-dive-bijbel, een uitvoerige handleiding over hoe je je adem moet inhouden, dieper kunt duiken en langer onder water kunt zwemmen. Het boek bevat illustraties van onderwateroefeningen, technieken en een selectie van yogahoudingen waarmee je je longcapaciteit vergroot.
PowerLung Sports (www.fourhourbody.com/powerlung) Dit apparaat voor in je hand helpt je om met minder lucht toe te kunnen. Je kunt er langer je adem door inhouden en het is populair onder zwemmers, maar ook onder langeafstandslopers, bergbeklimmers, zangers en zelfs astmapatiënten. Je kunt het prima mee op reis nemen en je kunt er ook blessures bij het trainen mee voorkomen.
Trainingsschema’s voor statische apneu (www.fourhourbody.com/apneu) Tabellen die je zelf kunt aanpassen en die worden gebruikt door ambitieuze free-divers om veilig apneu boven water te kunnen oefenen.
De techniek van het stofzuigen van je longen (www.ftrain.com/lungvacuuming.html) Dit is een herstart van je longen van 20 sec. die wordt gebruikt door operazangers om hun adem te regelen. Nuttig bij het trainen voor een sport en voor het minimaliseren van plankenkoorts.
4Van dat soort gedrag weet ík natuurlijk niets af.