Voor Roelie en Jan ten Napel van het Zandveld

© 2006 Martijn Adelmund ( Special Editions, Utrecht) en de auteurs

Kaart Drenthe

© Mitar Vasic

Omslagontwerp

Wil Immink

© 2006 A.W. Bruna Uitgevers B.V., Utrecht

nur 520

De uitgever heeft getracht de herkomst van alle in deze uitgave opgenomen verhalen te achterhalen, toestemming voor de publicatie te verkrijgen en de rechthebbenden correct te vermelden. Aan diegenen die van oordeel zijn dat werk in deze uitgave is opgenomen, zonder dat aan de daarvoor vereiste formaliteiten werd voldaan, biedt de uitgever zijn verontschuldigingen aan. Wie alsnog een regeling wenst te treffen, wordt uitgenodigd zich te wenden tot A.W. Bruna Uitgevers B.V., Postbus 40203, 3504 AA Utrecht.

Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voorzover het maken van reprografische verveelvoudigingen uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16 h Auteurswet 1912 dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht (Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.reprorecht.nl). Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet 1912) kan men zich wenden tot de Stichting pro (Stichting Publicatie- en Reproductierechten Organisatie, Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.cedar.nl/pro).

Voorwoord

O, gruwelstuk

O, gruwelstuk, daar afgespeeld

Op Drenthes grondgebied

Een afschuw klinkt uit ieder woord

Een drietal mensen zijn vermoord

O, gruwelstuk, zoo ongehoord

Als men het zelden hoort...

Het moordlied van Koekangen

Vroeger werden er in Drenthe zogenaamde ‘moordliederen’ gezongen. Melodieën die, bij gebrek aan krant of journaal, tragische geschiedenissen uit de streek verspreidden.

Zo werd de tragische moord op Mina Koes bezongen en ook de driedubbele Koekanger roofmoord. De liederen overleven tot op de dag van vandaag: in 2006 werd ‘De moord op Mina Koes’ nog als straattheaterstuk gespeeld tijdens het Midzomerfestival in Roden en over de moorden in Koekangen werd een film gemaakt, getiteld Het Zwijgen .

Alles laat zijn sporen na: niets wordt ooit helemaal vergeten.

Moorden worden gepleegd, schatten begraven, geheimen weggemoffeld… maar als de schat groot genoeg is of het geheim spannend genoeg, reken er dan maar op dat het uitkomt! Mysteries zijn het, die wachten om ontrafeld te worden.

Wat is het toch, dat de mens zo moeilijk kan leven met het onbekende? Wat bezielde de lokale overheid in Assen om in 2001 het graf van het echtpaar Augustinus en Louise van Valkenstein te openen, zogenaamd voor restauratiewerkzaamheden, om op zoek te gaan naar de afkomst van Louise van Valkenstein van wie wordt beweerd dat ze een onwettig kind was van Lodewijk Napoleon?

In dit boek vindt u bijna dertig mysteries uit de provincie Drenthe. ‘Mysteries’ heb ik breed opgevat. Het gaat om wonderlijke verhalen over gebeurtenissen in het verleden en hun effect op het leven vandaag de dag, liefst met een plaats of voorwerp dat daar nu nog het bewijs van is. Het gaat om hunebedden, schatten, graancirkels, ufo’s en veenlijken; spoken, witte wieven en duivelse herders. De verhalen richten zich op gebeurtenissen die dateren van het begin van onze jaartelling (‘Het meisje van Yde’, ‘Het paar van Weerdinge’), tot zeer recent (‘De beul van Drenthe’, ‘De onopgeloste moord op Andrea Luten in Ruinen’). Ze spelen zich af in alle delen van Drenthe.

Als het werkelijk mogelijk zou zijn om lezers een boodschap mee te geven, dan zou die voor deze bundeling als volgt zijn: bekijk de dagelijkse dingen eens met nieuwe ogen. Elke plaats heeft immers zijn verhaal, ook de plaats waar u woont, of werkt. Alles laat zijn sporen na en niets wordt ooit helemaal vergeten. De mysteries wachten op u…

Martijn J. Adelmund, augustus 2006

Ontdek de mysteries

Wat is een betere manier om de mysteries uit de provincie Drenthe te ontdekken, dan met een kort vraag-en-antwoordspel! Beantwoord hiervoor de volgende vragen. Kijk op pagina 150-152 voor het juiste antwoord.

1. Langs een zandpad links van de Meeuwenweg in Steenbergen staat een heel bijzonder stenen bouwsel. Het wordt wel gezien als het jongste hunebed van Nederland. Toch staat het op vrijwel geen enkele kaart met hunebedden. Klopt dit?

2. De bekende TT in Assen wordt voorafgegaan door de TT-nacht, de laatste vrijdag in juni. De stad staat dan op zijn kop: er is live-muziek en er zijn uiteenlopende activiteiten zoals het berijden van een mechanische stier. Wat maar weinig mensen weten, is dat dit een modernisering is van een oud volksgebruik. De TT is namelijk ooit ontstaan uit een Oudgermaans volksfeest, waarin men op stieren reed. Waar, of niet waar?

3. In het dorp Yde, bij een voormalige smidse die nu ‘Huize de breukenboom’ heet, staan twee zogenaamde breukenbomen. Dit zijn heilige bomen die botbreuken kunnen genezen. Klopt dit?

4. Het Drentse dorpje ‘Amen’, waar tegenwoordig nog circa negentig mensen wonen, was vroeger een omvangrijk christelijk bedevaartsoord, vandaar de opmerkelijke naam. Waar of niet waar?

5. In het najaar van 1965 werd Assen geteisterd door een spook, het zogenaamde ‘Spook van Assen-Noord’. Ter bescherming surveilleerde de politie extra vaak, vormden buurtbewoners knokploegen en reisden journalisten uit binnen- en buitenland naar Drenthe. Is dit waar?

6. Het Moordenaarsveen is een ven op de uitgestrekte Dwingeloose heide. Vroeger werden hier veroordeelde moordenaars ter dood gebracht door hen in verzwaarde ijzeren kooien in het water te laten zakken. Is dit waar?

7. Bij een groot proces in Hoogeveen werden in het jaar 1533 vierentwintig vrouwen gemarteld en opgehangen aan de galg. Het ‘Galgenveld’, een heuvel vlak buiten de stad herinnert nog altijd aan de gruweldaad. Klopt dit?

8 . ‘ Het is hier machtig mooi en al schilderende geloof ik dat ik een beetje beter leer schilderen.’ Dit schreef Vincent van Gogh in 1883 tijdens zijn verblijf in Zuidoost-Drenthe. Een kist met zijn schilderijen is na zijn dood voor een paart tientjes verkocht op de rommelmarkt in Emmen. Waar of niet waar?

9. Berend Botje, die met zijn scheepje naar Zuidlaren voer, heeft echt bestaan. Klopt dit?

10. Drenthe stond vroeger wel bekend als het ‘Hollands Siberië’. Armen en onaangepasten werden namelijk uit de rest van Nederland hiernaartoe gedeporteerd om in dwanggestichten te worden heropgevoed. Klopt dit?