18

Lazarus wachtte op Max in de Templekerk die er op deze koude wintermiddag verlaten bij lag. De stenen ademden de typische geur en kilte uit van oude, heilige gebouwen.

‘Dit is me de ontmoetingsplaats wel,’ zei Max die vanaf metrostation Charing Cross onder druipende bomen door was komen lopen en nu het vocht van zijn schouders veegde. ‘Nog afgezien van al het andere is het hier ijskoud. Ik durf te zweren dat het hier een paar graden kouder is dan buiten.’

‘Als ik, een jood, de kou van het christendom kan weerstaan, dan moet jij als christen dat zeker kunnen,’ zei Lazarus. ‘De muren hebben oren, daarom wilde ik hier komen. Die Tempeliers malen er al lang niet meer om wat ik te zeggen heb en op deze plek zouden de mensen om wie ik me zorgen maak me nooit zoeken. Ben je gevolgd?’

‘Gevolgd? Waarom zou ik zijn gevolgd?’

Lazarus schudde zijn hoofd. Hij droeg een wijde overjas van tweed en een bruine slappe deukhoed. Max was stemmiger gekleed in een lange, donkere jas en een bolhoed. Een rode das om zijn nek zorgde voor wat onverwachte kleur. Zijn handen waren koud in de leren handschoenen en zijn adem vormde wolkjes toen hij iets zei. ‘Laten we in elk geval heen en weer lopen, zodat het bloed blijft stromen. Wat is er aan de hand?’

‘Wat er aan de hand is, is dat je me niet op iets denkbeeldigs hebt afgestuurd, maar op een nachtmerrie, een waar wespennest. En de hoofdwesp is van de meest wrede en gevaarlijke soort.’

Max wachtte af omdat hij wist dat Lazarus op zijn eigen manier en in zijn eigen tempo zijn rapport zou uitbrengen.

‘Malreward deugt van geen kant, Max. Hij is zeker niet het soort man dat je in je familie wilt. Hij haalt al jarenlang ondeugende streken uit en volgens mij is hij op het ogenblik bezig met het smeden van zijn meest ambitieuze plan.’

‘Geld?’

‘Nee, politiek. Heel nare, onplezierige politiek. Hij gebruikt zowel zijn legaal als minder legaal verkregen middelen om zijn politieke doelen te bewerkstelligen. En zoals Special Branch heeft ontdekt, bestaan die doelen niet uit het verhogen van de reputatie en status van de Conservatieve Partij.’

‘Vertel verder.’

‘Nee. Eerst ga ik terug in de tijd, want het verhaal heeft lang geleden een aanvang genomen.’

‘Is het een lang verhaal?’

‘Lang genoeg met alles wat ik te vertellen heb en gezien de kou hier, zullen we tot op het bot verkleumd zijn tegen de tijd dat ik klaar ben. Loop wat sneller en stamp wat met je voeten.’

Max trok zijn das strakker om zijn hals.'Vertel op.’ Ze hadden het romaanse deel van de kerk verlaten, met zijn gebogen muren en beeltenissen van ridders die er al lang niet meer waren, en waren aanbeland in het lange gotische schip.

‘Om te beginnen bestaat Walter Malreward niet.’

Max bleef staan en keek Lazarus aan. ‘Wat?’

‘Walter Malreward bestaat niet. Het is slechts een naam, een identiteit, maar geen echt persoon. Er is ooit wel een Walter Malreward geweest, de enige zoon van Angus en Purity Malreward. Angus was een Schot die naar Amerika is gegaan en met een Amerikaanse is getrouwd. Het stel opende een manufacturenhandel in Illinois. Het bedrijf was heel succesvol tot hun zoon, de kleine Walter, overleed in 1887. Aan tyfus. Ze verkochten de winkel, verlieten Illinois en verhuisden naar New York waar ze een nieuwe manufacturenzaak opzetten. In 1895 zijn ze allebei omgekomen bij een brand. Er meldde zich een rouwende zoon die zijn erfenis opeiste. Zijn papieren waren in orde, er was verder geen familie, en het leven van de nieuwe Walter Malreward kon aanvangen. Hij had een bedrijf geërfd, dat hij prompt verkocht, hij had geld op de bank staan, inclusief het geld van de verzekering, en hij kon kiezen uit het Britse of Amerikaanse staatsburgerschap.’

‘Goeie genade!’

‘Heel wijselijk besloot hij om New York en Amerika te verlaten, want de kans bestond immers dat er iemand zou verschijnen die zich de echte Walter Malreward herinnerde. Zoals we weten, doet dat soort toevalligheden zich voor. Dus aan het begin van de eeuw duikt hij in Parijs op, wordt verliefd op de stad, op het artistieke leventje en, zo wordt er beweerd, op het model van een kunstenaar. Zij wees hem af ten faveure van een andere beschermheer, en Walter verliet Parijs om naar Londen te gaan. Zijn geld was praktisch op, maar hij nam een aantal schilderijen mee die hij voor een flinke prijs verkocht. Van het begin af aan had hij een goede neus voor zaken. Hij hield ervan om dingen te kopen die waardeloos leken om die vervolgens voor veel geld te verkopen.’ Max trok zijn handschoenen uit en blies op zijn vingers. ‘Jij kunt wonderen verrichten, Lazarus. Amerika, Parijs. Hoe ben je dat allemaal zo snel te weten gekomen?’

‘Dat merk je wel als je mijn rekening onder ogen krijgt. Transatlantische telegrammen zijn niet goedkoop. En Parijs ligt immers maar op een paar uur afstand? Dat deel heb ik zelf gedaan.’

‘Ga verder.’

‘Vanaf dat moment zijn de bewegingen en openlijke activiteiten van Malreward gemakkelijker te volgen. Hij bleef geld verdienen, goedkoop inkopen, duur verkopen, en hij was bereid alles te leveren wat mensen wilden hebben. Min of meer binnen de wet. Ik kan bijvoorbeeld geen enkel spoor vinden van drugshandel. Wat op zich al interessant is. Dat soort tastbare criminele activiteiten hebben de neiging om later in iemands leven, op vervelende momenten, boven water te komen, juist als het van belang is dat je brandschoon moet zijn.’ ‘Bijvoorbeeld als je je verkiesbaar stelt voor het parlement.’

‘Precies. Malreward doet nooit iets spontaan. Hij is absoluut niet impulsief aangelegd. Hij plant en denkt vooruit, zijn snode plannen en ambities zijn voor de lange termijn. Hij overziet de gevolgen en handelt daar ook naar.’ Lazarus zweeg even en keek omhoog naar een glas-in-loodraam dat glinsterde door het licht van het winterzonnetje. ‘Ongetwijfeld maakt je zus deel uit van zijn langetermijnplan. Hij heeft een vrouw als zij nodig.’

‘Zelfs al is ze gescheiden? Ze mag zich bijvoorbeeld niet meer in hofkringen vertonen, voor het geval hij op het allerhoogste mikt.’

Lazarus haalde zijn schouders op. ‘Het hof interesseert hem geen zier. Dat heeft geen echte invloed en die rare kerel, de Prins van Wales, is bepaald niet kieskeurig wat betreft de mensen met wie hij omgaat, een scheiding zal hem echt niks kunnen schelen. Denk er maar over na. Voor het soort vrouw dat Malreward wil, moet hij wel met een gescheiden vrouw of een weduwe trouwen. Aan een debutante heeft hij niks.

Iedere charmante vrouw van de juiste leeftijd en met de juiste connecties zal onvermijdelijk een echtgenoot hebben.’

‘Laten we even teruggaan naar Malreward. Hoe is hij in de uitgeverswereld beland?’

‘Toen hij net in Engeland was, werkte hij als kunstcriticus en schrijver voor een paar kranten. Een redacteur ontdekte dat de man een neus had voor roddels en hij begon een roddelrubriek te schrijven. Dit moeten we vooral niet vergeten, Max, want volgens mij ligt dat aan de basis van zijn succes: hij is een buitengewoon begaafd verzamelaar en beoordelaar van informatie. Hij zou het prima hebben gedaan in onze branche, hij is bijna even goed als ik.’

Max was verbijsterd. Lazarus was terecht trots op zijn vaardigheden en hij had hem nog nooit horen zeggen dat iemand anders aan hem kon tippen wat betreft het verzamelen van informatie en het optellen van één en één naar aanleiding daarvan. ‘Je zwaait hem nogal veel lof toe.’

‘Ha, daar sta je van te kijken, hè? Maar er is wel degelijk een verschil tussen ons. Ik doe mijn werk niet om het goede in mensen of de maatschappij te beschadigen of te vernietigen. In tegenstelling tot onze man die het duistere pad heeft gekozen, het pad van de duivel. Voor Malreward is informatie macht en die gebruikt hij voor zijn eigen doeleinden. Als je iets weet over iemands privéleven, dat hij of zij iets heeft gedaan dat onwettig is of schadelijk voor een reputatie, dan kun je daar op verschillende manieren gebruik van maken. Je kunt verdere informatie over anderen ontfutselen. Je kunt iemand overhalen om dingen te doen waar jij baat bij hebt. Je kunt hun vragen om de juiste mensen, op de juiste plaatsen, iets in te fluisteren. Dat hoef ik jou niet nader uit te leggen.’

‘Afpersing is een naar woord.’

‘Naar mijn mening is afpersing slecht. Dat woord zou Malreward nooit gebruiken. Hij zou zeggen dat hij invloed heeft, dat hij druk kan uitoefenen, dat hij mensen aanmoedigt hem te helpen. O, trouwens, hij heeft een bijzonder hoge politieman in zijn macht. Inspecteur Kingsley.’

‘O, ja?’

‘Het is een symbiotische relatie. Hij ontdekte dat een jonge politieagent corrupt was. Hij koopt hem om en dreigt vervolgens met ontmaskering, tenzij...’ Lazarus zwaaide met een hand door de lucht. ‘In ruil geeft hij hem nuttige tips waardoor de agent successen boekt en opmerkelijk snel promotie maakt. En als er iemand is die Malreward wil straffen of die uit de openbaarheid moet verdwijnen, dan zorgt de inspecteur daarvoor. Als we dieper in Malrewards doen en laten gaan spitten, komen we waarschijnlijk nog meer van zulke regelingen tegen. Geld, kennis en het vermogen om angst in te boezemen kunnen een man ver brengen.’

‘Maar toch, van roddelschrijver tot eigenaar van verscheidene bloeiende ondernemingen is een hele stap.’

‘En de oorlog kwam ertussen. Een man als Malreward gaat echt zijn hachje niet riskeren in de loopgraven. Daarom regelde hij het zo dat hij oorlogscorrespondent werd. Hij loopt wat rond in het oorlogsgebied en verdwijnt in Italië in 1917.’

‘In Italië?’

‘Zelf beweert hij dat hij daar Italiaans heeft geleerd. Ik denk echter dat hij het al sprak en dat hij daarom naar Italië is gegaan. Hij zegt dat hij gevangen is genomen door de Duitsers en daarna ontsnapt: het gebruikelijke verhaal.’

‘En na de oorlog dook hij weer op, gezond en wel, op het moment dat ons leger ontbonden werd en niemand geïnteresseerd was in de oorlogsactiviteiten, of non-activiteiten, van een oorlogscorrespondent.’

‘Precies. Waarschijnlijk zullen we tot de ontdekking komen dat hij zich in Rome of elders in Italië heeft schuilgehouden. Ik vermoed dat hij daar familie heeft. Het staat in elk geval vast dat hij Mussolini en diens kliek kent.’

‘Echt waar? Dat staat niet in onze dossiers.’

‘Nee, want Malreward weet precies hoe hij uit de officiële dossiers moet blijven. Geloof me nou maar, hij dineert met 11 Duce.’

‘Laten we hopen dat hij een lange lepel gebruikt,’ zei Max.

‘Hij is niet de duivel in dit verhaal,’ zei Lazarus heel ernstig. ‘In Duitsland is een man met veel meer vuur en zwavel dan Mussolini aan de macht gekomen. Ik durf er een lief ding om te verwedden dat Malreward hem binnenkort ook een bezoekje brengt.’

‘Ik word steeds somberder door jou. Ga verder. Wat gebeurde er nog meer na de oorlog, behalve dan dat hij aanpapte met verschillende onverkwikkelijke buitenlandse politici? Waar komt zijn fortuin vandaan?’

‘Hij heeft zijn eerste tijdschrift tien jaar geleden verkregen. Het was een verlieslijdend blaadje. Hij kocht het voor bijna niets en veranderde het in The Garden of Fashion en binnen de kortste keren had het een opzienbarende oplage en een hele reeks zusterpublicaties. Malreward heeft een heel leger journalisten in dienst die meer onderzoekstalent dan schrijftalent hebben. Sommige sappige nieuwtjes komen in de roddelrubrieken terecht, andere worden bewaard voor toekomstig gebruik. Op de een of andere manier moet je wel bewondering hebben voor die man.’

‘Maar hij is wel kwetsbaar,’ zei Max. ‘Dat zijn afpersers altijd. Er hoeft maar een slachtoffer te zijn dat, ongeacht de consequenties voor hemzelf, uit de school klapt of iets publiceert om de hele wereld te vertellen waar Malreward hem of haar mee heeft gedreigd, en hij is erbij.’ ‘Hij houdt zich op de achtergrond en vergeet niet dat hij het niet voor geld doet. Als mensen eindeloze sommen geld aan een afperser moeten betalen worden ze uiteindelijk wanhopig. Nee, hij is subtiel en neemt geen enkel risico.’

‘Heeft hij zijn ridderorde en parlementszetel ook door afpersing verkregen?’

‘Daar is hij veel te slim voor. Hij heeft zijn ridderorde gekocht. Dat is vandaag de dag een fluitje van een cent. Geld dat hij aan de partij heeft gegeven speelde ook een grote rol in het verkrijgen van zijn onbetwiste zetel, maar hij heeft hooggeplaatste vrienden die ongetwijfeld denken dat het handig is als hij aan hun kant staat. Ik heb begrepen dat ze graag zouden zien dat hij getrouwd was, en daar komt mevrouw Harkness om de hoek kijken. Hij is natuurlijk echt op haar gesteld. Hij is een man van vurige hartstochten, hij heeft een rij maîtresses gehad, maar de enige vrouw om wie hij echt lijkt te hebben gegeven is dat kunstenaarsmodel over wie ik je heb verteld. En nu je zus.’

‘Dat maakt het nog erger,’ zei Max. ‘Het is niet zo moeilijk om eigenbelang te ontmaskeren, maar als hij echt verliefd op haar is, zal het moeilijker worden om haar zijn ware aard te tonen.’

‘En hou in de gaten dat Malreward meedogenlozer is dan je zou verwachten van een zakenman die weet hoe hij zijn slag moet slaan en druk moet uitoefenen op zijn slachtoffers. Het is bijna zeker dat hij Angus en Purity Malreward van de aardbodem heeft laten verdwijnen, en er zijn later meer handige ongelukjes geweest. Nee, kijk niet zo geschrokken, zoiets zal hij echt niet met je zus proberen. Ze is veel te bekend en ze heeft familie die voor veel opschudding zal zorgen. Dat risico neemt hij niet. Hij heeft het voorzien op kleiner grut, bij wie het gemakkelijker is om ze helemaal uit te schakelen dan om ze te neutraliseren of te bedreigen zodat ze hun mond houden.’

In Max’ ogen stond afkeer te lezen. ‘Ik krijg een steeds grotere hekel aan die vent. Even terug naar het geld. De tijdschriften zijn succesvol en ik neem aan dat de boekhouding klopt, aangezien hij blijkbaar graag boven elke verdenking verheven wil zijn.’

‘Die zijn wel succesvol, maar ze zijn ook duur in de exploitatie, vooral vanwege de horde snuffelaars die hij in dienst heeft. Ze brengen niet voldoende op om Sir Walter het luxe leventje te laten leiden waaraan hij gewend is geraakt, noch om de bedragen te kunnen ophoesten die hij volgens Pritchard heeft gedoneerd aan verschillende politieke bewegingen. Dus hij moet andere ijzers in het vuur hebben. Een daarvan is kunst. Hij is de eigenaar van de Rossetti Gallery. Wist je dat?’

‘Nee. Lieve hemel, daar koop ik zelf ook. Ik had er geen idee van. Ik dacht dat de oude Rossetti nog de leiding had. Hij heeft altijd een uitstekende reputatie gehad in een wereld die bepaald niet bekend staat om zijn eerlijkheid.’

‘Malreward zou best eens een paar bijzonder winstgevende transacties met schilderijen en andere kunstvoorwerpen kunnen hebben gedaan. In de kunstwereld valt veel geld te verdienen als je er de weg kent, niet al te veel scrupules hebt en relaties hebt in Amerika. Ondanks de Depressie zijn daar heel veel gretige kopers die hun privéverzameling willen uitbreiden.’

Max slaakte een diepe zucht. ‘Laten we hier weg gaan, Lazarus. De avond valt en met alles wat je me hebt verteld en de schimmige figuren om ons heen, vind ik de sfeer hier niet prettig.’

‘Het spijt me dat ik je zulk slecht nieuws moet brengen,’ zei Lazarus. De lantaarnopsteker deed zijn ronde met zijn lange stok en de gaslampen ploffen, waarna ze een zachte gloed begonnen te verspreiden. Ze liepen langs de Embankment naar het metrostation.

‘Aan de andere kant ben ik je dankbaar. Ik heb in geen jaren zo’n interessante zaak gehad. Maar wees op je hoede, Max. Malreward heeft je op de korrel. Hij weet dat je niet wilt dat mevrouw Harkness met hem trouwt. Wees discreet, onverschillig en zorg dat je de schijn ophoudt.’ ‘De schijn?’

‘Blijf de rol spelen van gezellige playboy die voor niemand een bedreiging vormt.’