23

Jeugdige criminelen

We zouden er gauw genoeg achter komen. We zaten nog niet in de auto of miss Harper begon.

'Als we thuiskomen, Ian, ga je rechtstreeks naar je kamer en daar blijf je tot je nadere instructies krijgt.' Ze glimlachte kil. 'Je zult merken dat je kamer een beetje leeggeruimd is.'

'Hoe bedoelt u?' vroeg Ian onmiddellijk.

'Je hele wetenschappelijke instrumentarium, je microscoop, je telescoop, de mierenfarm, je boeken en tijdschriften zijn verwijderd.'

'Verwijderd? Waar zijn ze?'

Ze gaf geen antwoord.

'Dat kunt u niet maken,' zei Ian. 'Die zijn van mij en niet van u.'

Ze glimlachte. 'Niets is van jou, Ian. Alles wat je hebt is voor je gekocht met het geld van je grootmoeder, zelfs de kleren die je aanhebt. Ik weet heel wat meer over je familie dan je denkt, en je grootmoeder keurt alles goed wat ik heb gedaan en besloten. Ze is zo ontdaan dat ze het zelfs niet wil weten. Toen ze ontdekte wat je gedaan had, barstte ze bijna in tranen uit.'

'Dat geloof ik niet,' zei Ian.

'Of je het gelooft of niet vind ik niet belangrijk, Ian. Maar ik zou je aanraden geen beroep op haar te doen. Ze is niet in de stemming om een van jullie te horen jammeren, vooral jou niet.'

'Ik jammer niet,' zei Ian.

'Het zou je toch geen goed doen.' Ze draaide zich naar mij om. 'Al is het waar dat je nog te jong bent om volledig de schuld te hebben,

Jordan, draag je toch enige verantwoordelijkheid. Je had niet met je broer mee mogen gaan. Je had naar mij toe moeten komen om me te vertellen wat hij van plan was.'

'Ze zou nooit naar u toe gaan om mij te verlinken,' zei Ian.

'Misschien. Ze heeft misplaatste loyaliteiten en verantwoordelijkheden. Maar,' ging ze verder, naar mij kijkend, 'jij blijft ook in je kamer tot je iets anders gezegd wordt.'

'En wat jou betreft, jongeman,' zei ze, zich weer naar Ian omdraaiend, 'als je me deze keer niet gehoorzaamt, al is het nog zo'n kleinigheid, zal ik ervoor zorgen dat je grootmoeder je niet naar een militaire school stuurt, maar naar een disciplinair opvoedkundig instituut, waar je geen rechten hebt, met niemand contact kunt hebben, en absoluut geen eigen bezittingen. Het is maar dat je het weet. Ze heeft me al gevraagd om een paar aanbevelingen en die heb ik haar in overweging gegeven.'

Ze leunde achterover.

Ian staarde uit het raam. Ik had geen idee waarom ik niet huilde. Ik denk dat de schok te groot was; de tranen bleven steken achter mijn oogleden.

'Mettertijd,' zei ze op zachtere toon, 'zal ik, als je je goed gedraagt, alles heroverwegen en zullen we zien of we nog iets van deze zomer voor jullie kunnen redden.'

Ian keek haar zo vastberaden en strak aan, dat ze ten slotte haar blik moest afwenden.

'Ik weet dat u haar hebt geslagen,' zei hij.

'Pardon?'

'Ik weet dat u Jordan hebt geslagen en zeep in haar mond gesmeerd.'

'O ja? Heb je hem verteld wat je gezegd hebt, Jordan, om dat te verdienen?'

Ik perste mijn lippen op elkaar.

'Goed. Ik wil het niet horen. Ik wilde alleen weten of je het zou herhalen. Blijkbaar,' ging ze verder tegen Ian, 'heeft ze haar les geleerd. Daar kun je me dankbaar voor zijn.'

Ian schudde zijn hoofd. 'U zou dit allemaal niet kunnen doen als mijn moeder gezond was.'

'Tja, het gedrag van jou en je zusje zal daar niet erg bevorderlijk voor zijn. Hoe meer tijd je grootmoeder moet besteden aan bezorgdheid over jullie wangedrag, hoe minder tijd ze overhoudt om erop toe te zien dat je moeder de best mogelijke behandeling krijgt.

'Daarom,' voegde ze eraan toe, 'heeft ze mij nodig om bij jullie te blijven. Ze heeft volledig vertrouwen in me. Ik hoop dat jullie me niet zullen dwingen nog veel strenger te zijn. Want,' besloot ze, 'vergis je niet - dat kan ik.'

Zwijgend legden we de rest van de rit naar huis af. Zodra we er waren, schoot Ian als een pijl uit de boog de limousine uit en het huis in om te zien of ze werkelijk gedaan had wat ze gezegd had. Toen wij ook binnen waren en de trap opliepen had hij het ontdekt en kwam de gang in.

'Waar zijn mijn spullen?' vroeg hij.

'Ga terug naar je kamer,' antwoordde ze, naar zijn deur wijzend.

'Ik wil weten waar mijn spullen zijn!' schreeuwde hij. Ik had hem nog nooit zo kwaad gezien en met zo'n rood aangelopen gezicht.

'Je begint niet erg goed,' zei ze. 'Ik waarschuw je. Ik sta op het punt je grootmoeder te roepen, die op het ogenblik met een andere crisis te kampen heeft en geen tijd heeft voor driftbuien.'

'Wat voor andere crisis?'

Ze zweeg. Ik keek op en haar blik ging even naar mij.

'Je vader,' zei ze, 'heeft geprobeerd zelfmoord te plegen toen de volle omvang van zijn verwondingen tot hem doordrong.'

'Ik geloof u niet,' zei Ian, maar zijn stem trilde. Ik kon zien dat hij niet erg zelfverzekerd was.

'Het doet er niet toe wat je wel of niet gelooft.'

'Hoe zou hij dat kunnen? Hij is vanaf zijn middel verlamd.'

'Hij gebruikte een mes met kartelrand om zijn polsen door te snijden en hij had al veel bloed verloren toen ze hem vonden,' zei ze botweg.

Ian keek me aan. Hij wist dat ik begreep hoe het mogelijk was. Hij had me een keer verteld dat ik per ongeluk bijna zoiets bij mijzelf had gedaan,

'Je grootmoeder is bezig psychotherapie voor hem te regelen en hem te laten overbrengen naar een plaats waar hij vierentwintig uur onder observatie staat. Ben je nu tevreden dat je me dat allemaal hebt laten vertellen waar je kleine zusje bij is?'

'U genoot ervan het ons te vertellen,' zei Ian, maar hij was zijn zelfvertrouwen kwijt. Hij draaide zich om en liep met gebogen hoofd terug naar zijn kamer.

Ze volgde hem tot vlak bij de deur en ik volgde haar. Ik kreeg de kans om even naar binnen te kijken voor ze de deur dichtdeed. Alles in zijn kamer op zijn bed na was verdwenen, zelfs zijn bureau, waaraan hij zijn aantekeningen maakte en zijn onderzoekingen uitwerkte. Ik ving ook een glimp op van zijn boekenplanken. Ze waren leeg.

Ze smeet de deur dicht en draaide zich met een ruk naar me om. 'Ga naar je kamer. Je mag hier nooit komen. Vooruit!' zei ze, en ik haastte me weg. Ze kwam langzaam achter me aan. Ik verwachtte dat ze mijn deur dicht en waarschijnlijk ook op slot zou doen, want dat kon ze, maar ze deed het niet. In plaats daarvan volgde ze me naar binnen.

'Ga zitten,' zei ze, wijzend naar de bank.

Ik deed wat ze vroeg, en ze kwam dichterbij, sloeg haar armen over elkaar onder haar smalle boezem en tuurde op me neer. 'Heeft hij je aangeraakt?' vroeg ze.

'Hè?'

'Heeft hij je aangeraakt toen hij je meenam daarnaartoe?'

Wat bedoelde ze? Hij had mijn hand vastgehouden, me in de juiste richting geleid door zijn hand op mijn schouder te leggen. Moest ik ja zeggen? Ik wist niet wat ik moest zeggen.

Ze schoof een stoel naar de bank en ging voor me zitten. 'Ik zal het je uitleggen, Jordan. Je grootmoeder heeft mij aangenomen nadat ze ontdekt had wat Ian met je deed in jouw kamer. Ze maakt zich daar erg bezorgd over. Het is niet normaal dat een broer zulke dingen doet met een zusje van hem. Het is trouwens niet normaal dat hij het met welk meisje dan ook doet. Je bent nog te jong om dat allemaal te begrijpen. Het overkomt je allemaal te snel.'

Ze klonk heel kalm, heel bezorgd. Ze keek niet kwaad, en mama had ook gezegd dat het me allemaal te snel overkwam.

'Hij hield mijn hand vast,' bekende ik.

Ze knikte. 'Ja, ja, ga door. Wat nog meer?'

'Hij legde zijn hand op mijn schouder.'

'Aha. Ga door.'

Ik haalde mijn schouders op. 'Dat is alles. Hij wilde niet dat ik zou verdwalen.'

Ze leunde meesmuilend achterover. 'Hij heeft niet zijn hand tussen je benen gestoken? Lieg niet,' voegde ze er snel aan toe.

Ik schudde mijn hoofd.

'Als je tegen me liegt en ik ontdek later dat je me niet alles hebt verteld, zal ik tegen je grootmoeder zeggen dat ze jou ook weg moet sturen. Dan zie je je moeder nooit meer terug. Hoe zou je dat vinden?'

Ik begon te huilen.

'Denk goed na voor je me antwoord geeft, Jordan. Vertel me de waarheid, want anders...' Ze boog zich naar me toe. 'Heeft hij je borst aangeraakt? Heeft hij je je kleren uit laten trekken? Heeft hij je aangeraakt toen je uitgekleed was? Heeft hij je zijn ding laten zien?'

Ze vuurde die vragen zo snel op me af, dat ik het nauwelijks kon bevatten; voor de ene vraag tot me doordrong kwam de andere er al overheen. Het was weer zover, ik probeerde een goede leugenaarster te zijn en wist dat ik het niet kon. Zou ik weggestuurd worden?

Ik had een pact gesloten met Ian, een eed afgelegd. Ik kon niets zeggen, maar ik hoefde het niet. Ze knikte.

'Dat heeft hij gedaan, hè? Hij heeft al die dingen gedaan, hè?'

Ik begon mijn hoofd te schudden, maar ze glimlachte, zocht in haar tas en haalde lans notitieboekje eruit.

'Hier staat het allemaal in. Alle walgelijke dingen die hij met je heeft gedaan en over je gedacht. Ik wilde hem nog niet laten weten dat ik het had, dat ik het in zijn bureau had gevonden, tot ik met jou had gesproken en de bevestiging had gekregen, zodat ik je grootmoeder ervan kan overtuigen dat dit,' ze zwaaide met het boekje, 'niet denkbeeldig is. -

'Ik wist het,' zei ze en sloeg met het boekje tegen haar been. 'Ik heb wel tien van zulke jongens gezien. Ik wist het zodra ik hem zag.'

Weer probeerde ik mijn hoofd te schudden, maar ze keek nu zelfs niet meer naar me. Ze staarde naar het plafond en wreef over de kaft van het boekje alsof ze het waste.

'Goed,' zei ze. 'Goed dat je eerlijk bent geweest. Je grootmoeder zal blij zijn te horen dat we een band hebben gekregen en je me vertrouwt. Uitstekend.'

Ze stond zo snel op, dat ik ineenkromp.

'Je komt deze kamer niet uit, begrepen? Als hij bij je deur komt,' ging ze plotseling fluisterend verder, 'kun je naar buiten komen en mij roepen. Ja, dan mag je naar buiten. Anders niet.'

Ze zette de stoel weer op zijn plaats en liep naar de deur. 'Het komt allemaal in orde, Jordan. Straks gaat alles goed en zullen jij en ik samen een heerlijke zomer hebben, oké? Ga nu maar rusten, kindlief. Toe maar, ga even liggen. Je hebt een afschuwelijke ervaring achter de rug. Je moet rusten en dan zullen we voor je avondeten zorgen. Je krijgt zelfs een lekker dessert omdat je een brave meid bent geweest.'

Ze glimlachte naar me en liep toen de kamer uit, deed de deur zachtjes achter zich dicht. Ik bleef voor me uit zitten staren tot ik besefte dat de tranen over mijn wangen rolden en langs mijn kin drupten. Arme Ian, dacht ik, opgesloten in een lege kamer, zonder iets, zonder zijn geliefde spullen, die zo belangrijk voor hem waren.

Maar erger dan al het andere zou het voor hem zijn als hij hoorde dat ze zijn notitieboekje had weggenomen, zijn geheime gedachten, zijn Sister Project. En dan zou ze naar hem toegaan en hem vertellen dat ik gezegd had dat het allemaal waar was en zou hij denken dat ik mijn eed verbroken had. Dat kon ik haar niet laten doen, maar wat kon ik doen om het haar te beletten?

Ik ging nog harder huilen en toen liet ik me op mijn bed vallen en verborg mijn gezicht in het kussen. Het drukte allemaal zo zwaar op me, dat het leek of er meer dan tien dekbedden boven op me lagen. Ik hield mijn adem in, draaide me een eindje om en luisterde ingespannen. Het was doodstil in huis. Wat deed Ian? Wat moest ik doen?

Mijn gedachten tolden door mijn hoofd, het leek of elk ervan op een paard in een draaimolen zat en maar bleef ronddraaien tot ik mezelf steeds dieper voelde wegzinken in de warme omhelzing van een uitputting die me uiteindelijk in slaap deed vallen.

Het was buiten donker toen ik wakker werd. De lamp op de tafel naast mijn bed brandde en ik hoorde een zacht stemmengemompel. Ik draaide me om en zag oma Emma en miss Harper zachtjes met elkaar staan praten in de deuropening van mijn kamer. Langzaam ging ik rechtop zitten en wreef de slaap uit mijn ogen. Miss Harper zag het en gaf een tikje op oma Emma's arm. Ze keken me allebei aan en toen kwam oma Emma langzaam naar me toe.

'Heb je honger?' vroeg ze.

Dat had ik niet, dus schudde ik mijn hoofd.

'Je moet iets eten. Gezien de omstandigheden, nu ik het volledige verhaal ken, zijn we het erover eens dat we je kunnen toestaan je kamer te verlaten en je normale activiteiten in huis te hervatten. Ik wil dat je je gezicht wast en dan beneden komt naar de eetkamer, waar Nancy je wat gebraden kip zal opdienen, met een zoete aardappel en groenten. Ik heb ook een stuk chocoladetaart voor je. Toe maar,' zei ze met een knikje naar de badkamer.

'Komt Ian ook eten?'

'Nee,' zei ze scherp. 'Maak je voorlopig geen zorgen over Ian. Ga nu,' herhaalde ze op ferme toon.

Ik liet me van het bed glijden en ging naar de badkamer. Toen ik eruit kwam, stond miss Harper op me te wachten.

'Je grootmoeder komt beneden bij je,' zei ze. 'Kom mee.'

Ze glimlachte en stak haar hand naar me uit. Ik wilde die hand niet, maar ze bleef staan wachten en ik kon zien dat ze geen pas bij de deur vandaan zou gaan voor ik die hand van haar had aangenomen. Zodra ik dat had gedaan kneep ze haar vingers rond mijn palm en liepen we de kamer uit. Ik keek de gang door naar lans kamer. De gang was donker en er was geen teken van hem te bekennen. Boven aan de trap draaide ze me abrupt om en we gingen naar beneden naar de eetkamer.

Ik zag dat er niet gedekt was voor Ian. Nancy begon schalen binnen te brengen en toen kwam oma Emma uit haar kantoor en ging aan het hoofd van de tafel zitten. Ze keek even naar mij en richtte zich toen tot miss Harper.

'Je had gelijk. Hij was heel behulpzaam en zal zich er onmiddellijk om bekommeren.'

'Ja, hij is altijd een enorme hulp voor me geweest als ik een dergelijke suggestie moest doen aan een ouder.'

'Het is verbazingwekkend hoe wijdverspreid het probleem is in dit land, zo zelfs dat iemand, een agent, er een dagtaak aan heeft om die kinderen in de juiste instituten te plaatsen. Dat is goed natuurlijk, maar ook heel triest.'

'Ja, maar als je alles hebt geprobeerd en de ouders zelf kunnen er niet tegenop, dan heb je vaak weinig keus. Natuurlijk kunnen de meeste mensen zich een dergelijke oplossing niet permitteren en daarom is er zoveel jeugdcriminaliteit op straat.'

'Ja, nou, geen March zal op straat rondzwerven zolang ik leef. Dank je. Ik weet niet wat ik gedaan zou hebben als jij de situatie niet zo snel door had gehad en tot de kern van de zaak bent doorgedrongen als een chirurg die een kankergezwel verwijdert.'

'Graag gedaan, maar ik heb medelijden met de jongen. Zoveel verkeerd gerichte briljantheid.'

'Het verbaast me niets als je nagaat hoe hij is opgevoed. Zo gij zaait, zult gij oogsten. Het spijt me te moeten zeggen dat mijn zoon een groot deel van de schuld treft. Hij sloot zijn ogen voor te veel dingen terwijl hij zijn eigen egoïstische pleziertjes najoeg. Mannen,' ging ze verder, en ik sperde mijn ogen open.

'Mannen,' viel miss Harper haar glimlachend bij.

Ze draaiden zich allebei naar mij om.

'Het zal nu weer goed met je gaan, Jordan,' zei oma Emma. 'De rest van de zomer zul je miss Harper voor jou alleen hebben. Ik hoop dat je zult appreciëren wat dit voor je betekent.'

Ik staarde naar lans lege stoel. 'Mag Ian nooit meer uit zijn kamer?' vroeg ik.

'O, hij komt er wel uit,' zei oma Emma. 'Gauw genoeg. En laten we nu gaan eten voor het koud wordt.'

'Gaat het goed met papa?' vroeg ik.

'Met je vader zal het nooit echt goed gaan,' zei oma Emma, 'maar zo goed mogelijk. Daar zal ik voor zorgen. Eet nu.'

Ik had nog minder eetlust dan daarvoor, maar onder haar en miss Harpers kritische blikken deed ik mijn best. Het voedsel draaide rond in mijn maag zodra ik iets had doorgeslikt. Verschillende keren tijdens de maaltijd dacht ik dat ik zou gaan kokhalzen, maar ik bleef slikken en drinken en had ten slotte genoeg naar binnen gewerkt om oma Emma tevreden te stellen en Nancy toe te staan mijn bord weg te nemen.

Ze zette het dessert op tafel. Het zag er lekker uit, maar ik wilde niets.

'Wat krijgt Ian te eten?' vroeg ik.

'Ian heeft al gegeten. Nancy heeft hem tonijn en salade gebracht.'

'Maar hij haat tonijn,' zei ik. Ik wist zeker dat ze zich daarvan heel goed bewust was.

'Als je niets anders te eten hebt, begin je er plotseling van te houden,' zei ze.

'Hij zal het niet eten.'

'Genoeg over Ian. Eet je dessert en ga naar boven om een bad te nemen en maak je gereed om naar bed te gaan. Je hebt een verschrikkelijke dag gehad en hoe sneller die voorbij is, hoe beter,' zei oma Emma.

'Het was geen verschrikkelijke dag. Ik heb mama gezien.'

Ze perste haar bovenlip over haar onderlip en tikte met haar vingers op het tafelblad.

'Het komt heus goed met haar,' zei miss Harper. 'Geef het wat tijd.' 'Ja, waarschijnlijk heb je gelijk. Dank je,' zei oma Emma en bette haar lippen met haar servet. 'Ik heb een en ander te doen in mijn kantoor.'

'Ik zorg wel voor haar,' zei miss Harper.

'Dank je.' Oma Emma stond op. 'Doe precies wat je gezegd wordt, Jordan,' zei ze ferm. Toen liep ze de eetkamer uit.

Zodra ze weg was, stond miss Harper op, pakte het laatste stuk taart van mijn bord en knikte. 'Tijd om naar boven te gaan en te doen wat je gezegd is. Vooruit.'

Ik stond op, schoof mijn stoel naar de tafel en liep haastig naar de trap. Misschien zou Ian boven in de gang staan, dacht ik, maar hij was er niet en alles was nog donker en stil aan zijn kant. Ik hoorde miss Harper achter me aan komen, dus ging ik naar mijn kamer en draaide de kraan van mijn bad open.

Ze kwam achter me aan en bleef in de deuropening van de badkamer staan kijken. Ik wilde er wat van mama's schuimbad in gieten, maar ze deed een stap naar voren en griste het uit mijn hand.

'Dat heb je niet nodig om je te wassen.'

'Maar ik hou ervan.'

'Je speelt niet meer in bad, Jordan. Daarvoor ben je nu te oud.'

'Mama gebruikt het ook en zij is ouder dan ik.'

'Spreek me niet tegen. Kleed je uit en stap in het bad. Je moet ook je haar wassen. Wie weet door wat voor vuiligheid je broer je vandaag gesleept heeft!'

'We zijn niet door vuiligheid gelopen. We zijn met taxi's gegaan en met de bus naar het ziekenhuis.'

Ze staarde me even aan en knikte toen. 'Je grootmoeder heeft zonder meer gelijk wat jou en je broer betreft. Je bent in een te tolerante omgeving grootgebracht. Het gaat altijd op. Dat is de wereld van kinderen met egoïstische ouders.'

'Mijn ouders zijn niet egoïstisch.'

'Nee, ze zijn een toonbeeld van altruïsme.'

Ik maakte een grimas. Wat was dat? Ik zou het later aan Ian moeten vragen, dacht ik.

'Stap in bad. Er zit genoeg water in,' beval ze, en ik deed wat ze zei.

Ze bekeek me nauwkeuriger dan ooit en schudde haar hoofd. 'De natuur kan bizarre dingen doen,' mompelde ze.

'Ik ben niet bizar!' gilde ik.

'Hou op met dat gegil.'

'Nee.' Ik begon te huilen.

'Was je, doe je haar, droog je af en trek je pyjama aan,' zei ze. 'Jullie tweeën hebben me uitgeput en ik heb zelf ook slaap nodig.'

Ze liet me alleen en ik kwam sneller uit bad dan ooit, want zonder mama's badschuim was er niets aan. Toen ik me had afgedroogd en mijn haar had geföhnd, trok ik mijn pyjama aan en ging naar bed. De deur van de kamer stond open en bleef open. Een paar minuten nadat ik in bed was gestapt, verscheen ze weer.

'Mooi zo,' zei ze. 'Eindelijk is deze dag achter de rug.'

Ze deed mijn bedlamp uit. Ik wilde zeggen dat ik hem altijd liet branden, maar ik zei niets. Ik was van plan het licht weer aan te doen als ze de deur had gesloten, maar ze sloot de deur niet. Ze liet hem openstaan.

Ik hoorde haar door de gang naar haar kamer lopen en probeerde toen zo lang mogelijk wakker te blijven, in de hoop dat Ian zijn kamer uit zou sluipen en naar me toekomen, zodat ik hem alle afschuwelijke dingen kon vertellen die zij en oma Emma hadden gezegd.

Ik wist niet zeker of het een droom was of dat hij werkelijk naar me toe was gekomen, maar plotseling, Iaat op de avond, toen zelfs het huis leek te slapen, stond hij naast mijn bed en stootte me aan. Ik opende mijn ogen en keek naar hem.

'Ian.' Ik ging snel rechtop zitten. 'Ik heb onze gelofte niet verbroken,' zei ik voordat hij iets kon zeggen. 'Ze zei dat ze zou zeggen dat ik dat gedaan had, maar ik heb het niet gedaan.'

'Ik weet het. Maak je geen zorgen over haar.'

'Ben je niet bang dat ze zal weten dat je je kamer uit bent?'

'Nee,' zei hij. 'Ik kom je alleen vertellen dat alles goed komt.'

'Komt mama thuis?'

'Op zekere dag, ja.'

'En zal papa weer kunnen lopen?'

'Misschien niet, maar het zal goed met hem gaan.'

'En jij en ik?'

'Wij zullen altijd samen zijn. Wat er ook gebeurt. Denk eraan,' ging hij glimlachend verder. 'Je bent mijn Sister Project.'

En toen deed hij iets wat hij nog nooit had gedaan.

Hij boog zich over me heen zoals mama zou doen en gaf me een zoen op mijn wang.

Hij zei dat ik weer moest gaan liggen en trok mijn deken recht.

Toen ik de volgende ochtend wakker werd, wist ik dat het geen droom was geweest, want mijn lamp brandde.

Ian zou zich herinnerd hebben dat ik daar behoefte aan had.