Hoofdstuk 10

Tijdens haar zoektocht vond Lisa niets over Christine Tanaka, maar er waren dan ook niet veel kranten hier in het Alaskaanse grensgebied. Nu was ze natuurlijk nog niet naar het stadje Bear Bones geweest, en ze zouden pas zaterdag naar het grotere Talkeetna gaan, naar een of ander evenement luisterend naar de naam Mountain Mother Festival, maar in de lodge had ze ook geen kranten zien liggen. Dorpjes in Alaska hadden misschien een wekelijkse krant of zelfs een die eens per maand verscheen, vermoedde ze.

Bijna scheel van uitputting las ze vluchtig de sites die onderaan stonden door. Eentje daarvan had een hit op Christine en Yup’ik. Een Yup’ik-vrouw, Christine Kagak, had terechtgestaan voor de moord op haar man. Tijdens het proces had ze beweerd dat ze mishandeld was.

Lisa klikte op het artikel en zag het met grote ogen op het scherm verschijnen. Kon dit dezelfde vrouw zijn?

Ja. Er stond een foto van haar op toen ze vier jaar geleden de rechtbank in Fairbanks uit kwam. Shit! Mitch had gezegd dat haar man overleden was, niet dat hij door Christine vermoord was!

Vrijgesproken. Ze was vrijgesproken! Met bonkend hart dwong ze zichzelf langzaam verder te lezen.

YUP’IK-VROUW VRIJGESPROKEN VAN HET DOODSCHIETEN VAN HAAR MAN

Door Sara Whitehead

Fairbanks Daily News

4 september 2004

Fairbanks. Cu’paq (Christine) Kagak, 27, is dinsdag vrijgesproken van de brute moord op haar man Clay Kagak, 34. Ze heeft hem met zijn eigen geweer doodgeschoten. Als Mrs. Kagak veroordeeld zou zijn, zou ze voor vijftien jaar tot levenslang de gevangenis in zijn gegaan. De verdediging verklaarde dat Mrs. Kagak tijdens hun huwelijk van twee jaar mishandeld was door haar man en liet foto’s zien om dat te bewijzen. Haar advocaat Michael Vincent zei dat zijn cliënt haar leven niet zeker was.

Mrs. Kagak beweerde dat haar man gedronken had en haar voor de zoveelste keer had geslagen, en dat ze hem daarom de trap voor het huis af had geduwd en geprobeerd had weer naar binnen te rennen. Toen hij haar achterna kwam, waarbij hij beweerde dat hij haar ‘deze keer zou afmaken’, pakte ze zijn geweer en vuurde tweemaal. Hij bezweek later in het ziekenhuis aan zijn verwondingen.

Mr. Kagak was loodgieter en de oudste zoon van een stamoudste van de Yup’ik. Mrs. Kagak maakt Inuit-poppen die in plaatselijke souvenirwinkels verkocht worden. Het echtpaar heeft geen kinderen. Van Yup’ik-stamhoofden die het proces bijwoonden, hoorde deze verslaggever dat Mrs. Kagak niet meer welkom bij hen is, maar verder wilden ze geen commentaar geven. Dat gold ook voor Mrs. Kagak.

Langzaam liet Lisa haar ingehouden adem ontsnappen. Nu wist ze hoe Mitch Christine had genoemd toen ze hen vandaag begroette. Cu’paq, haar Yup’ik-naam. En ze wist nu ook wie die prachtige poppen maakte die in het bibliotheekje in de woonkamer stonden.

Afgezien daarvan wist ze nu ook wat Mitch niet had verteld. Kon ze erop vertrouwen dat hij haar zou helpen, of hield hij nog meer dingen achter die ze moest weten? In elk geval was ze de waarheid omtrent Christines verleden te weten gekomen. Ze voelde intens met haar mee. Mishandeld en dan ook nog verbannen door je eigen volk. Maar had ze haar man echt alleen maar vermoord uit zelfbescherming? Zou ze proberen een vrouw te vermoorden om te voorkomen dat ze Mitch of de veilige haven die ze hier blijkbaar had gevonden, zou verliezen?

Haar ogen gingen steeds weer naar dezelfde regel, haar gedachten steeds naar hetzelfde punt. Toen Christines eerste poging om haar man tegen te houden door hem de trap af te duwen niet het gewenste resultaat had gehad, had ze een andere manier bedacht, die niet mis kon gaan.

Mitch verscheen laat aan het ontbijt. Iedereen, inclusief Lisa, zat al met smaak te eten. Ze wist dat ze de energie goed kon gebruiken. Ondanks de schokkende ontdekking dat Mitch informatie over Christine had achtergehouden, was ze gisteravond uiteindelijk in slaap gevallen, maar haar rust was verstoord door de ene nachtmerrie na de andere; niet over haar moeder deze keer, maar over zichzelf. In haar dromen was ze van de trap gevallen en in de rivier beland.

‘Sorry dat ik zo laat ben,’ zei Mitch terwijl hij aan het hoofd van de tafel plaatsnam, tegenover Graham. Hij pakte een van Gingers enorme bosbessenmuffins.

Meteen verscheen Christine uit de keuken om hem koffie in te schenken, waarbij ze dicht over zijn schouder leunde. De beweging trof Lisa als heel intiem. En een tikje nostalgisch, want Lisa’s grootmoeder was een geweldige bakker van muffins, koekjes en brood geweest. Ze had dat vakmanschap aan Lisa doorgegeven en haar recepten aan haar nagelaten, maar Lisa had al in jaren geen tijd gehad om al die heerlijkheden te maken.

‘In elk geval,’ ging Mitch verder met een knikje in Lisa’s richting, ‘heb ik eindelijk alles geregeld met de sheriff van Talkeetna en de politie. De Talkeetna Good Times wil er een artikel over schrijven, maar ik heb gezegd dat we voorlopig geen interviews geven, wat niet wegneemt dat ze misschien toch komen opdagen. Ik praat later wel met ze. Het artikel komt pas uit wanneer Lisa allang weer weg is. Naar Florida, bedoel ik.’

Graham, die zich door een grote stapel broodjes aan het eten was, zei: ‘Ik wist wel dat je het voor elkaar zou krijgen zonder dat het gedoe zou geven. Daar was je altijd al goed in.’

Mitch’ gezicht lichtte op. De twee mannen hadden elkaar altijd veelvuldig complimentjes gegeven. Intussen vroeg Lisa zich af hoe ze het voor elkaar moest krijgen Mitch alleen te spreken als iedereen steeds in de buurt was, en ze een vol dagprogramma hadden. Ze moest hem confronteren met het feit dat hij de waarheid omtrent Christine verzwegen had. Of moest ze daar niet over beginnen en maar zien hoe ver hij zou gaan met zijn halve waarheden, terwijl hij had beloofd haar de moordenaar, als die er was, te helpen vinden?

‘Ik kon de zaken gladstrijken met de autoriteiten omdat het een ongeluk was,’ zei Mitch, terwijl hij een schep aardbeienjam op zijn muffin smeerde. Op hetzelfde moment zette Christine een bord met gebakken eieren en worstjes van hertenvlees voor hem neer. ‘Als er ook maar enigszins sprake was geweest van boze opzet, zou de sheriff van Talkeetna, en ik ook, er natuurlijk bovenop zitten.’

‘Boze opzet?’ vroeg Jonas, en zijn vork kletterde tegen zijn bord. ‘Dat meen je niet. Wie zou Lisa nou duwen –’

‘Niemand,’ onderbrak Mitch hem. ‘Daarom gaan we weer over tot de orde van de dag.’

Alleen al het noemen van boze opzet door Mitch had Lisa, en de anderen ook, volkomen overrompeld. Net als gisteravond, toen ze iedereen alles hadden verteld over hun avontuur, had ze steels naar ieders gezicht gekeken. Wat Mitch net had gedaan, was een tactiek die ze hem vaak genoeg tijdens een proces had zien gebruiken. Een ogenschijnlijk rare vraag, iets volkomen onverwachts, een plotselinge koersverandering.

Het viel haar op dat Graham alleen maar fronste. Spike zag er diep geschokt uit. Zijn vork, waaraan een groot stuk brood zat geprikt, was halverwege zijn mond blijven steken. En ze had gezien dat Jonas en Vanessa haastig een blik hadden gewisseld.

‘Dat Lisa in de rivier is gevallen, is op zich verdrietig en erg genoeg,’ verbrak Spike de stilte. ‘Dus laten we de hemel danken dat het een ongeluk was en geen opzet. Niemand hier zou ooit onze gasten iets aandoen.’

Het ontging Lisa niet dat Christine niets zei. In plaats daarvan ging ze terug naar de keuken. Ellie, die altijd de rol van opgewekte gastvrouw speelde, zelfs als het niet haar eigen feestje was, zei: ‘Laten we die potentiële tragedie maar snel achter ons laten, net als Lisa zo dapper heeft gedaan, en genieten van deze dag en deze prachtige plek. Zelf zie ik de dingen graag van de zonnige kant. We zitten hier in een prachtige omgeving en hebben een leuke dag voor de boeg. Het ontbijt was verrukkelijk. Mijn hemel, deze broodjes en zoete pasteitjes zijn fantastisch. Ik zou graag eens met Ginger babbelen over recepten, al weet ik bijna zeker dat het hem in de lokale ingrediënten zit. Lingonberrytaartjes, er gaat een nieuwe wereld voor me open. Wat knap van haar dat ze dit elke dag voor elkaar krijgt, want ik zag dat ze iets aan haar arm heeft.’

‘Ja, ma’am,’ zei Spike, duidelijk opgelucht dat het gesprek een andere wending nam. ‘Het is een verwonding die ze drie jaar geleden heeft opgelopen, toen onze vader een boom omhakte. Ze gebruikt een houtgestookt fornuis en oven, die ze met één hand bedient.’

Daarmee kon ze Ginger waarschijnlijk afschrijven als haar aanvaller, bedacht Lisa. Degene die haar had geduwd, had dat met twee sterke handen gedaan.

‘O, haar keuken zou een mooi kijkje in het pioniersverleden verschaffen,’ verzuchtte Ellie. ‘Ik zou Gingers blokhut heel graag eens vanbinnen zien, als ze tenminste prijs stelt op een bezoekje. Volgens mij is ze nogal op zichzelf. Misschien kun je me later wat meer over haar vertellen, Spike.’

Lisa leegde haar koffiekopje en tuurde over de rand. Je zou haast denken dat Ellie, en niet Mitch, was geronseld om verdachten na te trekken. Hoewel Ginger niet degene was die haar geduwd had, kon ze per ongeluk wel eens meer achtergrondinformatie verschaffen over Christine of Spike. ‘Als je behoefte aan gezelschap hebt, Ellie, ga ik graag met je mee, want ik zou haar huis ook graag zien.’

Blijkbaar wilde Vanessa niet voor haar onderdoen, want die zei: ‘Ik ook, maar ik zou nog liever zien hoe Christine die prachtige Eskimo-poppen maakt die in de bibliotheek staan. Daar zou ik graag een paar van kopen.’

Het gesprek ging over op hun wandeling naar het huis van Spike, ongeveer anderhalve kilometer verderop. Toen hij zei dat het in het bos lag, verontschuldigde Graham zich en ging naar boven. Al snel was hij weer terug met een ingelijste foto die hij overduidelijk ergens van de muur had gehaald. Nee, zag Lisa, het was een ingelijst citaat.

‘Mitch,’ zei Graham. ‘Ik hoop dat je het niet erg vindt dat ik dit citaat met de anderen deel. Mitch heeft dit boven in zijn kamer hangen.’

Lisa zette iets te hard haar kopje neer. Niet alleen was Graham in Mitch’ kamer geweest, maar hij meende dat hij er zonder toestemming weer naartoe kon gaan om iets op te halen. Misschien hadden ze samen meer gepland dan alleen sportieve activiteiten. Misschien hielp Mitch de Bonners inderdaad met het selectieproces, en was dit allemaal zorgvuldig doordacht.

‘Ga je gang,’ zei Mitch, ‘maar ik durf te wedden dat sommigen van jullie het al kennen. Het is mijn favoriete citaat.’

‘Thoreau, uit zijn Walden Pond.’ Graham hield de lijst voor zijn neus om het voor te lezen. ‘“Ik ging de bossen in omdat ik bewust wilde leven, om me alleen met het wezenlijke bezig te houden en te onderzoeken of ik niet kon leren wat het leven me moest leren, zodat ik niet op mijn sterfbed zou moeten ontdekken dat ik niet geleefd had”. Het lijdt geen twijfel,’ zei hij, ‘dat Lisa en Mitch in de afgelopen moeilijke dagen een heleboel over zichzelf te weten zijn gekomen, zo met de dood voor ogen.’

Hoewel Lisa vreemd genoeg een beetje ontroerd was, zag ze Vanessa haar ogen samenknijpen. Even schoot er een bijna roofdierachtige trek over haar gezicht.

‘Ik denk,’ ging Graham verder met zijn diepe, zalvende stem, ‘dat we allemaal veel zullen leren. En Ellie en ik zullen te weten komen wat we weten moeten om een beslissing te kunnen nemen.’

‘Dat krijg je van Alaska,’ zei Lisa spontaan, zonder van plan geweest te zijn iets te zeggen. ‘Het leert je over jezelf… maar ook veel over anderen.’ Daarop keek ze eerst Vanessa, toen Jonas, en vervolgens Christine, die bezig was Jonas’ koffiekop bij te schenken, strak aan. Niemand vertrok een spier. Het leek of ze allemaal af zaten te wachten of ze nog meer zou loslaten.

Ten slotte blikte Vanessa neer op haar lege bord. Mitch knikte haar aarzelend glimlachend toe, maar het was Jonas die uiteindelijk het woord nam.

‘Alle uitdagingen doen dat. Door de ziekte van mijn zoon heb ik dingen gedaan die ik nooit gedacht had te zullen doen.’

‘Emerson is een dapper mannetje,’ zei Graham, die er in slaagde de spanning te doorbreken door Jonas even een kneepje in zijn schouder te geven. ‘Laten we niet vergeten foto’s te nemen van jou met de honden, want dat zal hij prachtig vinden. Misschien kunnen we ze alvast naar hem toe mailen. Oké, allemaal, tot over een kwartier op de veranda, dan gaan we naar een stukje van die andere wereld waar Ellie het net over had.’

Christine was niet van plan met de gasten mee te gaan naar Spikes huis, maar zowel hij als Mitch nodigden haar uit. Nou ja, met zoveel andere mensen in de buurt die de husky’s kwamen bekijken, zou ze in elk geval de gelegenheid hebben haar zenuwen de baas te worden. Clay had zijn honden vaak mishandeld, en die waren vals geweest en gromden altijd. Dat snapte ze wel, maar het was eng geweest om ze te voeren. Als dieren de persoonlijkheid van hun baas weerspiegelden en de manier waarop ze behandeld waren, dan zouden Spikes honden zeker lief en goed opgevoed zijn.

‘Fijn dat je mee bent gegaan, Christine,’ zei Lisa tegen haar, haar pas vertragend zodat ze naast haar kwam te lopen. Vanessa keek naar hen, maar bleef naast Jonas lopen. ‘Ik hoor dat jij die mooie Inuit-poppen maakt die in de bibliotheek staan, en ik wilde even tegen je zeggen hoe geweldig ze zijn.’

‘Heeft Mitch je dat verteld? De meeste bezoekers weten niet dat ze Inuit moeten zeggen in plaats van Eskimo.’

‘Ja, hij heeft me verteld dat ik Inuit of Yup’ik moet zeggen, maar niet over de poppen. Dat hoorde ik Vanessa zeggen. Nou, je lijkt heel tevreden hier op de lodge. Kom je uit de omgeving?’

Dus Mitch had haar verteld dat ze Yup’ik was. Wat had hij haar nog meer verteld, vroeg Christine zich af. ‘Uit Fairbanks,’ zei ze, ‘maar ik kijk graag vooruit, niet achterom. En ja, ik ben meer dan tevreden hier. Eindelijk heb ik een goede baan. En een thuis.’ Haar blik gleed even naar Mitch, die vooropliep, met Mr. Bonner naast zich. De anderen kwamen daar verdeeld achteraan. De weg naar Spikes huis leidde over een bospad, dat omzoomd werd door dikke beuken en elzen, soms overschaduwd door hoge dennenbomen. Dit wandelpad was aangelegd om in de winter op te langlaufen. Het was hier minstens tien graden kouder, en ze huiverde.

Voor haar uit liep Mrs. Bonner nu tussen Vanessa en Jonas. Afgezien van flarden van het gesprek tussen hen, was het enige wat Christine hoorde het gezang van vogels, het geknisper van afgevallen bladeren onder haar voeten en de berenbelletjes die Vanessa droeg, al zouden beren nooit een groep mensen lastigvallen. En ze hoorde haar eigen hartslag en te snelle ademhaling. Dat kwam niet van het lopen, maar door dit gesprek.

‘Ik hoop,’ zei Lisa, ‘dat je me wat advies kunt geven met betrekking tot Ginger. Zo te zien is ze erg op zichzelf, dus denk je dat ze het vervelend zou vinden als een paar van ons haar een bezoekje brengen, of moeten we haar dat eerst vragen? Misschien kun jij dat voor ons doen?’

‘De meeste Alaskanen zijn erg gesteld op hun privacy en onafhankelijkheid, maar ik weet zeker dat ze er niet afkerig van is iets bij te verdienen, als jullie wat taarten en broodjes van haar willen kopen om mee naar huis te nemen. Ze is aan het sparen om Spike terug te betalen voor al het hout dat hij voor haar heeft gehakt, al denk ik niet dat hij een cent van haar aanneemt. Weet je wat, ik vraag het haar wel wanneer ze de spullen voor vanavond komt bezorgen, aan het eind van de middag.’

‘Eind van de middag? O, ja, ik zag haar boot net voordat ik in de rivier viel. Zoveel kan ik me nog herinneren. Maar fijn dat jij het wilt vragen. Ik probeer Ellie en Vanessa wel tegen te houden als ze van plan zijn eerder bij haar langs te gaan. Zou je tegen haar willen zeggen dat we graag iets bij haar willen bestellen? En dat doet me eraan denken, Vanessa heeft het ook al gezegd, verkoop je je poppen ook?’

‘Die heb ik een aantal jaar geleden gemaakt, maar ik heb het hier nogal druk. Vroeger maakte ik ze niet alleen voor de verkoop, maar ook om de tradities van de Yup’ik te bewaren. Tegenwoordig heb ik echter ook andere interesses. Mitch was degene die ze daar neer wilde zetten, niet ik…’ Haar stem stierf weg. Ze hoopte maar dat dit niet als een slap excuus klonk of onbeleefd was. Ergens was het waar.

Deze vrouw met wie Mitch bijna getrouwd was, hield haar vanuit haar ooghoeken scherp in de gaten. Iah, dat was een echte advocatenblik.

‘Sorry,’ zei ze vlug, ‘maar ik moet Mitch over iets voor later spreken. Het zelfgemaakte noorderlichtijs, onze speciale verrassing voor al onze gasten.’ Hoewel ze Mitch op dit moment daarover niets te vragen had, toverde ze een glimlachje tevoorschijn en versnelde haar pas voor Lisa haar nog meer vragen kon stellen.

Even nadat Christine weg was gelopen, dook Jonas naast Lisa op. ‘Ik wilde je even iets vertellen waar je misschien wat aan hebt,’ zei hij. ‘Toen ik achttien was, heb ik een ernstig auto-ongeluk gehad. Niet dat ik zelf reed, maar dat terzijde. Enfin, ik lag behoorlijk in de kreukels, ondanks het feit dat ik mijn veiligheidsriem om had gehad. Hersenschudding, een tijdje in coma. Wat ik je echter wilde vertellen, is dat ik, ook al ben ik hersteld zonder blijvende gevolgen, me nooit het ongeluk zelf heb kunnen herinneren, of die paar minuten voor de auto over de kop sloeg. Hopelijk zullen jouw herinneringen aan die valpartij in die monsterlijke rivier net zo zijn.’

‘Hopelijk?’

‘Ja, je wilt dat niet telkens opnieuw beleven. Laat ze maar gewoon gewist blijven, en al die herinneringen eromheen ook. Heb jij dat ook, dat alles voor en tijdens je val een groot vraagteken is?’

Er ging een koude rilling over haar rug. Probeerde Jonas erachter te komen hoeveel ze zich kon herinneren? Maar waarom? Alleen uit medeleven? Of wilde hij wanhopig graag weten of ze iets, of iemand, gezien of gehoord had?

‘In eerste instantie wel,’ liet ze hem weten, haar ogen strak op het pad gericht, in de hoop dat hij dan niet aan haar gezicht zou zien dat ze loog. ‘Maar ik heb echt het idee dat sommige dingen beetje bij beetje weer bovenkomen. Ik denk echt dat ik me vroeg of laat alles zal herinneren.’

‘Tja, soms is het beter om moeilijke ervaringen niet naar boven te halen. Of beter gezegd, gezien waar we naartoe op weg zijn, om geen slapende honden wakker te maken. Goh, ik kan niet wachten om die husky’s te zien. Op foto’s lijken ze felblauwe ogen te hebben. Het is de eerste keer dat ik een sollicitatie heb waarbij een van de functie-eisen is dat ik met honden moet racen en tokkelen en raften. Wat een cv zullen we hebben wanneer we hier weer weggaan. In het begin was ik hier erg zenuwachtig over, maar wat kan er nou misgaan op een hondenslee, vooral eentje op wielen, en als we er met mooi weer mee over het gras rijden?’

Toch klonk hij nerveus. Heel nerveus. Dat kon komen door wat hun te wachten stond of door wat zij had gezegd. ‘Een paar dagen geleden zou ik het met je eens geweest zijn,’ zei ze. ‘Maar wat kan er nou misgaan als je gewoon op een bergpaadje tussen een prachtig meer en een woeste rivier staat?’

‘Beroemde laatste woorden, bedoel je?’ Geforceerd lachte hij zijn witte tanden bloot.

Scherpe tanden, dacht Lisa, net toen ze op de open plek kwamen waar het terrein van Spike begon. Net zulke tanden als waarmee bevers bomen om knaagden of beren zalm aan stukken scheurden. Ook al had Mitch haar heel veel niet verteld over Christine, ze moest hem alleen te spreken zien te krijgen om hem over Jonas te vertellen.