32

Isabel reed als in trance naar huis. Ze registreerde het verkeer afwezig, terwijl ze in haar hoofd de dossiers nog eens doornam. Twee volle dagen en een groot gedeelte van de nachten was ze al gefocust op deze opdracht. Op zoek naar een procedurefout die ze maar niet tegenkwam. Als justitie nergens een fout had gemaakt, dan was het afgelopen. Over de gevolgen wilde ze liever niet nadenken, al ontkwam ze er op sommige momenten niet aan.

Er was altijd een procedurefout, kalmeerde ze zichzelf. Dat was inherent aan dossiers van deze omvang. In dit geval zou elk foutje van de aanklager fataal kunnen zijn voor de zaak. Tenminste, als het aan haar lag. Maar dan moest ze het nog wel vinden. En tot nu toe was ze zelfs niet in de buurt gekomen.

Ze parkeerde haar auto op de oprit die langs de voortuin van hun huis liep. De gele auto van Isolde stond achter die van Koen. Ze herkende het vervoermiddel van haar zus uit duizenden. Naast het model en de opvallende kleur, zat de auto onder de deuken en krassen. Zelfs in Amsterdam was het parkeer- en rijgedrag van Isolde legendarisch.

Ze opende de voordeur, hing haar jas weg en liep de woonkamer in. Koen en Isolde zaten naast elkaar op de bank. Ze leken tot haar verbazing een geanimeerd gesprek te voeren.

‘Dag lieverd,’ zei Koen. Hij kwam overeind om haar te omhelzen.

‘Hoe was je dag?’ wilde hij weten.

‘Ging wel.’ Het was een rotdag geweest waarin ze niets was opgeschoten. Ze was strontchagrijnig. Maar dat ging Isolde allemaal niets aan.

Ook Isolde stond op. Nu drong het pas tot Isabel door dat haar zus een kleine metamorfose had ondergaan. Haar overdadige make-up was gereduceerd tot wat mascara en een dun laagje lippenstift. Het strakke, korte truitje was vervangen door een wat ruimer T-shirt. Ook de kaki broek leek minstens twee maten te groot.

Isabel liet de omhelzing van haar zus over zich heen komen. Ze had andere dingen aan haar hoofd dan de plotselinge make-over van haar zus. Isolde hield haar stevig vast.

‘Gaat het een beetje, zusje?’

Isabel knikte, en Isolde liet haar eindelijk los. In plaats van op de bank te gaan zitten, liep ze langs Isabel in de richting van de keuken.

‘Ik ga koffiezetten. Volgens mij is iedereen wel toe aan een lekker bakkie.’ Toen ze in de deuropening verdween, keek Isabel verwonderd naar Koen. Isolde had nog nooit koffiegezet. Alsof hij haar gedachten raadde, haalde Koen beide schouders op.

‘Het is voor mij ook een raadsel,’ fluisterde hij. ‘Ze stond ineens op de stoep.’ Hij maakte een breed gebaar met zijn handen. ‘Dat is nu twee uur geleden en er is geen onvertogen woord gevallen. Geloof het of niet, maar je onuitstaanbare zus is getransformeerd tot een innemende vrouw met een amicale babbel en een luisterend oor.’

Isabel fronste haar wenkbrauwen.

‘Innemende vrouw met een amicale babbel en een luisterend oor?’ mompelde ze. ‘Heb jij gedronken, of zo? Isolde is een onuitstaanbaar mens dat alleen aan zichzelf denkt.’

Haar argwaan was gewekt. ‘Heeft ze soms geld nodig?’

Koen schudde ontkennend met zijn hoofd.

‘Daar was ik ook bang voor. Maar dat was dus niet zo. Geld is niet ter sprake gekomen. Ze zei dat ze kwam om over Bibi, jou en pa en ma te praten. En dat is exact wat ze heeft gedaan. Nogmaals, er was geen seconde wrevel. Ze klonk oprecht.’

Isabel bleef achterdochtig. Ze kende Isolde langer dan vandaag. Het leek haar onmogelijk dat haar zus opeens was veranderd in een aimabele persoonlijkheid. Hoewel ze laatst, toen ze haar familie vertelde van de ontvoering, toch even weer iets van een band met haar zus had gevoeld.

‘Probeerde ze je soms te versieren?’

Koen zuchtte diep. Hij deed een stap naar voren. Teder legde hij zijn beide handen op haar schouders. Daarna boog hij iets naar voren, zodat zijn mond vlak bij haar linkeroor was.

‘Lieve schat,’ sprak hij op zachte, maar gedecideerde toon. ‘Als iemand een pesthekel aan Isolde had, was ik het wel. Werkelijk in alles jouw tegenpool. Jij wilt niet weten hoe vaak ik me heb afgevraagd wie van jouw ouders vreemd is gegaan. Of dat Isolde een geadopteerd kind is.’

Hij glimlachte.

Isabels antwoord was een soort gebrom.

Koen knikte kort in de richting van de keuken.

‘Heb je haar kleding gezien? Vergeleken met hoe ze er vroeger bijliep lijkt ze nu op een hippie.’

Isabel was niet in de stemming voor een dolletje. De druk die op haar stond werd elk uur groter, steeds was ze met haar gedachten bij de dossiers en Bibi.

‘Driemaal koffie.’ Isolde liep door naar de tafel. Ze zette de mokken neer en nam weer plaats op de bank.

‘Ik ben vanmorgen bij papa en mama geweest.’ Ze schudde moedeloos haar hoofd.

‘Papa houdt zich groot en mama kwijnt langzaam maar zeker weg.’ Haar blik kruiste die van Isabel.

‘Het gaat niet goed met ze, Isabel. Ik krijg steeds meer het gevoel dat er elk moment iets vreselijks kan gebeuren. Weer een attaque voor pap, of mam die opeens in elkaar zakt. Ik… ik weet niet hoe ik het precies moet uitleggen. Gewoon een voorgevoel. Sinds Bibi is verdwenen staat de hele familie op instorten.’

Isabel wist zich even geen raad met de nieuwe situatie. Het was niet zozeer wat haar zus zei, maar de wijze waarop ze dit deed. Vriendelijk, oprecht en gevoelig.

‘De familie is al ingestort, Isolde,’ antwoordde ze op een veel hardere toon dan ze eigenlijk had gewild. ‘Zoals je wellicht is opgevallen, bakken wij er verdomde weinig van.’

Isolde keek haar aan. Ze stond op en liep naar Isabel toe om haar weer te omhelzen.

‘Dit is een zware tijd. Nu komt het erop aan. We moeten als één blok achter elkaar staan.’

Ze drukte Isabel stevig tegen zich aan.

‘Ik ben er voor je, zusje. Zeg het me als ik iets voor je kan doen. Het maakt niet uit wat.’

Het verzet begon in Isabels onderbuik. De ‘nieuwe’ Isolde was op de verkeerde plaats, op de verkeerde tijd. De situatie die nu was ontstaan bleek te veel van het goede op een slecht moment. Er knapte iets in haar hoofd.

‘Jij wilt iets voor me doen?’ siste Isabel. De lijnen in haar gezicht waren scherper, gespannen.

‘Jij wilt na achtendertig jaar werkelijk iets voor me doen?!’

Isolde schrok zichtbaar van haar reactie.

‘Ik begrijp je reactie, Isabel,’ sprak ze op sussende toon. ‘Geef me alsjeblieft een kans om…’

‘Een kans? Nu mijn kind vermist is en mijn vader op het punt staat om nog een attaque te krijgen, wil jij een kans? Een beetje laat, nietwaar? Blijf gewoon wie je was. Het secreet aan wie iedereen een hekel heeft. Dat scheelt een hoop misverstanden en moeilijk gedoe.’

Haar felheid zwakte wat af. Het van zich afbijten hielp.

‘Als je werkelijk iets voor me wilt doen, ga je nu weg,’ zei Isabel ijzig.

Isolde stond op. Teleurstelling lag op haar gezicht. De zelfverzekerde, niets en niemand ontziende vrouw leek tien jaar ouder. Aarzelend liep ze naar de deur. Daar draaide ze zich om. Tranen in haar ogen.

‘Ik verwijt je niets, zusje. Sterker nog, ik begrijp je. Al die jaren ben ik een kreng geweest. Voor jou, voor papa en mama… eigenlijk voor iedereen.’

Ze haalde haar neus op. ‘Na de attaque van papa zijn mijn ogen opengegaan. Althans, gedeeltelijk. Dat realiseerde ik me pas toen Bibi verdween. Daarna werd ik pas voor de eerste maal in mijn leven geconfronteerd met hoe ikzelf in elkaar zit. Hoe belangrijk familie is en hoe vanzelfsprekend ik het vond dat jullie er altijd voor mij waren. Zonder dat ik er iets voor terug hoefde te doen.’

Ze slikte. ‘Van het ene op het andere moment kon ik niet meer met mezelf leven. Als ik in de spiegel keek moest ik overgeven. Letterlijk. Dat begon toen papa in het ziekenhuis lag en het einde is nog lang niet in zicht. Elke dag bots ik met mezelf.’

Isolde draaide zich om.

‘Ik heb er spijt van,’ fluisterde ze met een stem die verstikt was door emotie. ‘Geef me alsjeblieft een kans om je verdriet te delen. Om je vast te houden, om samen met je te huilen en ooit weer te lachen. Ik weet dat ik het niet heb verdiend, maar geef me alsjeblieft die mogelijkheid. Ik zal je niet weer teleurstellen.’ Daarna verliet ze het huis.

Minutenlang stonden ze op dezelfde plek. Verbouwereerd, aangeslagen. Isabel reageerde als eerste. Ze liep naar de bank en plofte neer. Hierna sloeg ze beide handen voor haar ogen.

‘Kutwijf!’ schreeuwde ze hysterisch, waarna ze haar tranen liet gaan. ‘Jarenlang was ze onuitstaanbaar en nu flikt ze me dit!’

Koen ging naast haar zitten. Hij legde zijn arm om haar heen en trok haar stevig tegen zich aan. Terwijl ze haar longen uit haar lijf jankte, deed Isabel tussen de uithalen door een poging haar emoties te ventileren. Het werd een opeenhoping van halve zinnen en woorden.

‘Die stomme trut… altijd draaide alles om haar… zus van niks… altijd ruzie… al die tijd van haar gehouden… te laat… wat kan mij het allemaal schelen…’

Het duurde ruim een kwartier voordat de huilbuien overgingen in licht gesnotter. Koen reikte haar een paar tissues aan, ze snoot enkele malen haar neus en kwam langzaam weer bij zinnen. Toen haar tranen waren opgedroogd, keek ze Koen vragend aan.

‘Wat moet ik hier nou mee?’

Hij trok eerst zijn wenkbrauwen en daarna zijn schouders op. Hij ademde schoksgewijs uit.

‘Zal ik eens iets raars zeggen?’ sprak hij enigszins weifelend.

‘Waarom niet?’ antwoordde ze quasinonchalant. ‘Erger dan dit kan het nauwelijks worden.’

Hij glimlachte eerst geforceerd. Liet daarna zijn kin in zijn handen rusten.

‘Het was voor jou de druppel die de emmer deed overlopen, nietwaar? In dit geval was het de opmerkelijke metamorfose van Isolde, maar als de glazenwasser had gemeld dat zijn vrouw gisteren Nederlands kampioen borduren was geworden, had hij ook de volle laag gekregen. Waarschijnlijk had je hem voor seksist uitgemaakt.’

Hij strekte zijn vingers en draaide zijn hoofd naar haar toe.

‘Het is overbodig om te melden dat ik chargeer, toch?’

Isabel pakte een willekeurige mok van de tafel. Ze bracht deze aan haar lippen, waarna ze een vies gezicht trok.

‘Koud?’

‘Nee, het smaakt naar rattengif.’

‘Zoiets bedoelde ik daarnet dus te zeggen.’

Isabel zette de mok met een klap neer. Ze was woedend, ontluisterd en bang tegelijkertijd.

‘Waarom gooi je niet alles eruit, lieverd?’ vervolgde Koen. ‘Misschien klaart het dan op in je bovenkamer. Alles is beter dan in deze negatieve spiraal te blijven hangen. Tenminste, dat lijkt mij. Ik roep ook maar wat er in me opkomt.’

Ze keken allebei strak voor zich uit. Wie de impasse moest doorbreken was duidelijk.

Isabel boog naar voren. Afwezig speelde ze met de koffiemok. Heen en weer, heen en weer. Daarna een rondje. Een golfje koffie gutste over de rand.

‘Het gaat niet goed op het werk,’ zei ze met een vlakke stem. ‘Zoals het er nu naar uitziet, is vrijspraak voor Vertongen onmogelijk.’

Koen knikte tergend langzaam. Zijn hele houding gaf aan dat het hem grote moeite kostte om ontspannen over te komen. De bange vader en bezorgde echtgenoot in hem wilden direct weten wat er precies speelde.

‘Baseer je dat op technische gronden? Ik bedoel, naar de letter van de wet?’

Isabel liet de koffiemok los. Ze wreef over haar gezicht waarin de vermoeidheid sporen had achtergelaten.

‘De aanklager heeft vakwerk afgeleverd. Vertongen krijgt vijf tot zeven jaar. Daar is geen speld tussen te krijgen,’ reageerde ze geïrriteerd.

De woorden van Isabel hadden een averechtse uitwerking op Koen. Als door een wesp gestoken stond hij op.

‘Geen speld tussen te krijgen?!’ Zijn stem galmde door de woonkamer. ‘Ben jij soms stapeldol geworden? Het leven van Bibi hangt van vrijspraak af. Dat moet, hoor je me. Die klootzak van Vertongen moet vrijgesproken worden. Als het jou niet lukt dan haal ik die vent persoonlijk uit de bajes!’

Getergd door zijn verbale uitval, kwam Isabel overeind. Ze overbrugde de afstand tussen hen met twee grote stappen. Ze stonden nu recht tegenover elkaar. Tussen hun van woede vertrokken gezichten zat maar een paar centimeter.

‘Denk jij nou echt dat je alles weet, meneertje de zakenman?’ siste ze tussen haar opeengeklemde kaken. ‘Laat mij je dan het volgende vertellen en waag het niet om me in de rede te vallen. De afgelopen dagen en nachten heb ik alle dossiers doorgelezen. Alleen maar op zoek naar een procedurefout waarop Vertongen kan worden vrijgesproken. Tussen de regels door pikte ik natuurlijk het een en ander op van de misdrijven waarvan hij wordt verdacht. In vijf van de acht aanklachten is het bewijs sluitend. Vrijspraak is technisch gezien onmogelijk. Uitgerekend deze dossiers blinken uit in degelijkheid. In de tijd dat ik als rechter werkzaam ben, heb ik nog nooit zulk vakwerk onder ogen gehad.’

Koen wilde een opmerking plaatsen. Isabel trok echter fel haar wenkbrauwen op, en snoerde hem de mond.

‘Tot overmaat van ramp ben ik gezegend met twee jongere collega’s die deze rechtszaak als één grote uitdaging zien. Zij zijn fris, intelligent en akelig oprecht. Dit houdt in dat ik ze met allerlei trucs bezig kan houden, maar aan het einde van de rit absoluut niet voor de gek kan houden. Op de dag dat ik vrijspraak voorstel, hangen ze me op aan de hoogste boom. Dan zal ik van de zaak gehaald worden en hoogstwaarschijnlijk geschorst, wellicht geroyeerd worden.

Die represailles laten me overigens koud. Het leven van Bibi in ruil voor mijn ambt is een droomruil. Maar een onrealistische, want op het moment dat ik geen deel meer uitmaak van het team veroordeel ik automatisch onze dochter. Daarom is het voor mij zaak om aan boord te blijven. Wie weet vindt er een wonder plaats…’

Koen deed een stap naar achteren. Zijn ademhaling was weer regelmatig. Met zijn handen maakte hij een sussend gebaar.

‘Mag ik een paar gerichte vragen stellen?’

‘Ga je gang,’ klonk het strijdlustig.

‘Kan het zijn dat jij ergens overheen hebt gekeken? Ik bedoel, je bent pas een paar dagen daadwerkelijk met de zaak bezig.’

‘Uitgesloten. Ik heb me voornamelijk met procedurefouten beziggehouden. Dan zijn die paar dagen ruim voldoende.’

Koen knikte begrijpend.

‘Bestaat er naast een procedurefout nog een andere mogelijkheid om een verdachte vrij te krijgen?’

Isabel schudde gedecideerd haar hoofd.

‘Het is óf een misser van de aanklager waardoor bepaalde ingebrachte stukken niet relevant zijn, óf een voorwaardelijke vrijheidsstraf. In deze zaak zijn beide gevallen helaas niet aan de orde. Johan Vertongen moet zitten. Er is geen rechter op deze wereld die hem laat lopen. Mocht dat wel gebeuren, dan wordt hij alsnog in hoger beroep veroordeeld tot gevangenisstraf.’

Na deze woorden lichtte er in Koens blik hoop op.

‘Wat nou als jij een deal maakt met de overige rechters? Je neemt ze in vertrouwen, waarna vrijspraak volgt. Vertongen en Bibi worden vrijgelaten. Later volgt een hoger beroep waarin die crimineel alsnog zijn straf ontvangt. Iedereen blij.’

Isabel zuchtte diep. Haar lichaamstaal verraadde meer dan woorden konden uitleggen. Ze liep naar de bank en liet zich in de kussens zakken.

‘Oké,’ zei Koen. ‘Dat was erg opportunistisch.’ Terwijl zijn teleurstelling zichtbaar was, ging hij naast Isabel zitten. Hij pakte haar linkerhand en kneep er zachtjes in.

‘We zitten klem,’ fluisterde hij ontzet. ‘Zelf kunnen we niet aan de eisen van de ontvoerders voldoen en van de buitenwereld hoeven we helemaal niets te verwachten.’

Hij wilde er nog wat aan toevoegen, maar bedacht zich net op tijd. Deze conclusie was al dramatisch genoeg.

Isabel keek hem met een schuin oog aan.

‘Wat bedoel je met de buitenwereld?’

‘De politie, of al die verschillende opsporingsdiensten. Trouwens, de ontvoerders hebben ons verboden om hierover met ze te praten. Waar ik helemaal niet rouwig om ben, want ik heb sterk het idee dat die gasten constant achter de feiten aan lopen. Stelletje heikneuters.’

Hij schudde wanhopig met zijn hoofd. ‘We hebben hulp nodig, maar ik weet bij god niet waar we die kunnen vinden.’

Isabel knikte verstrooid.

‘Misschien dat ik iets weet.’