31

* *

*

Vrijdag 12 september – 11.49 uur – crisiscentrum van het Witte Huis

MacPherson bracht zijn team bijeen in het crisiscentrum.

Jack Mitchell begon als eerste.

Hij gaf toe dat Gogolov een schurk was met bloed aan zijn handen, maar hij herinnerde zijn collega’s eraan dat Washington wel vaker te maken had gehad met schurken voordat er sprake was geweest van diplomatie. Bovendien, stelde hij, was Gogolovs werkelijke oogmerk van financiële aard, niet van militaire.

‘In de afgelopen drie jaar zijn de olieprijzen omlaag gedoken van meer dan $ 60 naar maar net $ 20 per vat aan het begin van dit jaar. Dit komt met name door de Israëlische, Palestijnse en Iraakse olie die de markt overspoelt,’ bracht Mitchell de president in herinnering. ‘Dit heeft enorme economische problemen veroorzaakt in Rusland. Hun bnp daalt en de werkloosheid stijgt.

En laten we niet vergeten dat veertig procent van de begroting van het Kremlin bestaat uit de belasting die betaald wordt door Ruslands olie- en gasindustrie. Elke dollar die van de olieprijs afgaat, kost het Kremlin een miljard dollar aan verloren belastinggeld. Gogolov ziet ongetwijfeld groen van jaloezie vanwege de rijkdom die de Israëliërs op het moment genieten. Maar denken we nu echt dat Gogolov daar een oorlog om wil voeren? Hoogstwaarschijnlijk doet Gogolov een poging de olieprijzen op te drijven en tot nog toe met succes. De olieprijs is zojuist omhoog gegaan naar $ 41,69 per vat.’

MacPherson hoopte dat hij gelijk had. ‘Wat raad je ons aan als dat het geval is?’ vroeg hij.

‘Om te beginnen moeten we Ruslands hypocrisie met betrekking tot de massavernietigingswapens aan de kaak stellen. In vredesnaam! Ze hebben jarenlang nucleaire technologie verscheept naar Iran – een volwaardig lid van de as van het kwaad. Ik denk dat het volk het recht heeft te weten hoe medeplichtig Rusland is aan het nucleaire programma van Iran. En geloof me, mijn team in het nasa-onderzoeksinstituut beschikt over alles wat u nodig heeft om uw zaak hard te maken: satellietfoto’s, onderschepte geluidsbanden, bekentenissen van gevangengenomen Iraanse geheim agenten op video, noem maar op.

Ten tweede moeten de minister van Binnenlandse Zaken en de minister van Energie onze navo-bondgenoten ervan verzekeren dat we niet zullen toestaan dat Gogolov hen chanteert door hun olie- en gasvoorziening stop te zetten. De Israëliërs en de Palestijnen kunnen Europa beslist van het nodige voorzien, zolang de Russen de Middellandse Zee niet laten vollopen met oorlogschepen.

Ten derde moeten we in gedachten houden dat Zjirinovski en Iljoesjkin ideologen waren. Ik geloof dat Gogolov alleen gedreven wordt door hebzucht. Dat kan in ons voordeel werken als we hier goed mee omgaan. We hebben een compleet arsenaal aan dreigementen en lokmiddelen die we kunnen gebruiken als het nodig is. Rusland wil lid worden van de Wereldhandelsorganisatie. Prima. Het wil onderdeel uitmaken van opec. Laten we met Saoedi-Arabië en de golfstaten praten om te kijken of dat kan. Rusland wil meer graan aan ons verkopen. Uitstekend, dat lijkt me een zachte prijs om een oorlog mee te voorkomen.’

‘Je wilt dat ik instem met chantage?’ vroeg de president.

‘Het is geen chantage,’ bracht Mitchell ertegen in. ‘Het is diplomatie. Nick Warner doet dit dagelijks. En niemand kan het beter dan hij.’

De minister van Buitenlandse Zaken was zichtbaar gevleid. ‘Hoe weten we of jouw analyse klopt, Jack – dat het Gogolov werkelijk om geld gaat en niet om macht?’ vroeg Warner.

‘We vragen het hem,’ antwoordde Mitchell. ‘Laten we hem een paar directe vragen stellen en kijken of we deze jongen kunnen verjagen.’

‘Wat voor vragen?’ vroeg de president.

‘Mijnheer Gogolov, staat u open voor een eerlijke, rustige bespreking van manieren waarop Ruslands economie verder kan groeien en Rusland beter geïntegreerd kan raken in de wereldeconomie? Bent u geïnteresseerd in een nieuwe diplomatieronde waarin gekeken kan worden naar Ruslands verlangen lid te worden van de Wereldhandelsorganisatie? Staat u open voor het zoeken naar manieren waarop Amerikaanse en Europese invoerrechten op Russische producten verlaagd kunnen worden en wilt u zich inzetten voor vrede in het Midden-Oosten? Of probeert u een internationale coalitie bij elkaar te krijgen om de Israëliërs te plunderen, hun zilver en goud weg te nemen en zoveel mogelijk buit binnen te halen?’

* * *

‘Waarom heeft het zo lang geduurd voordat je met me kon afspreken?’ vroeg Doron.

Mordechai veegde zijn mond af met zijn servet en keek zijn oude vriend aan. Hij wilde dat hij David Doron precies kon vertellen wat hij wist. Ze kenden elkaar al heel lang. Mordechai wist het nu zeker. Hij was wekenlang bezig geweest met zijn huiswerk. Hij had zich verdiept in boeken en artikelen en elk stukje onderzoek dat hij kon vinden. Hij had de puntjes op de i gezet. Maar net als bij Jon, was bij Doron de tijd niet rijp. Nog niet.

‘U heeft veel adviseurs die u veel raad geven, minister-president,’ antwoordde hij. ‘Ik wilde me niet opdringen.’

Doron zette zijn glas wijn neer en Mordechai zag dat zijn handen licht trilden.

‘Ik zou het niet gevraagd hebben als ik had gedacht dat je je zou opdringen. Ik zal heel duidelijk tegen je zijn, Eli. Dit lijkt op geen enkele crisis die Israël in het verleden onder ogen heeft moeten zien. We hebben het opgenomen tegen de hele Arabische wereld, maar nooit tegen Rusland en nooit tegen een nucleaire grootmacht. Dit is anders. En ik zeg dit alleen tegen jou, maar ik moet toegeven dat ik bang ben.’

‘En terecht.’

‘Ik probeer aansluiting te zoeken bij de Fransen, de Duitsers, de Britten. Het lijkt erop dat niemand in Europa aan onze zijde wil blijven staan. De sfeer is bedorven. Het is net zo erg als in de jaren dertig toen Hitler aan de macht kwam. Lucente is de ergste. Hij klinkt aan de telefoon altijd meelevend en begripvol, maar ik ben ervan overtuigd dat hij samenwerkt met Gogolov.’

‘Vergeet Salvador Lucente. Vergeet de eu. Dat is zonde van de tijd.’

‘Ik kan hen niet zomaar vergeten, Eli. We hebben hen nodig.’

‘Natuurlijk hebben we hen nodig, maar we kunnen hen niet krijgen.’

‘Zeg me dan wat ik moet doen, behalve hopen op een wonder!’

Mordechais lichaam was tot het uiterste gespannen. De verleiding alles daar en op dat moment te vertellen was bijna overweldigend. Toch hield iets hem tegen.

‘Minister-president Doron, ik raad u aan al uw inspanningen te richten op de volledige steun van Amerika – openlijke verklaringen van de president en het Congres, levering van een wapenpakket en aanmering van de Amerikaanse Zevende Vloot in Tel Aviv, als het even kan.’

‘Ik bel elke dag met het ministerie van Buitenlandse Zaken en de cia. Er gebeurt helemaal niets.’

‘Speel het via Bennett,’ adviseerde Mordechai hem. ‘Er staat niemand dichter bij MacPherson dan Jon Bennett. De president luistert naar hem. Hij vertrouwt hem. Ik denk dat hij uw beste kans is op dit moment. Misschien is hij wel uw enige kans.’

* * *

Jons bloed kookte.

Hij kon zijn oren niet geloven. Gogolov was het vleesgeworden kwaad. De president kon niet met hem gaan onderhandelen. Hij moest naar beneden worden gehaald voordat hij zijn macht kon stabiliseren en Washington en London ultimatums kon gaan stellen, in plaats van alleen aan Jeruzalem.

‘Jon, wil je iets zeggen?’ vroeg de president.

Bennett was MacPhersons ‘voorman voor vrede’. Hoe graag hij ook wraak wilde nemen op Gogolov en Jibril, het stond niet bepaald in zijn taakomschrijving dat hij voorstander van een oorlog met Rusland moest zijn. Hij kon zich echter eenvoudigweg niet inhouden.

‘Mijnheer de president, ik weet niet goed hoe ik dit moet zeggen, dus ik zal heel eerlijk zijn.’

‘Graag.’

‘Allereerst hoef ik niemand in deze ruimte eraan te herinneren dat Israël een strategische bondgenoot van ons is, dat Israël al sinds lange tijd erkend wordt als een belangrijke partner van de navo en dat Israël een cruciale rol heeft gespeeld in het dwarsbomen van de expansionistische ambities van het Kremlin tijdens de Koude Oorlog. Laten we binnen deze vier muren ook niet vergeten dat wij Israël geholpen hebben een nucleair programma op te stellen als strategisch tegenwicht voor Moskou en zijn radicale moslimbondgenoten.’

Mitchell onderbrak hem. ‘Jon, echt, ik denk niet dat we – ’

‘Jack, ik denk dat ik het recht heb aan deze tafel gehoord te worden en ik laat je weten wanneer ik klaar ben,’ zei Jon vinnig terwijl hij de directeur van de cia kwaad aankeek.

‘Het strategische argument voor de verdediging van Israël zou meer dan genoeg moeten zijn, maar het is ook nog een morele zaak,’ vervolgde Bennett. ‘Hoe vaak hebben we toespraken gehouden in het Holocaust Museum hier in Washington en voor Joodse groepen in het hele land, waarin we afkeurend spreken over de passieve houding van de Westerse machten tijdens de massamoord op de Joden door de nazi’s? Hoe vaak hebben we ons naast de Joodse en christelijke leiders geschaard en verklaard dat we “dit nooit meer” wilden? Hoe kunnen we Israël de rug toekeren nu het voor een nieuwe holocaust staat?

En zouden we deze discussie eigenlijk wel voeren als Moskou zijn focus had gericht op Groot-Brittannië of de navo in plaats van op Israël? Natuurlijk niet. Denk je eens in! In 1990 hebben we een half miljoen soldaten naar de Perzische Golf gestuurd om het corrupte koninkrijk van Saoedi-Arabië te beschermen tegen Saddam Hoessein. Vertel je me nu echt dat we hemel en aarde niet zullen bewegen om Israël te beschermen tegen Joeri Gogolov?’

Jon keek de kamer rond.

Zijn collega’s waren allemaal stil.

‘Met alle respect, Jack, maar Gogolovs toespraak van gisteren was geen zet om de olieprijzen op te drijven. Het was een excuus om Russische troepen in het Midden-Oosten te stationeren. Waarom? Om de macht over de Perzische Golf te grijpen. Om over de olievoorraad van de wereld te heersen. Om het Amerikaanse volk en haar bondgenoten over de hele wereld op zijn knieën te krijgen. Gogolov en zijn mannen hebben geprobeerd Washington aan te vallen met een lijntoestel. Ze hebben de macht overgenomen van een land met tienduizend kernkoppen. Ze hebben de Amerikaanse ambassade aangevallen. Ze hebben een hoge adviseur van de president vermoord of in gijzeling genomen. Ze hebben het Amerikaanse volk angst aangejaagd vanwege het idee dat er terreurcellen aankomen…’

Opnieuw probeerde Mitchell hem te onderbreken. ‘Kom nou, Jon, je kunt een beslissing als deze toch niet baseren op een gerucht over terroristische activiteit. Voor zover we weten is het niet meer dan vals alarm. Je kunt toch niet werkelijk geloven – ’

Jon ging ertegen in: ‘Ik hoop dat het vals alarm is. Maar twijfelt er hier iemand aan dat Gogolov speurt naar gaten in ons nationale veiligheidssysteem en op zoek is naar de zwakke plekken? Hij heeft nu de controle over de fsb, Spetsnatz en Al Nakba. Hij heeft een volledig arsenaal aan nucleaire kofferbommen tot zijn beschikking. Hoe lang zal het duren voordat hij ons – opnieuw – probeert te onthoofden?’

Jon keek nogmaals de kamer rond. Hij had beslist ieders aandacht, maar wist hij hen te overtuigen met zijn betoog?

‘Kijk,’ besloot hij, ‘Joeri Gogolov heeft een staat van dienst. Hij heeft een doel. Hij heeft een plan. Hij zet in op onze besluiteloosheid. Jullie hebben allemaal een exemplaar van Zjirinovski’s manifest De eindmars naar het zuiden dat ik eerder vanochtend heb uitgedeeld. Lees het. Bestudeer het. Gogolovs banden zijn geen geheim en zijn bedoelingen ook niet. Hij en zijn regime vormen een duidelijke en reële bedreiging voor de nationale veiligheid van de vs en ik ben ervan overtuigd dat we serieus moeten overwegen een pre-emptieve aanval voor te bereiden om hem neer te
halen.’

* * *

MacPherson was stomverbaasd.

Niemand zou overwegen een pre-emptieve militaire ingreep tegen Moskou in te zetten. Er waren te grote risico’s aan verbonden. Er stond te veel op het spel.

Meende Bennett dit serieus?

Misschien had hij hem niet zo snel aan het werk moeten laten gaan. Gogolov had hem bijna vermoord. Hij zat nog steeds zwaar onder de medicijnen. Hij was wanhopig op zoek naar Erin. Zijn oordeel was op zijn minst niet objectief.

MacPherson had medelijden met Bennett. Hij hield van hem alsof hij zijn zoon was. Hij vond het vreselijk hem zo te moeten zien lijden. Misschien moesten ze samen een weekend naar Camp David om te ontspannen, bij te praten en weer op dezelfde golflengte te komen. Op dit moment moest MacPherson echter een beslissing nemen en Bennett zou het er niet mee eens zijn.

Hij gaf zijn minister van Buitenlandse Zaken opdracht naar Europa te vliegen om de navo en de eu te adviseren niet met Gogolov in zee te gaan en hen ervan te overtuigen dat ze niet economisch gechanteerd konden worden.

Hij zond Bennett naar Jeruzalem om samen met Doron te werken aan een antwoord op het Gogolovoffensief en Mordechais visie op de affaire te horen.

Daarna gaf hij de nationale veiligheidsadviseur de opdracht een toespraak voor hem te schrijven die hij komende dinsdagavond voor de televisie zou houden.

Jack Mitchell had gelijk. Het was tijd om Gogolov te confronteren met de Russische hypocrisie. Het was tijd om de wereld te laten weten dat Rusland gevaarlijke nucleaire technologie naar het Midden-Oosten bracht in plaats van er een kernwapenvrije zone van te maken, zoals Gogolov beweerde.

Hij bad dat het zou werken.

Dit land kon niet nog een oorlog aan.