·26·

Toen Horatio Barnes die avond weer voor het huis van Linda Sue Buchanan stond, bleek haar man Daryl inderdaad thuis te zijn en zo te zien was hij niet bijster ingenomen met de plannen van zijn echtgenote. Daryl was een lange en forsgebouwde kerel in een vettig T-shirt dat strak om zijn brede borstkas en dikke buik spande. Hij hield de baby op zijn vlezige arm en had een blikje bier in zijn vrije hand.

‘Je kent dit mannetje niet eens, Lindy,’ brulde hij. ‘Misschien is het wel de een of andere seksverkrachter, weet jij veel?’

‘Tja,’ zei Horatio vriendelijk. ‘Uiteindelijk gaat het de meeste verkrachters inderdaad om seks. Ik ken er een paar uit de gevangenis.’

‘Zie je nou wel? Heb ik het niet gezegd? Die vent heeft gezeten,’ riep Daryl.

‘Nee, ik heb verschillende staatsgevangenissen geadviseerd over psychische hulp aan gedetineerden. Maar anders dan mijn cliënten daar, mocht ik er
’s avonds weer uit.’

Linda Sue leek het gesprek nauwelijks enige aandacht waardig te keuren. Ze keek in haar tasje en viste haar autosleutels eruit. ‘We gaan allebei met onze eigen auto, Daryl, en ik heb mijn traangas bij me. En dit.’ Ze haalde een kleine revolver uit haar tasje.

Er verscheen een opgeluchte uitdrukking op Daryls gezicht toen hij het wapen zag. ‘Oké, als hij iets probeert te flikken, schiet je hem gewoon een kogel door zijn kop.’

‘Dat was ik ook van plan,’ zei Linda Sue terwijl ze met een zakelijk gebaar keek of er wel patronen in de cilinder zaten.

‘Wacht even, mensen,’ zei Horatio terwijl hij zijn handen in de lucht stak en deed alsof hij zich overgaf. ‘Er wordt hier niet geschoten. En heb je trouwens een vergunning voor dat ding?’

Daryl snoof. ‘Man, we zijn hier in Tennessee. In het goeie ouwe Tennessee heb je echt geen vergunning nodig om met een pistool rond te lopen.’

‘Dat zou je weleens mis kunnen hebben,’ zei Horatio. ‘En ik ben hier alleen maar omdat ik een praatje wil maken met Linda Sue’s grootmoeder. Ik heb al gezegd dat Linda Sue me ook gewoon kan vertellen hoe ik daar kom. Dan ga ik wel alleen.’

Daryl draaide zich snel om en keek zijn vrouw strak aan. ‘Is dat zo? Waarom wil je dan met hem mee?’

‘Omdat ik wil dat hij me betaalt, rund!’ snauwde ze.

‘Weet je wat? Ik geef je die honderd dollar nu al, zodat jij hier rustig bij die beschaafde en mondaine man van je kunt blijven,’ zei Horatio, terwijl Daryl hem een wat verwarde blik toewierp.

‘Dat zou je wel willen, hè? We hadden afgesproken dat honderd dollar het minimum was, en dat als mijn oma jou iets vertelt waar je echt wat aan hebt, ik meer geld krijg, misschien wel een hoop meer.’

‘Nou, dat herinner ik me toch anders.’

‘Blijven we er de rest van de avond over staan praten of wil je mijn oma nog spreken?’

‘Honderd dollar! Verdomme!’ zei Daryl toen het bedrag eindelijk tot zijn benevelde brein leek door te dringen.

‘Kom op dan,’ zei Horatio.

‘Ik dacht wel dat ik u zou kunnen overhalen,’ zei Linda Sue met een zelfvoldaan grijnsje.

Daryl riep hun na vanaf de veranda. ‘Hé, Lindy, als je hem neerschiet, zorg dan wel dat hij al betaald heeft.’

‘Nou, als ze me neerschiet, kan ze net zo goed al mijn geld meenemen,’ zei Horatio behulpzaam. ‘Ik zou daar dan per slot van rekening moeilijk nog bezwaar tegen kunnen maken.’

‘Hé, daar heeft hij gelijk in,’ zei Daryl enthousiast. ‘Schat, heb je dat gehoord?’

Horatio hield zijn hand op. ‘Maar dan draait ze wel de rest van haar leven de bak in wegens roofmoord. In dat goeie, ouwe Tennessee van jullie zou haar dat zelfs weleens de doodstraf kunnen opleveren. Die hebben ze hier toch nog steeds, Daryl? En ik stel me zo voor dat dat ook geldt voor medeplichtigen. Ik hoop dat je snapt dat dat dus ook voor jou geldt.’

Daryl stond hem met open mond aan te kijken. Hij was gewoon niet in staat om daar een antwoord op te bedenken.

‘Pas maar op dat je jezelf niet doodschiet,’ zei Horatio tegen Linda Sue.

‘Ik heb de veiligheidspal erop zitten,’ snauwde ze.

‘Dat lijkt me sterk. Revolvers hebben geen veiligheidspal.’

‘O,’ zei Linda Sue.

‘Inderdaad.’

Zoals Linda Sue al had gezegd, was het ongeveer een uur rijden naar het verpleegtehuis. Toen Horatio naar binnen liep, was de lucht van menselijke urine en uitwerpselen zo sterk dat het was alsof hij tegen een muur liep. Als arts was hij wel eerder in dergelijke door de Amerikaanse overheid gerunde instellingen geweest om mensen te behandelen die aan een depressie leden, maar godallemachtig, wie zou er niet gedeprimeerd raken als hij zijn oude dag moest doorbrengen in zo’n smerige puinhoop als dit? De rolstoelen met ouden van dagen erin waren als kisten in een laadruim naast elkaar tegen de muren gezet en terwijl Horatio en Linda Sue naar de receptie liepen, galmde het kunstmatige gelach van een tv-programma hun vanuit een zijgang tegemoet. Het lachen was echter niet luid genoeg om het kreunen en steunen te overstemmen van de generatie die de Verenigde Staten groot had gemaakt en die hier nu aan haar lot was overgelaten in deze stinkende betonnen bak waar iedereen alleen nog maar op zijn einde zat te wachten.

Linda Sue liep vastberaden door en slaagde er op de een of andere manier in om alle ellende hier te negeren, maar het lukte Horatio niet om dezelfde kilheid op te brengen. Hij zag, rook en hoorde alles, en hoewel zijn hart uitging naar de arme mensen hier, besefte hij ook dat hij er wel voor zou zorgen dat hijzelf nooit van zijn leven in zo’n gevangenis terecht zou komen zonder zelfs maar de opwinding van het plegen van een misdrijf gekend te hebben. Dan maar liever een kogel of overdosis.

Twee minuten later waren ze in oma’s kamertje, een hokje van drie bij drie met een eigen tv, die zo te zien defect was. Oma’s kamergenote was er niet, maar oma zelf zat in een stoel. Ze had een geruite duster aan, en haar rode, opgezwollen voeten leken aan alle kanten uit haar slippers te barsten. Het weinige witte haar dat haar nog restte, werd in bedwang gehouden door een haarnetje. Haar gezicht was uitgezakt en zwaar gerimpeld, en haar gele tanden waren op vele plekken afgesleten, net als rotsblokken in een stromende rivier. Maar de blik in haar ogen – die bij de kleur van haar haar pasten – was helder en levendig. Haar ogen gingen van Linda Sue naar Horatio en daarna weer terug naar haar kleindochter.

‘Tijd niet gezien, Lindy,’ zei oma met een zacht zuidelijk accent, dat Horatio te midden van al deze ellende toch een warm gevoel bezorgde.

Linda Sue leek wat van slag door die opmerking. ‘Ik heb het druk gehad. Ik moet mijn kinderen opvoeden en mijn man tevreden houden.’

‘Welke man? De man die net de gevangenis uit is of de man die er binnenkort weer naartoe gaat?’

Horatio moest zijn best doen om niet te grinniken. Die ouwe oma was duidelijk nog niet dement.

‘Deze man hier,’ zei Lindy, ‘wil iets weten over mensen die bij ons in de buurt hebben gewoond toen jij er nog was.’

Oma’s ogen richtten zich nu op Horatio. Hij kon zien dat ze geïntrigeerd was. Waarschijnlijk was alle afleiding hier welkom.

‘Ik ben Horatio Barnes,’ zei hij terwijl hij haar een hand gaf. ‘Aangenaam. En bedankt dat u me te woord wilt staan.’

‘Hazel Rose,’ zei ze. ‘Tijd is het enige wat ik hier in overvloed heb. Over wie wilt u iets weten?’

Hij vertelde haar over de familie Maxwell.

Ze knikte. ‘Die kan ik me nog wel herinneren, ja. Frank Maxwell was echt een knappe jongen in dat uniform van hem. En die zoons van hem: grote, knappe jongens allemaal. Een mooi gezin.’

‘En de dochter, Michelle? Zij was de jongste. Kunt u zich haar nog herinneren?’

Hazel liet zich achteroverzakken in haar stoel. ‘Ja, die kan ik me nog wel herinneren. Maar waarom vertelt u me niet eerst eens waarom u dat allemaal wilt weten?’

‘Dat zult u waarschijnlijk alleen maar saai vinden.’

‘Het lijkt me sterk dat het saaier is dan wat ik hier meemaak, dus doet u een ouwe vrouw die verder toch niets omhanden heeft nou maar een pleziertje en vertel me waarom u dat allemaal wilt weten.’

‘Ik ben ingehuurd door de familie om uit te zoeken wat er gebeurd is toen Michelle een jaar of zes was. Dat is ongeveer 27 jaar geleden.’

‘Gebeurd? Hoe bedoelt u?’

‘Ik bedoel dat er toen iets gebeurd is waardoor Michelles persoonlijkheid ingrijpend veranderd is. Ze is op slag treurig, teruggetrokken en slordig geworden.’

Linda Sue liet een minachtend gesnuif horen. ‘Christus, een kind van zes heeft helemaal geen persoonlijkheid.’

‘Integendeel,’ zei Horatio. ‘De persoonlijkheid van een kind is als het zes jaar oud is al grotendeels definitief bepaald.’

Linda Sue liet opnieuw een snuivend geluid horen en begon aan de sluiting van haar tasje te frunniken terwijl Horatio zijn aandacht weer op Hazel richtte. ‘Hebt u ooit iets dergelijks opgemerkt? Ik weet dat het lang geleden is, maar het zou echt enorm helpen als u het zich nog kunt herinneren.’

Hazel tuitte haar lippen en leek daar even over na te denken.

Linda Sue was degene die uiteindelijk de stilte verbrak. ‘Ik ga buiten even een sigaretje roken.’ Ze stond op en zwaaide met haar vinger naar Horatio. ‘En er is hier maar één in- en uitgang, dus heb het lef niet om te proberen ervandoor te gaan zonder eerst je weet wel.’ Ze wierp haar oma een glimlach toe waarvan ze zich waarschijnlijk verbeeldde dat die er oprecht gemeend uitzag en liep de kamer uit.

‘Hoeveel geld hebt u haar beloofd?’ vroeg Hazel zodra haar kleindochter buiten gehoorsafstand was.

Horatio glimlachte, trok een stoel bij en ging naast haar zitten. ‘Honderd dollar. Die zou ik liever aan u betalen.’

Hazel wuifde dat weg. ‘Ik heb hier niets om het aan uit te geven. Geeft u het maar gewoon aan Lindy. Zoals die meid de ene waardeloze nietsnut na de andere afwerkt, zal ze het nog hard nodig hebben. Ik heb tegen haar moeder gezegd dat ze haar moest laten studeren. In wezen heeft ze een goed stel hersenen. Maar u weet hoe die dingen soms gaan: het is er niet van gekomen. Vier kinderen van vier verschillende spermadonoren, excusez le mot , en voordat ze te oud is krijgt ze er waarschijnlijk nog vier. Ze zou zo op een aanplakbiljet kunnen van een campagne voor onvrijwillige sterilisatie, en dat zeg ik niet zomaar, want het blijft per slot van rekening familie.’ Ze zat even zwijgend voor zich uit te staren en Horatio besloot dat hij maar beter even geduld kon hebben en haar het tempo van dit gesprek moest laten bepalen.

‘Hoe gaat het met Michelle?’ vroeg Hazel.

‘Ze is er weleens beter aan toe geweest,’ zei Horatio eerlijk.

‘Ik heb haar loopbaan gevolgd,’ zei Hazel. ‘Er stond zo nu en dan weleens iets over haar in de krant.’

‘U hebt haar carrière gevolgd? Waarom?’

‘Kijk eens wat die meid allemaal bereikt heeft. Olympisch atlete. Agente bij de Secret Service. En dan ook nog al die afschuwelijke misdaden in Virginia die ze heeft helpen oplossen. Die meid mag echt trots op zichzelf zijn. Ik wist altijd al dat ze het ver zou schoppen.’

‘Hoe wist u dat ze het ver zou schoppen?’

‘Zoals ik al zei: bij een kind kun je vaak als het nog heel jong is al zien wat ervan zal worden. Dat meisje was koppig en vastberaden. Ze deed altijd haar uiterste best om haar broers bij te benen, en dat heeft haar hard gemaakt. Dat heeft haar leren vechten. Dat meisje ging echt door roeien en ruiten.’

‘U had een goede psycholoog kunnen zijn.’

‘Ik wilde arts worden. Ik was de op twee na beste van mijn jaar bij mijn eindexamen aan de middelbare school.’

‘Wat is er misgegaan?’

‘Mijn oudere broer wilde ook arts worden. En in die tijd gingen jongens vóór. Dus ik ben thuisgebleven en moest voor mijn oude ouders zorgen. Daarna ben ik getrouwd, ik heb kinderen gekregen en mijn man is een dag nadat hij met pensioen ging dood neergevallen. Een beroerte. En nu zit ik hier. Ik heb niet veel van mijn leven gemaakt, maar het is het enige leven dat ik heb, dus wat doe ik eraan?’

‘Een stel kinderen grootbrengen is een heel belangrijke taak.’

‘Ik wil niet zeggen dat ik ergens spijt van heb. Maar iedereen heeft dromen en aspiraties, en sommige mensen, zoals Michelle, vechten zo hard en geven zoveel op dat ze die weten waar te maken.’

‘Maar is u opgevallen dat ze rond haar zesde erg veranderd is?’

‘Hoe had ik dat niet kunnen merken?’

‘Heeft haar moeder het er met u over gehad?’

‘Ze heeft er geen woord over gezegd, maar ik had een goed stel ogen en oren.’

‘Wat bedoelt u daarmee?’

‘Daarmee bedoel ik dat de straat niet zo breed was. Ik kon het gegil en gekrijs daar gewoon horen. En toen ik Michelle weer zag, was het een heel ander kind. Ik zou niet meer weten hoe oud ze toen was, daarvoor is het allemaal te lang geleden, maar plotseling wilde dat kind me niet recht meer in de ogen kijken en we waren toch goede maatjes. Ze kwam zo nu en dan thee bij ons drinken en zo, samen met een paar andere kinderen uit de buurt. Mijn eigen kinderen waren daar toen eigenlijk al te groot voor. En toen kwam ze ineens niet meer. Ze werd schrikachtig en huilerig. Ik probeerde er met haar moeder over te praten, maar Sally Maxwell wilde er niets van horen. Volgens mij vond ze dat het mij niet aanging. En misschien was dat ook wel zo. Niet lang daarna zijn ze verhuisd.’

‘Hebt u enig idee wat de oorzaak van die verandering geweest zou kunnen zijn?’

‘In de loop der jaren heb ik daar veel over nagedacht, maar ik heb er nooit echt een duidelijke reden voor kunnen vinden. Ik vond Michelle een aardig kind, maar ik was haar moeder niet en ik had er zelf ook een heel stel waar ik me mee bezig moest houden.’

‘Dat geloof ik graag. Een van de dingen die haar familie me heeft verteld, was dat ze steeds slordiger werd. Haar auto, mijn god! Ik zal er niet teveel over zeggen, maar iemand die daar in zit, kan maar beter niet ademhalen.’

‘Ik werd daar niet vaak binnen gevraagd. Sally had het hartstikke druk, want Frank was vaak van huis voor zijn werk.’

‘Ik dacht dat politiemensen meestal tamelijk regelmatige werktijden hadden.’

‘Frank en Sally kregen hun eerste kind toen ze achttien waren, dus voor hen was Michelle echt een nakomertje. Toen Michelle zes jaar oud was, was Frank bijna veertig. Hij werkte toen al een hele tijd bij de politie en hij deed erg zijn best om te kunnen overstappen naar de politie van een grote stad. Als hij klaar was met zijn werk ging hij naar de avondschool om rechten te studeren.’

‘Een ambitieuze man. Is er verder nog iets wat u me kunt vertellen?’

Hazel schudde van nee, maar bedacht zich toen. ‘Nou, er is één ding wat me echt verbaasd heeft. Maar waarschijnlijk heeft dat er niets mee te maken.’

Horatio wilde zo graag horen wat ze te vertellen had dat hij onwillekeurig op het puntje van zijn stoel ging zitten. ‘Ik wil alles horen wat u zich maar kunt herinneren.’

‘Nou, de familie Maxwell had een prachtige rozenhaag, recht voor hun huis. Volgens mij heeft Frank die geplant, maar het zou ook kunnen dat hij dat samen met zijn vrouw heeft gedaan. Maar hoe dan ook, het was een mooie haag en lekker dat hij rook! Ik liep er zo nu en dan even naartoe om aan de bloemen te ruiken.’

‘Die haag is er niet meer.’

‘Dat is zo. Op een avond ging ik naar bed en toen ik de volgende ochtend wakker werd, had iemand hem helemaal gekapt.’

Horatio ging rechtop zitten. ‘Bent u er nooit achter gekomen wie dat gedaan had?’

Ze schudde van nee. ‘Frank dacht dat het een stel jongens waren, die hij had opgepakt wegens rijden onder invloed, maar daar was ik nog niet zo zeker van. Wat heeft een stelletje tienerjongens nou met bloemen? Als die wraak wilden nemen, hadden ze zijn autobanden lek geprikt of een steen door de ruit gegooid.’

‘Weet u nog wanneer dat is gebeurd?’

Ze tuurde naar het plafond en tuitte haar lippen weer. ‘Bijna dertig jaar geleden, denk ik zo.’

‘Of 27 jaar geleden misschien?’

‘Dat zou kunnen. Een maand of zes later zijn ze verhuisd.’

Horatio leunde achterover en leek diep in gedachten verzonken. Een hele tijd later stond hij op en haalde zijn portefeuille tevoorschijn. Hazel hield onmiddellijk afwerend haar hand op.

‘Ik zei toch dat u het geld maar aan Linda moest geven? Anders komt u heus niet zomaar van haar af, hoor.’

Maar Horatio haalde geen geld uit zijn portefeuille. Hij schreef iets op de achterkant van een visitekaartje en gaf dat aan haar. ‘Dit is de naam en het telefoonnummer van een vrouw die ik hier ken. Zij kan voor u regelen dat u wordt overgeplaatst naar een heel wat beter tehuis. Als u een dagje wacht, dan regel ik wel iets met haar, en dan kunt u haar bellen.’

‘Ik heb het geld niet voor een beter verzorgingstehuis.’

‘Het gaat er niet om hoeveel geld je hebt, Hazel. Ik mag toch wel Hazel zeggen? Het gaat erom wie je kent. In het bejaardentehuis dat ik in gedachten heb, kunnen de bewoners cursussen volgen over allerlei verschillende onderwerpen, waaronder geneeskunde, als je daar tenminste nog steeds belangstelling voor hebt.’

De oude vrouw nam het kaartje aan en stopte het voorzichtig in een zak van haar duster. ‘Dank u wel,’ zei ze zachtjes.

‘Het is mijn werk. Je hebt me erg geholpen.’

Toen Horatio aanstalten maakte om weg te gaan, zei ze: ‘Als u Michelle ziet, wilt u haar dan de groeten doen van Hazel Rose? Zegt u maar dat ik heel trots op haar ben.’

‘Dat zal ik doen.’

Horatio liep de gang door en zag dat Linda in de bezoekersruimte stond te flirten met een forsgebouwde verpleger. Hij gaf de norse vrouw haar geld en vluchtte daarna snel weg uit deze met overheidssubsidie in stand gehouden hel.

Terwijl hij in zijn auto stapte, vroeg hij zich af hoe een plotseling verdwenen rozenhaag het leven van Michelle Maxwell bijna dertig jaar later te gronde gericht zou kunnen hebben.