Inhoud

Voorwoord

1  Ouders krijgen commentaar als kinderen ontsporen

2  Ouders zijn ook maar mensen

Het begrip acceptatie

Ouders mogen en zullen ook inconsequent zijn

Ouders hoeven geen gesloten front te vormen

Schijnacceptatie

Kun je een kind accepteren ongeacht zijn gedrag?

Onze definitie van ouders die ook echt mens zijn

Van wie is het probleem?

3  Zo luisteren dat kinderen met je willen praten: de taal van acceptatie

De kracht van acceptatietaal

Laten merken dat je het kind accepteert

Non-verbaal overbrengen van acceptatie

Niet ingrijpen om aan te geven dat je het kind accepteert

Passief luisteren om aan te geven dat je het kind accepteert

Verbaal overbrengen van acceptatie

De twaalf communicatieblokkades

Eenvoudige methoden om de deur open te zetten

Actief luisteren

Waarom zouden ouders willen leren actief te luisteren?

Voorwaarden om actief te kunnen luisteren

Het risico van actief luisteren

4  Actief luisteren in de praktijk

Wanneer is het een probleem van het kind?

Hoe ouders actief luisteren in praktijk kunnen brengen

Wanneer besluit een ouder tot actief luisteren?

De meest voorkomende fouten bij actief luisteren

Actief luisteren op het verkeerde moment

5  Hoe te luisteren naar jonge kinderen?

Kenmerken van baby’s

De behoeften en problemen van baby’s aanvoelen

Actief luisteren naar baby’s om hen te helpen

Geef het kind de kans zelf zijn behoeften te vervullen

6  Wanneer luisteren kinderen naar hun ouders?

Wanneer de ouders een probleem hebben

Kinderen aanspreken op een manier die geen effect heeft

Kinderen effectief confronteren met hun gedrag

De essentiële onderdelen van een confronterende ik-boodschap

Waarom ik-boodschappen veel meer effect hebben

7  De ik-boodschap in de praktijk

De verborgen jij-boodschap

Accentueer het negatieve niet

Onvolledige ik-boodschappen

Het topje van de ijsberg is boosheid

Wat effectieve ik-boodschappen kunnen bewerkstelligen

Non-verbale ik-boodschappen aan heel jonge kinderen

8  Onaanvaardbaar gedrag veranderen door de omgeving te veranderen

De omgeving verrijken

De omgeving verarmen

De leefruimte van het kind uitbreiden

De leefruimte van het kind beperken

De omgeving vereenvoudigen

Een alternatieve activiteit aanbieden

Het kind voorbereiden op verandering in zijn omgeving

Vooruit plannen met oudere kinderen

9  Onvermijdelijke conflicten tussen ouder en kind: wie wint er?

De machtsstrijd tussen ouder en kind

De twee win-verliesbenaderingen

Waarom Methode I niet doeltreffend is

Waarom Methode II niet doeltreffend is

Nog meer problemen die verbonden zijn met Methode I en II

10 Is machtsgebruik door ouders nodig en rechtvaardig?

Wat is gezag?

Ernstige beperkingen van ouderlijke macht

Er komt onvermijdelijk een eind aan de macht van de ouders

Puberteitsperikelen

Opvoeding door uitoefening van macht vereist strikte regels

De gevolgen van machtsgebruik voor het kind

Macht en gezag wat beter bekeken

11 De geen-verliesmethode voor het oplossen van conflicten

Waarom Methode III zo effectief is

12 Enkele vragen van ouders over de geen-verliesmethode

Methode III gezien als zwakheid van de ouders

Kunnen groepen beslissingen nemen?

Methode III kost veel tijd

Hebben ouders niet het recht om Methode I te gebruiken omdat ze verstandiger zijn?

Werkt Methode III ook bij kleine kinderen?

Moet Methode I niet soms toch gebruikt worden?

Zal het kind zijn respect voor mij niet verliezen?

13 De geen-verliesmethode in de praktijk

Hoe te beginnen

De zes fasen van de geen-verliesmethode

De noodzaak van actief luisteren en ik-boodschappen geven

De eerste pogingen met de geen-verliesmethode

Problemen waarmee ouders te maken krijgen

De geen-verliesmethode bij conflicten tussen kinderen

Wanneer beide ouders betrokken zijn bij de conflicten met hun kinderen

Kunnen we alle drie de methoden tegelijk gebruiken?

Kan de geen-verliesmethode ook mislukken?

14 De ouder-kindrelatie en omgaan met waarden

Wat wordt precies bedoeld met waarden?

Waardebotsingen oplossen met Methode I?

Recht op zelfbeschikking

Waardebotsingen oplossen met Methode II?

Waardebotsingen oplossen met Methode III?

Beïnvloedingsmogelijkheden bij waardebotsingen

15 Hoe ouders conflicten kunnen voorkomen door zelf te veranderen

Kun je jezelf meer gaan accepteren?

Wiens kinderen zijn het eigenlijk?

Houd je echt van kinderen of alleen maar van een bepaald soort kinderen?

Zijn je waarden en overtuigingen de enige ware?

Leef je uitsluitend voor je kinderen?

Kunnen ouders hun houding veranderen?

Mijn relaties met kinderen

Aanhangsel

1. Oefening: luisteren naar gevoelens

2. Oefening: niet-effectieve boodschappen herkennen

3. Oefening: ik-boodschappen

4. De twaalf blokkades in de communicatie