·51·

‘Wat doe je hier, adjudant?’

Puller stond in de houding en keek de man aan.

‘Ik meld me, generaal,’ zei hij.

Zijn vader zat in een stoel naast zijn bed. Hij droeg een pyjamabroek, een wit T-shirt en een lichtblauwe katoenen ochtendjas waarvan de ceintuur was dichtgeknoopt. Hij had sokken en slippers aan zijn lange, smalle voeten. Ooit was hij ongeveer een meter vijfentachtig geweest, maar de zwaartekracht en aftakeling hadden daar bijna vijf centimeter van afgehaald. Als hij rechtop stond, was hij nu niet veel langer dan de meeste mensen. Niet dat hij nog vaak rechtop stond. Eigenlijk kwam Pullers vader zijn kamer in het veteranenziekenhuis bijna nooit uit. Zijn haar was bijna helemaal weg. Het randje dat hij nog had, was wit als katoenwit. Het leek net een verzameling wattenstaafjes en het liep bijna om zijn hele hoofd heen, vlak langs zijn oren.

‘Op de plaats rust,’ zei Puller senior.

Puller ontspande, maar bleef staan.

‘Hoe was de reis naar Hongkong, generaal?’ vroeg hij.

Puller had er een hekel aan om dat fantasiespelletje te spelen, maar de dokter zei dat het beter was. Hoewel Puller niet veel vertrouwen had in de psychiaters, deed hij wat ze zeiden, maar hij bleef zich ergeren.

‘Het transportvliegtuig had een lekke band bij het opstijgen. Het kwam niet goed van de grond en we stortten bijna in zee.’

‘Wat erg, generaal.’

‘Nou en of dat erg was, adjudant. Ik had echt behoefte aan recreatief verlof.’

‘Ja, generaal.’

Altijd wanneer zijn vader hem aankeek, zag Puller eerst zijn ogen. In het leger werd ook verteld dat Puller senior je kon doden met een blik die je een diepe schaamte bezorgde omdat je tekort was geschoten, zo’n diepe schaamte dat je het liefst in een hoekje wegkroop om dood te gaan. Dat was natuurlijk niet waar, maar Puller had met veel mannen gepraat die onder zijn vader hadden gediend, en die hadden allemaal zo’n blik te incasseren gekregen. En ze zeiden allemaal dat ze zich die blik tot hun laatste dag op aarde zouden herinneren.

Maar nu waren de ogen alleen pupillen in het hoofd. Niet levenloos, maar ook niet meer vol leven. Ze waren blauw, maar leeg, dof, alsof hij al dood was. Puller keek in de kleine, saaie kamer om zich heen, een kamer zoals honderden hier in dit gebouw, en dacht dat zijn vader in veel belangrijke opzichten inderdaad al dood was.

‘Nog orders, generaal?’ vroeg hij.

Zijn vader gaf niet meteen antwoord. Puller kreeg bijna nooit antwoord op die vraag als hij op bezoek was. Toen er deze keer toch antwoord kwam, was hij verrast.

‘Het is voorbij, adjudant.’

‘Wat, generaal?’

‘Voorbij. Afgelopen. Uit.’

Puller kwam een half stapje naar voren. ‘Ik kan u niet volgen, generaal.’

Zijn vader had zijn hoofd laten hangen, maar keek zijn zoon nu weer aan. Zijn ogen flikkerden als blauw ijs in de zon. ‘Geroddel.’

‘Geroddel?’

‘Je moet erop letten. Het is flauwekul, maar uiteindelijk krijgen ze je te pakken.’

Puller vroeg zich af of zijn vader nu ook nog aan paranoia leed. Misschien was dat altijd al het geval geweest.

‘Wie krijgen je te pakken, generaal?’

Zijn vader maakte een achteloos gebaar om zich heen, alsof ‘ze’ daar bij hen waren. ‘De mensen die tellen. De schoften die het voor het zeggen hebben in het leger van deze man.’

‘Ik denk niet dat iemand het op u voorzien heeft, generaal.’ Puller wenste nu dat hij niet op bezoek was gekomen.

‘Natuurlijk wel, adjudant.’

‘Maar waarom, generaal? U hebt drie sterren.’

Puller hield zich te laat in. Zijn vader was gepensioneerd als luitenant-generaal, dus een generaal met drie sterren. Dat zou een uitstekende carrièreprestatie zijn geweest voor bijna iedereen die ooit in het leger had gezeten. Maar Puller senior was niet iedereen. Hij was een van die zeer weinige mensen die de allerhoogste top verwachtten te bereiken bij alles wat ze in hun leven ondernamen.

Het hele leger wist dat Puller senior die vierde ster had moeten krijgen. En ze hadden de man ook de eer moeten bewijzen die nog zeldzamer was: de Medal of Honor. Die had hij verdiend op het slagveld in Vietnam; geen twijfel over mogelijk. Jammer genoeg ging het in het leger niet alleen om dapperheid in het veld, maar ook om politiek ver bij het slagveld vandaan. En het was nu eenmaal een feit dat Puller senior veel belangrijke mensen tegen zich in het harnas had gejaagd, mensen die veel te zeggen hadden over zijn carrièreverloop. En dus had hij de vierde ster en de Medal of Honor niet gekregen. En hoewel het ook daarna goed was gegaan met zijn carrière, was die niet meer zo steil naar boven gegaan als tevoren. En dat betekende op een gegeven moment dat de hoogste doelen niet meer bereikbaar waren. Die was hij misgelopen. Het was gebleven bij drie sterren en alle andere denkbare medailles, behalve die ene die hij het liefst had willen hebben.

‘Het komt door hem,’ snauwde zijn vader.

‘Wie?’

‘Hem!’

‘Ik weet niet wie u bedoelt.’

‘Majoor Robert J. Puller van de luchtmacht. Oneervol ontslagen. Door de krijgsraad veroordeeld wegens hoogverraad. Voor de rest van zijn leven gevangengezet in de usdb. Ze nemen het mij kwalijk wat die rotzak heeft gedaan.’ Zijn vader zweeg even, haalde woedend adem en voegde eraan toe: ‘Geroddel. De schoften.’

Pullers gezicht betrok. Zijn vader was allang met pensioen geweest toen zijn broer werd veroordeeld en opgesloten. En toch geloofde de generaal dat zijn carrièreproblemen te wijten waren aan zijn zoon, aan Pullers broer. In het veld was Puller senior nooit teruggedeinsd voor verantwoordelijkheid. Hij eiste de eer op en accepteerde de blaam als die hem trof. Maar buiten het veld was het een heel andere zaak geweest. Zijn vader had altijd met een beschuldigende vinger naar anderen gewezen. Hij zag schuldigen op de gekste plaatsen. Hij kon kinderachtig en wraakzuchtig zijn, harteloos en onredelijk, keihard en onverzettelijk. Die persoonlijke eigenschappen had hij ook als vader aan den dag gelegd.

Meestal zei Puller nog iets voordat hij bij zijn vader vandaan ging. Hij hield het fantasiespelletje vol, zoals de psychiaters hem hadden verzocht. Toen hij naar de deur liep, zei zijn vader: ‘Waar ga je heen, adjudant?’

Puller gaf geen antwoord.

‘Adjudant!’ riep zijn vader. ‘Ik ben nog niet klaar met jou.’

Puller liep door.

Hij liep door de gang van het veteranenziekenhuis, een gang vol oude, zieke en stervende soldaten die alles hadden gegeven wat ze in zich hadden, opdat de rest van het land in vrede en welvaart kon leven. Hij kon zijn vader nog horen schreeuwen tot hij op honderd meter afstand was. De oude man had nooit iets aan zijn longen gemankeerd.

Toen hij bij de uitgang kwam, keek hij niet achterom.

Het familie-uurtje was voorbij.

Nu was de Army Navy Club aan de beurt.

Hij was weer op zijn jachtterrein.

Waar hij werkelijk thuishoorde.