16 Ontdekken wat voor u werkt
Door niet gebonden te zijn aan de uitkomst [van meditatie] kan iemand helemaal opgaan in waar hij [of zij] mee bezig is. Een verrassend gevolg is dat het leven veel interessanter en spannender wordt…
Anoniem Karma Yoga: Path of Selfless Action
Onder de vele oefeningen uit de voorgaande hoofdstukken bevinden zich gemakkelijke, schijnbaar onmogelijke en enkele die precies bij u passen. U moet nu gaan beslissen. Welke meditatie-oefeningen gaan deel uitmaken van mijn vaste programma? Welke moet ik helemaal vergeten, of in elk geval voorlopig? Mag ik me alleen concentreren op de gemakkelijke?
Laten we met de laatste vraag beginnen. Als het om meditatie gaat, hebben oefeningen die u gemakkelijk en natuurlijk afgaan, zowel een positieve als een minder constructieve kant. Net als bij elke andere onderneming moeten we met meditatie beginnen vanaf het punt waar we ons bevinden. Dat betekent dat het juist is om met eenvoudige oefeningen te beginnen. Het zal bijvoorbeeld gemakkelijker zijn meer tijd te besteden aan oefeningen die fysiek niet echt onprettig zijn. U bent in staat gedurende langere tijd in een gemakkelijke houding te zitten of een bepaald pad te bewandelen en hierdoor ontwikkelt u de gewoonte meer tijd aan meditatie te besteden.
Als u op deze manier een meditatieroutine ontwikkelt, wordt u echter niet echt uitgedaagd. Zoals u gelezen heeft, komen bij meditatie zeer waardevolle uitdagingen aan de orde; het aangaan van deze uitdagingen draagt bij aan uw groei- en leerproces. Het kiezen van de gemakkelijke weg is op de lange termijn dus niet de beste keuze. Het is echter een goede manier om een basis op te bouwen.
Sommige meditatiemethoden in dit boek dienen een specifiek doel. Het is verstandig met deze methoden te experimenteren als u niet net een belangrijke verandering in uw leven ondergaat. Als u bijvoorbeeld leert zenden en ontvangen (hoofdstuk 15) tijdens een rustige periode in uw leven, zult u deze meditatie sneller onder de knie krijgen dan wanneer u zich in een chaotische levensfase bevindt. Bovendien weet u hoe u de meditatie moet uitvoeren als u in zo’n tijd van crisis met iemand te maken krijgt die pijn of problemen heeft. U kunt dan spontaan met meditaties reageren. U wordt niet overweldigd door emotionele reacties.
Een ander voorbeeld is het leren gebruiken van mantra’s. In het begin denkt u uw tong erover te breken. Wanneer docenten een mantra in een andere taal aandragen, herhalen zij die meerdere keren, zodat u de woorden en lettergrepen goed kunt horen. Vervolgens vragen zij u de woorden zo lang te herhalen tot u het ritme van de woorden in uw lichaam kunt voelen. Pas dan heeft u de mantra geleerd. Wanneer u de mantra begint te gebruiken in uw meditaties, kunt u de situatie oproepen waarin u hem geleerd heeft, zodat u de juiste toon en het goede ritme te pakken krijgt. Misschien heeft u zelfs de geschreven woorden nodig. Als u zich de woorden eenmaal eigen heeft gemaakt, kunt u ze gebruiken wanneer en waar u maar wilt.
Voor meditatie-oefeningen die fysiek veel van u vergen, moet u eerst de nodige lichamelijke kracht opbouwen; pas daarna kunt u ze gedurende de aanbevolen tijd in praktijk brengen. Veel van de ingewikkelder kundalini-oefeningen zijn uit dit boek weggelaten, omdat het veel te lang duurt om ze te leren en bovendien vereisen sommige goede begeleiding. Zelfs de eenvoudige kundalini-oefeningen uit hoofdstuk 10 zijn zwaar en moeten vaak geoefend worden om ze lang genoeg te kunnen volhouden. Als u vooral een zittend leven leidt of herstelt van een ziekte, kan zelfs lopend mediteren zwaar voor u zijn.
Ook visualiseren vereist oefening, allereerst om een beeld te kunnen oproepen en vervolgens om dit gedurende bepaalde tijd vast te kunnen houden. Bij kleurenmeditatie is het niet zo moeilijk om de gewenste kleur op te roepen en vast te houden. Als later het moment komt dat u kleurenheling moet toepassen, weet u al hoe u de kleur moet oproepen en vasthouden. Zo zullen uw helende vermogens sterker en krachtiger zijn. Zonder oefening kan het moeilijk, zo niet onmogelijk zijn om tijdens een crisismoment de juiste kleur op te roepen. Uw eigen emotionele reactie op de situatie zal uw heling in de weg staan.
Afleiding
Of u nu de gemakkelijke weg voor uzelf kiest of niet, er zullen altijd dagen zijn dat ongewenste gedachten, beelden en gevoelens opkomen die uw concentratie verstoren. Deze onderbrekingen zullen niet verdwijnen. Zelfs na jarenlange oefening zullen er dagen zijn dat u geen rust in uw hoofd heeft. Vaak zijn dit de dagen waarvan u het meest leert. Dit zijn de momenten waarop u met uzelf geconfronteerd wordt.
Heeft u dan gefaald? Helemaal niet. U heeft een nieuw geestesniveau bereikt. Nu bent u klaar voor de test. Kunt u deze zeer bekende uitdaging opnieuw aan? Een deel van u – een klein stemmetje – zegt dat u deze afleiding al eens onder handen heeft genomen en straft u voor het feit dat u er opnieuw mee in aanraking bent gekomen. Een ander deel van u – een nieuwe, frissere stem – kan zeggen dat dit gewoon is, dat sommige dagen beter zijn dan andere en dat het hier om meditatie gaat, niet om een unieke situatie. U probeert het later op de dag of morgen gewoon opnieuw.
Hoe u met deze schijnbare tegenslag omgaat, bepaalt hoe u vooruit zult gaan. Uw meditaties geven u kleine tegenslagen, zodat u leert er in andere gebieden van uw leven mee om te gaan. Stel u voor! U leert dat u bij tegenslagen niet kalm en rustig hoeft te blijven. U mag op zo’n moment uzelf zijn – ruig en ongepolijst en alles wat verder bij uw persoonlijkheid hoort. U mag zelfs instinctief reageren, wat u maar wilt. U heeft geleerd uzelf te zijn en uw eigen reactie te accepteren.
Een basisgeloof over het leven is dat we allemaal voortdurend ons beste beentje voorzetten. Waarom zou u dat niet doen? Het is erg onwaarschijnlijk dat u veel tijd besteedt aan het bedenken van wat de beste reactie is, om dan vervolgens iets anders te doen. Het is een feit dat veel handelingen – die van onszelf en anderen – er helemaal niet zo goed uitzien. Ze zien er slordig, ondoordacht en soms regelrecht stom uit. Hoe kunnen dat voorbeelden zijn van ons beste beentje voorzetten? Ze laten de keuze van een bepaald moment zien. Een verwoestende handeling toont aan dat de persoon in kwestie verward is en pijn voelt. De motieven achter deze handeling zijn gebaseerd op onjuiste informatie.
Meditatie helpt u een ruimte te cultiveren – een tijd en plaats – waarin u beslissingen kunt nemen. U heeft tijdens de oefeningen met uw lichaam en geest gewerkt en weet dus wat de juiste plek is om beslissingen te nemen.
Concentreer u op een beslissing die u moet nemen. U kunt kiezen wat u ’s avonds wilt eten, maar het kan ook om een besluit van levensbelang gaan.
1 Schrijf een paar woorden over de keuzen die u heeft gemaakt, zodat u zich op de beslissing kunt concentreren.
2 Begin nu zoals gebruikelijk met uw meditatie, zittend, lopend of wat u maar wilt.
3 Terwijl u ademt, kunnen gedachten bovenkomen die te maken hebben met uw beslissing. Erken ze en keer terug naar uw meditatie.
4 Houd dit minstens tien minuten vol.
De meesten van ons zullen het erover eens zijn dat tien minuten niet lang genoeg is om een belangrijke beslissing te nemen. Meditatie helpt uw lichaam en geest om de keuzen te begrijpen, ze in u op te nemen en u de beste weg te tonen. Wanneer u een keuze heeft gemaakt, zult u een plek in uw lichaam kunnen aanwijzen die erg prettig aanvoelt, of u merkt dat er een bepaald beeld in u opkomt.
Soms sluit u deze meditatie af en heeft u geen antwoord op uw vraag gekregen. Dat geeft niet. Ga gewoon door met uw dagelijkse bezigheden. Later zult u een sterke neiging hebben in de richting van een van de keuzemogelijkheden. Het punt is dat u de keuzen moet laten rusten op de plek die u heeft gecultiveerd, in plaats van de keuze te maken in een onrustige omgeving. Daarbij kunnen zich ook nieuwe keuzemogelijkheden voordoen. Als u zich deze techniek eenmaal eigen hebt gemaakt, voelt u zich beter over de beslissingen die u neemt en straft u uzelf niet langer voor het nemen van de verkeerde. Tijdens dit proces zet u uw beste beentje voor.
Meditaties combineren
Sommige mensen zijn puristen. Zij kiezen een benadering en sluiten alle andere uit. Dit is prima voor sommigen van ons. Anderen zien de veelzijdigheid van variatie en willen het beste halen uit de verschillende technieken. Dit geldt zeker ook voor meditatie.
U kunt een oefening nemen die u altijd lukt en die tot kern van uw meditatieroutine maken. Veel mensen vinden het prettig te beginnen met rustig ademhalen. Hierdoor komt u in uw lichaam. U bent zich bewust van waar uw ademhaling wel en niet naartoe gaat. U voelt hoe u zit of loopt. Uw waarnemingen worden scherper. U bent goed begonnen.
Als tweede mogelijkheid kunt u voor een specifiek doel een bepaalde methode kiezen. U moet misschien een bepaalde taak uitvoeren of u kent iemand die helende energie nodig heeft. U had een droom waarnaar u terug wilt keren om het verhaal af te maken. Als u zelf een lichamelijke klacht heeft, is er misschien een meditatiemethode om deze te verlichten.
Een derde element van uw meditatie is het uitdagen van uzelf. Dit kan bijvoorbeeld het verlengen van de meditatieduur zijn. U kunt uw kracht opbouwen door langer te lopen. U kunt aan uw lenigheid werken door een yogahouding te oefenen. U kunt uw meditatieve instelling overbrengen naar gewichtheffen of een andere fysieke activiteit. U kunt werken aan meer medeleven voor iemand in uw leven. Het gaat hier dus over praktische doelen en het werken daaraan. Soms betekent het dat u tijdens het mediteren aan een bepaald probleem werkt en andere keren neemt u uw meditatieve instelling mee naar het probleem.
Een vierde factor in uw meditatie is het ervaren van een hiaat tussen gedachten en gevoelens. U zult gemerkt hebben dat er momenten zijn waarop u geen gedachten had. Er is een leeg moment. Dit hiaat in uw gedachten onthult de oneindige ruimte van uw geest. U zit niet meer helemaal vol; er zijn momenten dat er niets gebeurt. Tijdens deze momenten ervaart u het universum en uzelf daarin op een nieuwe manier.
U zult misschien nooit in staat zijn bewust een dergelijke stilte te ervaren. U gaat zitten mediteren en cultiveert een ontspannen gemoeds- en lichaamstoestand. U maakt de weg vrij om te ervaren wat er op u af komt. Soms ervaart u ruimte – de Leegte – en soms ervaart u het kleine cadeautje dat u gisteren kreeg. Uw zelfbegrip wordt ontwikkeld door uw bereidheid te ontvangen wat er in u opkomt.
Samenvatting
Wat voor u werkt, is aan verandering onderhevig. U praktiseert na
verloop van tijd misschien gecompliceerdere meditaties en laat de
eenvoudige achter u. Onthoud dat u altijd kunt terugkeren naar de
basis. U heeft deze geleerd, zoals we hebben leren lopen en eten –
u verleert dit nooit. In moeilijke situaties verkiest u misschien
het eenvoudige en bekende, en maakt u gebruik van gebed,
aanroepingen of mantra’s om contact te maken met God, de
Moedergodin, het universum of de universele geest. Er blijft genoeg
tijd over voor de complexe oefeningen en soms is het moment
aangebroken om terug te keren naar de eenvoudige en bekende
oefeningen. In het volgende hoofdstuk komen belangrijke thema’s aan
de orde: hoe bepaalt u uw meditatiedoelen en wat kan meditatie voor
u doen als u géén doel voor ogen heeft?