4

'Hoe is het met Minnie?' vroeg Dillard, terwijl hij in de kooi tuurde.

'Prima. ' Cassandra had Minnie beet, de vrouwelijke rat met de gemuteerde pijnappelklier. 'Ze is al een puber. '

'Ongelooflijk. '

'Het wordt tijd voor een nieuwe injectie met tetracycline. We moeten nu proberen haar verouderingsproces tot een normaal tempo terug te krijgen. ' Ze injecteerde de krijsende en alle kanten op kronkelende laboratoriumrat met de antibiotica. 'Rustig maar, schatje, ' zei ze sussend. 'Het is nu allemaal voorbij. ' Ze aaide een paar keer over de harige rug voordat ze Minnie weer op de vloer van de kooi zette.

Het was kwart over zes in de ochtend en de twee onderzoekers bevonden zich in een afgezonderd gedeelte van het Vertex-lab dat alleen voor hen toegankelijk was.

Dillard keek hoe ze de latex handschoenen van haar handen stroopte. 'Jij en ik hebben de theorie achter de Conceptie al duizend keer doorgenomen; we weten dat het allemaal klopt als een bus. Kijk naar Minnie. Het protocol voor snelle veroudering werkt perfect, en dankzij al onze aanpassingen zal het ook iedere keer opnieuw werken. We kunnen nu direct met de menselijke fase beginnen. Daar is alleen -'

'Ho, stop eens even. Je hebt gezien hoe controversieel ons werk met dierlijk DNA is. Het heeft een storm van discussies losgemaakt binnen het Instituut voor Bio-Ethiek, het heeft ons scherpe kritiek opgeleverd van onze meer conservatieve collega's, en Dean Koenig en zijn reactionaire kliek, de Christelijke Synode, kunnen ons wel schieten, en dan heb ik het nog niet over al die andere radicale fundamentalisten die maar al te graag geweld gebruiken om hun doel te bereiken. En dan wil jij overgaan tot het menselijk model? Vertex heeft je al twee keer de kous op de kop gegeven. Ik was erbij toen Costas je beval om Conceptie in de mottenballen te stoppen. Conceptie is nou precies het ethisch niet verantwoorde project waar Koenig ons nu al van beschuldigt. De reactie van het IBE zal al erg genoeg zijn, maar als Koenig er lucht van krijgt, zal hij ons zo demoniseren dal Vertex binnen een maand zijn deuren kan sluiten. '

'Die oenen van het IBE zijn al jaren een nagel aan mijn doodskist, ' zei Cassandra. 'Dat zijn geen onderzoekers, het zijn huilebalken en handenwringers. Wat weten ze nou eigenlijk over ons? Wij staan hier op het punt geschiedenis te schrijven, wij zijn degenen die onze theorieën en reputatie op het spel zetten. De simpele waarheid is dat zij niet kunnen wat wij kunnen. Hun kritiek is niets meer dan beroepsmatige jaloezie. Als we de DNA-technologie aan hen overlieten, zouden we nu allemaal duimen zitten draaien. En wat Dean Koenig en zijn moordenaarsbende betreft, die kunnen naar de hel lopen. '

'Persoonlijk heb ik ook geen enkele affiniteit met meneer Koenig, maar hoe zit het met Costas? Hij betaalt onze salarissen. '

'Daar zeg je wat, ' zei Cassandra. 'Costas is een boekhouder. Hij brengt verslag uit aan de Raad van Bestuur van Vertex. Zijn god is de balans. Of we nu wel of niet een wetenschappelijke doorbraak bewerkstelligen, zal hem een zorg zijn. ' Ze schudde haar hoofd. 'Hoelang hebben jij en ik nu al gezocht naar een manier om het verouderingsproces te vertragen? Het is de essentie van ons werk hier. '

'Dat is waar, maar mag ik je er misschien op wijzen dat we nog maar met één dier hebben geëxperimenteerd, en dat experiment is nauwelijks afgelopen. We moeten echt nog wat meer doen. Minnie moet gevolgd worden, bestudeerd, onze berekeningen moeten nog een paar keer grondig worden gecontroleerd voor we aan een nieuw experiment beginnen. Ik bedoel, mijn God, we weten nog niet eens hoe deze gemuteerde rat er over een maand uit zal zien, laat staan over een jaar. En dan wil jij al met een menselijk experiment beginnen? Er is trouwens nog iets veel belangrijkers: hoe bepalen we van wie het DNA gebruikt gaat worden?'

'Dat is het mooie van dit alles, Hutton. Het lot heeft me een perfect specimen in de schoot geworpen. ' Ze vertelde hem hoe ze aan het bloed en het huidweefsel van de Witte Engel was gekomen.

'Je hebt een monster van de New Yorkse politie gestolen? Heremijntijd, Cassandra, dus daarom kwam die rechercheur hier gisteren langs, is het niet?'

Ze klopte hem op de rug van zijn hand. 'Kijk maar niet zo benauwd, Hutton, dat is al geregeld. '

'Maar waarom wil jij het DNA van dat... dat beest? Dat is toch wel de laatste persoon op aarde die je zou willen klonen. '

'Integendeel, hij is perfect voor Conceptie. Ik zal je het uitleggen. Ten eerste: omdat het hier om een seriemoordenaar gaat, zal alleen de ACLU met eventuele ethische bezwaren komen, en misschien zelfs zij niet. Niemand wil de kant van die schoft kiezen. Ze komen er trouwens al helemaal niet achter.

Ten tweede: dit is een heel bijzonder specimen. Ik heb het DNA van het monster al helemaal geanalyseerd en er is iets aan de hand met zijn pijnappelklier. Ik weet nog niet precies wat, maar dit kan ik je wel vertellen: hij is het perfecte proefobject voor ons. ' Ze haalde diep adem alvorens snel verder te gaan, zich goed bewust van de invloed die haar nabijheid op haar collega had. 'Dit is de kans waar we voor gebeden hebben. Het is als een teken van God. '

Dillard kromp ineen. 'Gebruik alsjeblieft Zijn naam niet op die manier. Dat is heiligschennis. '

'Sorry. ' Cassandra vergat altijd weer zijn streng religieuze opvoeding. 'Maar luister, Hutton, we kunnen deze kans niet door onze vingers laten glippen. We zullen er boekdelen over leren hoe de pijnappelklier het ouder worden reguleert. '

Hij was even stil, geheel verloren in gedachten. 'Je bent je er wel van bewust dat we slechts heel summier op de hoogte zijn van de gevaren die inherent zijn aan Conceptie? We begeven ons op zulk onbekend terrein dat er wel verrassingen móeten komen, en waarschijnlijk heel akelige op de koop toe. '

'Maar het kunnen evengoed heel prettige verrassingen zijn. Maar het zullen in ieder geval baanbrekende verrassingen zijn. Revolutionair. Geloof me, jij hebt gewoon last van premièreangst.

'Is dat het enige?' Hij hief zijn handen op. 'Kijk eens, ze beven. Het is net alsof we zonder reddingslijn in een woeste zee springen. '

'En is dat niet precies waar je als onderzoeker wilt zijn, in het woeligste water? Daar worden alle grote ontdekkingen gedaan. ' Cassandra stond op en beende door het lab. Logische stap-voor-stap-analyses hebben zeker ook hun nut, maar ze maken slechts een deel uit van het onderzoekswerk, dat weet jij net zo goed als ik. Toeval, geluk, het lot, en soms ook het nemen van risico's, het hoort allemaal bij ontdekkingen. '

'Het probleem met dat argument, Cassandra, is dat je slechts naar één kant van de medaille kijkt. De andere kant is: als je niet behoedzaam te werk gaat, zul je ten onder gaan aan je eigen geestdrift. Of je het nu leuk vindt of nietje bevindt je ethisch gezien op zeer drassig terrein. '

'Alle grote sprongen voorwaarts dragen per definitie een groot risico in zich. '

'Ja, en je ziet wat zelfs alleen al het idee van een dergelijk risico voor uitwerking op mij heeft. Ik heb nu eenmaal geleerd om alles volgens het boekje te doen. '

Ze greep hem bij de schouders. 'Dat is alleen maar de buitenkant, Hutton, maar ik ken jou. In jou schuilt ook iets van een rebel. Nee, doe geen moeite om het te ontkennen. Je werkt nu al meer dan tien jaar aan je theorie over door de omgeving bepaalde karaktertrekken bij de mens. Je hebt negen briljante artikelen over dat onderwerp gepubliceerd. ' Ze keek hem recht aan. 'Vertel eens, hoe fel was de weerstand die je opriep?'

Hij zuchtte en knikte toen. 'Heel fel, ja, maar dat is alleen maar politiek. '

'Gelul. Je hebt kilometers aan computeruitdraaien met statistieken, maar je zult nooit serieus genomen worden als je niet met een actueel klinisch bewijs komt. ' Cassandra's ogen glinsterden. 'We hebben nu de mogelijkheid om je je bewijs te laten leveren. We zullen deze seriemoordenaar klonen. Ik vertrouw jouw theorieën voldoende om te durven beweren dat deze kloon geen moordzuchtige neigingen heeft. Zeg eens, vertrouw jij ze evenzeer als ik?'

'Ja, natuurlijk, maar -'

'Bewijs het dan - voor mij en voor jezelf. ' Ze pakte hem beet. 'Mijn God, Hutton, dit is waarom we doen wat we doen - om de deur naar het onbekende wijd open te zetten als het lot ons zo gunstig gezind is. ' Ze kneep in zijn schouders. 'De kans die we nu hebben gekregen, krijg je misschien maar eens in je leven - de meeste wetenschappers overkomt het nooit. '

Dillard glimlachte. 'Weet je, ik heb altijd al gezegd dat jouw grenzeloze optimisme je tot een uitzonderlijk knappe -'

'Let op je woorden, doctor!'

'- onderzoeker maakt. ' Hij knikte. 'Oké, laten we beginnen. '

Cassandra stak haar duim naar hem op en was met haar hoofd al bij het creëren van het trans-gen dat een snelle veroudering zou veroorzaken bij haar kloon van de Witte Engel. Ze werd overvallen door de absurditeit van de situatie. Daar stond ze dan, op het punt om de uiterste grenzen van de wetenschap te verleggen, en de procedure die ze daarbij zou volgen, was eigenlijk niet ingewikkelder dan het doen van een zwangerschapstest.

Ze pakte een reageerbuisje dat voor een derde gevuld was met een combinatie van gedestilleerd water en EDTA, een buffer die moest voorkomen dat cruciale enzymen zouden desintegreren, en pakte een uiterst kleine pipet. Enkele jaren eerder hadden moleculaire biologen ontdekt dat bepaalde ziektes, zoals diabetes en sommige vormen van kanker, erfelijk waren. Leden van dezelfde familie konden het gen voor dergelijke ziektes in zich dragen, maar dan nog konden ze hun hele leven zonder de ziekte blijven omdat het gen nooit werd geactiveerd.

Als Cassandra een lezing hield, gebruikte ze altijd de analogie van een hek dat open- en dichtging. Als het genen'hek' dicht was, was er niets aan de hand. Maar als het gen werd geactiveerd, als het hek openging, zou het DNA in het gen een chemisch proces in twee stappen ondergaan. Bij de eerste stap, transcriptie genaamd, zou het DNA zichzelf repliceren als een simpeler molecuul, RNA genaamd. Bij de tweede stap, de translatie, werkte het RNA als een soort moleculair generaal te velde die bevelen gaf aan de cel om een nog simpeler proteïne te produceren. Het was deze unieke proteïne die de verandering in het menselijk lichaam veroorzaakte - een erfelijke kanker, diabetes of in het geval van de kloon versnelde veroudering.

Cassandra plaatste met behulp van de micropipet drie genen in de reageerbuis. Het eerste was het gen dat ze had gevonden in de menselijke pijnappelklier, dat, als het werd geactiveerd, de veroudering versnelde. Het tweede gen zou actine vormen, een proteïne die het genen-hek zou openen. Het derde gen bevatte een receptor voor tetracycline. Op een gegeven moment zou het verouderingsproces onder controle moeten worden gebracht, teruggebracht naar normaal, of de kloon zou al een paar weken na volwassenheid sterven aan ouderdom. Als een toegevoegd tetracyclinemolecuul zichzelf hechtte aan de receptor van het gemuteerde gen, zou de proteïne die het verouderingsproces versnelde niet langer worden aangemaakt, het genenhek zou gesloten worden en het ouder worden zou weer normaal verlopen.

Cassandra hield de reageerbuis tegen het licht. Alle drie de genen zaten in de vloeistof. Nu moest ze die aan elkaar zien te binden. Dat was verbazingwekkend eenvoudig. Ze voegde een van tevoren klaargemaakt enzym toe, DNA-ligase, dat het fundament vormt van alle DNA-technologie, en ATP, een trifosfaatenergiebron die als katalysator voor het bindingsproces diende. Dit specifieke ATP was een versie die Cassandra zelf had gemaakt. Gewoonlijk duurde het DNA-bindingsproces een hele nacht. Met haar ATP was het een kwestie van minuten.

'Hoe gaat het?' vroeg Dillard.

'Dat weten we gauw genoeg, ' zei ze.

Ze moest nu het geligeerde gen - de drie genen die waren gefuseerd tot één trans-gen - afscheiden van de andere stukjes DNA in de vloeistof. Dat was een tamelijk eenvoudige procedure, want het nieuw gevormde trans-gen was groter dan de andere. Hutton had al een standaardhoeveelheid agorosegel voor haar klaargezet. Door de gel liep een zwakke elektrische stroom, positief bovenaan en negatief aan de onderkant. Cassandra goot de inhoud van de reageerbuis over de gel. DNA was net als alle zuren negatief geladen en dus werden de kleinere stukjes razendsnel door de gel getransporteerd, terwijl het grotere, geligeerde stuk - het trans-gen - in de gel achterbleef.

Cassandra verhuisde nu het vierkantje gel naar een petrischaaltje gevuld met ethidiumbromide. Ze knipte een UV-lamp aan en zag de contouren van het trans-gen oplichten als een neonreclame.

'Prachtig, niet?' zei ze.

Ze sneed het stukje gel met het trans-gen met een scheermesje los en stopte het in een injectiespuit met een speciaal filter op de plek waar normaal de naald zat. Ze drukte de zuiger in en injecteerde het trans-gen in zijn badje van water en EDTA in een andere reageerbuis, terwijl de gel in de spuit achterbleef. Ze had nu haar trans-gen, maar de belangrijkste stap kwam nog. Het moest worden gezuiverd voor het in het eitje kon worden geïnjecteerd. Rondzwervende proteïnen vormden het grootste gevaar in het transgenetische proces - als er ook maar eentje overbleef van het ligatieprotocol, zou die het eitje kunnen doden. Dus voegde ze vijf microliter fenolchloroform toe, die alle proteïnen oploste, maar het DNA-materiaal onaangetast liet.

Ze had nu het geschoonde trans-gen in handen.

'Het is zover, ' zei ze tegen Dillard.

Hij had de micro-manipulator al klaargezet. Dat apparaat, een essentieel stuk gereedschap in alle IVF-labs, was in feite een krachtige microscoop die was verbonden met robotarmen aan het eind waarvan micro-injectiespuiten, micropipetten en andere miniatuurhulpstukken zaten. Cassandra drukte haar oog tegen de lens. Ze observeerde de cellen van het huidweefsel van de Witte Engel en bedacht dat het wel goddelijke voorzienigheid moest zijn geweest die ervoor had gezorgd dat de Witte Engel zowel huid als bloed had achtergelaten bij zijn ontsnapping uit het politiebureau. Huid van volwassen mensen was het ideale medium om te klonen. Bloed was wat dat betreft niets waard, want het DNA daarin is niet omringd door een nucleair membraan.

Zaad wordt samengesteld uit haploïde cellen, hetgeen betekent dat slechts de helft van het genetische materiaal van het lichaam daarin gevangen zit. De huid daarentegen is perfect omdat, hoewel de cellen volwassen zijn en dus al gedifferentieerd - hetgeen betekent dat het epitheelcellen zijn, dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld bloedcellen of orgaancellen - hun nuclei dat niet zijn. De nuclei van huidcellen zijn toti-potent: ze hebben nog steeds de potentie om uit te groeien tot welke cel dan ook in het menselijk lichaam.

Cassandra herinnerde zich nog de klassieke DNA-experimenten in de jaren zestig van de vorige eeuw. Onderzoekers verwijderden de nucleus van een kikkerei en vervingen dat door de nucleus uit de cel van een andere volwassen kikker. Het resultaat was de geboorte van een heel nieuwe kikker. Hoeveel lichtjaren was zij inmiddels niet verwijderd van die eerste, voorzichtige stappen? Ze wenste dat die pioniers nu hier konden zijn om de vruchten van hun werk te proeven. Maar in zekere zin waren ze er ook.

Ze haalde diep adem en doorboorde heel voorzichtig de celwand en haalde er de nucleus uit. Naast haar prepareerde Dillard een glaasje met de onvolgroeide, onbevruchte menselijke eicel. Ze hadden een onvolgroeide cel nodig omdat de cel dan nog het vermogen had zichzelf op eigen kracht te delen. Menselijke eicellen vormden ook een van de hoofdbestanddelen van alle IVF-labs; het was niet moeilijk gebleken om onvolgroeide exemplaren te verkrijgen.

'Klaar?' vroeg Cassandra, zonder haar blik af te wenden van de nucleus die ze had geïsoleerd.

'Alles is in gereedheid, ' bevestigde Dillard. Hij stond op van zijn kruk en legde het glaasje onder Cassandra's micro-manipulator. Direct daarop had ze het in beeld, ze pakte de onvolgroeide nucleus op en bracht de nucleus van de cel van het huidweefsel van de Witte Engel in. Ze verving in feite de driëentwintig DNA-ketens van het gastei door de volledige zesenveertig van het DNA van de Witte Engel. Er bevond zich natuurlijk nog steeds gast-DNA in het cytoplasma - het materiaal van de eicel dat de nucleus omgaf - maar dat was niet-migrerend en maakte slechts ongeveer één procent van het menselijke DNA uit. Het zou niet interfereren of zich binden met het DNA van de Witte Engel, dat nu dominant was in het ei. Het injecteren van het ei kwam er eigenlijk op neer dat je het het idee gaf dat het werd bevrucht. Het zou al snel beginnen zich te delen in een proces dat bekendstond als partenogene activering.

Deze cel was nu een volledig toti-potente cel: hij had het vermogen om als een met sperma geïmpregneerd ei in de baarmoeder uit te groeien tot een compleet menselijk wezen - in dit geval een kloon van de seriemoordenaar, de Witte Engel.

Terwijl zij daarmee bezig was, had Dillard uit en te na het twee meter hoge vat van plexiglas gecontroleerd dat gevuld was met synthetisch bloed en vruchtwater. Het stond op een verrijdbaar onderstel dat naar een enorme, computergestuurde, dubbelwandige kamer kon worden gereden waar je via een raam van tien centimeter dik glas naar binnen kon kijken. Vervolgens controleerde hij de peilglazen en meters van de twee apparaten die via dikke slangen met het vat verbonden waren: de hart-longmachine, die de foetus van zuurstof zou voorzien, en de dialyse-eenheid, die onzuiverheden uit het vruchtwater zou verwijderen.

'Reservegenerator geactiveerd. Alle lichtjes op groen, ' zei hij.

Cassandra knikte. Met bonkend hart zei ze: 'Daar gaan we. '

Dillard deed het gezuiverde verouderingstrans-gen in een micropipet van de micro-manipulator. Dit nieuwe leven zat vervat in zo'n oneindig kleine hoeveelheid, ongeveer een picogram aan gewicht, één kwadriljoenste gram, dat Cassandra elke keer weer vervuld was van het wonder van haar beroep. Inclusief de omringende vloeistof zou ze misschien een microliter in de geprepareerde eicel injecteren. Het moest snel gebeuren, voor het eitje zich deelde, want dit nieuwe snelle-verouderingsgen moest deel gaan uitmaken van het DNA van elke cel.

Cassandra keek op en zag dat Dillard haar gespannen observeerde. Hij leek zijn adem in te houden, of was dat wat ze zelf deed? Ze voelde haar hart in haar borst kloppen. Misschien voelde hij dat ook, want hij knikte bemoedigend. Ze tuurde door de lens van de micro-manipulator en injecteerde het ei met het trans-gen.

Met een katheter extraheerde ze het ei en plaatste het in een zak van half doorlaatbaar polymeer. Dit was de kunstmatige baarmoeder waarin het ei heel snel zou uitgroeien tot een embryo en vervolgens tot een foetus. De zak was evenals het vat door Vertex gemaakt, op zeer precieze aanwijzingen van Cassandra.

'Er is nu geen weg meer terug, ' zei Dillard. 'Ik voel me een beetje als dr. Frankenstein in zijn lab. '

'Dat is een wel heel ongelukkige analogie, Hutton. '

Hij toonde een nerveuze glimlach. 'Sorry, maar de parallel is onvermijdelijk. '

'Maar niet de parabel, mag ik hopen. '

Cassandra rolde haar kruk naar het verchroomde paneel aan de buitenkant van de kamer en drukte op het rubberen vierkantje dat ervoor zorgde dat het vat weer in de kamer verdween. Met een zacht gedreun rolde het vat soepeitjes bij hen vandaan, tot het aan het einde van zijn baan was, in het midden van de kamer. Ze drukte op een ander vierkantje en de dikke deur van de kamer zwaaide met een diepe, hydraulische zucht dicht. Ze activeerde een van vier platte beeldschermen. Het lichtte onmiddellijk op en vertoonde een videobeeld van de zak terwijl gegevens haar werkstation binnenstroomden - de computergestuurde sensoren die via het door haar ontworpen computerprogramma elk kritisch element in de omgeving van het ei in de gaten hielden en controleerden. Ze zouden haar zelfs waarschuwen als er zich problemen voordeden en haar tevens suggesties voor mogelijke oplossingen aandragen.

'Computer on-line, ' zei Cassandra. 'Starten maar. '

'Wat?'

'Begin met registreren, Hutton. '

Vanaf dit moment zou alles wat er zich in de geboortekamer afspeelde digitaal worden verwerkt en opgeslagen op de optische harde schijf van de computer. In de kamer kon ze uit vier videocamera's kiezen om haar subject te bekijken of erop in te zoomen. Een koptelefoon zou haar de hartslag van de foetus laten horen als het eenmaal zover was. Kabels van glasvezel, die gebundeld waren in een omhulsel van Kevlar, liepen als slagaders tussen de dubbele wanden van de geboortekamer en verbonden die als een navelstreng met de buitenwereld van het lab. Vanaf hun werkstations net buiten de kamer konden de twee wetenschappers de ontwikkeling van de foetus tot in elk detail volgen. Ze konden ook naar believen de omgeving testen en manipuleren, dit met behulp van een complex systeem van robotarmen, -handen en -gereedschappen die allemaal vanaf hun werkstation bestuurd werden.

Het was gedaan.

Tijdens het werk had Cassandra geen tijd gehad om na te denken over de implicaties van haar daden. Pas nu begonnen die tot haar door te dringen. Ze werd bijna verlamd door de gedachte aan wat zich in die zak van polymeer bevond.

Op Dillard kwam ze zo afwezig over, dat het bijna lichamelijk pijn deed. Hij voelde zich gedwongen zijn kruk naast de hare te rollen. 'Hoe gaat het? De tragedie - je hoort hier eigenlijk helemaal niet te zijn. '

'Ja hoor, ik moet hier juist zijn. ' Ze gebaarde om zich heen. 'Echt, Hutton, als ik dit niet had om me mee bezig te houden, zou ik niet weten wat ik moest. ' Ze keek in de geboortekamer, waar het onderwerp van haar vurige professionele verlangen hing en elke minuut groeide. 'Ik ben nog niet klaar voor... '

'Dat weet ik. ' Dillard raakte even kort de rug van haar hand aan. 'Ik ben door mijn grootmoeder opgevoed. Ze is tweeënnegentig geworden, maar ik wist al een jaar van tevoren dat ze stervende was. Het maakte niet uit. Niemand is voorbereid op de dood, wanneer die ook komt. '

'Dat is waar, maar -' Ze keek hem met een ruk van haar hoofd aan. 'Weet je, ik kan het niet uitstaan om me hulpeloos te voelen, ' gooide ze eruit. 'Iedereen heeft iets - een irrationele angst die onder je huid en in je botten kruipt. Dit is de mijne. Dit project is mijn redding. Ik moet het doen, want anders voel ik me verloren, begrijp je dat?'

'Natuurlijk. Ik probeer alleen maar de zaak te rationaliseren. '

Ze glimlachte zwakjes. 'En dat waardeer ik, Hutton. Daarom zijn wij ook zo'n goed team. We mogen het dan niet altijd eens zijn over de methodologie, maar ik heb altijd het gevoel gehad dat ik er impliciet op kon vertrouwen dat je mijn gezichtspunt begreep. '

'En ik zal nu alles doen om ervoor te zorgen dat dat vertrouwen niet misplaatst is. ' Hij kneep haar geruststellend in haar hand.

Cassandra las de uitdraai van het werkstation. 'Mijn God -' Ze zette camera's aan en zoomde in op de zak. 'Hutton, kijk toch eens!'

Dillard, die zich over haar schouder boog om op de monitor te kijken, floot zachtjes. 'De zygoot is al een embryo geworden. ' Hij controleerde zijn eigen uitdraai en kwam toen terug. 'De versnelde veroudering gaat ongeveer vijf keer zo snel als bij Minnie. '

'Het werkt!' Cassandra was door het dolle heen. 'Hutton, het werkt!' Ze sprong van haar kruk, omhelsde hem en gaf hem een zoen op zijn wang. Haar ogen glansden toen ze hem diep in zijn ogen keek. 'Realiseer je je wel wat we hier voor historische mijlpaal hebben bereikt?'

Even snel als ze er van af was, zat ze weer op haar kruk. 'Ik moet mijn berekeningen bijstellen, ' zei ze, terwijl haar vingers over het toetsenbord dansten. 'Deze baby zal over acht dagen al geboren worden. Hij zal over negentien dagen volwassen zijn. En daarna beginnen we met de dagelijkse tetracyclinetherapie om de veroudering terug te brengen naar normaal. '

Helemaal opgaand in haar bestudering van cijfertjes en uitdraaien ontging haar de flakkering van pure begeerte in Dillards ogen en de minieme verslapping in zijn anders zo vormelijke gedrag na haar spontane emotionele uitbarsting.

Christopher zat elke ochtend al heel vroeg aan het ontbijt in de onooglijke tent aan Mercer St. die de toepasselijke naam No-Name droeg.

De zaak was in een onbestemde, lichte kleur geverfd en bestond uit drie tafeltjes ter grootte van een postzegel en een roze-met-grijs gestippelde formicabar met een verchroomde rand, een relict uit de jaren vijftig. Voor de bar stonden acht verchroomde krukken met een zitting van lipstickrood kunstleer. Achter de bar en de smalle loopruimte voor het personeel was een doorgang naar de benauwde keuken, waar een koperen bel stond waarop de kok met vlakke hand een klap gaf als er weer een bestelling klaar was. Een ouderwetse jukebox speelde nummers van Los Lobos en Roseanne Cash, lekker ontspannen muziek waar Christopher wel van hield. Slechts één andere kruk was bezet. Een vaste klant, een gorilla van een vent wiens lichaam als tapioca over de kruk hing, slurpte een enorm ontbijt naar binnen, alsof het vloeibaar was.

Kenny, een van Christophers tipgevers, was een man met een bierbuik, een tattoo van een naakte vrouw en vies blond haar dat in een paardenstaart bijeengebonden zat. Hij had ook een scherp oog en dito neus voor ruziezoekers. Hij was een interessant geval. Tot ongeveer een jaar geleden ontwierp hij audiocomponenten voor een fabrikant aan de overkant van de Hudson, in Hoboken. Toen hij door een vrouwelijke collega valselijk werd beschuldigd van seksuele intimidatie, werd hij op straat gezet zonder dat hij kans kreeg zich te verweren. En nu stond hij hier dus van zes uur 's ochtends tot twee uur 's middags eten te serveren, waarna hij van middernacht tot vijf uur 's ochtends als DJ Kendo in de A List, een dansclub, optrad.

Terwijl hij van zijn toost knabbelde, draaide Christopher zich om en staarde enige tijd naar het portiek aan de overkant van de straat.

'Is ze er?' vroeg Kenny.

'Ze is er altijd om deze tijd van de dag, ' zei Christopher. Hij draaide zich weer om naar Kenny. 'Geef me een beker soep, een broodje en koffie met veel melk en suiker. Inpakken graag. ' Terwijl Kenny de order aan de keuken doorgaf, voegde Christopher eraan toe: 'Maak er maar half-half van. '

'Wat je maar wilt. '

Toen Kenny Christopher de papieren zak overhandigde, zei hij: 'Bedankt, ' waarna hij snel de straat overliep naar waar het jonge meisje in de deuropening hing. Op een andere tijd, een andere plek, zou ze misschien aantrekkelijk geweest zijn, maar haar lange, bruine haar was dof van het vet en haar huid zag vaal. Haar neus was rood en nat, van een koutje of van de drugs, dat wist Christopher niet. Haar gezicht was op een paar onsmakelijke plekjes gepierced, en Christophers rechercheursoog schatte haar op één meter zestig en een heel magere vijftig kilo.

Ze was van huis weggelopen, werkte 's nachts haar klanten af en hing 's ochtends rillend rond. Christopher werkte in zijn vrije tijd vaak voor Vermiste personen en daar had hij een zekere reputatie wat betreft het uit de goot halen van dit soort kinderen.

Dit was echter een taaie, moest Christopher toegeven, terwijl hij toekeek hoe ze het door hem meegebrachte voedsel in razend tempo naar binnen werkte. Ze had een eeltlaag rondom haar ziel die hij in ieder geval nog niet had weten te doorboren. Hij sprak zoals gewoonlijk een paar woordjes tegen haar, maar ze zei niets terug. Hij moest het gewoon blijven proberen.

Weer terug in No-Name, schonk Kenny Christophers koffiemok nog eens vol.

'Ze ziet er niet al te best uit, die griet. '

'Nee, ' zei Christopher, ' dat kun je wel zeggen. '

'Het is toch eeuwig zonde, ' zei Kenny.

Christopher keek nog eens naar haar en knikte. 'Je slaat de spijker op zijn kop. ' Hij wendde zich weer tot Kenny. 'Over die klootzak waar we achteraan zitten - die Witte Engel, ik moet hem vinden - en snel. Wie weet hoeveel mensen er anders nog sterven. '

Kenny knikte. 'Hij zit al in het systeem. Heb je zelf al iets gevonden?'

'Hij denkt dat hij slimmer is dan wij. '

'Tja, nou ja, dat denken ze verdomme allemaal. '

'Ja, maar bij deze, ' zei Christopher, 'zou het nog wel eens waar kunnen zijn ook. '

Het hoofd van de afdeling Pathologische Anatomie van de stad New York heette Shankar Natarajan, maar iedereen noemde hem Stick. Dr. Natarajan moedigde dat ook aan: hij hield wel van die bijnaam, die zo op en top Amerikaans klonk. Hij was geen Indiër die wierook brandde en vegetarisch at. Hij hield van Sherlock Holmes, Bach en sterke thee, in die volgorde. En ook van de geur van formaldehyde, die hem aan de eindigheid van het leven deed denken.

Hij was een lange, lijkachtige man met een huid als gevlekt teakhout. Hij had grote, bijna lichtgevende ogen waarvan je je kon voorstellen dat ze in het donker zouden opgloeien, en haar zo zwart dat het neonlicht in het koude vertrek er een blauwige glans over legde.

De koelruimte in het souterrain van het gebouw op de hoek van 31st St. en First Ave. was de plek waar de lijken werden opgeslagen en er autopsie op werd gepleegd. Stick vond het heerlijk in de koelruimte, want daar werden de geheimen des levens ontraadseld. Naar Sticks idee was de forensische geneeskunde in feite recherchewerk van de hoogste orde, net als Bach muziek van de hoogste orde was; om in deze stad uit te vinden hoe mensen gestorven waren, was vaak een moeilijke, veeleisende klus.

Het was dan ook niet verbazingwekkend dat Stick het zo druk had dat het altijd een paar dagen duurde voor je hem te spreken kreeg. Het kwam maar zelden voor dat je direct tot hem werd toegelaten, en het was nog zeldzamer als iemand werd opgeroepen om bij hem langs te komen.

'Ik heb je hier vanochtend heen laten komen, ' zei Stick tegen Christopher, 'omdat ik zeer verontrust ben over die toestand met Bobby Austin. '

'Welke toestand?' Christopher hield de kop uitstekende, Frans gebrande koffie in zijn handen die hij van Stick gekregen had, maar hij had er plotseling geen trek meer in. Christopher had altijd het idee gehad dat Stick door niets uit het veld geslagen werd. Nu moest hij die mening herzien.

'Ik zal je de hoofdlijnen vertellen, ' zei Stick. Hij keek zijn kantoor rond, dat propvol stond met alle mogelijke naslagwerken: boeken, tijdschriften, proefschriften, medische periodieken, maar ook de laatste ontwikkelingen op het gebied van retrovirussen en zeldzame tropische ziektes. 'Het belangrijkste letsel ontstond al voordat de dood intrad. Dat is onmiskenbaar. Er zijn diverse aspecten aan de wond die me fascineren en verontrusten. Om te beginnen werd het letsel aangebracht met de precisie van een neurochirurg. '

'Hoe bedoel je?'

'De Bic-pen - een nogal uitzonderlijk instrument voor een chirurg - werd ingebracht via de oogbal en drong langs de optische zenuw door tot de Thalamus opticus en vandaar door het corpus callosum, tot aan de pijnappelklier. Die klier, moet je weten, is heel klein - ongeveer de grote van een miniatuur-dennenappel, waarnaar hij ook is genoemd. Het is geen gemakkelijk doelwit. Toen hij hem had bereikt, heeft hij hem er in zijn geheel uitgehaald. '

'Wat moet hij in vredesnaam met een pijnappelklier?'

'Tja, wat willen moordzuchtige maniakken, kun jij me dat vertellen?' Stick haalde zijn schouders op. 'Wat mij betreft is er echter een nog veel verbijsterender mysterie. Met een wond van dien aard zou het slachtoffer moeten hebben gebloed als een gekeeld varken - sorry voor de vergelijking. '

'Laat maar. '

'Dat Austin helemaal niet heeft gebloed - ik bedoel, nog geen druppel - is medisch onverdedigbaar. '

'Met andere woorden, jij kunt het niet verklaren. '

'Ja, zo kun je het ongeveer stellen. '

Christopher herinnerde zich weer hoe Cassandra hem naar de medische opinie over deze zaak had gevraagd toen hij haar had meegenomen om Bobby in situ te zien. Waarom had ze er zo op aangedrongen om die bevindingen te horen?

'Om kort te gaan, ' zei Stick, 'het is een raadsel met verregaande implicaties. '

'Is er een antwoord?'

'Er is altijd een antwoord op een raadsel, ' zei Stick. 'Alleen willen we dat niet altijd accepteren. '

'Wat bedoel je daar nu weer mee, verdomme?'

Stick haalde zijn smalle schouders op. Hij had een pak aan dat veel te groot voor hem was. De boord van zijn witte overhemd was gerafeld. 'Bij afwezigheid van traditionele antwoorden moeten we ons richten op... andere mogelijkheden. Het voorbeeld dat ik je zou willen geven, stamt uit mijn jeugd, voordat ik naar dit land kwam. Ik zag een nogal vreemde en angstaanjagende demonstratie op een stoffig plein op La Figue. Weet je waar dat is? Het is een van de Seychellen-eilanden. '

Stick strengelde zijn lange vingers achter zijn hoofd in elkaar en staarde naar het plafond. 'Dat deel van de Indische Oceaan is in zoverre vreemd omdat de giftige dieren en vissen die er voorkomen tot de dodelijkste ter wereld behoren. Pijlstaartroggen bijvoorbeeld, waarvan het gifje elders in de wereld alleen maar een pijnlijke voet en enkel zou bezorgen als je erop stapte, verlammen je daar, zodat je binnen enkele minuten verdronken bent. Merkwaardig. Niemand weet waarom. Maar goed, om op dat kleine plein terug te komen, daar zag ik een man een ijzeren pin dwars door zijn oog steken zonder dat er ook maar een druppel bloed vloeide. Hij leek ook geen pijn te voelen. Hij glimlachte naar ons en kwebbelde er gedurende deze bizarre ceremonie vrolijk op los. '

'Was het niet een truc - voor de toeristen, bedoel ik. '

'Nee, beslist niet. ' Stick tuitte zijn lippen. 'Ik herinner me dat het een of andere heilige dag was, maar niet boeddhistisch of mohammedaans. Ik weet niet van welk geloof dan wel. Misschien dat mijn vader het wist, maar die is al heel lang dood. Hoe dan ook, de man liep langs ons heen en nodigde ons uit de pin aan te raken. Dat zou ons reinigen, zei hij. Ik was doodsbang, maar toch moest ik het doen. Ik raakte de plek aan waar hij in zijn oogbol verdween en zijn schedel binnenging. Er was geen twijfel mogelijk over wat hij had gedaan. '

Stick ging abrupt overeind zitten en richtte zijn grote, vochtige ogen op Christopher. 'Fascinerend hoe bepaalde jeugdherinneringen je zo levendig bijblijven. ' Hij haalde opnieuw zijn schouders op. 'Er is nog iets dat je moet weten. Gebaseerd op mijn herinneringen aan die dag, en zeker niet op mijn in de loop der jaren opgebouwde medische kennis, ben ik ertoe geneigd om aan te nemen dat Austin niet onmiddellijk stierf. Nee, meneer. Hij zat daar, waarschijnlijk zonder ook maar een greintje pijn, en was zich bewust van alles wat er om hem heen gebeurde. '

'Jezus, Stick, dat kan niet waar zijn. '

'Wat je bedoelt, is dat je je zoiets niet kunt voorstellen. Maar het is waarschijnlijk wel zoals het gegaan is. ' De patholoog-anatoom schudde langzaam zijn hoofd. 'Wat ik je vandaag verteld heb, bewijst dat wat er met Bobby gebeurd is, niet zonder precedent is, maar als westerse arts kan ik het niet verklaren. '

'En als oosterling?'

Stick schonk Christopher een flauwe glimlach. 'Als oosterling weet ik zonder het te kunnen verklaren dat Bobby Austin geen slachtoffer van moord was. Hij was een offerande in een heel primitief ritueel. '

Aan het eind van de achtste inning scoorden de Orioles hun eerste run tegen Andy Pettitte. Sara kreunde. Tot dat moment had hij hen van de honken gehouden en iedereen, zelfs Cassandra, hield zijn adem in. Het stadion zat deze zaterdagmiddag bomvol en het geroezemoes van duizenden mensen, de geur van hotdogs, bier en pinda's vulden Cassandra met nostalgie. Zij en Bobby en Christopher gingen vroeger op zondag altijd naar het honkbal. Soms kwam Christophers vrouw Mercedes ook mee, maar ze had niet zoveel interesse in het spel en toen werd ze ziek en stierf. Cassandra voelde een rilling langs haar rug gaan. Ze herinnerde zich Christophers gezicht tijdens de begrafenis, wit en vertrokken. Ze herinnerde zich hoe zij tussen hem en Bobby aan de rand van het graf stond, in een regen zo fijn als mist. Ze rook weer de verse bloemen en de volle geur van net omgeschepte aarde. De priester sprak in het Spaans, en toen ze haar vingers met die van Christopher verstrengelde, zag ze dat hij haar aankeek met een blik die dwars door haar ziel ging. Ze had gebloosd en haar blik afgewend en gedacht, heel ongepast, aan de middag, lang geleden, dat ze met hem in het zonlicht en de schaduwen van de acacia's had gelopen. Op dat moment verstijfden Christophers vingers even in de hare en haar hart sprong over, alsof hij die intieme herinnering met haar deelde. Plotseling beangstigd trok ze haar hand terug en stond de rest van de dienst met gebogen hoofd en haar handen zedig voor zich gevouwen naast hem.

Tussen twee innings in draaide Sara zich naar haar toe. 'Mam, voel je hem hier?'

Cassandra schrok, er één verwarrend moment van overtuigd dat haar dochter Christopher bedoelde.

'Ik voel dat papa hier samen met ons naar Andy Pettitte kijkt. '

Cassandra glimlachte. 'Ja, dat weet ik zeker. ' Maar haar wetenschappelijk geschoolde geest zag zijn lichaam in de koelkamer van de patholoog-anatoom liggen, waar het stukje bij beetje werd ontmanteld, als een motor die niet meer werkte.

Ze streek Sara's haar achter haar oren.

Sara kromp ineen. 'Mama, niet doen. '

'Schatje, weet je zeker dat je nog steeds met het kampioenschap mee wilt doen?'

Sara, die helemaal was opgegaan in het kijken naar Andy Pettitte, die zich los stond te gooien, keek haar moeder verstoord aan.

'Ik bedoel, niemand zal het je kwalijk nemen, na wat er gebeurd is, als je ervan afziet... '

'O God, je snapt er ook niets van, ' zei Sara. 'Dat is wel het laatste wat ik zou doen. Pap zou me vermoorden. Ik bedoel, dat is toch precies wat hij voor me wilde, dat ik in het kampioenschap zou werpen?'

'Ja, maar is het ook wat je zelf wilt?'

'Zie je nu wat ik bedoel? Hoe kun je dat nu vragen?'

Er viel een ijzig stilzwijgen tussen hen, dat enkele innings aanhield. Cassandra was zo van streek dat ze niets kon bedenken om tegen haar dochter te zeggen of om zelfs maar het spel, waarvan Bobby haar de eerste beginselen had bijgebracht, te volgen.

Ze was zo opgelucht toen Sara zich uiteindelijk naar haar toe draaide en vroeg: 'Zal oom Jon nu vaker bij ons langskomen?' dat ze eruit flapte: 'Als hij tijd heeft. Waarom vraag je dat?'

'Omdat hij zei dat hij dat zou doen, en omdat ik hem graag vaker wil zien. ' Sara keek haar met een schuin hoofd aan. 'Wil jij dat niet, dan?'

'Je weet dat ik... ' Cassandra voelde een blos over haar wangen trekken en ze glimlachte onzeker. 'Dat zou ik prettig vinden. '

'Want je weet dat hij ons net zo hard nodig heeft als wij hem. Is het goed als ik hem vraag om vaker langs te komen?'

'Natuurlijk is dat goed. ' Cassandra aarzelde. De vorige uitbarsting stond haar nog levendig voor de geest. Wat had ze gedaan? 'Sara?'

'Ja, wat is er?'

Cassandra keek naar haar dochter, die ineengedoken en vol overgave naar elke beweging keek die Andy Pettitte maakte, en voelde zich verslagen. 'Niets. '