Eind jaren tachtig vestigde Cees Nooteboom zich in Berlijn, aan de vooravond van de historische omwenteling die de hereniging van West- en Oost-Duitsland inluidde. Nooit voor mogelijk gehouden gebeurtenissen kwamen met ongehoorde snelheid tot uitbarsting. Het was een periode waarin iedereen opeens het gevoel kreeg een beetje belangrijker te zijn geworden omdat niemand de gebeurtenissen nog kon bijhouden.

Nooteboom schreef tijdens dit verblijf zijn Berlijnse notities, dat in Duitsland werd bekroond en inmiddels de status heeft bereikt van een van de beste ooggetuigenverslagen van de Wende. Tien jaar later keerde hij terug en vulde het boek aan met nieuwe beschouwingen. Nu, ter gelegenheid van de twintigste verjaardag van de val van de Muur, tekent hij opnieuw zijn ervaringen op. Berlijn 1989-2009 laat Nooteboom zien zoals we hem kennen: nieuwsgierig, kosmopolitisch en vooral observerend met een haast voorspellende blik.

Recensie(s)
NBD|Biblion recensie

Berlijnse Notities I (eerder los verschenen), II en III met herinneringen, observaties en ervaringen van de auteur in Berlijn en elders in Duitsland, steeds met een tussenpoos van tien jaar: 1989, 1999 en 2009. Tijdens de eerste fase was hij er, met fotografe Simone Sassen, als gastschrijver kort voor, tijdens en na de val van de Muur. Hier ontstonden de Berlijnse Notities, die ook in het Duitse taalgebied sterk de aandacht trokken. Het werd daar zijn ontdekking als intussen zeer gevierd schrijver. Uit deze notities blijkt inderdaad zijn grote schrijverschap. Het zijn de rust en de kalmte, gecombineerd met zijn waarnemingsvermogen, die zijn observaties over de toen nog gedeelde metropool zo'n grote waarde geven. Hij weet wat er tijdens de Wende gebeurt en geeft dat op zijn wijze weer. In de tweede periode, tien jaar later, ervaart hij wat er intussen veranderd is, hoe mensen uit Oost en West al dan niet dichter tot elkaar zijn gekomen. Hij beschrijft het kritisch, maar niet zonder warmte. De laatste fase is die zoals wij die nu kennen. Er blijft veel veranderen. Prachtig zijn ook zijn beschrijvingen van andere steden en streken in Duitsland. De foto's van Simone Sassen horen bij dit rijke boek.

(NBD|Biblion recensie, Martin Mooij)
(source: Bol.com)

In seinem neuen Buch begibt sich Cees Nooteboom - wieder - auf Reisen. Es sind Schiffsreisen, die er unternimmt, und schnell wird der Leser merken: Wer mit dem Schiff reist, reist anders. Die Langsamkeit des Schiffs überträgt sich auf die Wahrnehmung des Reisenden und führt zu einer ganz eigenen Art der Aufzeichnung. Nooteboom, der in den späten fünfziger Jahren als Leichtmatrose auf einer Fahrt in die Karibik anheuerte und seitdem Reiseberichte zu einer angesehenen literarischen Gattung entfaltet hat, nimmt den Leser in seinem neuen Buch mit auf Fahrt in zahlreiche reale, aber natürlich auch literarische und philosophische Gegenden unserer Welt.
Es geht von Mauritius und Réunion nach Südafrika, über Kap Horn nach Montevideo und über Argentinien bis nach Bolivien. Andere Reisen führen ihn in die nördlichste und in die südlichste Stadt auf der Erde, nach Indien und nach Australien.
Dieses mit zahlreichen Fotos von Simone Sassen ausgestattete »Schiffstagebuch« läßt den Leser die Welt mit den Augen von Cees Nooteboom sehen - seine Reiseberichte zeugen von Erfahrung und Neugier, und sie führen uns an Orte, die wir so nie sehen würden.