11

Zaterdag 1 februari – dinsdag 18 februari

Tijdens de paar uur dat het die zaterdag licht was maakten Mikael en Erika een wandeling langs de jachthaven en over de weg naar Östergården. Hoewel Mikael al een maand op het eiland woonde, had hij er nog nooit een wandeling gemaakt; de kou afgewisseld door sneeuwstormen had hem van dergelijke oefeningen afgehouden. Maar zaterdag was het zonnig en behaaglijk, net alsof Erika alvast een glimpje van de lente achter de horizon had meegenomen. Het was zelfs 5 graden boven nul. De weg werd omzoomd door metershoge sneeuwwallen. Zo gauw ze het gedeelte met huizen achter zich hadden gelaten, liepen ze in een dicht naaldbos en het verraste Mikael dat de berg, Söderberget, die boven de huizen uittorende, veel hoger en ontoegankelijker was dan hij vanaf het dorp leek. Hij bedacht in een fractie van een seconde hoe vaak Harriët Vanger daar als kind moest hebben gespeeld, maar zette haar vervolgens resoluut uit zijn gedachten. Na ongeveer een kilometer hield het bos plotseling op bij een hek waar de landerijen van Östergården begonnen. Ze konden een wit houten gebouw zien liggen en een grote rode schuur. Ze gingen het terrein verder niet op en liepen dezelfde weg terug.

Toen ze de oprit naar Vangerska gården passeerden, tikte Henrik Vanger stevig op het raam van de bovenverdieping en gebaarde resoluut dat ze boven moesten komen. Mikael en Erika keken elkaar aan.

‘Wil je een industrielegende ontmoeten?’ vroeg Mikael.

‘Bijt hij?’

‘Op zaterdag niet.’

Henrik Vanger begroette hen bij de deur van zijn werkkamer en gaf Erika een hand.

‘Ik herken u. U moet juffrouw Berger zijn,’ zei hij. ‘Mikael heeft er niets van gezegd dat u van plan was naar Hedeby te komen.’

Een van Erika’s opvallendste eigenschappen was haar vermogen om onmiddellijk vriendschap te sluiten met de meest verschillende individuen. Mikael had haar haar charme tentoon zien spreiden bij jongetjes van vijf, die binnen tien minuten volledig bereid waren hun moeder in de steek te laten. Mannen van tachtig-plus leken geen uitzondering. De kuiltjes in haar wangen maakten haar extra aantrekkelijk. Na twee minuten negeerden Erika en Henrik Vanger Mikael volkomen en zaten ze te keuvelen alsof ze elkaar al van kindsbeen af kenden – nu ja, gezien hun leeftijdsverschil, in elk geval sinds Erika’s kindertijd.

Erika las Henrik Vanger ongegeneerd de les omdat hij haar verantwoordelijk uitgever naar de rimboe had gelokt. Daarop zei de oude man dat hij uit de diverse persberichten had begrepen dat ze hem al ontslagen had, en als ze dat nog niet had gedaan het wellicht hoog tijd was om de ballast op de redactie te verlichten. Erika overwoog die bewering tijdens een kunstmatige pauze en keek Mikael met een kritische blik aan. Hoe dan ook, constateerde Henrik Vanger, een tijdelijk rustiek landleven zou de jongeheer Blomkvist vermoedelijk goeddoen. Dat kon Erika beamen.

Ze zaten zijn tekortkomingen vijf minuten lang in zeer plagerige bewoordingen te bespreken. Mikael leunde achterover en deed alsof hij gegriefd was, maar fronste zijn voorhoofd toen Erika enkele cryptische, dubbelzinnige commentaren gaf die eventueel konden duiden op zijn tekortkomingen als journalist, maar evengoed konden slaan op een gebrekkig seksueel vermogen. Henrik Vanger legde zijn hoofd in zijn nek en barstte uit in een daverende lach.

Mikael was hoogst verbaasd, de opmerkingen waren alleen maar schertsend, maar hij had Henrik Vanger nog nooit zo ongedwongen en ontspannen gezien. Hij zag plotseling voor zich hoe een vijftig jaar jongere – nou ja, dertig jaar jongere – Henrik Vanger een
innemende verleider en een aantrekkelijke charmeur moest
zijn geweest. Hij was nooit hertrouwd. Er moeten vrouwen zijn pad hebben gekruist, maar hij was al bijna een halve eeuw alleen.

Mikael nam een slok koffie en spitste zijn oren weer toen hij inzag dat het gesprek plotseling serieus was geworden en over Millennium ging.

‘Ik heb van Mikael begrepen dat jullie problemen hebben met het blad.’ Erika gluurde naar Mikael. ‘Nee, hij heeft niet jullie interne doen en laten met me besproken, maar je moet wel blind en doof zijn om niet te zien dat het met jullie blad, net als met het Vanger-concern, bergafwaarts gaat.’

‘Het komt vast wel goed,’ antwoordde Erika voorzichtig.

‘Dat betwijfel ik,’ antwoordde Henrik Vanger.

‘Waarom?’

‘Kijk, hoeveel mensen hebben jullie in dienst, zes? Een oplage van 21.000 die eenmaal per maand verschijnt, druk- en distributiekosten, bedrijfsruimte ... Jullie hebben een jaaromzet nodig van zeg, 10 miljoen kronen. Ongeveer de helft van dat bedrag moet uit advertenties komen.’

‘En?’

‘Hans-Erik Wennerström is een rancuneuze en kleinzielige rotzak, die jullie niet meteen zal vergeten. Hoeveel adverteerders zijn jullie de laatste maanden kwijtgeraakt?’

Erika zat Henrik Vanger afwachtend te observeren. Mikael merkte dat hij zijn adem inhield. De keren dat de oude man en hij het onderwerp Millennium hadden aangeroerd, waren het spottende opmerkingen geweest of hadden ze het gehad over de situatie van het blad in verhouding tot Mikaels vermogen om in Hedestad goed werk te leveren. Mikael en Erika waren medeoprichters en grootaandeelhouders van het blad, maar het was duidelijk dat Vanger zich nu uitsluitend tot Erika richtte, de ene chef tot de andere. Er werden signalen tussen hen twee heen en weer gestuurd die Mikael niet begreep of niet kon interpreteren, wat er misschien mee te maken had dat hij oorspronkelijk de zoon van een arme arbeider uit Norrland was en zij een meisje uit de betere kringen met een roemrijke internationale stamboom.

‘Zou ik nog een kopje koffie mogen?’ vroeg Erika.

Henrik Vanger bediende haar onmiddellijk.

‘Goed, jij hebt je huiswerk gedaan. Je bent op de hoogte van de stand van zaken. En nu?’

‘Hoe lang kunnen jullie het uithouden?’

‘Het tij moet binnen een halfjaar keren. Maximaal acht, negen maanden. We hebben gewoon onvoldoende kapitaal om het langer uit te zingen.’

Het gezicht van de oude industrieel was ondoorgrondelijk, toen hij door het raam naar buiten keek. De kerk stond er nog.

‘Wisten jullie dat ik ooit krantenmagnaat ben geweest?’

Mikael en Erika schudden allebei hun hoofd. Henrik Vanger moest plotseling lachen.

‘We bezaten zes Norrlandse dagbladen. Dat was in de jaren vijftig en zestig. Het was het idee van mijn vader, hij meende dat het politiek gunstig kon zijn om de media achter ons te hebben. We zijn trouwens nog steeds mede-eigenaar van Hedestads-Kuriren , Birger Vanger is bestuursvoorzitter. Hij is de zoon van Harald,’ voegde hij er voor Mikael aan toe.

‘Hij zit bovendien in de gemeentepolitiek,’ constateerde Mikael.

‘Martin zit ook in het bestuur. Hij houdt Birger in de gaten.’

‘Waarom hebben jullie het krantengebeuren afgestoten?’ vroeg Mikael.

‘De structuurhervorming in de jaren zestig. Het uitgeversvak was op de een of andere manier meer een hobby dan een belang. Toen we het budget moesten beperken, was dat een van de eerste bedrijfstakken die we in de jaren zeventig van de hand hebben gedaan. Maar ik weet wat het inhoudt om een krant uit te geven ... Mag ik een persoonlijke vraag stellen?’

De vraag was aan Erika gericht, die een wenkbrauw optrok en Vanger gebaarde door te gaan.

‘Ik heb Mikael daar niet naar gevraagd en als jullie er geen antwoord op willen geven, hoeven jullie niets te zeggen. Ik zou willen weten waarom jullie in deze benarde situatie verzeild zijn geraakt. Hádden jullie een story of niet?’

Mikael en Erika keken elkaar aan. Nu was het Mikaels beurt om er ondoorgrondelijk uit te zien. Erika wachtte een seconde voor ze wat zei.

‘We hadden een story. Maar dat was eigenlijk een heel ander verhaal.’

Henrik Vanger knikte, net alsof hij begrepen had wat Erika had gezegd. Zelfs Mikael begreep het niet.

‘Ik heb geen zin om erover te praten,’ kapte Mikael de discussie af.

‘Ik heb onderzoek gedaan en de tekst geschreven. Ik had alle bronnen die ik nodig had. En toen ging het mis.’

‘Maar je had bronnen voor alles wat je schreef?’

Mikael knikte. Henrik Vangers stem was plotseling scherp.

‘Ik wil niet doen alsof ik begrijp hoe jullie in godsnaam op zo’n mijn hebben kunnen trappen. De enige vergelijking die ik kan trekken is mogelijk met de Lundahl-affaire in Expressen in de jaren zestig, als dat de jongelui wat zegt. Expressen beweerde in 1965 dat een naziliga een staatsgreep beraamde en een geheime militaire organisatie aan het opbouwen was. Er zaten twee ervaren verslaggevers op de zaak. Alles bleek later fake te zijn, maar een van de vermeende nationaal-socialisten, Björn Lundahl, kon vervolgens jaren leven van de schadevergoedingen die hij eiste van regionale kranten die naar de artikelen van Expressen verwezen hadden. Was jullie bron ook een complete mythomaan?’ Hij schudde zijn hoofd en richtte zich met zachtere stem tot Erika. ‘Ik ben ooit uitgever geweest en dat kan ik weer worden. Wat zouden jullie zeggen van een mede-eigenaar erbij?’

De vraag kwam als een donderslag bij heldere hemel, maar Erika leek niet in het minst verbaasd.

‘Hoe bedoel je?’ vroeg ze.

Henrik Vanger ontweek haar vraag met een wedervraag. ‘Hoe lang blijf je in Hedestad?’

‘Ik ga morgen weer naar huis.’

‘Zou je zin hebben, ja, jij en Mikael natuurlijk, om een oude man te vermaken door vanavond bij me te komen dineren? Om zeven uur?’

‘Dat schikt prima. We komen graag. Maar je ontwijkt de vraag die ik heb gesteld. Waarom zou je mede-eigenaar van Millennium willen worden?’

‘Ik ontwijk die vraag niet. Ik had meer gedacht dat we daar tijdens een hapje en een drankje wat verder over konden babbelen. Ik moet eerst met mijn advocaat, Dirch Frode, praten voordat ik iets concreets kan formuleren. Maar ik kan simpelweg zeggen dat ik geld heb om te investeren. Als het blad overleeft en weer winstgevend wordt, maak ik winst. Zo niet, tja, ik heb aanzienlijk grotere verliezen geleden.’

Mikael stond op het punt wat te zeggen toen Erika haar hand op zijn knie legde.

‘Mikael en ik hebben er hard voor gevochten om volkomen onafhankelijk te kunnen zijn.’

‘Onzin. Geen mens is volkomen onafhankelijk. Maar ik ben er niet op uit het magazine over te nemen en ik heb volledig lak aan de inhoud. Denk aan de industrieel Stenbeck, die klootzak. Hij had veel ijzers in het vuur op het gebied van telefonie, tv en radio, werkte niet volgens de geijkte conventies. Hij zwom altijd tegen de stroom in, maar hij kreeg wel pluspunten door het uitgeven van onder andere Moderna Tider . Dan kan ik toch wel achter Millennium staan. Dat is bovendien een goed blad!’

‘Heeft dit iets met Wennerström te maken?’ vroeg Mikael plotseling. Henrik Vanger moest lachen.

‘Mikael, ik ben de tachtig gepasseerd. Er zijn dingen waarvan ik spijt heb dat ik ze niet heb gedaan en mensen van wie ik spijt heb dat ik ze niet meer heb dwarsgezeten. Maar, à propos’ – hij richtte zich weer tot Erika – ‘aan zo’n investering zit wel één voorwaarde.’

‘Laat maar horen,’ zei Erika Berger.

‘Mikael Blomkvist moet zijn functie van verantwoordelijk uitgever weer oppakken.’

‘Nee,’ zei Mikael onmiddellijk.

‘Jawel,’ zei Henrik Vanger even scherp. ‘Wennerström krijgt een hartaanval als we het persbericht uitsturen dat het Vanger-concern Millennium steunt en dat jij tegelijkertijd weer terugkeert als verantwoordelijk uitgever. Dat is absoluut het duidelijkste signaal dat we kunnen geven; iedereen begrijpt dat het geen machtsovername is en dat het redactionele beleid vastligt. En dat alleen zal de adverteerders die van plan zijn zich terug te trekken een reden geven om zich nog een keer op het hoofd te krabben. En Wennerström is niet almachtig. Hij heeft ook vijanden en er zijn bedrijven die zullen willen adverteren.’

‘Waar ging dat in godsnaam over?’ vroeg Mikael op hetzelfde moment dat Erika de buitendeur dichtdeed.

‘Ik geloof dat dat voorbereidende verkenningen voor een zakelijke deal worden genoemd,’ antwoordde ze. ‘Je had helemaal niet verteld dat Henrik Vanger zo’n schatje was.’

Mikael ging pal voor haar staan. ‘Ricky, je wist precies waar dit gesprek over zou gaan!’

‘Hallo, toy boy . Het is pas drie uur en ik wil voor het eten eens even lekker worden beziggehouden.’

Mikael Blomkvist kookte van woede. Maar hij kon nooit lang kwaad zijn op Erika.

Erika droeg een zwart jurkje, een kort jasje en pumps, die ze om de een of andere reden in haar koffertje had gestopt. Ze stond erop dat Mikael een colbert en een stropdas zou dragen. Hij trok een zwarte broek, een grijs overhemd met een donkere stropdas en een grijs jasje aan. Toen ze stipt op tijd aanklopten bij Henrik Vanger bleek dat ook Dirch Frode en Martin Vanger tot de gasten behoorden. Allemaal waren ze in pak, behalve Henrik, die snoefde met een vlinderstrikje en een bruin vest.

‘Het voordeel van boven de tachtig zijn is dat niemand iets kan zeggen van wat je aanhebt,’ constateerde hij.

Erika was de hele maaltijd in een stralend humeur.

Pas later, toen ze naar een salon met een open haard verhuisden en allemaal een glas cognac hadden, begon het gesprek serieus te worden. Ze zaten bijna twee uur te praten voor ze een voorstel voor een overeenkomst op tafel hadden.

Dirch Frode zou een bedrijf oprichten dat volledig eigendom was van Henrik Vanger, en waarvan het bestuur bestond uit Henrik Vanger, Frode en Martin Vanger. Het bedrijf zou gedurende een periode van vier jaar een bedrag investeren dat het gat tussen de inkomsten en uitgaven van Millennium zou dekken. Het geld was afkomstig uit Henrik Vangers eigen vermogen. Ter compensatie zou Henrik Vanger een zichtbare post in het bestuur van het blad krijgen. Het contract zou vier jaar geldig zijn, maar kon door Millennium na twee jaar worden opgezegd. Maar een dergelijke voortijdige opzegging zou kostbaar zijn, omdat Henrik alleen kon worden uitgekocht door hem het volledige bedrag dat hij geïnvesteerd had terug te betalen.

Wanneer Henrik Vanger plotseling zou overlijden, zou Martin Vanger hem in het bestuur vervangen gedurende de tijd dat de overeenkomst nog liep. Als Martin zijn betrokkenheid daarna nog zou willen voortzetten, kon hij daar tegen die tijd een standpunt over innemen. Martin Vanger leek geamuseerd door de mogelijkheid om Hans-Erik Wennerström iets betaald te zetten en Mikael vroeg zich af waaruit hun controverse eigenlijk bestond.

Toen ze een voorlopige overeenkomst klaar hadden, vulde Martin Vanger de cognacglazen opnieuw. Henrik Vanger boog zich voorover naar Mikael en zei zachtjes dat dit contract de overeenkomst tussen hen tweeën op geen enkele wijze zou beïnvloeden.

Er werd tevens besloten dat de reorganisatie, om zo veel mogelijk media-aandacht te creëren, gepresenteerd zou worden op dezelfde dag dat Mikael Blomkvist medio maart de gevangenis in zou gaan. Het combineren van een dusdanig negatieve gebeurtenis met een reorganisatie was uit pr-oogpunt zó fout, dat men niet anders kon dan ontsteld te zijn over Mikaels kwaadsprekerij en Henrik Vangers toetreding maximale aandacht te geven. Maar ze zagen ook allemaal de logica ervan in – het was een aanduiding dat de pestvlag die boven de redactie van Millennium wapperde, gestreken ging worden en dat het blad beschermheren had die bereid waren hard tegen hard te gaan. Het Vanger-concern mocht zich dan wel in een crisis bevinden, het was nog steeds een aanzienlijk industrieconcern dat offensief kon spelen wanneer dat nodig was.

Het hele gesprek was een discussie geweest tussen aan de ene kant Erika en aan de andere kant Henrik en Martin. Niemand had Mikael gevraagd wat hij ervan vond.

Later die nacht lag Mikael met zijn hoofd op Erika’s borst en keek hij haar aan.

‘Hoe lang waren Henrik Vanger en jij hier al mee bezig?’ vroeg hij.

‘Ongeveer een week,’ glimlachte ze.

‘Weet Christer ervan?’

‘Uiteraard.’

‘Waarom hebben jullie mij niets verteld?’

‘Waarom zou ik dat in ’s hemelsnaam met jou moeten bespreken? Jij bent afgetreden als verantwoordelijk uitgever, hebt de redactie en het bestuur verlaten en bent midden in het bos gaan wonen.’

Mikael dacht even na.

‘Je bedoelt dus dat ik het verdien om als een idioot behandeld te worden.’

‘Precies,’ zei ze nadrukkelijk.

‘Je bent inderdaad goed kwaad op me geweest.’

‘Mikael, ik heb me nog nooit zo woedend, eenzaam en in de steek gelaten gevoeld als toen jij de redactie verliet. Ik ben nooit eerder zo boos op je geweest.’ Ze greep zijn haar stevig beet en duwde hem omlaag in bed.

Toen Erika zondag uit Hedeby vertrok was Mikael zo nijdig op Henrik Vanger dat hij niet het risico wilde lopen hem of een ander lid van de clan tegen het lijf te lopen. Hij ging daarom naar Hedestad en bracht de middag door met rondwandelen in de stad, het bezoeken van de bibliotheek en koffiedrinken in een lunchroom.
’s Avonds ging hij naar de bioscoop en zag hij In de ban van de ring , die hij nog steeds niet gezien had, hoewel hij al een jaar geleden in première was gegaan. Hij vond plotseling dat Orks in tegenstelling tot mensen eenvoudige en ongecompliceerde wezens waren.

Hij eindigde de avond bij McDonald’s in Hedestad en keerde pas rond middernacht met de laatste bus naar Hedeby terug. Hij zette koffie, ging aan de keukentafel zitten en pakte een map. Hij zat tot vier uur ’s ochtends te lezen.

Er waren enkele vraagtekens in het onderzoek over Harriët Vanger die steeds eigenaardiger leken naarmate Mikael verder in de documentatie doordrong. Het waren geen revolutionaire ontdekkingen van hemzelf, maar problemen die commissaris Gustaf Morell lange tijd bezig hadden gehouden, vooral in zijn vrije tijd.

Het laatste jaar van haar leven was Harriët Vanger veranderd. Die verandering kon in zekere mate worden toegeschreven aan de metamorfose die alle jongelui in de een of andere vorm gedurende een bepaalde periode tijdens hun tienertijd doormaken. Harriët was bezig geweest volwassen te worden, maar in haar geval getuigden klasgenoten, leraren en diverse familieleden ervan dat ze gesloten en introvert was geworden.

Het meisje dat twee jaar daarvoor een doodnormale, levendige tiener was geweest, had zich duidelijk gedistantieerd van haar omgeving. Op school ging ze nog steeds om met haar vrienden, maar nu op een manier die een van haar vriendinnen beschreef als ‘onpersoonlijk’. Het woord dat de vriendin had gebruikt was zo ongebruikelijk geweest, dat Morell er een aantekening van had gemaakt en er vervolgvragen over had gesteld. De verklaring die hij gekregen had, was dat Harriët gestopt was met over zichzelf te praten, te roddelen en mensen dingen in vertrouwen te vertellen.

Tijdens haar jeugd was Harriët Vanger christen geweest zoals veel kinderen – zondagschool, avondgebed en confirmatie. Het laatste jaar leek ze ook vroom te zijn geworden. Ze las de Bijbel en ging regelmatig naar de kerk. Ze had zich echter niet gericht tot dominee Otto Falk op Hedeby, die een vriend van de familie Vanger was, maar had in het voorjaar aansluiting gezocht bij een pinkstergemeente in Hedestad. De betrokkenheid bij de pinkstergemeente had echter niet lang geduurd. Al na twee maanden was ze opgestapt en was ze boeken gaan lezen over het katholieke geloof.

Religieuze dweperij van een tiener? Misschien, maar niemand anders in de familie Vanger was noemenswaardig religieus en het was moeilijk om uit te zoeken door welke impulsen haar gedachten waren gestuurd. Een verklaring voor haar interesse voor God kon wellicht het feit zijn geweest dat haar vader een jaar daarvoor bij een verdrinkingsongeval om het leven was gekomen. Gustaf Morell trok in elk geval de conclusie dat er iets in Harriëts leven moest zijn geweest wat haar beklemde of beïnvloedde, maar had moeite vast te stellen waarin dat bestond. Morell had, evenals Henrik Vanger, veel tijd besteed aan het praten met haar vriendinnen om iemand te vinden die ze wellicht in vertrouwen had genomen.

Er was enige hoop gevestigd op de twee jaar oudere Anita Vanger, de jongste dochter van Harald Vanger, die de zomer van 1966 op het eiland had doorgebracht en goed bevriend was geraakt met Harriët. Maar ook Anita Vanger had niets bijzonders te vertellen. Ze waren die zomer veel samen geweest, hadden gezwommen, gewandeld, gepraat over films, popgroepen en boeken. Harriët was vaak mee geweest toen Anita rijles had. Ze waren een keer aangeschoten geweest van een fles wijn die ze uit de keuken hadden gepikt. Ze hadden bovendien wekenlang met zijn tweeën in het huisje van Gottfried verbleven, helemaal aan de buitenrand van het eiland; een rustiek gebouwtje dat door de vader van Harriët begin jaren vijftig was opgetrokken.

De vragen over Harriët Vangers persoonlijke gedachten en gevoelens bleven onbeantwoord. Mikael noteerde echter een discrepantie in de beschrijving: de gegevens over haar geslotenheid kwamen voornamelijk van haar klasgenoten en van enkele familieleden, terwijl Anita Vanger haar helemaal niet als gesloten had ervaren. Hij maakte een aantekening in zijn geheugen om dat bij gelegenheid eens aan Henrik Vanger voor te leggen.

Een meer concreet vraagteken, waaraan Morell aanzienlijk meer aandacht had besteed, was een opvallende pagina in Harriët Vangers agenda, een mooi ingebonden boekje, dat ze het jaar voordat ze verdween als kerstcadeau gekregen had. De eerste helft van de agenda bevatte een rooster waar Harriët dag voor dag haar afspraken, data van repetities op school, huiswerk en dergelijke noteerde. Er was veel ruimte voor dagboekaantekeningen in de agenda, maar Harriët hield maar sporadisch een dagboek bij. Ze begon in januari ambitieus met wat korte aantekeningen over wie ze in de kerstvakantie had ontmoet en opmerkingen over films die ze had gezien. Daarna schreef ze niets persoonlijks meer op tot het einde van het schooljaar, toen ze eventueel, afhankelijk van hoe de aantekeningen werden geïnterpreteerd, op afstand geïnteresseerd was geweest in een niet bij name genoemde jongen.

Maar de pagina’s met telefoonnummers bevatten het daadwerkelijke mysterie. Familieleden, klasgenoten, sommige leraren, een paar leden van de pinkstergemeente en andere eenvoudig te identificeren personen in haar omgeving stonden zorgvuldig in alfabetische volgorde genoteerd. Op de laatste pagina van dat gedeelte, en eigenlijk buiten het alfabetische register, stonden vijf namen en evenveel telefoonnummers. Drie vrouwennamen en twee initialen.

De vijfcijferige telefoonnummers die met 32 begonnen, waren nummers uit Hedestad in de jaren zestig. Het afwijkende 30-nummer leidde naar Norrbyn buiten Hedestad. Het enige probleem, toen inspecteur Morell systematisch contact had gezocht met alle mensen in Harriëts kennissenkring, was dat niemand wist van wie deze telefoonnummers waren.

Het eerste nummer van ‘Magda’ klonk veelbelovend. Het leidde naar een stoffen- en fourniturenzaak aan de Parkgatan 12. De aansluiting stond op naam van ene Margot Lundmark, wier moeder inderdaad Magda heette en soms in de winkel bijkluste. Maar Magda was negenenzestig en had geen idee wie Harriët Vanger was. Er was ook geen enkele aanwijzing dat Harriët de winkel weleens had bezocht of er wat had gekocht. Ze hield zich niet bezig met handwerken.

Het tweede nummer, van ‘Sara,’ leidde naar de familie Toresson, een gezin met kleine kinderen dat in Väststan woonde, aan de andere kant van de spoorlijn. Het gezin bestond uit Anders en Monica en hun kinderen Jonas en Peter, die destijds nog maar kleuters waren. Er was geen Sara in het gezin, en ze wisten ook niet wie Harriët Vanger was, behalve dat ze in de media was omschreven als vermist. De enige vage koppeling tussen Harriët en de familie Toresson was dat Anders, die dakdekker was, een jaar geleden gedurende een paar weken bezig was geweest met het pannendak van de school waar Harriët in groep negen zat. Het was dus theoretisch mogelijk dat ze elkaar konden hebben ontmoet, hoewel dat als zeer onwaarschijnlijk moest worden beschouwd.

De resterende drie telefoonnummers bleken net zo’n dood spoor. Op RL, nummer 32027, had inderdaad een Rosmarie Larsson gewoond. Helaas was ze al jaren geleden overleden.

Inspecteur Morell richtte er zich tijdens zijn onderzoek in de winter van 1966-1967 grotendeels op om een verklaring proberen te vinden voor het feit dat Harriët deze namen en nummers had genoteerd.

Een eerste gok was, niet geheel onverwacht, dat de telefoonnummers als een soort persoonlijke code waren genoteerd. Morell deed daarom een poging om zich in te leven in hoe een tienermeisje eventueel kon hebben geredeneerd. Omdat de 32-serie blijkbaar sloeg op Hedestad, experimenteerde hij met het omzetten van de resterende drie cijfers. Maar 32601 en 32160 leidden geen van beiden naar een Magda. Naarmate Morell verderging met zijn nummermystiek ontdekte hij natuurlijk dat als hij maar voldoende cijfers omwisselde, hij vroeg of laat een verband met Harriët vond. Als hij bijvoorbeeld de laatste drie cijfers in 32016 allemaal met 1 verhoogde, kreeg hij nummer 32127, wat het telefoonnummer was van advocaat Dirch Frodes kantoor in Hedestad. Het probleem was alleen dat zo’n koppeling helemaal niets betekende. Bovendien vond hij nooit een code die op alle vijf de nummers van toepassing was.

Morell breidde de redenering uit. Konden de cijfers iets anders betekenen? De kentekens van de jaren zestig bestonden uit de letter van de provincie en vijf cijfers – een dood spoor.

De inspecteur liet de cijfers voor wat ze waren en concentreerde zich op de namen. Hij ging zo ver dat hij een lijst opstelde van alle personen in Hedestad die Mari, Magda en Sara heetten of de initialen RL respectievelijk RJ hadden. Het overzicht bestond uit in totaal 307 personen. Waaronder zelfs 29 personen die een zekere band met Harriët hadden; een klasgenoot uit groep negen heette bijvoorbeeld Roland Jacobsson, RJ. Maar ze waren slechts oppervlakkige kennissen en hadden geen contact meer gehad nadat Harriët naar de middelbare school was gegaan. En bovendien klopte het telefoonnummer dan niet.

Het mysterie van de telefoonnummers bleef onopgelost.

De vierde ontmoeting met advocaat Bjurman was niet een van hun geplande ontmoetingen. Ze had contact met hem moeten opnemen.

In de tweede week van februari was Lisbeth Salanders laptop stukgegaan tijdens een ongeval dat zo onnodig was geweest, dat ze er zeer moordlustige neigingen van had gekregen. Ze was naar een vergadering bij Milton Security gefietst en had haar fiets achter een pilaar in de garage geparkeerd. Toen ze haar rugzak op de grond had gezet om haar fiets op slot te zetten, was er een donkerrode Saab achteruitgereden. Ze stond er met haar rug naartoe en hoorde het gekraak in haar rugzak. De bestuurder had niets gemerkt en was onbekommerd naar de uitgang gereden.

In de rugzak zat haar witte Apple iBook 600 met een 25 Gb harde schijf en 420 Mb ram van januari 2002 en voorzien van een 14 inch-beeldscherm. Toen ze hem kocht, was hij Apples allernieuwste model geweest. Lisbeth Salanders computers waren geüpgraded met de allernieuwste en soms duurste configuraties – haar computerapparatuur was zo ongeveer de enige extravagante post in haar uitgavenpatroon.

Toen ze de rugzak openmaakte, kon ze constateren dat het deksel van de computer gedeukt was. Ze sloot het netsnoer aan en deed een poging de computer te starten; hij gaf zelfs geen laatste stuiptrekking. Ze had de restanten meegenomen naar Timmy’s MacJesus Shop aan de Brännkyrkagatan in de hoop dat er ten minste iets van de harddisk gered kon worden. Na een paar minuten had Timmy zijn hoofd geschud.

‘Sorry. Er is geen hoop meer,’ had hij geconstateerd. ‘Regel maar een mooie begrafenis.’

Het verlies van de computer was deprimerend, maar geen catastrofe. Lisbeth Salander had het in het jaar dat ze hem had gehad, uitstekend met hem kunnen vinden. Ze had een back-up van alle bestanden en ze had thuis een oudere Mac G3 die altijd aanstond en bovendien een vijf jaar oude Toshiba-pc-laptop, die ze kon gebruiken. Maar – verdomme – ze had een snelle, moderne computer nodig.

Ze had, niet onverwacht, haar oog laten vallen op het best mogelijke alternatief: de pas gelanceerde Apple PowerBook G4/1.0 GHz met een aluminium chassis en een PowerPC 7451 processor met AltiVec Velocity Engine, 960 Mb ram en een 60 Gb harde schijf. Hij had BlueTooth en een ingebouwde cd- en dvd-brander.

Hij had bovendien het eerste 17 inch-beeldscherm in de laptopwereld, met een nvidia -grafische kaart en een resolutie van 1.440x900 pixels, wat voorstanders van de pc shockeerde en alle andere laptops op de markt een minderwaardigheidscomplex bezorgde.

Het was qua hardware de Rolls Royce onder de laptops, maar waar Lisbeth Salanders hebzucht pas echt door werd gewekt, was de eenvoudige finesse dat het toetsenbord voorzien was van achtergrondverlichting, zodat ze de letters op het toetsenbord ook in een pikdonkere omgeving zou kunnen zien. Zo eenvoudig. Waarom was daar nooit eerder iemand opgekomen?

Het was liefde op het eerste gezicht.

Hij kostte 38.000 kronen exclusief btw .

Dát was een probleem.

Ze had in elk geval de bestelling bij MacJesus gedaan. Ze kocht daar altijd al haar computerspullen, waardoor ze een aanzienlijke korting kreeg. Een paar dagen later had Lisbeth Salander haar uitgaven opgeteld. De verzekering van haar gecrashte computer zou een groot deel van de aankoop dekken, maar met het eigen risico en de hogere prijs van de nieuwe laptop kwam ze in elk geval ruim 18.000 kronen tekort. In een koffieblik thuis had ze 10.000 kronen verstopt om altijd wat contant geld achter de hand te hebben, maar dat was niet voldoende. Ze wenste advocaat Bjurman van alles toe, maar beet toch door de zure appel heen en belde haar curator, en legde uit dat ze geld nodig had voor een onverwachte uitgave. Bjurman maakte duidelijk dat hij die dag geen tijd voor haar had. Salander zei daarop dat het hem niet meer dan twintig seconden zou kosten om een cheque van 10.000 kronen uit te schrijven. Hij legde uit dat hij niet zomaar even een cheque kon uitschrijven, maar gaf uiteindelijk toe en na wat bedenktijd boekte hij haar in voor een ontmoeting na werktijd, om halfacht ’s avonds.

Mikael erkende dat hij niet capabel genoeg was om het onderzoek naar een misdrijf te beoordelen, maar trok toch de conclusie dat inspecteur Morell exceptioneel nauwgezet te werk was gegaan en stenen had opgetild die ver buiten het bereik van een doorsneeonderzoek lagen. Toen Mikael het formele politieonderzoek terzijde legde, bleef Morell terugkomen in Henriks eigen aantekeningen; er was een vriendschapsband ontstaan en Mikael vroeg zich af of Morell net zo bezeten was geraakt als de industrieel. Hij trok echter de conclusie dat Morell nauwelijks iets gemist kon hebben. Het antwoord op het raadsel-Harriët Vanger zou niet worden gevonden in een haast perfect politieonderzoek. Alle mogelijke vragen waren al gesteld en alle mogelijke sporen waren uitgeplozen; zelfs de al op voorhand absurde.

Hij had nog niet het hele onderzoek gelezen, maar hoe verder hij kwam, des te obscuurder de sporen en tips werden die werden nagetrokken. Hij verwachtte niet iets te vinden wat zijn voorganger gemist had en wist niet goed hoe hij het probleem zelf bij de hoorns zou vatten. Uiteindelijk was er een overtuiging gerijpt: de enige redelijke, begaanbare weg voor hem was te proberen de psychologische beweegredenen van de betrokken personen in kaart te brengen.

Het duidelijkste vraagteken betrof Harriët zelf. Wie was ze eigenlijk geweest?

Vanuit het raam van zijn huis had Mikael gezien dat het licht op de bovenwoning bij Cecilia Vanger om vijf uur ’s middags aanging. Hij klopte om halfacht bij haar aan, net toen de begintune van het journaal te horen was. Ze deed open, gekleed in een witte ochtendjas en met nat haar onder een gele handdoek. Mikael verontschuldigde zich meteen en wilde rechtsomkeert maken, maar ze vroeg hem binnen te komen en leidde hem naar de keuken. Ze zette het koffiezetapparaat aan en verdween een paar minuten naar de bovenverdieping. Toen ze weer beneden kwam, had ze een spijkerbroek en een geruit flanellen shirt aan.

‘Ik begon al te denken dat je niet langs durfde te komen.’

‘Ik had eerst moeten bellen, maar ik zag licht branden en kreeg een impuls.’

‘Ik heb gezien dat bij jou hele nachten het licht brandt. En je bent ook vaak na middernacht aan de wandel. Ben je een nachtmens?’

Mikael haalde zijn schouders op. ‘Het is zo gelopen.’ Zijn oog viel op een paar schoolboeken die op de rand van de keukentafel lagen opgestapeld. ‘De rector geeft ook nog les?’

‘Nee, daar heb ik als schoolhoofd geen tijd voor. Maar ik ben van oorsprong docente geschiedenis, godsdienst en maatschappijleer en wil een beetje bijblijven. Ik moet nog een paar jaar.’

‘Pardon?’

Ze glimlachte. ‘Ik ben zesenvijftig. Al bijna met pensioen.’

‘Ik zou niet zeggen dat je boven de vijftig bent. Eerder in de veertig.’

‘Vleier. Hoe oud ben jij?’

‘Veertig plus,’ glimlachte Mikael.

‘En pasgeleden was je nog twintig. Wat gaat het snel. Het leven.’

Cecilia Vanger schonk koffie in en vroeg of Mikael trek had. Hij zei dat hij al gegeten had; wat op zich waar was. Hij was erg slordig met eten en at heel vaak brood in plaats van warm eten. Maar hij had geen honger.

‘Goed, waarom ben je hier eigenlijk? Is het tijd voor die vragen?’

‘Eerlijk gezegd ben ik niet gekomen om vragen te stellen. Ik wilde gewoon even langskomen.’

Cecilia Vanger moest plotseling lachen.

‘Je bent veroordeeld tot de gevangenis, verhuist naar Hedeby, zit te wroeten in het materiaal van Henriks favoriete hobby, slaapt
’s nachts niet, maakt lange wandelingen als het ijskoud is ... Heb ik iets gemist?’

‘Mijn leven gaat naar de verdoemenis.’ Mikael lachte terug.

‘Wie is die vrouw die dit weekend bij je was?’

‘Erika ... Ze is hoofdredacteur van Millennium .’

‘Je vriendin?’

‘Niet helemaal. Ze is getrouwd. Ik ben meer een vriend en een “ occasional lover ”.’

Cecilia Vanger proestte het uit.

‘Wat is daar zo leuk aan?’

‘Zoals je dat zegt. Occasional lover . Ik vind die uitdrukking wel grappig.’

Mikael lachte. Hij vond Cecilia Vanger plotseling aardig.

‘Ik heb ook een occasional lover nodig,’ zei ze.

Ze schopte een van haar pantoffels uit en legde haar voet op Mikaels knie. Hij legde automatisch zijn hand op haar voet en raakte haar huid aan. Hij aarzelde een seconde – hij was in volstrekt onverwacht en onbekend vaarwater beland. Maar hij begon voorzichtig haar voetzool te masseren met zijn duim.

‘Ik ben ook getrouwd,’ zei Cecilia Vanger.

‘Dat weet ik. Binnen de Vanger-clan wordt er niet gescheiden.’

‘Ik heb mijn man al bijna twintig jaar niet gezien.’

‘Wat is er gebeurd?’

‘Dat gaat je niks aan. Ik heb al in geen ... hm, drie jaar seks gehad.’

‘Dat verbaast me.’

‘Waarom? Het is een kwestie van vraag en aanbod. Ik wil absoluut geen vriend, echtgenoot of met iemand samenwonen. Ik heb het prima naar mijn zin in mijn eentje. Dus met wie moet ik seks hebben? Een van de docenten op school? Ik dacht het niet. Een van de leerlingen? Dat zou een sappig verhaal voor de roddeltantes worden. Die houden iedereen die Vanger heet toch al goed in de gaten. En hier op het eiland wonen alleen familieleden of mensen die al getrouwd zijn.’

Ze leunde voorover en kuste hem in zijn nek.

‘Choqueer ik je?’

‘Nee. Maar ik weet niet of dit zo’n goed idee is. Ik werk voor je oom.’

‘Ik ben de laatste die zou kletsen. Maar eerlijk gezegd, Henrik zou er vermoedelijk niets op tegen hebben.’

Ze ging schrijlings op hem zitten en kuste hem op zijn mond. Haar haar was nog nat en ze rook naar shampoo. Hij frunnikte aan de knoopjes van haar flanellen shirt en trok het over haar schouders omlaag. Ze had niet de moeite genomen een bh aan te trekken. Ze drukte zich tegen hem aan toen hij haar borsten kuste.

Advocaat Bjurman liep om de tafel heen en toonde haar de balans van haar rekening – die ze al tot op de laatste öre kende, maar waar ze niet langer zelf over kon beschikken. Hij stond achter haar. Plotseling begon hij haar nek te masseren en liet hij een hand over haar linkerschouder schuin over haar borst glijden. Hij legde zijn hand op haar rechterborst en liet hem daar liggen. Toen ze niet leek te protesteren kneep hij licht in haar borst. Lisbeth Salander zat doodstil. Ze voelde zijn adem in haar nek en bestudeerde de briefopener op zijn bureau; ze kon hem met haar vrije hand gemakkelijk pakken.

Maar ze deed niets. Als er iets was wat Holger Palmgren haar in zijn tijd had geleerd, was het dat impulsieve handelingen vaak tot problemen leidden, en problemen konden onaangename consequenties hebben. Ze deed nooit iets zonder eerst de consequenties te overwegen.

Deze eerste aanzet tot aanranding – wat in juridische termen gedefinieerd werd als ‘seksuele intimidatie en het misbruik maken van een persoon in een afhankelijke positie,’ en wat Bjurman een gevangenisstraf van ten hoogste twee jaren zou kunnen opleveren – duurde slechts een paar seconden. Maar er was een onherroepelijke grens gepasseerd. Voor Lisbeth Salander was het militair machtsvertoon van een vijandige troep – een markering dat ze achter hun zorgvuldig gedefinieerde juridische relatie overgeleverd was aan zijn goeddunken en dat ze ongewapend was. Toen hun blikken elkaar een paar seconden later kruisten, stond zijn mond half open en kon ze de lust van zijn gezicht aflezen. Salanders eigen gezicht was onbewogen.

Bjurman liep terug naar zijn kant van het bureau en nam plaats in zijn comfortabele leren fauteuil.

‘Ik kan niet zomaar cheques uitschrijven,’ zei hij plotseling. ‘Waar heb je zo’n dure computer voor nodig? Er zijn aanzienlijk goedkopere apparaten waar je computerspelletjes op kunt spelen.’

‘Ik wil net als voorheen over mijn eigen geld kunnen beschikken.’

Advocaat Bjurman keek haar medelijdend aan.

‘Dat zullen we nog weleens zien. Je moet eerst leren sociaal te zijn, met mensen om te gaan.’

Advocaat Bjurmans glimlach zou mogelijk enigszins getemperd worden als hij de gedachten achter haar uitdrukkingsloze ogen had kunnen lezen.

‘Ik denk dat we goede vrienden zullen worden,’ zei Bjurman. ‘We moeten op elkaar kunnen vertrouwen.’

Toen ze geen antwoord gaf, verduidelijkte hij: ‘Je bent nu immers een volwassen vrouw, Lisbeth.’

Ze knikte.

‘Kom eens hier,’ zei hij en hij stak zijn hand uit.

Lisbeth Salander fixeerde haar blik een paar seconden op de briefopener voordat ze opstond en naar hem toe liep. Consequenties . Hij pakte haar hand en drukte deze in zijn kruis. Ze kon zijn geslacht door de donkere gabardine broek heen voelen.

‘Als jij aardig bent voor mij, ben ik aardig voor jou,’ zei hij.

Ze stond stokstijf toen hij zijn andere hand om haar nek legde. Vervolgens dwong hij haar op de knieën, met haar gezicht voor zijn kruis.

‘Dit heb je weleens eerder gedaan, toch?’ zei hij toen hij zijn gulp opendeed. Hij rook alsof hij zich net met water en zeep had gewassen.

Lisbeth Salander draaide haar gezicht opzij en probeerde overeind te komen, maar hij hield haar in een stevige greep vast. Qua kracht was hij geen partij voor haar; ze woog ruim 40 kilo en hij 95. Hij pakte haar hoofd met beide handen beet en dwong haar hem aan te kijken.

‘Als jij aardig bent voor mij, ben ik aardig voor jou,’ herhaalde hij. ‘Als je moeilijk doet, kan ik je voor de rest van je leven in een gekkenhuis laten plaatsen. Zou je dat willen?’

Ze gaf geen antwoord.

‘Zou je dat willen?’ herhaalde hij.

Ze schudde haar hoofd.

Hij wachtte tot ze haar ogen neersloeg, wat hij opvatte als onderwerping. Vervolgens trok hij haar verder naar zich toe. Lisbeth Salander deed haar lippen van elkaar en nam hem in haar mond. Hij hield zijn handen stevig om haar nek en trok haar telkens wild naar zich toe. Ze had voortdurend braakneigingen gedurende de tien minuten dat het duurde; toen hij eindelijk klaarkwam, hield hij haar zo stevig vast dat ze bijna geen adem kreeg.

Ze mocht gebruikmaken van een klein toilet in zijn kantoor. Lisbeth Salander trilde over haar hele lichaam terwijl ze haar gezicht waste en de vlekken op haar trui probeerde weg te krijgen. Ze gebruikte wat van zijn tandpasta om de smaak te verdrijven. Toen ze weer in zijn kantoor kwam, zat hij onaangedaan achter zijn bureau door papieren te bladeren.

‘Ga zitten, Lisbeth,’ zei hij zonder haar aan te kijken. Ze nam plaats. Uiteindelijk keek hij haar glimlachend aan.

‘Je bent nu volwassen, Lisbeth, nietwaar?’

Ze knikte.

‘Dan moet je ook grotemensenspelletjes kunnen spelen,’ zei hij. Hij sloeg een toon aan alsof hij het tegen een kind had. Ze gaf geen antwoord. Er verscheen een rimpeltje op zijn voorhoofd.

‘Ik denk niet dat het zo’n goed idee is als je iemand anders over onze spelletjes vertelt. Bovendien, wie zou jou geloven? Er is schriftelijk bewijs dat je niet helemaal toerekeningsvatbaar bent.’

Toen ze geen antwoord gaf, vervolgde hij. ‘Het zou jouw woord tegen het mijne worden. En wiens woord zou het zwaarst wegen, denk je?’

Hij zuchtte toen ze nog steeds niets zei. Het irriteerde hem plotseling dat ze hem daar maar zwijgend aan zat te kijken, maar hij beheerste zich.

‘We zullen goede vrienden worden, jij en ik,’ zei hij. ‘Ik vind het heel verstandig dat je vandaag naar me toe bent gekomen. Je kunt altijd bij me langskomen.’

‘Ik heb 10.000 kronen nodig voor mijn computer,’ zei ze plotseling met lage stem, net alsof ze verderging met het gesprek dat ze voor de onderbreking hadden gevoerd.

Advocaat Bjurman fronste zijn wenkbrauwen. Uitgekookt mens. Ze is verdomme helemaal niet achterlijk. Hij reikte haar de cheque aan, die hij uitgeschreven had toen ze op het toilet was. Dit is beter dan een hoer; ze krijgt betaald met haar eigen geld. Hij lachte een superieur lachje. Lisbeth Salander pakte de cheque aan en vertrok.