4. Tante Fanny's verjaardagsfeest

Het was een prachtige avond voor een feest. De lucht was een achtergrond van diepzwart fluweel met kleine diamantjes die willekeurig erover uit waren gestrooid. De lucht was geurig en het was windstil. Mijn ouders en ik waren gekleed en gereed om te gaan. Roland Star begroette ons bij de veranda toen we naar buiten gingen. 'Dit is de stilte voor een hevige storm', merkte hij op.

'Maar er is geen wolkje aan de lucht!' riep ik uit. In een weersvoorspelling vergiste Roland zich zelden.

'Ze hangen daarboven, vlak achter de horizon, Annie. Het soort dat heel stiekem dichterbij komt. Het zal nog wel even duren, maar kijk maar uit naar de eerste bliksemschichten. En ga dan maar gauw naar binnen.'

'Denk je dat het gaat regenen?' vroeg ik aan mijn moeder. Een onweersbui in het voorjaar kon de sluizen van de hemel openen en elk feest in een ramp veranderen.

'Maak je maar niet ongerust. Zo lang blijven we niet op het feest.'

Ze keek vragend naar mijn vader alsof ze een bevestiging wilde vragen, maar hij haalde slechts zijn schouders op. Toen stapten we in onze Rolls-Royce en gingen naar het huis van Fanny en Luke.

Ze hadden een mooi huis, bescheiden in vergelijking met Hasbrouck House, maar dat was bijna elk huis in Winnerrow. Nadat tante Fanny 'op geheimzinnige wijze' een hoop geld had geërfd - een erfenis die zoals Drake, Luke en ik gingen beseffen, iets te maken had met het proces over Drakes voogdijschap - had ze haar huis laten verbouwen en uitgebreid. Ze had het oorspronkelijke huis gekocht met het geld dat ze uit haar eerste huwelijk met een zekere Mallory had gekregen. Ik wist zijn voornaam niet, omdat ze het altijd over hem had als 'de ouwe Mallory'. Haar tweede huwelijk met Randall Wil- cox had maar kort geduurd. Hij was allang verhuisd. Toen liet tante Fanny haar naam officieel veranderen in Casteel, voornamelijk om de inwoners van het stadje uit te dagen, vermoedde ik.

Tante Fanny dreigde altijd met een derde huwelijk. Het leek me een loze dreiging, want zolang ik me kon herinneren was ze niet meer uit geweest met iemand van haar eigen leeftijd. Al haar vriendjes waren in de twintig. Een van haar meest recente, Brent Morris, was maar vier jaar ouder dan Luke.

Haar huis lag op een heuvel en keek uit over Winnerrow, en de rockband had zulke enorme speakers geïnstalleerd dat de muziek tot in Main Street doordrong. We hoorden de schallende muziek toen we over het bergpad omhoogreden. Moeder vond het schandalig, maar papa lachte alleen maar.

Toen we aankwamen was het feest al in volle gang. De rockband speelde in Fanny's garage en de verlengde en verbrede oprijlaan deed dienst als dansvloer. Boven de garage hing een banier waarop stond GEFELICITEERD, FANNY! in lichtgevende rode verf. Lampions hingen aan de takken van de bomen en overal hingen slingers.

Mama vroeg aan papa om onze auto ergens te parkeren waar hij niet door een ander geblokkeerd kon worden, zodat we snel konden verdwijnen als ze vond dat we genoeg hadden gezien, maar papa leek minder verlangend naar een vluchtroute. Hij was in een ongewoon vrolijke bui. Ik vermoedde dat hij thuis een paar whisky's had gedronken om zichzelf moed in te drinken voor het feest. Hoeveel jaren er ook verstreken waren en hoe fantastisch mama het ook had opgenomen, papa was altijd zenuwachtig in tante Fanny's aanwezigheid. Haar gesprekken waren meestal doorspekt met toespelingen, die bijna iedereen een onbehaaglijk gevoel gaven. Ik moest mama bewonderen om de beschaafde manier waarop ze Fanny partij gaf. Ik hoopte alleen maar dat Luke gelijk had - dat ik net zo sterk en kalm zou zijn als zij als ik op eigen benen stond.

Tante Fanny kwam naar ons toe zodra we uit de auto stapten. Ze had haar haar laten krullen en tegenkammen en ze droeg de strakste zwartleren jurk die ik ooit had gezien. Hij leek een tweede huid. De jurk was heel laag uitgesneden, de punt van de V reikte ver onder de gleuf tussen haar borsten. Ze droeg geen juwelen, bijna of ze niet wilde dat iets haar perzikkleurige huid en rozegetinte boezem concurrentie zou aandoen. Mama keek niet verbaasd, maar papa sperde zijn ogen open in mannelijke waardering. Ik keek om me heen of ik Luke zag, want ik besefte hoezeer hij nu al in verlegenheid zou zijn gebracht.

Fanny schoof een van haar armen onder moeders rechterarm en de andere onder papa's linkerarm, en begeleidde hen naar het feest, terwijl ze luidkeels hun komst aankondigde. Ik volgde hen op de hielen.

Een lange bar was voor het huis opgezet, en twee barkeepers waren royaal aan het schenken, zonder er zelfs maar op te letten hoeveel alcohol ze in de glazen schonken. Naast de geïmproviseerde bar stond een biervat in een ton met ijs. Een sliert mannen, van wie velen in de Willies woonden, stond in de rij bij de bierpompen.

Boven het grasveld had Fanny slingers met gekleurde lampjes laten ophangen van het huis tot de bomen. Ze had zes vrouwen aangenomen om het eten te bereiden en te serveren. Ze droegen allemaal wit katoenen schortjurken en dienden het eten op achter lange tafels met emmers gebakken kip, schotels vis, schalen met diverse salades, aardappelpuree en dampende groenten.

'M'n poeprijke zuster en zwager, de koning en koningin van Winnerrow, de Stonewalls!' brulde Fanny.

'O, Fanny, alsjeblieft, gedraag je!' zei moeder berispend.

'O, gun haar haar pleziertje', zei papa. Ik geloof dat hij het wel leuk vond om de koning van Winnerrow te worden genoemd. 'Het is haar avond. Gefeliciteerd met je verjaardag, Fanny.'

'Dank je, Logan. Je bent een schat, maar ik krijg toch zeker wel een verjaarszoentje van je? Dat vind je toch niet erg, hè, Heavenly?'

'Dat moet Logan zelf weten, Fanny. Ik vertel hem niet wie hij wel en niet mag zoenen.'

Fanny scheen moeders antwoord grappig te vinden. Ze bleef maar lachen, maar plotseling was ze stil en wreef zo wulps tegen mijn vader op dat alle gesprekken om ons heen verstomden. Iedereen zweeg en staarde naar ons. Moeder wendde zich af, maar ik kon mijn ogen niet van die twee afhouden. Papa glimlachte zenuwachtig en toen boog hij zich voorover om Fanny haar verjaardagszoen te geven.

Toen zijn lippen de hare raakten, greep Fanny zijn schouders beet en trok hem dichter tegen zich aan. Ik zag dat ze haar tong tussen zijn lippen werkte en haar borst tegen zijn arm drukte. Sommige mannen uit de Willies juichten en lieten wellustige kreten horen. Toen hun lippen elkaar eindelijk loslieten, trok Fanny papa mee de dansvloer op, terwijl hij hulpeloos achteromkeek naar moeder en mij. Fanny begon met haar heupen te draaien en spoorde hem aan om mee te doen in wat ze noemde 'een moderne dans'. Ze liet hem zijn das losmaken.

'Je had je niet zo op hoeven dirken voor je kleine Fanny', zei ze luid. Ze richtte al haar opmerkingen tegen het publiek van jonge mannen dat om haar heen hing. Ze lachten, meesmuilden en gaven elkaar een por. De band speelde nog luider.

Ik zocht weer naar Luke, maar ik zag hem nergens.

'Ik ga iets te eten halen, Annie', zei moeder gespannen, 'en Fanny's cadeau op die stapel daar leggen. Wil jij iets eten?'

Ik keek naar haar gezicht en vroeg me af wat ze dacht over papa en tante Fanny, die het middelpunt van de aandacht waren, vooral met al die roddels over hun verhouding jaren geleden. Maar zelfs onder die omstandigheden wist mama op bewonderenswaardige wijze haar gevoelens te verbergen. Alleen iemand als ik, die haar zo lang had gekend en zo intiem met haar was, kon de kille, harde blik in haar blauwe ogen zien, en ik wist dat ze zich niet alleen niet bepaald gelukkig voelde, maar dat ze woedend was.

Waar haalde ze die zelfbeheersing vandaan? vroeg ik me af. Als ik zoiets eens zou meemaken met mijn man? Zou ik ook zo kalm kunnen blijven of zou ik uitbarsten en een scène maken? Als het Luke was en hij zou een andere vrouw zoenen...

Papa probeerde zijn heupen in de maat te draaien met die van Fanny. Ze legde haar handen op zijn schouders. Ik vond dat ze er belachelijk uitzag, dansend als een wellustige tiener. Hij keek verbijsterd. Wat gemeen waren papa en tante Fanny tegen mama. Beseften ze dan niet hoe zij zich moest voelen terwijl zij een voorstelling gaven voor die rauwe menigte? Ik wilde tegen papa schreeuwen dat hij op moest houden, en ik wilde tante Fanny uitschelden omdat ze geen rekening hield met mama's gevoelens. Er was een grens aan zelfzucht en hoeveel je kon excuseren uit naam van plezier maken, dacht ik. Ik moest met Luke praten.

'Ik ga eerst even Luke zoeken en dan komen we bij je.'

'Goed, lieverd', zei ze, en keek nog één keer achterom naar papa en tante Fanny. Fanny had haar armen nu om zijn middel geslagen en zwaaide wild met haar heupen. Even vroeg ik me af of ik niet af moest tikken en papa van Fanny afnemen, maar dan zou ze misschien een hoop heisa maken en ons nog meer te schande zetten. Ik ging op zoek naar Luke en vond hem eindelijk in huis, waar hij in z'n eentje op de bank in de zitkamer zat.

'Luke, waarom zit je hier zo in je eentje?'

Hij keek op. Toen hij me zag brak zijn glimlach door de

woede op zijn gezicht heen.

'Ik hield het daarbuiten niet meer uit, Annie. Het leek me maar het beste om naar binnen te gaan en hier te wachten tot het afgelopen is. Ze vliegt iedereen om de hals, en de manier waarop ze haar zoenen en zoals zij ze terugzoent...' Hij schudde zijn hoofd. 'Wat probeert ze te bewijzen?'

'Misschien dat ze eeuwig jong en mooi kan blijven, en dat elke jongeman haar begeert.'

'Waarom gedraagt ze zich niet naar haar leeftijd? Waarom kan ze niet wat stijl hebben, zoals Heaven?'

Ze voert nu een scène op met papa, en moeder begint kwaad te worden', zei ik, zonder mijn eigen kwaadheid onder stoelen of banken te steken.

Hij keek snel op. 'Is het heus? Ik heb een nachtmerrie daarover gehad. Wat doet je vader?'

'Ik denk dat hij probeert beleefd te zijn om niet nog pijnlijkere scènes uit te lokken, maar ik weet niet hoe lang moeder het zal tolereren. Ik heb zo'n medelijden met haar, Luke.'

'Ik ga naar buiten. Misschien kan ik iets doen. Het spijt me', zei hij.

'Je kunt je niet je leven lang voor je moeder blijven ver-ontschuldigen, Luke.'

'Ik schijn mijn leven lang niet anders te hebben gedaan.' Hij richtte zich op. Hij zag er heel knap uit in zijn lichtblauwe sportjasje en das. Zijn dikke zwarte haar glansde en golfde. Hij zag eruit als een man, dacht ik, geen jongen meer, een man die een situatie als deze aankon. Ik volgde hem naar buiten.

De band speelde nu andere muziek, een dans uit de Willies. De mannen uit de bergen hadden een kring gevormd rond tante Fanny en papa, die een gezicht trok of zijn leven in gevaar was en zich aan haar vastklampte terwijl zij hem wild rondzwaaide. Zijn keurig geborstelde haar wapperde alle kanten op.

Ik zag moeder aan de kant staan, onder een pijnboom. Ze had een bord met eten in de hand, maar at er geen hap van.

'Je vader maakt zich belachelijk', mompelde ze toen Luke en ik naast haar kwamen staan. 'Ik sta te wachten tot hij eindelijk bij zijn positieven komt, maar ik geloof dat hij minstens al vier whisky's op heeft.'

'Ik ga haar aftikken', bood Luke aan. Hij drong zich naar voren voordat mijn moeder kon antwoorden, duwde twee mannen opzij en liep de kring in. Hij pakte tante Fanny's rechterhand en trok haar naar zich toe, van papa vandaan, die even verward bleef ronddraaien. Toen hervond hij zijn evenwicht, zag dat Fanny met Luke danste en liep achteruit de kring uit. Moeder ging naar hem toe.

'Ik zou maar zorgen dat ik wat in mijn maag kreeg, Logan, om iets van al die alcohol op te nemen', zei ze met spijkerharde stem.

'Hè?'

Hij keek naar mij en toen naar de kring mannen en vrouwen die in hun handen klapten en met Luke en Fanny begonnen mee te dansen. Toen veegde hij zijn gezicht af met zijn zakdoek en knikte.

'Je zuster is gek', zei hij. Moeder keek hem alleen maar woedend aan. 'Ik sterf van de honger', ging hij snel verder, en liep naar de buffettafels. Ik zag hem struikelen, en toen ik omhoogkeek naar de lucht zag ik Roland Stars geniepige wolken over de donkerpaarse bergen kruipen en recht op Winnerrow afkomen.

Papa vulde een bord met eten en plofte neer op een stoel bij een van de tafeltjes die Fanny op het gazon had neergezet. Moeder en ik gingen bij hem zitten en terwijl we aten keken we naar de feestvierende menigte, die zich opzweepte tot een steeds uitbundiger stemming. Ik herkende veel mensen uit het stadje. Fanny had blijkbaar iedereen uitgenodigd die ze tegenkwam, dacht ik, vastbesloten er een gedenkwaardig feest van te maken.

De meeste mensen waren arbeiders en mensen uit de dienstverlenende sector. Geen van de elegante vrienden van mijn ouders was erbij, zelfs niet uit respect voor hen; maar ik wist dat moeder hen dat zou vergeven. Ik kon me niet herinneren dat ik mijn moeder ooit zo onrustig had meegemaakt als nu.

Plotseling stopte tante Fanny met dansen en ging naar de bandleider. Hij knikte, en de band speelde een korte intro, gevolgd door tromgeroffel. Tante Fanny draaide een kleine vuilnisbak om en liet zich door twee van haar jonge bewonderaars erop helpen.

'Ik wil een paar woorden zeggen', begon ze.

'Een paar maar?' schreeuwde iemand, en er volgde een luid gelach.

'Nou ja, misschien nog een stuk of tien erbij', antwoordde Fanny, en er werd opnieuw gelachen. 'Ik dank jullie allemaal dat jullie op mijn veertigste verjaardag zijn gekomen. Precies, ik zei veertig, want ik ben er verrekte trots op, trots dat ik veertig ben, maar eruitzie als een meid van twintig.' Ze draaide rond op de omgekeerde vuilnisbak om haar figuur te laten bewonderen, en stak haar borsten vooruit. De mannen om haar heen floten en stampten met hun voeten.

Ik keek naar Luke. Hij stond wat achteraf, met gebogen hoofd. Ik had intens medelijden met hem en wilde dat ik hem bij de hand kon nemen en wegvoeren, heel ver weg.

'Anderen, vooral die chique, rijke wijven van Winnerrow, die kakmadams, die zich te goed voelen voor mijn feest, liegen dat ze barsten over hun leeftijd. Dat moeten ze wel. Toen ze twintig waren zagen ze er al uit als veertig.'

Opnieuw gelach. Toen riep een van haar jongemannen: 'Ik ben twintig, Fanny. Hoeveel keer gaat twintig in veertig?'

Het gelach werd luider. Fanny straalde, zette haar handen op haar heupen en draaide zich naar hem om.

'Niet één keer, schat!' riep ze, en haar publiek juichte. 'Maar, hé, stelletje lulbroeken, ik heb alle reden om blij te zijn vanavond. Kijk maar eens naar mijn zoon Luke daar, die een smoel trekt of hij het liefst onder een steen zou wegkruipen. Nou, hij is niet voor de poes, hoor. Hij gaat naar Har- vard, en ze willen hem zo graag hebben dat ze verdomme alles voor hem betalen. Nou, hoe vinden jullie dat voor een Casteel? Niet slecht, hè?'

Luke keek op, zijn gezicht zag zo rood als een kreeft. Iedereen had zich omgedraaid en staarde hem aan.

'Nou, wil je een rede houden, schat, of denk je dat die hill- billies hier er toch geen snars van begrijpen?'

Luke reageerde niet.

'Geeft niks, hoor, schat. Ik praat wel voor ons allebei. Wacht maar tot ik in Harvard kom, dan zal ik die professors wel eens een poepie laten ruiken.'

'Dat doe je zeker, Fanny', riep iemand.

Toen begon de band te spelen 'Happy Birthday' en iedereen zong mee. Fanny, boven op haar vuilnisemmer, keek stralend naar moeder en mij. En toen ze uitgezongen waren werd er wild geapplaudisseerd, terwijl een stuk of zes jongemannen naar voren sprongen om Fanny van haar standplaats af te helpen.

Een paar ogenblikken later werd onze aandacht getrokken door twee mannen die elkaar begonnen te porren. De een beschuldigde de ander dat hij voorgedrongen was in de rij bij de bierpomp. Hun vrienden spoorden hen aan, in plaats van hen te scheiden, en ze haalden naar elkaar uit. Toen bemoeiden een paar mensen zich ermee om een gevecht te voorkomen. Papa leek het allemaal erg leuk te vinden.

'Ik ben klaar om te gaan, Logan', kondigde moeder aan.

'Het feest begint uit de hand te lopen.'

'Zo meteen', zei papa. Hij stond op en liep naar het gevecht. De twee mannen scholden elkaar uit. Ik kon tante Fan- ny's lach boven het lawaai uit horen. Er was een stevige wind opgestoken en de lampjes boven het grasveld begonnen heen en weer te zwaaien. De banier met de gelukwens voor tante Fanny wapperde omhoog en omlaag en knapte aan één kant af, zodat hij nu als een oorlogsvlag heen en weer zwaaide in de wind.

Tante Fanny rende naar de plaats van de ruzie.

'Hé, wat moet dat, vechten op mijn verjaardag?' vroeg ze met haar handen op haar heupen. Drie van haar jonge vriendjes gingen om haar heen staan en beschreven het gekrakeel. Wiegend op haar voeten stond ze te luisteren. Luke kwam achter haar staan, keek naar mij en schudde zijn hoofd. Plotseling schoot moeder naar voren en pakte papa bij zijn arm.

'Logan, ik wil naar huis. Nu!' zei ze vastberaden. Hij keek haar even aan en knikte toen. Samen met hem liep ze naar mij toe.

'Laten we gaan, Annie.' Ze keek zo woedend dat ze op het punt leek te ontploffen.

Ik stond op en volgde haar. Mijn vader kwam achteraan, maar voordat we bij de auto waren zag Fanny ons en schreeuwde: 'Waarom piep je 'm, Heavenly? Het feest begint pas!'

Ik keek achterom, maar moeder zei dat ik door moest lopen naar de auto. Fanny's lach volgde ons als de staart van een vlieger. Papa kwam struikelend achter ons aan en haalde ons in toen ik op de achterbank ging zitten.

'Kun je nog rijden?' vroeg moeder.

'Natuurlijk kan ik rijden. Ik begrijp niet waarom je je zo opwindt. Twee kerels hadden een beetje ruzie. Dat betekent niets. Ze zijn nu alweer de beste vrienden.'

Hij stapte in en tastte in zijn zak naar zijn sleutels.

'Je hebt te veel gedronken, Logan. Ik weet datje ook al een en ander had gehad voor we naar het feest gingen.'

'Nou en? Daar is een feest toch voor?' zei hij kortaf.

'Nee', zei ze krachtig. Hij vond zijn autosleutels en had al zijn concentratie nodig om ze in het contact te steken. Ik kon me niet herinneren dat ik hem ooit zo in de war had gezien. Plotseling spatte er een grote regendruppel tegen de voorruit. Hij werd gevolgd door nog een druppel en nog een.

'Het ziet ernaar uit dat het feest toch zal verregenen', zei hij knorrig. 'Roland had gelijk.'

'Dat is het beste wat er kan gebeuren', zei mijn moeder. 'Dan kunnen ze een beetje afkoelen, en iedereen' - met een veelbetekenende blik op mijn vader - 'kan wel wat afkoeling gebruiken.'

Papa startte de motor en we schoten met een ruk naar voren.

'Wat wil je daarmee zeggen?' Hij draaide zich om naar mama en keek haar strijdlustig aan.

'Je had je niet zo door haar moeten laten zoenen en betasten, Logan. Iedereen kon het zien.'

'Wat moest ik dan doen? Haar van me afslaan?'

'Nee, maar je hoeft niet zo mee te werken.'

'Meewerken? O, kom nou, Heaven. Dat is niet eerlijk. Ik zat vast. Ik -'

'Langzamer. Het gaat harder regenen en je weet hoe glad die wegen kunnen worden', waarschuwde mama.

'Ik wilde niet met haar dansen, maar ik wist niet wat ze zou doen als ik haar zou afweren. Ze was zo dronken als een indiaan op zaterdagavond en -'

'Niet zo hard!' gilde ze, heftiger deze keer.

De regen stroomde nu langs de voorruit en de ruitenwissers konden het niet meer bijbenen.

Ik vond het vreselijk om ze zo mee te maken. De enige keren dat ze ooit ruzie hadden was als tante Fanny erbij betrokken was. Op de een of andere manier wist ze altijd moeilijkheden te maken tussen hen, oude wonden open te rijten of zout te strooien in verse wonden. Jammer dat ze er niet met een van haar jongemannen vandoor ging en Luke bij ons liet wonen, dacht ik. Dan konden we als een gelukkig gezin samenleven en hoefde ik me nooit meer ongerust te maken over dit soort nare situaties.

'Ik kan niets zien!' schreeuwde mama, maar papa luisterde niet.

'Kun je je voorstellen wat daar aan het gebeuren is?' zei hij, en lachte. Hij keek naar mama. 'Het spijt me als ik je verdriet heb gedaan, Heaven. Echt waar, ik probeerde alleen maar -'

'Logan, let op de weg. Die bochten...'

De weg omlaag naar Winnerrow was steil, met scherpe bochten. De regen die uit het oosten kwam sloeg tegen de bergwand. Door papa's grillige manier van rijden rolde ik achterin van de ene kant naar de andere. Ik strekte mijn hand uit en hield me vast aan de hendel boven het raam.

'Je weet dat het niet mijn bedoeling was iets te doen -' begon hij weer, maar mama viel hem in de rede.

'Oké, Logan', zei ze nadrukkelijk. 'We hebben het er wel over als we thuis zijn.' Plotseling, bij een scherpe bocht, kwam een wagen ons tegemoet die te veel aan onze kant van de weg reed.

Ik hoorde moeder schreeuwen, en de auto schoot naar rechts. Toen voelde ik dat er hevig geremd werd.

Het laatste wat ik me herinner was mama's luide gil en de plotseling nuchtere stem van mijn vader die mijn naam riep.

'Annie... Annie... Annie...'