13
Fons zei, nadat hij voor de eerste keer met Melanie had gesproken, dat ze volgens hem een geboren querulante was. Een vrouw die je het beste te vriend kon houden. Hij had tijdens de uitzending die Eva en haar zus bijwoonden aanvankelijk de meeste aandacht voor Melanie. Pas toen Eva in een schaterende lach was uitgebarsten, leek hij haar ook te zien. Eerst was er oogcontact, maar al snel stelde hij een vraag aan Eva. Dat deed hij altijd, als hij iemand interviewde. Hij betrok het publiek bij het programma en het maakte niet uit op welke plek in de zaal je zat, je kon zomaar aan de beurt zijn.
Na de uitzending moest het publiek blijven zitten en wachten tot Fons en de gast de studio hadden verlaten. Melanie wilde weg, ze had er genoeg van. Ze was niet enthousiast over deze ervaring en vond Fons een opgeblazen kwal. Terwijl ze haar mening driftig aan het ventileren was, kreeg Eva een briefje in haar handen geduwd. De vrouw die dat deed liep direct weer weg. Later ontdekte Eva dat het Iris was geweest, de regisseur van Fons die de twijfelachtige eer had om na iedere uitzending briefjes rond te delen aan de dames die hij op het oog had. Dat leverde hem regelmatig onenightstands op, maar zijn uitnodigingen werden ook vaak genegeerd. Eva was de eerste vrouw die niet direct bij het eerste contact met hem naar bed wilde. Dat maakte haar anders, zei hij. Speciaal.
Toen ze voor de eerste keer samen dineerden, werden er al foto's gemaakt, die de week erna in verschillende roddelbladen verschenen. Haar moeder belde haar stotterend van opwinding op en wilde weten wat er precies aan de hand was.
'Niets,' zei Eva, 'we hebben gedineerd. Verder is er niets gebeurd. Hij heeft mijn telefoonnummer. Misschien belt hij nog een keer, misschien ook niet.' Het lukte haar om koel te doen, terwijl ze haar hart in haar borstkas voelde bonken. Ze dacht de hele dag aan Fons. En ze droomde de hele nacht van hem.
Melanie waarschuwde haar voor zijn reputatie. 'De exen zijn bijna niet meer aan te slepen. Hij dumpt iedere vrouw als hij eenmaal met haar naar bed is geweest.'
'Mij niet,' zei Eva. 'Mij dumpt hij niet.' Ze vroeg zich af waar ze die overtuiging vandaan haalde.
'Gebruik je verstand. Die man heeft de vrouwen voor het uitkiezen. Denk je echt dat hij zich bindt aan een onbeduidende diëtiste die bij een thuiszorgorganisatie werkt?'
Eva voelde zich gekleineerd door deze opmerking. Het was geen incident; Melanie liet graag blijken dat ze vond dat haar jongste zusje beneden haar niveau werkte. 'Jij kunt veel meer,' zei ze vaak. 'Jij bent absoluut de slimste van ons drieën. Waarom ga je niet studeren? Je zou arts moeten zijn, in plaats van een coach die mensen die onmatig eten op het juiste pad moet brengen.'
Hun moeder was het met Melanie eens. Maar toen Eva kwam vertellen dat ze zwanger was geworden en Fons haar ten huwelijk had gevraagd, reageerde ze bijna lyrisch. Ze werd eindelijk oma, daar zat ze al jaren op te wachten. Studeren of een carrière deed er niet meer toe. Haar jongste kind werd moeder. Dat telde. Daar ging het om. Melanie noemde hun moeder een burgertrut van de eerste orde. Maar toen Esmee eenmaal was geboren, ontdooide ze. En toen Rafael twee jaar later volgde, was ze niet bij de baby weg te slaan.
Eva betrapt zichzelf er voortdurend op dat ze aan de eerste jaren van haar huwelijk terugdenkt. Toen was Fons nog attent, liet hij haar nog blijken dat ze belangrijk voor hem was. Er is iets veranderd na de geboorte van hun tweede kind. Omdat Rafael de eerste maanden 's nachts vaak huilde en Fons snel geïrriteerd was door het slaaptekort, ging hij in de logeerkamer slapen. Die lag ver genoeg van de babykamer af om minder gestoord te worden door het gekrijs. Maar nadat de rust was weergekeerd, bleken er steeds andere redenen te zijn die hem kwaad maakten. En die werden altijd door Eva veroorzaakt, volgens hem. Ze was een huismus, een moederkloek, een saaie doos. Ze was passief, ze had geen fantasie in bed. Hoe meer Fons haar bekritiseerde, des te nerveuzer ze werd. Toen hij voor de eerste keer uithaalde, was ze hevig geschokt. En verlamd. Die verlamming veroorzaakte de volgende escalatie.
Ze had terug moeten slaan. Nee, ze had moeten protesteren. Desnoods hulp moeten inschakelen. Ze had iemand in vertrouwen moeten nemen. In plaats daarvan sloop ze door het huis als hij sliep en luisterde ze de berichten op zijn telefoon af. En daardoor begon ze hem te haten.
'Wil je Iris toch niet uitnodigen voor de echte begrafenis?' vraagt Melanie. 'Nu kan het nog. Ze had een sterke band met Fons.'
Hun moeder en Dianne zijn al naar bed. De klok heeft net elf uur geslagen. Eva is moe. Doodmoe. Maar ze wil nog niet gaan slapen. Ze wil nog verder denken. Nog meer nadenken. Ze wil niet dat het ochtend wordt. Ze ziet enorm op tegen de gang naar de begraafplaats. 'Ik wil niets meer met haar te maken hebben.'
'Wat is er precies gebeurd? Denk je dat zij iets met je vernielde trouwjurk te maken heeft?'
Eva kijkt haar zus verwonderd aan. 'Welnee, hoe kom je erbij?' 'Ze was in huis. Ze heeft dat kunnen doen. Je weet dat ik zo mijn eigen ideeën heb over wat zich tussen Fons en haar afspeelde.'
Eva glimlacht. 'Ja, dat weet ik. Maar ik geloof niet dat zij iets met die jurk te maken heeft.' Ze aarzelt. 'Fons had iemand ontmoet. Al maanden geleden. Hij wilde verder met haar. En hij wilde dat ik meewerkte aan een zo onopvallend mogelijke echtscheiding. Ik weigerde. Dat had consequenties. Hij werd woedend en kon zichzelf slecht beheersen. Ik denk dat Fons die jurk kapot heeft gescheurd en dat hij erop rekende dat ik hem op de zolder zou vinden.'
'Was het alleen een kwestie van jurken kapotmaken? Of vergreep hij zich soms ook aan jou?'
Eva krijgt een paar seconden nauwelijks lucht.
'Ik zag een lelijke plek op je arm, de nacht dat ik bij je sliep. Ik wilde daar geen vragen over stellen, maar nu je zelf over zijn agressie begint...'
'Het was een ongeluk. Hij duwde me opzij, ik verloor mijn evenwicht en kwam verkeerd terecht.'
'Ja, ja. Ook goed. En die vrouw? Wie was die vrouw met wie hij verder wilde?'
'Hij noemde geen naam.'
'Is het mogelijk dat ze Iris heet?'
'Nee, dat geloof ik niet. Ik ben ervan overtuigd dat de liefde in dit geval heel specifiek van één kant kwam. Fons zag een zus in haar. Misschien wel een moeder. Fons zou nooit vrijen met iemand met wie hij zo vertrouwelijk sprak. Juist niet. Fons had een bepaalde mate van afstand nodig. En van macht. Vooral van macht.'
Melanie kijkt Eva strak aan. 'Ik kan nu beter zwijgen, anders zeg ik iets...'
'Zeg het maar.'
'De Fons die jij mij laat zien, is een min mannetje.' 'Dat was hij ook.'
'Ik ben blij dat hij dood is.'
'Ik ook.'
'Weet je echt niet wie die andere vrouw was?'
'Geen idee. En eerlijk gezegd heeft het me tot nu toe ook niet geïnteresseerd. Ze doet er niet meer toe.'
'Het is maar goed dat je de scheiding hebt getraineerd. Stel je voor, dat je hem zijn gang had laten gaan. Dan had je nu misschien financieel het nakijken gehad.'
Eva glimlacht. 'Zo ken ik je weer. Jij zult eens niet aan geld denken. Maar je hebt gelijk, deze positie is een stuk comfortabeler.'
Ze schieten allebei overeind door het geluid van de telefoon. 'Allemachtig,' zegt Melanie, 'welke gek belt je nog op dit tijdstip?'
Eva controleert de display. 'Het is Iris.'
'Niet aannemen,' adviseert Melanie.
Eva drukt op de groene toets en noemt haar naam.