7

Eva weet dat Dick bij ieder gesprek wil zijn dat iets met Fons te maken heeft, maar ze gaat zonder begeleiding met Iris praten. Ze heeft haar meegenomen naar de werkkamer van Fons, en tegen haar moeder en Melanie gezegd dat ze voorlopig niet gestoord wil worden.

Iris ziet eruit of ze drie weken niet geslapen heeft. Er zitten donkere wallen onder haar ogen. Er glinsteren ook grijze haren in haar korte kapsel. Die zaten er nog niet toen Eva haar twee maanden geleden voor de laatste keer zag.

'Ik ben er kapot van,' snikt Iris. 'Echt helemaal kapot. Maar ik heb geen recht van spreken. Fons was jouw man. Ik vind het echt verschrikkelijk voor jou en voor de kinderen. Hoe moet dat nu?' Ze huilt en begint direct de tranen van haar wangen te vegen. 'Ik huil tegenwoordig om het minste of geringste. Sorry, dat is een verkeerde uitdrukking. Dit is niet het minste of geringste. Dit is een drama.'

Ze trilt over haar hele lijf en Eva voelt de neiging in zich opkomen om haar vast te pakken, maar ze beheerst zich. Dit is Iris, de vrouw die een speciale band had met haar man. Ze weet veel over het huwelijk van Fons, maar niet dat Eva van die kennis op de hoogte is. Wat wil ze daarover kwijt?

'Jij had een vertrouwelijke band met Fons. Weet jij of hij bang was voor iemand? Of hij werd bedreigd? Hoe hij in het algemeen in zijn vel zat?'

Iris stopt met huilen. 'Ik heb hem nooit iets horen zeggen over bedreigd worden. En Fons bang voor iemand? Fons was nergens bang voor. Die bravoure heeft hem zo populair gemaakt. En natuurlijk tegelijk zo gehaat. Mensen zijn vreemde wezens. Ze juichen iemand toe die onaantastbaar lijkt, ze dromen ervan ook zo te zijn en op hetzelfde moment keuren ze het af.'

'En hebben jullie er nooit rekening mee gehouden dat die haat tot een aanval zou kunnen leiden?'

'Ik waarschuwde hem er wel voor, maar hij lachte mijn bezorgdheid weg. Fons hield zich niet bezig met voorzichtigheid of risicoplanning. Hij maakte zich alleen druk als het pertinent nodig was. Hij was een levensgenieter.'

'Wat weet jij van zijn gevoel voor mij, Iris?'

Iris kijkt haar aan met een verwonderde blik in haar ogen. 'Dat zat toch wel goed, Eva? Ik heb hem nooit iets horen zeggen wat het tegendeel bewees. Hij was volgens mij dol op jou en de kinderen. Daar moet je niet aan twijfelen. Doe je dat? Twijfel je daar aan?'

Eva denkt aan de berichten die Iris aan haar man stuurde, aan alle vertrouwelijke adviezen die Iris hem gaf. Die toonden duidelijk aan dat ze op de hoogte was van wat zich in het huwelijk van Fons en Eva afspeelde. In een van haar laatste berichten zei ze dat ze begreep hoe pijnlijk het voor hem moest zijn om te ontdekken dat zijn liefde voor Eva verleden tijd was. Eva herinnert zich de kramp in haar borst toen ze dit las. 'Ja, daar twijfel ik aan,' zegt ze.'Ik weet daar echt niets van.' Iris maakt een overtuigde indruk. 'Als dat zo was, heeft hij het goed verborgen gehouden. Maar waarom zou je je daar nu nog druk over maken? We zijn hem kwijt, dat is het enige wat we onder ogen moeten zien. Jij staat alleen voor de opvoeding van je kinderen. Je kunt op me rekenen, Eva. Geloof me, je kunt op me rekenen. Je krijgt toch geen geldzorgen? Hij had een heel goede levensverzekering. Dat weet je toch wel?'

Eva haalt haar schouders op. 'Hij heeft wel eens iets in die richting gezegd. Maar zakelijk waren we geen eenheid. We zijn onder huwelijkse voorwaarden getrouwd. Mijn advocaat gaat me binnenkort uitleggen hoe het allemaal zit. Mijn hoofd staat daar momenteel niet naar.'

'Het komt goed, Eva. Ik weet zeker dat Pons het prima geregeld heeft.'

'En dat is dus mijn probleem, Iris, dat jij dat beter weet dan ik. Wanneer heb jij Fons voor het laatst gezien?' De vraag overvalt haar.

"Vorige week vrijdag. Ik heb daarna een paar dagen vakantie gehad. Ik moest er even uit. Je kent dat wel, even uitwaaien in de duinen. Dat doe ik regelmatig, ik regel een hotel ergens aan zee, neem drie boeken mee, trek me helemaal terug en praat met niemand. Ik laat dan zelfs mijn mobieltje thuis.'

Er wordt op de deur geklopt. Het is Melanie. Ze negeert Iris. 'Er zijn mensen van de recherche. Ze hebben wat vragen, of je in staat bent met ze te praten.'

'Ik praat met niemand zonder dat Dick erbij is,' antwoordt Eva.

'Ga je moeilijk doen? Je hebt nu toch ook met Iris zitten praten zonder dat Dick erbij was?'

'Dat is anders. Iris is een vriendin van de familie.'

'Geef mij even een grote kotszak, zeg,' snauwt Melanie, en ze loopt weg.

'Dank je, Eva,' zegt Iris.

Eva loopt snel naar beneden.

Vrijdagavond, en het grootste deel van de nacht was hij van mij. De vrijdag werd al snel nadat we aan onze relatie begonnen een rituele gebeurtenis. Hij bracht altijd een goede wijn mee en ik kookte een pastagerecht. Eva houdt niet van pasta, ze vindt dat ze daarmee te veel koolhydraten binnenkrijgt waar ze vet van wordt. Eva heeft last van een trage verbranding. Ik niet. Ik kan eten wat ik wil, ik heb tot nu toe geen last van het feit dat ik de veertig gepasseerd ben.

We vreeën meestal voor de eerste keer als ik stond te koken. Hij deed of hij aan de keukentafel de krant ging lezen en ik wachtte tot ik zijn vingertoppen op mijn heupen voelde. Soms moest ik erom vragen. Soms sloeg hij hard op mijn billen. Dat wilde ik eigenlijk niet, maar het lukte hem altijd om het me hem te laten toestaan.

Op vrijdagavond was ik. voor niemand bereikbaar. Ik schakelde het geluid van de voordeurbel en van de telefoon uit. Ik droeg sexy lingerie die hij in zijn opwinding regelmatig aan flarden scheurde. Als dat gebeurde, bracht hij de volgende vrijdag een nieuw setje voor me mee.

Ik had niet zwanger moeten worden. En ik had vooral niet aan hem moeten vertellen dat dit was gebeurd. Ik had buiten hem om een abortus moeten regelen. Desnoods een vakantie moeten boeken om wat langer uit zijn zicht te zijn. Maar ik gedroeg me als een stupide drachtige koe en vertelde het hem. Toen hij het wist, veranderde er iets tussen ons. Hij was niet boos. Was hij maar boos geworden. Had hij maar met zijn vuist op tafel geslagen. Desnoods had hij me gepakt. Maar dat deed hij niet. Hij deinsde terug en kroop in zijn schulp. Hij zei dat hij al twee kinderen had en er niet aan moest denken om opnieuw vader te worden. Ik beloofde hem dat ik zo snel mogelijk iets zou regelen, maar tot mijn verbijstering wilde hij daar niets van weten.

'Het is mijn kind,' zei hij. 'Je kunt toch niet een kind van mij laten weghalen!'

Ik zal de datum waarop ik van mijn ongewenste inwoner werd verlost nooit meer vergeten. Op het moment dat ik wakker werd, wist ik het. Ik. sloeg het dekbed terug en zag de enorme hoeveelheid bloed. Mijn buik. voelde aan of iemand er voortdurend een mes in stak.

Ik juichte. En ik. belde Fons om het te vertellen.

'Dat is goed nieuws zei hij. 'Tot vrijdag.'

Toen begon zijn nieuwe spel.

Hij beklaagde zich erover dat Eva deze manier van vrijen weigerde. Daarom stond ik het toe. Ik. dacht dat ik. hem daardoor dichterbij kon halen. Dat hij uiteindelijk, toch aan mij de voorkeur zou geven. Ik. dacht aan de toekomst en probeerde me te ontspannen als hij me nam. Ik negeerde de pijn en zorgde ervoor dat ik. glimlachte als hij zei dat ik in ieder geval niet meer zwanger kon worden. Ik negeerde ook het nieuwe gevoel dat ik ten opzichte van hem begon te ontwikkelen.

De haat. De lust om hem te vernielen.

En om Eva te vernielen.

Ik overdekte alle negatieve sensaties met het tegendeel. Ik kroop voor hem. Ik aanbad hem. Ik gaf me totaal aan hem over. Hij kwam vaker langs en soms nam hij niet eens de moeite om zich uit te kleden of om verder dan de gang te komen. Zijn wijsvinger gebood ine de stand aan te nemen die hij wenste, zijn harde handen lieten striemen achter op mijn achterwerk. Ik. bood aan om altijd voor hem te zorgen. Hij twijfelde en ik pikte het. Ik fantaseerde hardop over onze toekomst. En toen werd ik veertig. Ik vierde het met hem. Ik dronk, te veel en kon mezelf niet meer in de hand houden. Vlak voordat hij wegging, vroeg ik. hem ten huwelijk.

Toen ontdekte ik hoe fout ik. bezig was.