20 De poema op de Ginkelse Hei

Z oals Loch Ness het monster Nessie heeft, en New York King Kong, zo heeft de Veluwe de mysterieuze kat, die in 2005 Winnie werd gedoopt. Het is een typisch voorbeeld van een ‘broodjeaapverhaal’, dat destijds door heel veel mensen werd geloofd. Het toont aan dat de Veluwe nog steeds niet aan betekenis heeft ingeboet als niemandsland waar de meest opmerkelijke wezens kunnen voorkomen.

Ede, 15 juni 2005, door de burgemeester van Ede –

Geachte heer,

Hartelijk dank voor uw reactie op de berichtgeving over de poema op de Veluwe. Ik waardeer uw betrokkenheid. Graag wil ik u een toelichting geven op het beleid van de politie in dezen.

Wij hebben bij diverse instanties advies ingewonnen over wat te doen in dit geval.

Deze adviezen zijn niet geheel eensluidend.

De poema is een schuw dier dat zich snel voortbeweegt. Dit betekent dat het praktisch bezien niet mogelijk is het dier te verdoven, omdat het daartoe tot op korte afstand benaderd zou moeten worden.

Of een poema ook gevaarlijk is voor mensen is niet met zekerheid te zeggen. Het is echter een roofdier en het is zeker niet uitgesloten dat het dier mensen zou kunnen aanvallen als het zich in het nauw gedreven voelt. Omdat dat risico voor ons niet aanvaardbaar is, hebben wij het besluit moeten nemen het dier, als zich de mogelijkheid voordoet, af te schieten.

Mocht op enig moment blijken dat het wel mogelijk is het dier te vangen of te verdoven, dan zullen wij dat zeker niet nalaten.

Ik hoop u hiermee vooralsnog voldoende geïnformeerd te hebben.

Met vriendelijke groet,

R.C. Robbertsen,

Burgemeester van Ede

In het weekeinde van 11 en 12 juni werden bij Harskamp sporen ontdekt van – geloof het of niet – een heuse poema op de Ginkelse Hei.

Later doken er zelfs wazige foto’s van het dier op en diverse ooggetuigenverslagen. Men wist het zeker: een donkerharige poema maakte de velden onveilig. Dat het dier van nature op ons continent niet voorkomt, bleek geen bezwaar: de media, het publiek en, naar blijkt, zelfs de lokale overheden namen het nieuws zeer serieus. Bovenstaande brief, van de toenmalige burgemeester van Ede, was een reactie op een e-mail van ene bezorgde ‘Ed’, die op internet zeer begaan was met het lot van het dier.

‘Dat dier zit er al jaren,’ verklaarde Ed. Hij had een collega die het dier het jaar ervoor ook had gezien, en meldde dat het dier met rust gelaten moest worden.

Ed stond niet alleen in zijn kritiek. Ook de Dierenbescherming veroordeelde de klopjacht die inmiddels ontstaan was. De jacht op de poema lokte drommen mensen naar de Ginkelse Hei, ondanks dringende adviezen om niet in dit gebied te fietsen of te wandelen. De politie moest het uitgestrekte natuurgebied zelfs afsluiten met hekken en linten en toezichthouders inzetten. Zelf had ze zo onopvallend mogelijk jagers in de struikjes verborgen, in de hoop dat het dier zich zou vertonen. De Dierenbescherming uitte kritiek op deze aanpak omdat de poema in de stress zou raken en gekke dingen kon gaan doen.

K. Brouwer, directeur van de Nederlandse Vereniging van Dierentuinen, wakkerde de angst aan: ‘Op de Veluwe kan het beest in zijn voedsel voorzien door te jagen op herten en zwijnen, maar ook honden en katten zijn niet veilig voor hem. In de Verenigde Staten, waar de poema in het wild voorkomt, is weleens een kind gedood door een poema in het nauw.’

Een woordvoerder van de politie beaamt dit: ‘Mensen onderschatten het gevaar. Met een poema moet je volgens degenen die het weten kunnen heel voorzichtig zijn.’

Toen niet lang daarna bleek dat de poema in kwestie een grote verwilderde kat was, bleven fanatici in het vreemde nieuws geloven. Zelfs de foto’s van de Arnhemse natuurfotograaf Otto Faulhaber (waarop duidelijk een flinke cyperse kat te zien is) maakten geen verschil.

‘Wij krijgen iedere dag nog steeds vier à vijf meldingen binnen van mensen die zeggen dat ze “iets” gezien hebben. Voorlopig gaan wij ervan uit dat het hier niet om hetzelfde beest gaat,’ aldus een woordvoerder van roofdieropvang Pantera tegenover – nota bene – Broodjeaap.nl.

Het moet onderhand een exotisch gebeuren zijn op de Veluwe: in juli 2005 ontsnapte er een Javaanse aap uit de Apenheul in Apeldoorn, en eind mei 1996 werd er zelfs een leeuw waargenomen in het Panbos tussen Zeist en De Bilt. Gelooft u het?